Mga Kawikaan 16
1 Ang mga paghahanda ng puso ay ukol sa tao: nguni't ang sagot ng dila ay mula sa Panginoon.
Del hombre son las preparaciones del corazón: mas de Jehová la respuesta de la lengua.
2 Ang lahat ng mga lakad ng tao ay malinis sa harap ng kaniyang sariling mga mata: nguni't tinitimbang ng Panginoon ang mga diwa.
Todos los caminos del hombre son limpios en su opinión: mas Jehová pesa los espíritus.
3 Iukol mo sa Panginoon ang iyong mga gawa, at ang iyong mga panukala ay matatatag.
Encomienda a Jehová tus obras; y tus pensamientos serán afirmados.
4 Ginawa ng Panginoon ang bawa't bagay na ukol sa kaniyang sariling wakas: Oo, pati ng masama na ukol sa kaarawan ng kasamaan.
Todas las cosas ha hecho Jehová por sí mismo; y aun al impío para el día malo.
5 Bawa't palalo sa puso ay kasuklamsuklam sa Panginoon: bagaman maghawakan sa kamay ay walang pagsalang parurusahan.
Abominación es a Jehová todo altivo de corazón: la mano junta a la mano, no será sin castigo.
6 Sa pamamagitan ng kaawaan at katotohanan ay nalilinis ang kasamaan: at sa pamamagitan ng pagkatakot sa Panginoon ay humihiwalay ang mga tao sa kasamaan.
Con misericordia y verdad será reconciliado el pecado; y con el temor de Jehová se aparta del mal.
7 Pagka ang mga lakad ng tao ay nakapagpapalugod sa Panginoon, kaniyang tinitiwasay sa kaniya pati ng kaniyang mga kaaway.
Cuando los caminos del hombre serán agradables a Jehová, aun sus enemigos pacificará con él.
8 Maigi ang kaunti na may katuwiran kay sa malalaking pakinabang na walang kaganapan.
Mejor es lo poco con justicia, que la muchedumbre de los frutos sin derecho.
9 Ang puso ng tao ay kumakatha ng kaniyang lakad: nguni't ang Panginoon ang nagtutuwid ng kaniyang mga hakbang.
El corazón del hombre piensa su camino: mas Jehová endereza sus pasos.
10 Banal na hatol ay nasa mga labi ng hari: at kaniyang bibig ay hindi sasalangsang sa kahatulan.
Adivinación está en los labios del rey: en juicio no prevaricará su boca.
11 Ang ganap na timbangan at panimbang ay sa Panginoon: lahat ng timbang na supot ay kaniyang gawa.
Peso y balanzas derechas son de Jehová: obra suya son todas las pesas de la bolsa.
12 Kasuklamsuklam sa mga hari na gumawa ng kasamaan: sapagka't ang luklukan ay natatatag sa pamamagitan ng katuwiran.
Abominación es a los reyes hacer impiedad; porque con justicia será confirmado su trono.
13 Mga matuwid na labi ay kaluguran ng mga hari; at kanilang iniibig ang nagsasalita ng matuwid.
Los labios justos son el contentamiento de los reyes; y al que habla lo recto aman.
14 Ang poot ng hari ay gaya ng mga sugo ng kamatayan: nguni't papayapain ng pantas.
La ira del rey es mensajero de muerte: mas el hombre sabio la evitará.
15 Nasa liwanag ng mukha ng hari ang buhay; at ang kaniyang lingap ay parang alapaap ng huling ulan.
En la alegría del rostro del rey está la vida; y su benevolencia es como la nube tardía.
16 Pagkaigi nga na magtamo ng karunungan kay sa ginto! Oo, magtamo ng kaunawaan ay maigi kay sa pumili ng pilak.
Mejor es adquirir sabiduría que oro preciado; y adquirir inteligencia vale más que la plata.
17 Ang maluwang na lansangan ng matuwid ay humiwalay sa kasamaan: siyang nagiingat ng kaniyang lakad ay nagiingat ng kaniyang kaluluwa.
El camino de los rectos es apartarse del mal: su alma guarda, el que guarda su camino.
18 Ang kapalaluan ay nagpapauna sa kapahamakan, at ang mapagmataas na diwa ay sa pagkabuwal.
Antes del quebrantamiento es la soberbia; y antes de la caída, la altivez de espíritu.
19 Maigi ang magkaroon ng mapagpakumbabang loob na kasama ng dukha, kay sa bumahagi ng samsam na kasama ng palalo.
Mejor es abajar el espíritu con los humildes, que partir despojos con los soberbios.
20 Siyang nagiingat sa salita ay makakasumpong ng mabuti: at ang nananalig sa Panginoon ay mapalad.
El entendido en la palabra, hallará el bien; y el que confía en Jehová, bienaventurado él.
21 Ang pantas sa puso ay tatawaging mabait: at ang katamisan sa mga labi ay nagdaragdag ng katututuhan.
El sabio de entendimiento es llamado entendido; y la dulzura de labios aumentará la doctrina.
22 Ang kaunawaan ay bukal ng buhay sa nagtatamo: nguni't ang saway ng mga mangmang ay siyang kanilang kamangmangan.
Manadero de vida es el entendimiento al que le posee: mas la erudición de los insensatos es locura.
23 Ang puso ng pantas ay nagtuturo sa kaniyang bibig, at nagdaragdag ng katututuhan sa kaniyang mga labi.
El corazón del sabio hace prudente su boca; y con sus labios aumenta la doctrina.
24 Mga maligayang salita ay parang pulot-pukyutan, matamis sa kaluluwa at kagalingan sa mga buto.
Panal de miel son las hablas suaves, suavidad al alma, y medicina a los huesos.
25 May daan na tila matuwid sa tao, nguni't ang dulo niyaon ay mga daan ng kamatayan.
Hay camino que es derecho al parecer del hombre: mas su salida son caminos de muerte.
26 Ang gana ng pagkain ng manggagawang tao ay nakagagaling sa kaniya; sapagka't kinasasabikan ng kaniyang bibig.
El alma del que trabaja, trabaja para sí; porque su boca le constriñe.
27 Ang walang kabuluhang tao ay kumakatha ng kahirapan: at sa kaniyang mga labi ay may masilakbong apoy.
El hombre perverso cava en busca del mal; y en sus labios es como llama de fuego.
28 Ang magdarayang tao ay nagkakalat ng pagtatalo: at ang mapaghatid-dumapit ay naghihiwalay ng magkakaibigang matalik.
El hombre perverso levanta contienda; y el chismoso aparta los príncipes.
29 Ang taong marahas ay dumadaya sa kaniyang kapuwa, at pinapatnubayan niya siya sa daang hindi mabuti.
El hombre malo lisonjea a su prójimo; y le hace caminar por el camino no bueno:
30 Ikinikindat ang kaniyang mga mata, upang kumatha ng mga magdarayang bagay: siyang nangangagat labi ay nagpapangyari sa kasamaan.
Cierra sus ojos para pensar perversidades: mueve sus labios, efectúa el mal.
31 Ang ulong may uban ay putong ng kaluwalhatian, masusumpungan sa daan ng katuwiran.
Corona de honra es la vejez: en el camino de justicia se hallará.
32 Siyang makupad sa pagkagalit ay maigi kay sa makapangyarihan; at siyang nagpupuno sa kaniyang diwa ay maigi kay sa sumasakop ng isang bayan.
Mejor es el que tarde se aira, que el fuerte; y el que se enseñorea de su espíritu, que el que toma una ciudad.
33 Ginagawa ang pagsasapalaran sa kandungan; nguni't ang buong pasiya niyaon ay sa Panginoon.
La suerte se echa en el seno: mas de Jehová es todo su juicio.
