Mga Kawikaan 15
1 Ang malubay na sagot ay nakapapawi ng poot: nguni't ang mabigat na salita ay humihila ng galit.
[Responsio mollis frangit iram; sermo durus suscitat furorem.
2 Ang dila ng pantas ay nagbabadya ng tuos ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mga mangmang ay nagbubugso ng kamangmangan.
Lingua sapientium ornat scientiam; os fatuorum ebullit stultitiam.
3 Ang mga mata ng Panginoon ay nasa bawa't dako, na nagbabantay sa masama at sa mabuti.
In omni loco, oculi Domini contemplantur bonos et malos.
4 Ang dilang magaling ay punong kahoy ng buhay: nguni't ang kalikuan niyaon ay kasiraan ng diwa.
Lingua placabilis lignum vitæ; quæ autem immoderata est conteret spiritum.
5 Hinahamak ng mangmang ang saway ng kaniyang ama: nguni't siyang nagpapakundangan ng saway ay gumagawang may kabaitan.
Stultus irridet disciplinam patris sui; qui autem custodit increpationes astutior fiet. In abundanti justitia virtus maxima est: cogitationes autem impiorum eradicabuntur.
6 Sa bahay ng matuwid ay maraming kayamanan: nguni't sa mga pakinabang ng masama ay kabagabagan.
Domus justi plurima fortitudo, et in fructibus impii conturbatio.
7 Ang mga labi ng pantas ay nagsasabog ng kaalaman: nguni't ang puso ng mangmang ay hindi gayon.
Labia sapientium disseminabunt scientiam; cor stultorum dissimile erit.
8 Ang hain ng masama ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang dalangin ng matuwid ay kaniyang kaluguran.
Victimæ impiorum abominabiles Domino; vota justorum placabilia.
9 Ang lakad ng masama ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't iniibig niya ang sumusunod sa katuwiran.
Abominatio est Domino via impii; qui sequitur justitiam diligitur ab eo.
10 May mabigat na saway sa kaniya, na nagpapabaya ng lakad: at siyang nagtatanim sa saway ay mamamatay.
Doctrina mala deserenti viam vitæ; qui increpationes odit, morietur.
11 Sheol at kapahamakan ay nasa harap ng Panginoon: gaanong higit pa nga ang mga puso ng mga anak ng mga tao! (Sheol h7585)
Infernus et perditio coram Domino; quanto magis corda filiorum hominum! (Sheol h7585)
12 Ayaw ang manglilibak na siya'y sawayin. Siya'y hindi paroroon sa pantas.
Non amat pestilens eum qui se corripit, nec ad sapientes graditur.]
13 Ang masayang puso ay nagpapasaya ng mukha: nguni't sa kapanglawan ng puso ay nababagbag ang diwa.
[Cor gaudens exhilarat faciem; in mœrore animi dejicitur spiritus.
14 Ang puso niyaong naguunawa ay humahanap ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mga mangmang ay kumakain ng kamangmangan.
Cor sapientis quærit doctrinam, et os stultorum pascitur imperitia.
15 Lahat ng mga araw sa nagdadalamhati ay masama: nguni't siyang may masayang puso ay may laging kapistahan.
Omnes dies pauperis, mali; secura mens quasi juge convivium.
16 Maigi ang kaunti na may pagkatakot sa Panginoon, kay sa malaking kayamanan na may kabagabagan.
Melius est parum cum timore Domini, quam thesauri magni et insatiabiles.
17 Maigi ang pagkaing gulay na may pagibig, kay sa matabang baka at may pagtataniman.
Melius est vocari ad olera cum caritate, quam ad vitulum saginatum cum odio.
18 Ang mainiting tao ay humihila ng pagtatalo: nguni't siyang makupad sa galit ay pumapayapa ng kaalitan.
Vir iracundus provocat rixas; qui patiens est mitigat suscitatas.
19 Ang daan ng tamad ay gaya ng bakuran na mga dawag: nguni't ang landas ng matuwid ay ginagawang maluwang na lansangan.
Iter pigrorum quasi sepes spinarum; via justorum absque offendiculo.
20 Ang pantas na anak ay nagpapasaya ng ama: nguni't hinahamak ng mangmang ang kaniyang ina.
Filius sapiens lætificat patrem, et stultus homo despicit matrem suam.
21 Ang kamangmangan ay kagalakan sa walang bait: nguni't pinatutuwid ng maalam ang kaniyang lakad.
Stultitia gaudium stulto, et vir prudens dirigit gressus suos.
22 Kung saan walang payo ay nagugulo ang mga panukala: nguni't sa karamihan ng mga tagapayo ay nangatatatag.
Dissipantur cogitationes ubi non est consilium; ubi vero sunt plures consiliarii, confirmantur.
23 Ang tao ay may kagalakan sa sagot ng kaniyang bibig: at ang salita sa ukol na panahon, ay anong pagkabuti!
Lætatur homo in sententia oris sui, et sermo opportunus est optimus.
24 Sa pantas ay paitaas ang daan ng buhay, upang kaniyang mahiwalayan ang Sheol sa ibaba. (Sheol h7585)
Semita vitæ super eruditum, ut declinet de inferno novissimo.] (Sheol h7585)
25 Bubunutin ng Panginoon ang bahay ng palalo: nguni't kaniyang itatatag ang hangganan ng babaing bao.
[Domum superborum demolietur Dominus, et firmos faciet terminos viduæ.
26 Ang mga masamang katha ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang mga maligayang salita ay dalisay.
Abominatio Domini cogitationes malæ, et purus sermo pulcherrimus firmabitur ab eo.
27 Siyang sakim sa pakinabang ay bumabagabag ng kaniyang sariling sangbahayan: nguni't siyang nagtatanim sa mga suhol ay mabubuhay.
Conturbat domum suam qui sectatur avaritiam; qui autem odit munera, vivet. Per misericordiam et fidem purgantur peccata: per timorem autem Domini declinat omnis a malo.
28 Ang puso ng matuwid ay nagbubulay ng isasagot: nguni't ang bibig ng masama ay nagbubugso ng mga masamang bagay.
Mens justi meditatur obedientiam; os impiorum redundat malis.
29 Ang Panginoon ay malayo sa masama: nguni't kaniyang dinidinig ang dalangin ng matuwid.
Longe est Dominus ab impiis, et orationes justorum exaudiet.
30 Ang liwanag ng mga mata ay nagpapagalak ng puso: at ang mabubuting balita ay nagpapataba ng mga buto.
Lux oculorum lætificat animam; fama bona impinguat ossa.
31 Ang taingang nakikinig sa saway ng buhay, ay tatahan sa gitna ng pantas.
Auris quæ audit increpationes vitæ in medio sapientium commorabitur.
32 Siyang tumatanggi sa saway ay humahamak sa kaniyang sariling kaluluwa: nguni't siyang nakikinig sa saway ay nagtatamo ng kaawaan.
Qui abjicit disciplinam despicit animam suam; qui autem acquiescit increpationibus possessor est cordis.
33 Ang pagkatakot sa Panginoon ay turo ng karunungan; at sa unahan ng karangalan ay nagpapauna ang pagpapakumbaba.
Timor Domini disciplina sapientiæ, et gloriam præcedit humilitas.]
