Mga Kawikaan 13
1 Dinidinig ng pantas na anak ang turo ng kaniyang ama: nguni't hindi dinidinig ng mangduduwahagi ang saway.
EL hijo sabio [toma] el consejo del padre: mas el burlador no escucha las reprensiones.
2 Ang tao ay kakain ng mabuti ayon sa bunga ng kaniyang bibig: nguni't ang magdaraya ay kakain ng karahasan,
Del fruto de su boca el hombre comerá bien: mas el alma de los prevaricadores [hallará] mal.
3 Siyang nagiingat ng kaniyang bibig, nagiingat ng kaniyang buhay: nguni't siyang nagbubukang maluwang ng kaniyang mga labi ay magkakaroon ng kapahamakan.
El que guarda su boca guarda su alma: mas el que mucho abre sus labios tendrá calamidad.
4 Ang tamad ay nagnanasa, at walang anoman: nguni't ang kaluluwa ng masipag ay tataba.
Desea, y nada [alcanza] el alma del perezoso: mas el alma de los diligentes será engordada.
5 Ang matuwid ay nagtatanim sa pagsisinungaling: nguni't ang masama ay kasuklamsuklam, at napapahiya.
El justo aborrece la palabra de mentira: mas el impío se hace odioso é infame.
6 Bumabantay ang katuwiran sa matuwid na lakad; nguni't inilulugmok ng kasamaan ang makasalanan.
La justicia guarda al de perfecto camino: mas la impiedad trastornará al pecador.
7 May nagpapakayaman, gayon ma'y walang anoman: may nagpapakadukha, gayon ma'y may malaking kayamanan.
Hay quienes se hacen ricos, y no tienen nada: y hay quienes se hacen pobres, y tienen muchas riquezas.
8 Ang katubusan sa buhay ng tao ay siyang kaniyang mga kayamanan: nguni't ang dukha ay hindi nakikinig sa banta.
La redención de la vida del hombre son sus riquezas: pero el pobre no oye censuras.
9 Ang ilaw ng matuwid ay nagagalak: nguni't ang ilawan ng masama ay papatayin.
La luz de los justos se alegrará: mas apagaráse la lámpara de los impíos.
10 Sa kapalaluan, ang dumarating ay pagtatalo lamang: nguni't ang karunungan ay nangasa nangaturuang maigi.
Ciertamente la soberbia parirá contienda: mas con los avisados es la sabiduría.
11 Ang kayamanang tinangkilik sa walang kabuluhan ay huhupa: nguni't siyang nagpipisan sa paggawa ay mararagdagan.
Disminuiránse las riquezas de vanidad: empero multiplicará el que allega con su mano.
12 Ang pagasa na nagluluwat ay nagpapasakit ng puso: nguni't pagka ang nasa ay dumarating ay punong kahoy ng buhay.
La esperanza que se prolonga, es tormento del corazón: mas árbol de vida es el deseo cumplido.
13 Sinomang humamak sa salita ay nagdadala ng kapahamakan sa sarili: nguni't siyang natatakot sa utos ay gagantihin.
El que menosprecia la palabra, perecerá por ello: mas el que teme el mandamiento, será recompensado.
14 Ang kautusan ng pantas ay bukal ng buhay, upang lumayo sa mga silo ng kamatayan.
La ley del sabio es manantial de vida, para apartarse de los lazos de la muerte.
15 Ang mabuting kaunawaan ay nagbibigay lingap: nguni't ang lakad ng mananalangsang ay mahirap.
El buen entendimiento conciliará gracia: mas el camino de los prevaricadores es duro.
16 Bawa't mabait na tao ay gumagawang may kaalaman: nguni't ang mangmang ay nagkakalat ng kamangmangan.
Todo hombre cuerdo obra con sabiduría: mas el necio manifestará necedad.
17 Ang masamang sugo ay nahuhulog sa kasamaan: nguni't ang tapat na sugo ay kagalingan.
El mal mensajero caerá en mal: mas el mensajero fiel es medicina.
18 Karalitaan at kahihiyan ang tatamuhin ng nagtatakuwil ng saway: nguni't siyang nakikinig ng saway ay magkakapuri.
Pobreza y vergüenza tendrá el que menosprecia el consejo: mas el que guarda la corrección, será honrado.
19 Ang nasa na natupad ay matamis sa kaluluwa: nguni't kasuklamsuklam sa mga mangmang na humiwalay sa kasamaan.
El deseo cumplido deleita el alma: pero apartarse del mal es abominación á los necios.
20 Lumalakad ka na kasama ng mga pantas na tao, at ikaw ay magiging pantas; nguni't ang kasama ng mga mangmang ay mapapariwara.
El que anda con los sabios, sabio será; mas el que se allega á los necios, será quebrantado.
21 Ang kasamaan ay humahabol sa mga makasalanan; nguni't ang matuwid ay gagantihan ng mabuti.
Mal perseguirá á los pecadores: mas á los justos les será bien retribuído.
22 Ang mabuti ay nagiiwan ng mana sa mga anak ng kaniyang mga anak; at ang kayamanan ng makasalanan ay nalalagay na ukol sa matuwid.
El bueno dejará herederos á los hijos de los hijos; y el haber del pecador, para el justo está guardado.
23 Maraming pagkain ang nasa pagsasaka ng dukha: nguni't may napapahamak dahil sa kawalan ng kaganapan.
En el barbecho de los pobres [hay] mucho pan: mas piérdese por falta de juicio.
24 Siyang naguurong ng kaniyang pamalo ay napopoot sa kaniyang anak: nguni't siyang umiibig ay nagpaparusang maminsan-minsan.
El que detiene el castigo, á su hijo aborrece: mas el que lo ama, madruga á castigarlo.
25 Ang matuwid ay kumakain hanggang sa kabusugan ng kaniyang kaluluwa; nguni't ang tiyan ng masama ay mangangailangan.
El justo come hasta saciar su alma: mas el vientre de los impíos tendrá necesidad.
