< Mga Kawikaan 1 >
1 Ang mga kawikaan ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel:
以色列王大卫儿子所罗门的箴言:
2 Upang umalam ng karunungan at turo; upang bulayin ang mga salita ng pagkaunawa;
要使人晓得智慧和训诲, 分辨通达的言语,
3 Upang tumanggap ng turo sa pantas na paguugali, sa katuwiran, at kahatulan, at karampatan;
使人处事领受智慧、 仁义、公平、正直的训诲,
4 Upang magbigay ng katalinuhan sa musmos. Kaalaman at pagbubulay sa kabataan:
使愚人灵明, 使少年人有知识和谋略,
5 Upang marinig ng pantas, at lumago sa ikatututo: at upang tamuhin ng taong may unawa ang magagaling na payo:
使智慧人听见,增长学问, 使聪明人得着智谋,
6 Upang umunawa ng kawikaan at ng kahulugan; ng mga salita ng pantas, at ng kanilang malalabong sabi.
使人明白箴言和譬喻, 懂得智慧人的言词和谜语。
7 Ang takot sa Panginoon ay pasimula ng kaalaman: nguni't ang mangmang ay humahamak sa karunungan at turo.
敬畏耶和华是知识的开端; 愚妄人藐视智慧和训诲。
8 Anak ko, dinggin mo ang turo ng iyong ama, at huwag mong pabayaan ang kautusan ng iyong ina:
我儿,要听你父亲的训诲, 不可离弃你母亲的法则;
9 Sapagka't sila'y magiging tali ng biyaya sa iyong ulo, at mga kuwintas sa ligid ng iyong leeg.
因为这要作你头上的华冠, 你项上的金链。
10 Anak ko, kung ikaw ay hikayatin ng mga makasalanan, huwag mong tulutan.
我儿,恶人若引诱你, 你不可随从。
11 Kung kanilang sabihin, sumama ka sa amin, tayo'y magsibakay sa pagbububo ng dugo, tayo'y mangagkubli ng silo na walang anomang kadahilanan sa walang sala;
他们若说:你与我们同去, 我们要埋伏流人之血, 要蹲伏害无罪之人;
12 Sila'y lamunin nating buhay na gaya ng Sheol. At buo, na gaya ng nagsibaba sa lungaw; (Sheol )
我们好像阴间,把他们活活吞下; 他们如同下坑的人, 被我们囫囵吞了; (Sheol )
13 Tayo'y makakasumpong ng lahat na mahalagang pag-aari, ating pupunuin ang ating mga bahay ng samsam;
我们必得各样宝物, 将所掳来的,装满房屋;
14 Ikaw ay makikipagsapalaran sa gitna namin; magkakaroon tayong lahat ng isang supot:
你与我们大家同分, 我们共用一个囊袋;
15 Anak ko, huwag kang lumakad sa daan na kasama nila; pigilin mo ang iyong paa sa kanilang landas:
我儿,不要与他们同行一道, 禁止你脚走他们的路。
16 Sapagka't ang kanilang mga paa ay nagsisitakbo sa kasamaan, at sila'y nangagmamadali sa pagbububo ng dugo.
因为,他们的脚奔跑行恶; 他们急速流人的血,
17 Sapagka't walang kabuluhang naladlad ang silo, sa paningin ng alin mang ibon:
好像飞鸟, 网罗设在眼前仍不躲避。
18 At binabakayan ng mga ito ang kanilang sariling dugo, kanilang ipinagkukubli ng silo ang kanilang sariling mga buhay.
这些人埋伏,是为自流己血; 蹲伏,是为自害己命。
19 Ganyan ang mga lakad ng bawa't sakim sa pakinabang; na nagaalis ng buhay ng mga may-ari niyaon.
凡贪恋财利的,所行之路都是如此; 这贪恋之心乃夺去得财者之命。
20 Karunungan ay humihiyaw na malakas sa lansangan; kaniyang inilalakas ang kaniyang tinig sa mga luwal na dako;
智慧在街市上呼喊, 在宽阔处发声,
21 Siya'y humihiyaw sa mga pangulong dako na pinaglilipunan; sa pasukan ng mga pintuang-bayan, sa bayan, kaniyang binibigkas ang kaniyang mga salita:
在热闹街头喊叫, 在城门口,在城中发出言语,
22 Hanggang kailan kayong mga musmos, magsisiibig sa inyong kamusmusan? At ang mga nanunuya ay maliligaya sa panunuya, at ang mga mangmang ay mangagtatanim sa kaalaman?
说:你们愚昧人喜爱愚昧, 亵慢人喜欢亵慢, 愚顽人恨恶知识,要到几时呢?
23 Magsibalik kayo sa aking saway: narito, aking ibubuhos ang aking espiritu sa inyo.
你们当因我的责备回转; 我要将我的灵浇灌你们, 将我的话指示你们。
24 Sapagka't ako'y tumawag, at kayo'y tumanggi: aking iniunat ang aking kamay, at walang makinig;
我呼唤,你们不肯听从; 我伸手,无人理会;
25 Kundi inyong iniuwi sa wala ang buo kong payo, at hindi ninyo inibig ang aking saway:
反轻弃我一切的劝戒, 不肯受我的责备。
26 Ako naman ay tatawa sa kaarawan ng inyong kasakunaan: ako'y manunuya pagka ang inyong takot ay dumarating;
你们遭灾难,我就发笑; 惊恐临到你们,我必嗤笑。
27 Pagka ang iyong takot ay dumarating na parang bagyo. At ang inyong kasakunaan ay dumarating na parang ipoipo; pagka ang hirap at hapis ay dumating sa inyo.
惊恐临到你们,好像狂风; 灾难来到,如同暴风; 急难痛苦临到你们身上。
28 Kung magkagayo'y tatawag sila sa akin, nguni't hindi ako sasagot; hahanapin nila akong masikap, nguni't hindi nila ako masusumpungan:
那时,你们必呼求我,我却不答应, 恳切地寻找我,却寻不见。
29 Sapagka't kanilang ipinagtanim ang kaalaman, at hindi pinili ang takot sa Panginoon.
因为,你们恨恶知识, 不喜爱敬畏耶和华,
30 Ayaw sila ng aking payo; kanilang hinamak ang buo kong pagsaway:
不听我的劝戒, 藐视我一切的责备,
31 Kaya't sila'y magsisikain ng bunga ng kanilang sariling lakad, at mabubusog ng kanilang sariling mga kagagawan.
所以必吃自结的果子, 充满自设的计谋。
32 Sapagka't papatayin sila ng pagtalikod ng musmos, at ang pagkawalang balisa ng mga mangmang ay ang sisira sa kanila.
愚昧人背道,必杀己身; 愚顽人安逸,必害己命。
33 Nguni't ang nakikinig sa akin ay tatahang tiwasay. At tatahimik na walang takot sa kasamaan.
惟有听从我的,必安然居住, 得享安静,不怕灾祸。