Mga Kawikaan 17
1 Maigi ang isang tuyong subo at may katahimikan, kay sa bahay na may laging pistahan na may kaalitan.
Better to eat a dry scrap in peace than to feast in a house full of people arguing.
2 Ang lingkod na gumagawang may kapantasan ay nagpupuno sa anak na nakahihiya, at siya'y makakabahagi sa mana ng magkakapatid.
A servant who acts wisely will be put in charge of a disgraced son, and will share the family inheritance with the brothers.
3 Ang dalisayan ay sa pilak, at ang hurno ay sa ginto: nguni't sinusubok ng Panginoon ang mga puso.
A crucible tests silver, and a furnace tests gold, but the Lord tests the attitude of mind.
4 Ang manggagawa ng kasamaan ay nakikinig sa masasamang labi; at ang sinungaling ay nakikinig sa masamang dila.
Evil people listen to spiteful talk, and liars pay attention to malicious words.
5 Sinomang tumutuya sa dukha ay dumudusta sa Maylalang sa kaniya: at ang natutuwa sa kasakunaan ay walang pagsalang parurusahan.
Anyone who oppresses the poor insults their Maker, and anyone who enjoys the suffering of others will be punished.
6 Ang mga anak ng mga anak ay putong ng mga matatandang tao; at ang kaluwalhatian ng mga anak ay ang kanilang mga magulang.
Old people are proud of their grandchildren, and children are proud of their parents.
7 Ang marilag na pananalita ay hindi nagiging mabuti sa mangmang: lalo na ang magdarayang mga labi, sa isang pangulo.
Fine words don't suit stupid people, how much less are lies suited to a ruler.
8 Ang suhol ay parang mahalagang bato sa mga mata ng nagtatamo: saan man pumihit ay gumiginhawa.
Whoever gives a bribe thinks it's a magical stone—that wherever they turn they'll have success!
9 Ang nagtatakip ng pagsalangsang ay humahanap ng pagibig: nguni't ang nagdadadaldal tungkol sa anoman ay naghihiwalay ng magkakaibigang matalik.
If you forgive a wrong you encourage friendship, but if you keep talking about it you'll lose your friend.
10 Ang saway ay nanasok na taimtim sa isang naguunawa, kay sa isang daang hampas sa mangmang.
A reprimand hits a thinking person more than one hundred blows hit someone stupid.
11 Ang hinahanap lamang ng masamang tao ay panghihimagsik; kaya't isang mabagsik na sugo ay susuguin laban sa kaniya.
Evil people are only looking to rebel, so a cruel messenger will be sent to attack them.
12 Masalubong ang tao ng oso na nanakawan ng kaniyang mga anak, maigi kay sa mangmang sa kaniyang kamangmangan.
Better to meet a she-bear robbed of her cubs than a stupid person and their foolishness.
13 Sinomang gumaganti ng kasamaan sa mabuti, kasamaan ay hindi hihiwalay sa kaniyang bahay.
If you repay evil for good, evil will never leave your house.
14 Ang pasimula ng pagkakaalit ay gaya ng pagbuga ng tubig: kaya't iwan ninyo ang pagtatalo, bago maginit sa pagkakaalit.
The beginning of a quarrel is like the first leak in a water dam, so drop it before a major argument bursts out.
15 Siya na umaaring ganap sa masama, at siya na nagpaparusa sa matuwid, kapuwa sila kasuklamsuklam sa Panginoon.
The Lord hates it when the wicked are acquitted and the innocent condemned.
16 Bakit may halaga sa kamay ng mangmang upang ibili ng karunungan, gayong wala siyang pagkaunawa?
Is there any point in stupid people trying to buy wisdom when they don't want to learn?
17 Ang kaibigan ay umiibig sa lahat ng panahon, at ang kapatid ay ipinanganak na ukol sa kasakunaan.
A true friend is always there to love you, and family provides help when troubles come.
18 Ang taong walang unawa ay nakikikamay, at nagiging mananagot sa harapan ng kaniyang kapuwa.
It's not a wise idea to make a pledge and guarantee a neighbor's debt.
19 Ang umiibig sa pagsalangsang ay umiibig sa pagkakaalit: ang nagtataas ng kaniyang pintuan ay humahanap ng kapahamakan.
People who love sin like to argue; those who build high gates invite destruction.
20 Siyang may magdarayang puso ay hindi nakakasumpong ng mabuti: at siyang may suwail na dila ay nahuhulog sa karalitaan.
People with warped minds don't succeed; those who tell lies get into trouble.
21 Ang nanganganak ng mangmang ay sa kaniyang kapanglawan: at ang ama ng mangmang ay walang kagalakan.
A stupid son brings grief to his father; the father of a child who does stupid things has no joy.
22 Ang masayang puso ay mabuting kagamutan: nguni't ang bagbag na diwa ay tumutuyo ng mga buto.
A cheerful attitude is like good medicine, but discouragement makes you sick.
23 Ang masama ay tumatanggap ng suhol mula sa sinapupunan, upang ipahamak ang daan ng kahatulan.
The wicked take hidden bribes to pervert the course of justice.
24 Karunungan ay nasa harap ng mukha ng naguunawa: nguni't ang mga mata ng mangmang ay nasa mga wakas ng lupa.
Sensible people focus on wisdom, but the eyes of stupid people are always wandering.
25 Ang mangmang na anak ay hirap sa kaniyang ama, at kapaitan sa nanganak sa kaniya.
A stupid son brings grief to his father and sadness to his mother who gave birth to him.
26 Parusahan naman ang matuwid ay hindi mabuti, ni saktan man ang mahal na tao dahil sa kanilang katuwiran.
It's not right to impose a fine on someone who's innocent or to flog good leaders for their honesty.
27 Siyang nagtitipid ng kaniyang mga salita ay may kaalaman: at siyang may diwang malamig ay taong naguunawa.
If you're wise, you'll be careful what you say; and if you're sensible, you'll keep your temper.
28 Ang mangmang man, pagka siya'y tumatahimik, ay nabibilang na pantas: pagka kaniyang tinitikom ang kaniyang mga labi, ay inaari siyang mabait.
Even stupid people who keep quiet are considered wise; if they don't say anything they appear intelligent.
