Mga Kawikaan 15
1 Ang malubay na sagot ay nakapapawi ng poot: nguni't ang mabigat na salita ay humihila ng galit.
A resposta suave desvia o furor, mas a palavra pesada faz a ira aumentar.
2 Ang dila ng pantas ay nagbabadya ng tuos ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mga mangmang ay nagbubugso ng kamangmangan.
A língua dos sábios faz bom uso da sabedoria, mas a boca dos tolos derrama loucura.
3 Ang mga mata ng Panginoon ay nasa bawa't dako, na nagbabantay sa masama at sa mabuti.
Os olhos do SENHOR estão em todo lugar, observando os maus e os bons.
4 Ang dilang magaling ay punong kahoy ng buhay: nguni't ang kalikuan niyaon ay kasiraan ng diwa.
Uma língua sã é árvore de vida; mas a perversidade nela é faz o espírito em pedaços.
5 Hinahamak ng mangmang ang saway ng kaniyang ama: nguni't siyang nagpapakundangan ng saway ay gumagawang may kabaitan.
O tolo despreza a correção de seu pai; mas aquele que presta atenção à repreensão age com prudência.
6 Sa bahay ng matuwid ay maraming kayamanan: nguni't sa mga pakinabang ng masama ay kabagabagan.
[Na] casa dos justo há um grande tesouro; mas na renda do perverso há perturbação.
7 Ang mga labi ng pantas ay nagsasabog ng kaalaman: nguni't ang puso ng mangmang ay hindi gayon.
Os lábios dos sábios derramam conhecimento; mas o coração dos tolos não [age] assim.
8 Ang hain ng masama ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang dalangin ng matuwid ay kaniyang kaluguran.
O sacrifício dos perversos é abominável ao SENHOR, mas a oração dos justos é seu agrado.
9 Ang lakad ng masama ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't iniibig niya ang sumusunod sa katuwiran.
Abominável ao SENHOR é o caminho do perverso; porém ele ama ao que segue a justiça.
10 May mabigat na saway sa kaniya, na nagpapabaya ng lakad: at siyang nagtatanim sa saway ay mamamatay.
A correção é ruim para aquele que deixa o caminho; e quem odeia a repreensão morrerá.
11 Sheol at kapahamakan ay nasa harap ng Panginoon: gaanong higit pa nga ang mga puso ng mga anak ng mga tao! (Sheol h7585)
O Xeol e a perdição estão perante o SENHOR; quanto mais os corações dos filhos dos homens! (Sheol h7585)
12 Ayaw ang manglilibak na siya'y sawayin. Siya'y hindi paroroon sa pantas.
O zombador não ama quem o repreende, nem se aproximará dos sábios.
13 Ang masayang puso ay nagpapasaya ng mukha: nguni't sa kapanglawan ng puso ay nababagbag ang diwa.
O coração alegre anima o rosto, mas pela dor do coração o espírito se abate.
14 Ang puso niyaong naguunawa ay humahanap ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mga mangmang ay kumakain ng kamangmangan.
O coração prudente buscará o conhecimento, mas a boca dos tolos se alimentará de loucura.
15 Lahat ng mga araw sa nagdadalamhati ay masama: nguni't siyang may masayang puso ay may laging kapistahan.
Todos os dias do oprimido são maus, mas o coração alegre é [como] um banquete contínuo.
16 Maigi ang kaunti na may pagkatakot sa Panginoon, kay sa malaking kayamanan na may kabagabagan.
Melhor é o pouco tendo o temor ao SENHOR, do que um grande tesouro tendo em si inquietação.
17 Maigi ang pagkaing gulay na may pagibig, kay sa matabang baka at may pagtataniman.
Melhor é a comida de hortaliças tendo amor, do que a de boi cevado tendo em si ódio.
18 Ang mainiting tao ay humihila ng pagtatalo: nguni't siyang makupad sa galit ay pumapayapa ng kaalitan.
O homem que fica irritado facilmente gera brigas; mas aquele que demora para se irar apaziguará o confronto.
19 Ang daan ng tamad ay gaya ng bakuran na mga dawag: nguni't ang landas ng matuwid ay ginagawang maluwang na lansangan.
O caminho do preguiçoso é como uma cerca de espinhos; mas a vereda dos corretos é bem aplanada.
20 Ang pantas na anak ay nagpapasaya ng ama: nguni't hinahamak ng mangmang ang kaniyang ina.
O filho sábio alegra ao pai, mas o homem tolo despreza a sua mãe.
21 Ang kamangmangan ay kagalakan sa walang bait: nguni't pinatutuwid ng maalam ang kaniyang lakad.
A loucura é alegria para aquele que tem falta de prudência; mas o homem de bom entendimento andará corretamente.
22 Kung saan walang payo ay nagugulo ang mga panukala: nguni't sa karamihan ng mga tagapayo ay nangatatatag.
Os planos fracassam quando não há [bom] conselho; mas com abundância de conselheiros eles se confirmam.
23 Ang tao ay may kagalakan sa sagot ng kaniyang bibig: at ang salita sa ukol na panahon, ay anong pagkabuti!
O homem se alegra com a resposta de sua boca; e como é boa a palavra a seu devido tempo!
24 Sa pantas ay paitaas ang daan ng buhay, upang kaniyang mahiwalayan ang Sheol sa ibaba. (Sheol h7585)
Para o prudente, o caminho da vida [é] para cima, para que se afaste do Xeol, que é para baixo. (Sheol h7585)
25 Bubunutin ng Panginoon ang bahay ng palalo: nguni't kaniyang itatatag ang hangganan ng babaing bao.
O SENHOR destruirá a casa dos arrogantes, mas confirmará os limites do terreno da viúva.
26 Ang mga masamang katha ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang mga maligayang salita ay dalisay.
Os pensamentos do mau são abomináveis ao SENHOR, mas ele se agrada das palavras dos puros.
27 Siyang sakim sa pakinabang ay bumabagabag ng kaniyang sariling sangbahayan: nguni't siyang nagtatanim sa mga suhol ay mabubuhay.
Quem pratica a ganância perturba sua [própria] casa; mas quem odeia subornos viverá.
28 Ang puso ng matuwid ay nagbubulay ng isasagot: nguni't ang bibig ng masama ay nagbubugso ng mga masamang bagay.
O coração do justo pensa bem naquilo que vai responder, mas a boca dos perversos derrama maldades em abundância.
29 Ang Panginoon ay malayo sa masama: nguni't kaniyang dinidinig ang dalangin ng matuwid.
Longe está o SENHOR dos perversos, mas ele escuta a oração dos justos.
30 Ang liwanag ng mga mata ay nagpapagalak ng puso: at ang mabubuting balita ay nagpapataba ng mga buto.
A luz dos olhos alegra o coração; a boa notícia fortalece os ossos.
31 Ang taingang nakikinig sa saway ng buhay, ay tatahan sa gitna ng pantas.
Os ouvidos que escutam a repreensão da vida habitarão entre os sábios.
32 Siyang tumatanggi sa saway ay humahamak sa kaniyang sariling kaluluwa: nguni't siyang nakikinig sa saway ay nagtatamo ng kaawaan.
Quem rejeita correção menospreza sua [própria] alma; mas aquele que escuta a repreensão adquire entendimento.
33 Ang pagkatakot sa Panginoon ay turo ng karunungan; at sa unahan ng karangalan ay nagpapauna ang pagpapakumbaba.
O temor ao SENHOR corrige sabiamente; e antes da honra [vem] a humildade.
