Mga Kawikaan 20
1 Ang alak ay manunuya, ang matapang na alak ay manggugulo; at sinomang napaliligaw sa kaniya ay hindi pantas.
Wine is a mocker, strong drink a brawler, And he that reeleth with it is not wise.
2 Ang kakilabutan ng hari ay parang ungal ng leon: ang namumungkahi sa kaniya sa galit ay nagkakasala laban sa kaniyang sariling buhay.
The terror of a king is like the roaring of a lion; He who provoketh him sinneth against himself.
3 Karangalan sa tao ang magingat sa pakikipagkaalit: nguni't bawa't mangmang ay magiging palaaway.
It is an honor to a man to cease from strife; Bur every fool rusheth into it.
4 Ang tamad ay hindi magaararo dahil sa tagginaw; kaya't siya'y magpapalimos sa pagaani, at wala anoman.
The sluggard will not plough by reason of the cold; Therefore shall he beg in harvest, and have nothing.
5 Payo sa puso ng tao ay parang malalim na tubig; nguni't iibigin ng taong naguunawa.
A design in the heart of a man is like deep waters; But a man of understanding draweth it out.
6 Maraming tao ay magtatanyag bawa't isa ng kaniyang sariling kagandahang-loob: nguni't sinong makakasumpong sa taong tapat?
Many will proclaim their own kindness; But a faithful man who can find?
7 Ang ganap na tao na lumalakad sa kaniyang pagtatapat, mapapalad ang kaniyang mga anak na susunod sa kaniya.
He who walketh in his integrity is a righteous man; Happy will be his children after him!
8 Ang hari na nauupo sa luklukan ng kahatulan pinananabog ng kaniyang mga mata ang lahat na kasamaan.
The king, sitting upon the throne of judgment, Scattereth with his eyes all the wicked like chaff.
9 Sinong makapagsasabi, nilinis ko ang aking puso, ako'y dalisay sa aking kasalanan?
Who can say, “I have kept my heart clean; I am free from my sin?”
10 Mga iba't ibang panimbang, at mga iba't ibang takalan, kapuwa mga karumaldumal sa Panginoon.
Divers weights and divers measures, —Both of them are an abomination to the LORD.
11 Ang bata man ay nagpapakilala sa kaniyang mga gawa, kung ang kaniyang gawa ay magiging malinis, at kung magiging matuwid.
Even in childhood one maketh himself known by his doings, Whether his actions will be pure and right.
12 Ang nakikinig na tainga, at ang nakakakitang mata, kapuwa ginawa ng Panginoon.
The ear that heareth, and the eye that seeth, —The LORD made them both.
13 Huwag mong ibigin ang pagtulog, baka ka madukha; idilat mo ang iyong mga mata, at mabubusog ka ng tinapay.
Love not sleep, lest thou come to poverty; Open thine eyes, and thou shalt be satisfied with bread.
14 Walang halaga, walang halaga, sabi ng mamimili: nguni't pagka nakalayo siya, naghahambog nga.
“Bad! bad!” saith the buyer; But when he hath gone his way, then he boasteth.
15 May ginto, at saganang mga rubi: nguni't ang mga labi ng kaalaman ay mahalagang hiyas.
There is gold and abundance of pearls; But the lips of knowledge are a precious vase.
16 Kunin mo ang kaniyang suot na nananagot sa di kilala; at tanggapan mo ng sanla ang nananagot sa mga di kilala.
Take his garment who is surety for another; Yea, take a pledge of him who is bound for a stranger.
17 Tinapay ng kasinungalingan ay matamis sa tao: nguni't pagkatapos ay mabubusog ang kaniyang bibig ng batong lapok.
The bread of falsehood is sweet to a man; But afterwards his mouth is filled with gravel.
18 Bawa't panukala ay natatatag sa pamamagitan ng payo: at sa pamamagitan ng pantas na pamamatnubay ay makikipagdigma ka.
Purposes are established by counsel; Therefore with good advice make war.
19 Ang yumayaong mapaghatid-dumapit ay naghahayag ng mga lihim: kaya't huwag kang makisalamuha sa kaniya na nagbubukang maluwang ng kaniyang mga labi.
He who goeth about as a tale-bearer revealeth secrets; Therefore associate not with him who keepeth open his lips.
20 Siyang sumusumpa sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, ang kaniyang ilawan ay papatayin sa salimuot na kadiliman.
Whoso curseth his father or his mother, His lamp shall be put out in midnight darkness.
21 Ang mana ay matatamong madali sa pasimula; nguni't ang wakas niyao'y hindi pagpapalain.
A possession may be gotten hastily in the beginning, But in the end it will not be blessed.
22 Huwag mong sabihin, ako'y gaganti ng kasamaan: maghintay ka sa Panginoon, at kaniyang ililigtas ka.
Say not thou, “I will repay evil;” Wait on the LORD, and he will help thee.
23 Mga iba't ibang panimbang ay karumaldumal sa Panginoon; at ang sinungaling na timbangan ay hindi mabuti.
Divers weights are an abomination to the LORD, And a false balance is not good.
24 Ang mga lakad ng tao ay sa Panginoon; paano ngang mauunawa ng tao ang kaniyang lakad?
A man's steps are from the LORD; How, then, can a man understand his way?
25 Silo nga sa tao ang magsabi ng walang pakundangan, banal nga, at magsiyasat pagkatapos ng mga panata.
It is a snare to a man to utter a vow rashly, And after vows to consider.
26 Ang pantas na hari ay nagpapapanabog ng masama. At dinadala sa kanila ang gulong na panggiik.
A wise king scattereth the wicked like chaff, And bringeth over them the wheel.
27 Ang diwa ng tao ay ilawan ng Panginoon, na sumisiyasat ng mga pinakaloob na bahagi ng tiyan.
The spirit of a man is the lamp of the LORD, Which searcheth all the inner chambers of his body.
28 Kagandahang-loob at katotohanan ay nagpapalagi sa hari: at ang kaniyang luklukan ay inaalalayan ng kagandahang-loob.
Mercy and truth preserve the king; Yea, his throne is upholden by mercy.
29 Ang kaluwalhatian ng mga binata ay ang kanilang kalakasan: at ang kagandahan ng matanda ay ang ulong may uban.
The glory of young men is their strength, And the beauty of old men is the gray head.
30 Ang mga latay na sumasakit ay lumilinis ng kasamaan: at ang mga hampas ay dinaramdam sa mga pinakaloob na bahagi ng tiyan.
Wounding stripes are the remedy for a bad man; Yea, stripes which reach to the inner chambers of the body.
