Mga Kawikaan 16
1 Ang mga paghahanda ng puso ay ukol sa tao: nguni't ang sagot ng dila ay mula sa Panginoon.
To man belongeth the preparation of the heart; But the answer of the tongue is from the LORD.
2 Ang lahat ng mga lakad ng tao ay malinis sa harap ng kaniyang sariling mga mata: nguni't tinitimbang ng Panginoon ang mga diwa.
All the ways of a man are pure in his own eyes; But the LORD weigheth the spirit.
3 Iukol mo sa Panginoon ang iyong mga gawa, at ang iyong mga panukala ay matatatag.
Commit thy doings to the LORD, And thy purposes shall be established.
4 Ginawa ng Panginoon ang bawa't bagay na ukol sa kaniyang sariling wakas: Oo, pati ng masama na ukol sa kaarawan ng kasamaan.
The LORD hath ordained every thing for its end; Yea, even the wicked for the day of evil.
5 Bawa't palalo sa puso ay kasuklamsuklam sa Panginoon: bagaman maghawakan sa kamay ay walang pagsalang parurusahan.
Every one that is proud in heart is an abomination to the LORD; From generation to generation he shall not be unpunished.
6 Sa pamamagitan ng kaawaan at katotohanan ay nalilinis ang kasamaan: at sa pamamagitan ng pagkatakot sa Panginoon ay humihiwalay ang mga tao sa kasamaan.
Through kindness and truth, iniquity is expiated; And, through the fear of the LORD, men depart from evil.
7 Pagka ang mga lakad ng tao ay nakapagpapalugod sa Panginoon, kaniyang tinitiwasay sa kaniya pati ng kaniyang mga kaaway.
When a man's ways please the LORD, He maketh even his enemies to be at peace with him.
8 Maigi ang kaunti na may katuwiran kay sa malalaking pakinabang na walang kaganapan.
Better is a little with righteousness, Than great revenues without right.
9 Ang puso ng tao ay kumakatha ng kaniyang lakad: nguni't ang Panginoon ang nagtutuwid ng kaniyang mga hakbang.
The heart of man deviseth his way, But the LORD establisheth his steps.
10 Banal na hatol ay nasa mga labi ng hari: at kaniyang bibig ay hindi sasalangsang sa kahatulan.
A divine sentence is upon the lips of a king; His mouth transgresseth not in judgment.
11 Ang ganap na timbangan at panimbang ay sa Panginoon: lahat ng timbang na supot ay kaniyang gawa.
A just balance and scales are the appointment of the LORD; All the weights of the bag are his work.
12 Kasuklamsuklam sa mga hari na gumawa ng kasamaan: sapagka't ang luklukan ay natatatag sa pamamagitan ng katuwiran.
The doing of wickedness is an abomination to kings; For by righteousness is the throne established.
13 Mga matuwid na labi ay kaluguran ng mga hari; at kanilang iniibig ang nagsasalita ng matuwid.
Righteous lips are the delight of kings, And they love him who speaketh right things.
14 Ang poot ng hari ay gaya ng mga sugo ng kamatayan: nguni't papayapain ng pantas.
The wrath of a king is messengers of death; But a wise man will pacify it.
15 Nasa liwanag ng mukha ng hari ang buhay; at ang kaniyang lingap ay parang alapaap ng huling ulan.
In the light of the king's countenance is life, And his favor is a like a cloud bringing the latter rain.
16 Pagkaigi nga na magtamo ng karunungan kay sa ginto! Oo, magtamo ng kaunawaan ay maigi kay sa pumili ng pilak.
How much better is it to get wisdom than gold! Yea, to get understanding is rather to be chosen than silver.
17 Ang maluwang na lansangan ng matuwid ay humiwalay sa kasamaan: siyang nagiingat ng kaniyang lakad ay nagiingat ng kaniyang kaluluwa.
It is the highway of the upright to depart from evil; He that taketh heed to his way preserveth his life.
18 Ang kapalaluan ay nagpapauna sa kapahamakan, at ang mapagmataas na diwa ay sa pagkabuwal.
Pride goeth before destruction, And a haughty spirit before a fall.
19 Maigi ang magkaroon ng mapagpakumbabang loob na kasama ng dukha, kay sa bumahagi ng samsam na kasama ng palalo.
Better is it to be of a humble spirit with the lowly, Than to share the spoil with the proud.
20 Siyang nagiingat sa salita ay makakasumpong ng mabuti: at ang nananalig sa Panginoon ay mapalad.
He who giveth heed to the word shall find good; And he who trusteth in the LORD, happy is he!
21 Ang pantas sa puso ay tatawaging mabait: at ang katamisan sa mga labi ay nagdaragdag ng katututuhan.
The wise in heart shall be called intelligent, And sweetness of the lips increaseth learning.
22 Ang kaunawaan ay bukal ng buhay sa nagtatamo: nguni't ang saway ng mga mangmang ay siyang kanilang kamangmangan.
Understanding is a wellspring of life to him that hath it. And the chastisement of fools is their folly.
23 Ang puso ng pantas ay nagtuturo sa kaniyang bibig, at nagdaragdag ng katututuhan sa kaniyang mga labi.
The heart of the wise man instructeth his mouth, And addeth learning to his lips.
24 Mga maligayang salita ay parang pulot-pukyutan, matamis sa kaluluwa at kagalingan sa mga buto.
Pleasant words are like a honeycomb, Sweet to the taste, and health to the bones.
25 May daan na tila matuwid sa tao, nguni't ang dulo niyaon ay mga daan ng kamatayan.
There is a way that seemeth right to a man, But the end thereof is the way to death.
26 Ang gana ng pagkain ng manggagawang tao ay nakagagaling sa kaniya; sapagka't kinasasabikan ng kaniyang bibig.
The hunger of the laborer laboreth for him; For his mouth urgeth him on.
27 Ang walang kabuluhang tao ay kumakatha ng kahirapan: at sa kaniyang mga labi ay may masilakbong apoy.
A worthless man diggeth mischief, And on his lips there is, as it were, a burning fire.
28 Ang magdarayang tao ay nagkakalat ng pagtatalo: at ang mapaghatid-dumapit ay naghihiwalay ng magkakaibigang matalik.
A deceitful man stirreth up strife, And a whisperer separateth friends.
29 Ang taong marahas ay dumadaya sa kaniyang kapuwa, at pinapatnubayan niya siya sa daang hindi mabuti.
A man of violence enticeth his neighbor, And leadeth him into a way which is not good.
30 Ikinikindat ang kaniyang mga mata, upang kumatha ng mga magdarayang bagay: siyang nangangagat labi ay nagpapangyari sa kasamaan.
He who shutteth his eyes to devise fraud, He who compresseth his lips, hath accomplished mischief!
31 Ang ulong may uban ay putong ng kaluwalhatian, masusumpungan sa daan ng katuwiran.
The hoary head is a crown of glory, If it be found in the way of righteousness.
32 Siyang makupad sa pagkagalit ay maigi kay sa makapangyarihan; at siyang nagpupuno sa kaniyang diwa ay maigi kay sa sumasakop ng isang bayan.
He who is slow to anger is better than the mighty; And he who ruleth his spirit, than he that taketh a city.
33 Ginagawa ang pagsasapalaran sa kandungan; nguni't ang buong pasiya niyaon ay sa Panginoon.
The lot is cast into the lap; But the whole decision thereof is from the LORD.
