Mga Kawikaan 10
1 Mga kawikaan ni Salomon. Ang pantas na anak ay nakapagpapasaya sa ama: nguni't ang mangmang na anak ay pasan ng kaniyang ina.
Proverbs of Solomon. A wise son causes a father to rejoice, And a foolish son [is] an affliction to his mother.
2 Mga kayamanan ng kasamaan ay hindi napapakinabangan: nguni't ang katuwiran ay nagliligtas sa kamatayan.
Treasures of wickedness do not profit, And righteousness delivers from death.
3 Hindi titiisin ng Panginoon na magutom ang kaluluwa ng matuwid: nguni't kaniyang itinatakuwil ang nasa ng masama.
YHWH does not cause the soul of the righteous to hunger, And He thrusts away the desire of the wicked.
4 Siya'y nagiging dukha na gumagawa ng kamay na walang kasipagan: nguni't yumayaman ang kamay ng masipag.
Poor [is] he who is working [with] a slothful hand, And the hand of the diligent makes rich.
5 Siyang nagtitipon sa taginit ay pantas na anak: nguni't siyang natutulog sa pagaani ay anak na kahiyahiya.
Whoever is gathering in summer [is] a wise son, Whoever is sleeping in harvest [is] a son causing shame.
6 Mga pagpapala ay nangasa ulo ng matuwid: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
Blessings [are] for the head of the righteous, And the mouth of the wicked covers violence.
7 Ang alaala sa ganap ay pinagpapala: nguni't ang pangalan ng masama ay mapaparam.
The remembrance of the righteous [is] for a blessing, And the name of the wicked rots.
8 Ang pantas sa puso ay tatanggap ng mga utos: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
The wise in heart accepts commands, And a talkative fool kicks.
9 Siyang lumalakad ng matuwid ay lumalakad na tiwasay: nguni't siyang sumisira ng kaniyang mga lakad ay makikilala.
Whoever is walking in integrity walks confidently, And whoever is perverting his ways is known.
10 Siyang kumikindat ng mata ay nagpapapanglaw: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
Whoever is winking the eye gives grief, And a talkative fool kicks.
11 Ang bibig ng matuwid, ay bukal ng kabuhayan: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
A fountain of life [is] the mouth of the righteous, And the mouth of the wicked covers violence.
12 Ang pagtatanim ay humihila ng mga kaalitan: nguni't tinatakpan ng pagibig ang lahat ng pagsalangsang.
Hatred awakens contentions, And love covers over all transgressions.
13 Nasusumpungan sa mga labi ng mabait ang karunungan: nguni't ang pamalo ay sa likod ng walang unawa.
Wisdom is found in the lips of the intelligent, And a rod [is] for the back of him who is lacking understanding.
14 Ang mga pantas ay nagiimbak ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mangmang ay kasalukuyang ikapapahamak.
The wise lay up knowledge, and the mouth of a fool [is] near ruin.
15 Ang kayamanan ng mayaman ay ang kaniyang matibay na bayan: ang kapahamakan ng dukha ay ang kanilang karalitaan.
The wealth of the rich [is] his strong city, The ruin of the poor [is] their poverty.
16 Ang gawa ng matuwid ay patungo sa buhay; ang bunga ng dukha ay sa pagkakasala.
The wage of the righteous [is] for life, The increase of the wicked for sin.
17 Nasa daan ng buhay siyang nakikinig ng saway: nguni't siyang nagpapabaya ng saway ay nagkakamali.
A traveler to life [is] he who is keeping instruction, And whoever is forsaking rebuke is erring.
18 Siyang nagkukubli ng mga pagtatanim ay sa mga magdarayang labi; at siyang nagpaparatang ay mangmang.
Whoever is covering hatred with lying lips, And whoever is bringing out an evil report is a fool.
19 Sa karamihan ng mga salita ay hindi nagkukulang ng pagsalangsang: nguni't siyang nagpipigil ng kaniyang mga labi ay gumagawang may kapantasan.
In the abundance of words transgression does not cease, And whoever is restraining his lips [is] wise.
20 Ang dila ng matuwid ay parang piling pilak: ang puso ng masama ay kaunti ang halaga.
The tongue of the righteous [is] chosen silver, The heart of the wicked—as a little thing.
21 Ang mga labi ng matuwid ay nagpapakain ng marami: nguni't ang mangmang ay namamatay sa kakulangan ng pagunawa.
The lips of the righteous delight many, And fools die for lack of heart.
22 Ang pagpapala ng Panginoon, ay nagpapayaman, at hindi niya idinadagdag ang kapanglawan.
The blessing of YHWH—it makes rich, And He adds no grief with it.
23 Isang paglilibang sa mangmang ang paggawa ng kasamaan: at gayon ang karunungan sa taong naguunawa.
To execute inventions [is] as play to a fool, And wisdom to a man of understanding.
24 Ang takot ng masama ay darating sa kaniya: at ang nasa ng matuwid ay ipagkakaloob.
The feared thing of the wicked meets him, And the desire of the righteous is given.
25 Pagka ang ipoipo ay dumadaan ay nawawala ang masama: nguni't ang matuwid ay walang hanggang patibayan.
As the passing by of a windstorm, So the wicked is not, And the righteous is a perpetual foundation.
26 Kung paano ang suka sa mga ngipin, at kung paano ang usok sa mata, gayon ang tamad sa mga nagsusugo sa kaniya.
As vinegar to the teeth, And as smoke to the eyes, So [is] the slothful to those sending him.
27 Ang pagkatakot sa Panginoon ay nagpapalaon ng mga kaarawan: nguni't ang mga taon ng masama ay mangangaunti.
The fear of YHWH adds days, And the years of the wicked are shortened.
28 Ang pagasa ng matuwid ay magiging kasayahan: nguni't ang pagasa ng masama ay mawawala.
The hope of the righteous [is] joyful, And the expectation of the wicked perishes.
29 Ang daan ng Panginoon ay katibayan sa matuwid; nguni't kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan.
The way of YHWH [is] strength to the perfect, And ruin to workers of iniquity.
30 Ang matuwid ay hindi makikilos kailan man: nguni't ang masama ay hindi tatahan sa lupain.
The righteous is not moved for all time, And the wicked do not inhabit the earth.
31 Ang bibig ng matuwid ay nagbibigay ng karunungan: nguni't ang magdarayang dila ay ihihiwalay.
The mouth of the righteous utters wisdom, And the tongue of contrariness is cut out.
32 Nalalaman ng mga labi ng matuwid ang nakalulugod: nguni't ang bibig ng masama ay nagsasalita ng karayaan.
The lips of the righteous know a pleasing thing, And the mouth of the wicked perverseness!
