< Mga Kawikaan 20 >
1 Ang alak ay manunuya, ang matapang na alak ay manggugulo; at sinomang napaliligaw sa kaniya ay hindi pantas.
Wine is a mocker and strong drink is a brawler; whoever is led astray by drink is not wise.
2 Ang kakilabutan ng hari ay parang ungal ng leon: ang namumungkahi sa kaniya sa galit ay nagkakasala laban sa kaniyang sariling buhay.
The fear of a king is like the fear of a young lion that is roaring; the one who makes him angry forfeits his life.
3 Karangalan sa tao ang magingat sa pakikipagkaalit: nguni't bawa't mangmang ay magiging palaaway.
It is an honor for anyone to avoid conflict, but every fool jumps into an argument.
4 Ang tamad ay hindi magaararo dahil sa tagginaw; kaya't siya'y magpapalimos sa pagaani, at wala anoman.
The lazy person does not plow in autumn; he seeks a crop at harvest time but will have nothing.
5 Payo sa puso ng tao ay parang malalim na tubig; nguni't iibigin ng taong naguunawa.
The purpose in a human heart is like deep water, but someone with understanding will draw it out.
6 Maraming tao ay magtatanyag bawa't isa ng kaniyang sariling kagandahang-loob: nguni't sinong makakasumpong sa taong tapat?
Many a person proclaims he is loyal, but who can find one who is faithful?
7 Ang ganap na tao na lumalakad sa kaniyang pagtatapat, mapapalad ang kaniyang mga anak na susunod sa kaniya.
The righteous person walks in his integrity, and his sons who follow after him will be blessed.
8 Ang hari na nauupo sa luklukan ng kahatulan pinananabog ng kaniyang mga mata ang lahat na kasamaan.
A king who sits on the throne performing the duties of a judge is winnowing with his eyes all the evil that is before him.
9 Sinong makapagsasabi, nilinis ko ang aking puso, ako'y dalisay sa aking kasalanan?
Who can say, “I have kept my heart pure; I am clean from my sin”?
10 Mga iba't ibang panimbang, at mga iba't ibang takalan, kapuwa mga karumaldumal sa Panginoon.
Differing weights and unequal measures— Yahweh hates them both.
11 Ang bata man ay nagpapakilala sa kaniyang mga gawa, kung ang kaniyang gawa ay magiging malinis, at kung magiging matuwid.
Even a youth is known by his actions, by whether his conduct is pure and upright.
12 Ang nakikinig na tainga, at ang nakakakitang mata, kapuwa ginawa ng Panginoon.
Ears that hear and eyes that see— Yahweh made them both.
13 Huwag mong ibigin ang pagtulog, baka ka madukha; idilat mo ang iyong mga mata, at mabubusog ka ng tinapay.
Do not love sleep or you will come to poverty; open your eyes and you will have plenty to eat.
14 Walang halaga, walang halaga, sabi ng mamimili: nguni't pagka nakalayo siya, naghahambog nga.
“Bad! Bad!” says the buyer, but when he goes away he boasts.
15 May ginto, at saganang mga rubi: nguni't ang mga labi ng kaalaman ay mahalagang hiyas.
There is gold and an abundance of costly stones, but lips of knowledge are a precious jewel.
16 Kunin mo ang kaniyang suot na nananagot sa di kilala; at tanggapan mo ng sanla ang nananagot sa mga di kilala.
Take a garment of one who has put up security for a stranger, and hold it in pledge when he puts up security for an immoral woman.
17 Tinapay ng kasinungalingan ay matamis sa tao: nguni't pagkatapos ay mabubusog ang kaniyang bibig ng batong lapok.
Bread gained by deceit tastes sweet, but afterward his mouth will be full of gravel.
18 Bawa't panukala ay natatatag sa pamamagitan ng payo: at sa pamamagitan ng pantas na pamamatnubay ay makikipagdigma ka.
Plans are established by advice and only with wise guidance should you wage war.
19 Ang yumayaong mapaghatid-dumapit ay naghahayag ng mga lihim: kaya't huwag kang makisalamuha sa kaniya na nagbubukang maluwang ng kaniyang mga labi.
A gossip reveals secrets and so you should not associate with people who talk too much.
20 Siyang sumusumpa sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, ang kaniyang ilawan ay papatayin sa salimuot na kadiliman.
If a person curses his father or his mother, his lamp will be snuffed out in the middle of darkness.
21 Ang mana ay matatamong madali sa pasimula; nguni't ang wakas niyao'y hindi pagpapalain.
An inheritance gained quickly at the beginning will do less good in the end.
22 Huwag mong sabihin, ako'y gaganti ng kasamaan: maghintay ka sa Panginoon, at kaniyang ililigtas ka.
Do not say, “I will pay you back for this wrong!” Wait for Yahweh and he will rescue you.
23 Mga iba't ibang panimbang ay karumaldumal sa Panginoon; at ang sinungaling na timbangan ay hindi mabuti.
Yahweh hates unequal weights and dishonest scales are not good.
24 Ang mga lakad ng tao ay sa Panginoon; paano ngang mauunawa ng tao ang kaniyang lakad?
A person's steps are directed by Yahweh; how then can he understand his way?
25 Silo nga sa tao ang magsabi ng walang pakundangan, banal nga, at magsiyasat pagkatapos ng mga panata.
It is a snare for a person to say rashly, “This thing is holy,” and begin to think about what it means only after making his vow.
26 Ang pantas na hari ay nagpapapanabog ng masama. At dinadala sa kanila ang gulong na panggiik.
A wise king winnows the wicked and he turns a threshing wheel over them.
27 Ang diwa ng tao ay ilawan ng Panginoon, na sumisiyasat ng mga pinakaloob na bahagi ng tiyan.
The spirit of a person is the lamp of Yahweh, searching all his inmost parts.
28 Kagandahang-loob at katotohanan ay nagpapalagi sa hari: at ang kaniyang luklukan ay inaalalayan ng kagandahang-loob.
Covenant faithfulness and trustworthiness preserve the king; his throne is made secure by love.
29 Ang kaluwalhatian ng mga binata ay ang kanilang kalakasan: at ang kagandahan ng matanda ay ang ulong may uban.
The glory of young men is their strength and the splendor of old people is their gray hair.
30 Ang mga latay na sumasakit ay lumilinis ng kasamaan: at ang mga hampas ay dinaramdam sa mga pinakaloob na bahagi ng tiyan.
Blows that make a wound cleanse away evil and beatings make the innermost parts clean.