Mga Kawikaan 17
1 Maigi ang isang tuyong subo at may katahimikan, kay sa bahay na may laging pistahan na may kaalitan.
Better [is] a dry morsel, and rest with it, Than a house full of the sacrifices of strife.
2 Ang lingkod na gumagawang may kapantasan ay nagpupuno sa anak na nakahihiya, at siya'y makakabahagi sa mana ng magkakapatid.
A wise servant rules over a son causing shame, And he apportions an inheritance in the midst of brothers.
3 Ang dalisayan ay sa pilak, at ang hurno ay sa ginto: nguni't sinusubok ng Panginoon ang mga puso.
A refining pot [is] for silver, and a furnace for gold, And the trier of hearts [is] YHWH.
4 Ang manggagawa ng kasamaan ay nakikinig sa masasamang labi; at ang sinungaling ay nakikinig sa masamang dila.
An evildoer is attentive to lips of vanity, Falsehood is giving ear to a mischievous tongue.
5 Sinomang tumutuya sa dukha ay dumudusta sa Maylalang sa kaniya: at ang natutuwa sa kasakunaan ay walang pagsalang parurusahan.
Whoever is mocking at the poor Has reproached his Maker, Whoever is rejoicing at calamity is not acquitted.
6 Ang mga anak ng mga anak ay putong ng mga matatandang tao; at ang kaluwalhatian ng mga anak ay ang kanilang mga magulang.
Sons’ sons [are] the crown of old men, And the glory of sons [are] their fathers.
7 Ang marilag na pananalita ay hindi nagiging mabuti sa mangmang: lalo na ang magdarayang mga labi, sa isang pangulo.
A lip of excellence is not fitting for a fool, much less a lip of falsehood for a noble.
8 Ang suhol ay parang mahalagang bato sa mga mata ng nagtatamo: saan man pumihit ay gumiginhawa.
A stone of grace [is] the bribe in the eyes of its possessors, Wherever it turns, it prospers.
9 Ang nagtatakip ng pagsalangsang ay humahanap ng pagibig: nguni't ang nagdadadaldal tungkol sa anoman ay naghihiwalay ng magkakaibigang matalik.
Whoever is covering transgression is seeking love, And whoever is repeating a matter Is separating a familiar friend.
10 Ang saway ay nanasok na taimtim sa isang naguunawa, kay sa isang daang hampas sa mangmang.
Rebuke comes down on the intelligent More than one hundred stripes on a fool.
11 Ang hinahanap lamang ng masamang tao ay panghihimagsik; kaya't isang mabagsik na sugo ay susuguin laban sa kaniya.
An evil man seeks only rebellion, And a fierce messenger is sent against him.
12 Masalubong ang tao ng oso na nanakawan ng kaniyang mga anak, maigi kay sa mangmang sa kaniyang kamangmangan.
The meeting of a bereaved bear by a man, And—not a fool in his folly.
13 Sinomang gumaganti ng kasamaan sa mabuti, kasamaan ay hindi hihiwalay sa kaniyang bahay.
Whoever is returning evil for good, Evil does not move from his house.
14 Ang pasimula ng pagkakaalit ay gaya ng pagbuga ng tubig: kaya't iwan ninyo ang pagtatalo, bago maginit sa pagkakaalit.
The beginning of contention [is] a letting out of waters, And leave the strife before it is meddled with.
15 Siya na umaaring ganap sa masama, at siya na nagpaparusa sa matuwid, kapuwa sila kasuklamsuklam sa Panginoon.
Whoever is justifying the wicked, And condemning the righteous, Even both of these [are] an abomination to YHWH.
16 Bakit may halaga sa kamay ng mangmang upang ibili ng karunungan, gayong wala siyang pagkaunawa?
Why [is] this—a price in the hand of a fool to buy wisdom, And a heart—there is none?
17 Ang kaibigan ay umiibig sa lahat ng panahon, at ang kapatid ay ipinanganak na ukol sa kasakunaan.
The friend is loving at all times, And a brother is born for adversity.
18 Ang taong walang unawa ay nakikikamay, at nagiging mananagot sa harapan ng kaniyang kapuwa.
A man lacking heart is striking hands, He becomes a guarantor before his friend.
19 Ang umiibig sa pagsalangsang ay umiibig sa pagkakaalit: ang nagtataas ng kaniyang pintuan ay humahanap ng kapahamakan.
Whoever is loving transgression is loving debate, Whoever is making his entrance high is seeking destruction.
20 Siyang may magdarayang puso ay hindi nakakasumpong ng mabuti: at siyang may suwail na dila ay nahuhulog sa karalitaan.
The perverse of heart does not find good, And the [one] turned in his tongue falls into evil.
21 Ang nanganganak ng mangmang ay sa kaniyang kapanglawan: at ang ama ng mangmang ay walang kagalakan.
Whoever is begetting a fool has affliction for it, Indeed, the father of a fool does not rejoice.
22 Ang masayang puso ay mabuting kagamutan: nguni't ang bagbag na diwa ay tumutuyo ng mga buto.
A rejoicing heart does good to the body, And a struck spirit dries the bone.
23 Ang masama ay tumatanggap ng suhol mula sa sinapupunan, upang ipahamak ang daan ng kahatulan.
The wicked takes a bribe from the bosom, To turn aside the paths of judgment.
24 Karunungan ay nasa harap ng mukha ng naguunawa: nguni't ang mga mata ng mangmang ay nasa mga wakas ng lupa.
The face of the intelligent [is] to wisdom, And the eyes of a fool—at the end of the earth.
25 Ang mangmang na anak ay hirap sa kaniyang ama, at kapaitan sa nanganak sa kaniya.
A foolish son [is] a provocation to his father, And bitterness to her bearing him.
26 Parusahan naman ang matuwid ay hindi mabuti, ni saktan man ang mahal na tao dahil sa kanilang katuwiran.
Also, [it] is not good to fine the righteous, To strike nobles for uprightness.
27 Siyang nagtitipid ng kaniyang mga salita ay may kaalaman: at siyang may diwang malamig ay taong naguunawa.
One acquainted with knowledge is sparing his words, And the cool of temper [is] a man of understanding.
28 Ang mangmang man, pagka siya'y tumatahimik, ay nabibilang na pantas: pagka kaniyang tinitikom ang kaniyang mga labi, ay inaari siyang mabait.
Even a fool keeping silence is reckoned wise, He who is shutting his lips [seems] intelligent!
