Mga Kawikaan 17
1 Maigi ang isang tuyong subo at may katahimikan, kay sa bahay na may laging pistahan na may kaalitan.
Better is a dry morsel with quietness, than a house full of feasting with strife.
2 Ang lingkod na gumagawang may kapantasan ay nagpupuno sa anak na nakahihiya, at siya'y makakabahagi sa mana ng magkakapatid.
A servant who deals wisely will rule over a son who causes shame, and shall have a part in the inheritance among the brothers.
3 Ang dalisayan ay sa pilak, at ang hurno ay sa ginto: nguni't sinusubok ng Panginoon ang mga puso.
The refining pot is for silver, and the furnace for gold, but Adonai tests the hearts.
4 Ang manggagawa ng kasamaan ay nakikinig sa masasamang labi; at ang sinungaling ay nakikinig sa masamang dila.
An evildoer heeds vain striving of iniquity lips. A liar gives ear to a mischievous tongue.
5 Sinomang tumutuya sa dukha ay dumudusta sa Maylalang sa kaniya: at ang natutuwa sa kasakunaan ay walang pagsalang parurusahan.
Whoever mocks the poor reproaches his Maker. He who is glad at calamity shall not be unpunished.
6 Ang mga anak ng mga anak ay putong ng mga matatandang tao; at ang kaluwalhatian ng mga anak ay ang kanilang mga magulang.
Children’s children are the crown of old men; the glory of children are their parents.
7 Ang marilag na pananalita ay hindi nagiging mabuti sa mangmang: lalo na ang magdarayang mga labi, sa isang pangulo.
Arrogant speech is not fitting for a fool, much less do lying lips fit a prince.
8 Ang suhol ay parang mahalagang bato sa mga mata ng nagtatamo: saan man pumihit ay gumiginhawa.
A bribe is a chen ·gracious· stone in the eyes of him who gives it; wherever he turns, he prospers.
9 Ang nagtatakip ng pagsalangsang ay humahanap ng pagibig: nguni't ang nagdadadaldal tungkol sa anoman ay naghihiwalay ng magkakaibigang matalik.
He who covers a rebellious breach of relationship promotes love; but he who repeats a matter separates best friends.
10 Ang saway ay nanasok na taimtim sa isang naguunawa, kay sa isang daang hampas sa mangmang.
A rebuke enters deeper into one who has understanding than one hundred lashes into a fool.
11 Ang hinahanap lamang ng masamang tao ay panghihimagsik; kaya't isang mabagsik na sugo ay susuguin laban sa kaniya.
An evil man seeks only rebellion; therefore a cruel messenger shall be sent against him.
12 Masalubong ang tao ng oso na nanakawan ng kaniyang mga anak, maigi kay sa mangmang sa kaniyang kamangmangan.
Let a bear robbed of her cubs meet a man, rather than a fool in his folly.
13 Sinomang gumaganti ng kasamaan sa mabuti, kasamaan ay hindi hihiwalay sa kaniyang bahay.
Whoever rewards evil for good, evil shall not depart from his house.
14 Ang pasimula ng pagkakaalit ay gaya ng pagbuga ng tubig: kaya't iwan ninyo ang pagtatalo, bago maginit sa pagkakaalit.
The beginning of strife is like breaching a dam, therefore stop contention before quarreling breaks out.
15 Siya na umaaring ganap sa masama, at siya na nagpaparusa sa matuwid, kapuwa sila kasuklamsuklam sa Panginoon.
He who justifies the wicked, and he who condemns as guilty the upright, both of them alike are an abomination to Adonai.
16 Bakit may halaga sa kamay ng mangmang upang ibili ng karunungan, gayong wala siyang pagkaunawa?
Why is there money in the hand of a fool to buy wisdom, since he has no understanding?
17 Ang kaibigan ay umiibig sa lahat ng panahon, at ang kapatid ay ipinanganak na ukol sa kasakunaan.
A friend 'ahav ·affectionately loves· at all times; and a brother is born for adversity.
18 Ang taong walang unawa ay nakikikamay, at nagiging mananagot sa harapan ng kaniyang kapuwa.
A man void of understanding strikes hands, and becomes collateral in the presence of his neighbor.
19 Ang umiibig sa pagsalangsang ay umiibig sa pagkakaalit: ang nagtataas ng kaniyang pintuan ay humahanap ng kapahamakan.
He who 'ahav ·affectionately loves· rebellious breach of relationship 'ahav ·affectionately loves· strife. One who builds a high gate seeks destruction.
20 Siyang may magdarayang puso ay hindi nakakasumpong ng mabuti: at siyang may suwail na dila ay nahuhulog sa karalitaan.
One who has a perverse heart does not find prosperity, and one who has a deceitful tongue falls into trouble.
21 Ang nanganganak ng mangmang ay sa kaniyang kapanglawan: at ang ama ng mangmang ay walang kagalakan.
He who becomes the father of a fool grieves. The father of a fool has no joy.
22 Ang masayang puso ay mabuting kagamutan: nguni't ang bagbag na diwa ay tumutuyo ng mga buto.
A cheerful heart makes good medicine, but a crushed spirit dries up the bones.
23 Ang masama ay tumatanggap ng suhol mula sa sinapupunan, upang ipahamak ang daan ng kahatulan.
A wicked man receives a bribe in secret, to pervert the ways of mishpat ·justice·.
24 Karunungan ay nasa harap ng mukha ng naguunawa: nguni't ang mga mata ng mangmang ay nasa mga wakas ng lupa.
Wisdom is before the face of one who has understanding, but the eyes of a fool wander to the ends of the earth.
25 Ang mangmang na anak ay hirap sa kaniyang ama, at kapaitan sa nanganak sa kaniya.
A foolish son brings grief to his father, and bitterness to her who bore him.
26 Parusahan naman ang matuwid ay hindi mabuti, ni saktan man ang mahal na tao dahil sa kanilang katuwiran.
Also to punish the upright is not good, nor to flog officials for their integrity.
27 Siyang nagtitipid ng kaniyang mga salita ay may kaalaman: at siyang may diwang malamig ay taong naguunawa.
He who spares his words has knowledge. He who is even tempered is a man of understanding.
28 Ang mangmang man, pagka siya'y tumatahimik, ay nabibilang na pantas: pagka kaniyang tinitikom ang kaniyang mga labi, ay inaari siyang mabait.
Even a fool, when he keeps silent, is counted wise. When he shuts his lips, he is thought to be discerning.
