Mga Kawikaan 19
1 Maigi ang dukha na lumalakad sa kaniyang pagtatapat kay sa suwail sa kaniyang mga labi at mangmang.
Better is a poor man who walks in his integrity than he who is perverse in his lips and is a fool.
2 Gayon din ang kaluluwa na walang kaalaman ay hindi mabuti; at siyang nagmamadali ng kaniyang mga paa ay nagkakasala.
Also, that the soul be without knowledge is not good. And he who hastens with his feet sins.
3 Ang kamangmangan ng tao ay sumisira ng kaniyang lakad; at ang kaniyang puso ay nagagalit laban sa Panginoon.
The foolishness of a man subverts his way, and his heart rages against Jehovah.
4 Ang kayamanan ay nagdadagdag ng maraming kaibigan: nguni't ang dukha ay hiwalay sa kaniyang kaibigan.
Wealth adds many friends, but a poor man is separated from his friend.
5 Ang sinungaling na saksi ay walang pagsalang parurusahan; at ang nagsasalita ng mga kasinungalingan ay hindi makatatahan.
A false witness shall not be unpunished, and he who utters lies shall not escape.
6 Marami ang mamamanhik ng lingap sa magandang-loob: at bawa't tao ay kaibigan ng nagbibigay ng mga kaloob.
Many will entreat the favor of a generous man, and every man is a friend to him who gives gifts.
7 Ipinagtatanim siya ng lahat ng kapatid ng dukha: gaano pa nga kaya ang ilalayo sa kaniya ng kaniyang mga kaibigan! Kaniyang hinahabol sila ng mga salita, nguni't wala na sila.
All the brothers of a poor man regard him inferior, how much more do his friends go far from him! He pursues with words, but they are gone.
8 Siyang nagiimpok ng karunungan ay umiibig sa kaniyang sariling kaluluwa: siyang nagiingat ng pagunawa ay makakasumpong ng mabuti.
He who gets wisdom loves his own soul. He who keeps understanding shall find good.
9 Ang sinungaling na saksi ay walang pagsalang parurusahan; at ang nagbabadya ng mga kasinungalingan ay mamamatay.
A false witness shall not be unpunished, and he who utters lies shall perish.
10 Maayos na pamumuhay ay hindi magaling sa mangmang; lalo na sa alipin na magpuno sa mga pangulo.
Luxurious living is not fitting for a fool, much less for a servant to have rule over rulers.
11 Ang bait ng tao ay nagpapakupad sa galit. At kaniyang kaluwalhatian na paraanin ang pagsalangsang.
The discretion of a man makes him slow to anger, and it is his glory to pass over a transgression.
12 Ang poot ng hari ay parang ungal ng leon; nguni't ang kaniyang lingap ay parang hamog sa damo.
The king's wrath is as the roaring of a lion, but his favor is as dew upon the grass.
13 Ang mangmang na anak ay kapanglawan ng kaniyang ama: at ang mga pakikipagtalo ng asawa ay walang likat na tulo.
A foolish son is the calamity of his father, and the contentions of a wife are a continual dropping.
14 Bahay at mga kayamanan ay minamana sa mga magulang: nguni't ang mabait na asawa ay galing sa Panginoon.
House and riches are an inheritance from fathers, but a prudent wife is from Jehovah.
15 Katamaran ay nagbabaon sa mahimbing na pagkakatulog; at ang tamad na kaluluwa ay magugutom.
Slothfulness casts into a deep sleep, and the idle soul shall suffer hunger.
16 Ang nagiingat ng utos ay nagiingat ng kaniyang kaluluwa: nguni't ang walang babala sa kaniyang mga lakad ay mamamatay.
He who keeps the commandment keeps his soul. He who is careless of his ways shall die.
17 Ang naaawa sa dukha ay nagpapautang sa Panginoon, at ang kaniyang mabuting gawa ay babayaran sa kaniya uli.
He who has pity upon a poor man lends to Jehovah, and he will repay him his good deed.
18 Parusahan mo ang iyong anak, dangang may pagasa; at huwag mong ilagak ang iyong puso sa kaniyang ikapapahamak.
Chasten thy son while there is hope, and let not thy soul spare for his crying.
19 Ang taong may malaking poot ay magtataglay ng parusa: sapagka't kung iyong iligtas iyong marapat na gawin uli.
A man of great wrath shall bear the penalty, for if thou deliver him, thou must do it yet again.
20 Makinig ka ng payo, at tumanggap ka ng turo, upang ikaw ay maging pantas sa iyong huling wakas.
Hear counsel, and receive instruction, that thou may be wise in thy latter end.
21 May maraming katha sa puso ng tao; nguni't ang payo ng Panginoon, ay siyang tatayo.
There are many devices in a man's heart, but the counsel of Jehovah, that shall stand.
22 Yaong nakagagawa sa isang tao upang siya'y maging kanaisnais ay ang kaniyang kagandahang-loob: at ang isang dukha ay maigi kay sa isang sinungaling.
That which makes a man to be desired is his kindness, and a poor man is better than a liar.
23 Ang pagkatakot sa Panginoon ay patungo sa kabuhayan; at ang nagtatangkilik noon ay tatahang may kasiyahan: hindi siya dadalawin ng kasamaan.
The fear of Jehovah is life to a man, and he shall abide satisfied. He shall not be visited with evil.
24 Idinadampot ng tamad ang kaniyang kamay sa pinggan, at hindi na magsusubo pa sa kaniyang bibig uli.
The sluggard buries his hand in the dish, and will not so much as bring it to his mouth again.
25 Iyong saktan ang manglilibak, at ang musmos ay magaaral ng kabaitan: at iyong sawayin ang naguunawa, at siya'y makakaunawa ng kaalaman.
Smite a scoffer, and a simple man will learn prudence. And reprove him who has understanding, and he will understand knowledge.
26 Ang sumasamsam sa kaniyang ama, at nagpapalayas sa kaniyang ina, ay anak na nakakahiya at nagdadala ng kakutyaan.
He who does violence to his father, and chases away his mother, is a son that causes shame and brings reproach.
27 Magtigil ka, anak ko, sa pakikinig ng aral na nagliligaw lamang mula sa mga salita ng kaalaman.
To err from the words of knowledge, cease, my son, to hear instruction.
28 Ang walang kabuluhang saksi ay lumilibak sa kahatulan: at ang bibig ng masama ay lumalamon ng kasamaan.
A worthless witness mocks at justice, and the mouth of the wicked swallows iniquity.
29 Ang mga kahatulan ay nahahanda sa mga manglilibak, at ang mga hampas ay sa mga likod ng mga mangmang.
Judgments are prepared for scoffers, and stripes for the back of fools.
