Mateo 13
1 Nang araw na yaon ay lumabas si Jesus sa bahay, at naupo sa tabi ng dagat.
And on that day Jesus went out of the house, and sat by the side of the sea.
2 At nakisama sa kaniya ang lubhang maraming tao, ano pa't lumulan siya sa isang daong, at naupo; at ang buong karamihan ay nangakatayo sa baybayin.
And great multitudes assembled around him; so that he embarked and seated himself in a ship, and all the multitude stood on the shore of the sea.
3 At pinagsalitaan niya sila ng maraming mga bagay sa mga talinghaga, na sinasabi, Narito, ang manghahasik ay yumaon upang maghasik.
An he discoursed with them much, by similitudes. And he said, Behold, a sower went forth to sow.
4 At sa paghahasik niya, ay nangahulog ang ilang binhi sa tabi ng daan, at dumating ang mga ibon at kinain nila;
And as he sowed, some seed fell upon the side of a path: and a bird came and devoured it.
5 At ang mga iba'y nangahulog sa mga batuhan, na doo'y walang sapat na lupa: at pagdaka'y sumibol, sapagka't hindi malalim ang lupa:
And other seed fell upon a rock, so that it had not much soil: and it sprung up forthwith, because there was no depth of earth.
6 At pagsikat ng araw ay nangainitan; at dahil sa walang ugat, ay nangatuyo.
But when the sun was up it wilted. And, because it lacked root, it dried up.
7 At ang mga iba'y nangahulog sa mga dawagan, at nagsilaki ang mga dawag, at ininis ang mga yaon.
And other seed fell among thorns: and the thorns shot up, and choked it.
8 At ang mga iba'y nangahulog sa mabuting lupa, at nangagbunga, ang ila'y tigisang daan, at ang ila'y tigaanim na pu, at ang ila'y tigtatatlongpu.
And other seed fell on good ground; and bore fruits, some a hundredfold, some sixtyfold, and some thirtyfold.
9 At ang may mga pakinig, ay makinig.
He that hath ears to hear, let him hear.
10 At nagsilapit ang mga alagad, at sinabi nila sa kaniya, Bakit mo sila pinagsasalitaan sa mga talinghaga?
And his disciples came and said to him, Why discoursest thou to them in similitudes?
11 At sumagot siya at sinabi sa kanila, Sa inyo'y ipinagkaloob ang mangakaalam ng mga hiwaga ng kaharian ng langit, datapuwa't hindi ipinagkaloob sa kanila.
And he answered, and said to them: Because, to you it is given to know the mysteries of the kingdom of heaven, but to them it is not given.
12 Sapagka't sinomang mayroon ay bibigyan, at siya'y magkakaroon ng sagana: nguni't sinomang wala, pati ng nasa kaniya ay aalisin sa kaniya.
For to him that hath, shall be given; and he shall abound: but from him that hath not, even what he hath shall be taken from him.
13 Kaya't sila'y pinagsasalitaan ko sa mga talinghaga; sapagka't nagsisitingin ay hindi sila nangakakakita, at nangakikinig ay hindi sila nangakakarinig, ni hindi sila nangakakaunawa.
For this cause I discourse to them in similitudes, because they see and do not see, and they hear and do not hear, nor understand.
14 At natutupad sa kanila ang hula ni Isaias, na sinasabi, Sa pakikinig ay inyong maririnig, at sa anomang paraa'y hindi ninyo mapaguunawa; At sa pagtingin ay inyong makikita, at sa anomang paraa'y hindi ninyo mamamalas:
And in them is fulfilled the prophecy of Isaiah, who said: By hearing ye shall hear, and shall not understand; and by seeing ye see, and shall not know:
15 Sapagka't kumapal ang puso ng bayang ito, At mahirap na mangakarinig ang kanilang mga tainga, At kanilang ipinikit ang kanilang mga mata; Baka sila'y mangakakita ng kanilang mga mata, At mangakarinig ng kanilang mga tainga, At mangakaunawa ng kanilang puso, At muling mangagbalik loob, At sila'y aking pagalingin.
For the heart of this people hath grown fat, and with their ears they have heard heavily, and their eyes they have closed; lest they should see with their eyes, and should hear with their ears, and should understand with their heart, and should turn; and I should heal them.
16 Datapuwa't mapapalad ang inyong mga mata, sapagka't nangakakakita; at ang iyong mga tainga, sapagka't nangakakarinig.
But happy are your eyes, for they see; and your ears, for they hear.
17 Sapagka't katotohanang sinasabi ko sa inyo, na hinangad na makita ng maraming propeta at ng mga taong matuwid ang inyong nakikita, at hindi nila nakita; at marinig ang inyong naririnig, at hindi nila narinig.
For verily I say to you, That many prophets and righteous men longed to see what ye see, and did not see it; and to hear what ye hear, and did not hear it.
18 Pakinggan nga ninyo ang talinghaga tungkol sa manghahasik.
But hear ye the similitude of the seed.
19 Kung ang sinoman ay nakikinig ng salita ng kaharian, at ito'y hindi niya napaguunawa, ay pinaroroonan ng masama, at inaagaw ang nahasik sa kaniyang puso. Ito yaong nahasik sa tabi ng daan.
Every one that heareth the word of the kingdom, and understandeth it not, the evil one cometh and snatcheth away the seed sowed in his heart: this is what was sowed by the side of the path.
20 At ang nahasik sa mga batuhan, ay yaong nakikinig ng salita, at pagdaka'y tinatanggap ito ng buong galak;
And that which was sowed on the rock, is he that heareth the word, and at once receiveth it with joy.
21 Gayon ma'y wala siyang ugat sa kaniyang sarili, kundi sangdaling tumatagal; at pagdating ng kapighatian o pag-uusig dahil sa salita, ay pagdaka'y natitisod siya.
Yet hath he no root in him, but is of short duration, and when there is trouble or persecution on account of the word, he soon stumbleth.
22 At ang nahasik sa mga dawagan, ay yaong dumirinig ng salita; nguni't ang pagsusumakit na ukol sa sanglibutan, at ang daya ng mga kayamanan, ay siyang umiinis sa salita, at yao'y nagiging walang bunga. (aiōn g165)
And that which was sowed among thorns, is he that heareth the word; and care for this world and the deceptiveness of riches, choke the word; and he is without fruits. (aiōn g165)
23 At ang nahasik sa mabuting lupa, ay siyang dumirinig, at nakauunawa ng salita; na siyang katotohanang nagbubunga, ang ila'y tigisang daan, ang ila'y tigaanim na pu, at ang ila'y tigtatatlongpu.
But that which was sowed on good ground, is he that heareth my word, and understandeth. and beareth fruits, and yieldeth, some a hundredfold, some sixtyfold, and some thirtyfold.
24 Sinaysay niya sa kanila ang ibang talinghaga, na sinasabi, Ang kaharian ng langit ay tulad sa isang taong naghasik ng mabuting binhi sa kaniyang bukid:
Another similitude he proposed to them, and said: The kingdom of heaven is like to a man who sowed good seed in his field.
25 Datapuwa't samantalang nangatutulog ang mga tao, ay dumating ang kaniyang kaaway at naghasik naman ng mga pangsirang damo sa pagitan ng trigo, at umalis.
And while people were asleep, his enemy came and sowed tares among the wheat, and went away.
26 Datapuwa't nang sumibol ang usbong at mamunga, ay lumitaw nga rin ang mga pangsirang damo.
And when the plant shot up and bore fruits, then appeared also the tares.
27 At ang mga alipin ng puno ng sangbahayan ay nagsiparoon at nangagsabi sa kaniya, Ginoo, hindi baga naghasik ka ng mabuting binhi sa iyong bukid? saan kaya nangagmula ang mga pangsirang damo?
And the servants of the householder came, and said to him, Our lord, didst thou not sow good seed in thy field? From whence are the tares in it.
28 At sinabi niya sa kanila, Isang kaaway ang gumawa nito. At sinabi sa kaniya ng mga alipin, Ibig mo baga na kami nga'y magsiparoon at ang mga yao'y pagtipunin?
And he said to them, An enemy hath done this. The servants said to him, Is it thy pleasure that we go and gather them out?
29 Datapuwa't sinabi niya, Huwag; baka sa pagtitipon ninyo ng mga pangsirang damo, ay inyong mabunot pati ng trigo.
And he said to them, No, lest, while ye gather out the tares, ye also eradicate the wheat with them.
30 Pabayaan ninyong magsitubo kapuwa hanggang sa panahon ng pagaani: at sa panahon ng pagaani ay sasabihin ko sa mga mangaani, Tipunin muna ninyo ang mga pangsirang damo, at inyong pagbibigkisin upang sunugin; datapuwa't tipunin ninyo ang trigo sa aking bangan.
Let them both grow together until the harvest; and at the time of harvest, I will say to the reapers, Gather out first the tares, and bind them in bundles to be burned; but the wheat gather ye into my granary.
31 Sinaysay niya sa kanila ang ibang talinghaga, na sinasabi, Ang kaharian ng langit ay tulad sa isang butil ng binhi ng mostasa, na kinuha ng isang tao, at inihasik sa kaniyang bukid:
Another similitude proposed he to them, and said: The kingdom of heaven is like to a kernel of mustard seed, which a man took and sowed in his field.
32 Na siya ngang lalong maliit sa lahat ng mga binhi; datapuwa't nang tumubo, ay lalong malaki kay sa mga gulay, at nagiging punong kahoy, ano pa't nagsisiparoon ang mga ibon sa langit at sumisilong sa kaniyang mga sanga.
And this is the least of all seeds; but when it is grown, it is greater than all the herbs, and becometh a tree, so that a bird of heaven may come and nestle in its branches.
33 Sinalita niya sa kanila ang ibang talinghaga: Ang kaharian ng langit ay tulad sa lebadura, na kinuha ng isang babae, at itinago sa tatlong takal na harina, hanggang sa ito'y nalebadurahang lahat.
Another similitude spake he to them, The kingdom of heaven is like the leaven, which a woman took and buried in three measures of meal, until the whole fermented.
34 Lahat ng mga bagay na ito'y sinabi ni Jesus sa mga karamihan sa mga talinghaga; at kung hindi sa talinghaga ay hindi niya sila kinakausap:
All these things Jesus discoursed to the multitude in similitudes; and without similitudes he did not discourse with them.
35 Upang matupad ang sinalita sa pamamagitan ng propeta, na nagsasabi, Bubukhin ko ang aking bibig sa mga talinghaga; Sasaysayin ko ang mga natatagong bagay buhat nang itatag ang sanglibutan.
That so might be fulfilled that which was spoken by the prophet, who said: I will open my mouth in similitudes; I will utter things concealed from before the foundation of the world.
36 Nang magkagayon ay iniwan niya ang mga karamihan, at pumasok sa bahay: at sa kaniya'y nagsilapit ang kaniyang mga alagad, na nagsisipagsabi, Ipaliwanag mo sa amin ang talinghaga tungkol sa mga pangsirang damo sa bukid.
Then Jesus sent away the multitudes, and went into the house. And his disciples came to him, and said: Explain to us the similitude of the tares and the field.
37 At siya'y sumagot at nagsabi, Ang naghahasik ng mabuting binhi ay ang Anak ng tao;
And he answered, and said to them: He that soweth the good seed, is the Son of God.
38 At ang bukid ay ang sanglibutan; at ang mabuting binhi, ay ito ang mga anak ng kaharian: at ang mga pangsirang damo ay ang mga anak ng masama;
And the field is the world. And the good seed are the children of the kingdom; but the tares are the children of the wicked One.
39 At ang kaaway na naghasik ng mga ito ay ang diablo: at ang pagaani ay ang katapusan ng sanglibutan; at ang mga mangaani ay ang mga anghel. (aiōn g165)
The enemy that sowed them, is Satan. The harvest is the end of the world: and the reapers are the angels. (aiōn g165)
40 Kung paano ang pagtipon sa mga pangsirang damo at pagsunog sa apoy; gayon din ang mangyayari sa katapusan ng sanglibutan. (aiōn g165)
As therefore the tares are gathered and burned in the fire; so will it be in the end of the world. (aiōn g165)
41 Susuguin ng Anak ng tao ang kaniyang mga anghel, at kanilang titipunin sa labas ng kaniyang kaharian ang lahat ng mga bagay na nangakapagpapatisod, at ang nagsisigawa ng katampalasanan,
The Son of man will send forth his angels, and they will gather out of his kingdom all the stumbling blocks, and all the doers of evil;
42 At sila'y igagatong sa kalan ng apoy: diyan na nga ang pagtangis at ang pagngangalit ng mga ngipin.
and will cast them into a furnace of fire. There will be wailing and gnashing of teeth.
43 Kung magkagayo'y mangagliliwanag ang mga matuwid na katulad ng araw sa kaharian ng kanilang Ama. Ang may mga pakinig, ay makinig.
Then will the righteous shine as the sun, in the kingdom of their Father. He that hath ears to hear, let him hear.
44 Tulad ang kaharian ng langit sa natatagong kayamanan sa bukid; na nasumpungan ng isang tao, at inilihim; at sa kaniyang kagalaka'y yumaon at ipinagbili ang lahat niyang tinatangkilik, at binili ang bukid na yaon.
Again, the kingdom of heaven is like a treasure that is hid in a field; which when a man findeth, he concealeth it, and, from his joy, he goeth and selleth all that he hath, and buyeth that field.
45 Gayon din naman, ang kaharian ng langit ay katulad ng isang taong nangangalakal na humahanap ng magagandang perlas:
Again, the kingdom of heaven is like a merchantman, who sought after rich pearls:
46 At pagkasumpong ng isang mahalagang perlas, ay yumaon siya at ipinagbili ang lahat niyang tinatangkilik, at binili yaon.
and when he found one pearl of great price, he went and sold all that he had, and bought it.
47 Tulad din naman ang kaharian ng langit sa isang lambat, na inihulog sa dagat, na nakahuli ng sarisaring isda:
Again, the kingdom of heaven is like a sweep net, which was cast into the sea, and collected fishes of every kind.
48 Na, nang mapuno, ay hinila nila sa pampang; at sila'y nagsiupo, at tinipon sa mga sisidlan ang mabubuti, datapuwa't itinapon ang masasama.
And when it was full, they drew it to the shores of the sea; and they sat down and culled over: and the good they put into vessels, and the bad they cast away.
49 Gayon din ang mangyayari sa katapusan ng sanglibutan: lalabas ang mga anghel, at ihihiwalay ang masasama sa matutuwid, (aiōn g165)
So will it be in the end of the world. The angels will go forth, and will sever the wicked from among the just; (aiōn g165)
50 At sila'y igagatong sa kalan ng apoy: diyan na nga ang pagtangis at ang pagngangalit ng mga ngipin.
and will cast them into a furnace of fire. There will be wailing and gnashing of teeth.
51 Napagunawa baga ninyo ang lahat ng mga bagay na ito? Sinabi nila sa kaniya, Oo.
Jesus said to them: Have ye understood all these things? They say to him: Yes, our Lord.
52 At sinabi niya sa kanila, Kaya't ang bawa't eskriba na ginagawang alagad sa kaharian ng langit ay tulad sa isang taong puno ng sangbahayan, na naglalabas sa kaniyang kayamanan ng mga bagay na bago at luma.
He said to them: Therefore every Scribe who is instructed for the kingdom of heaven, is like a man who is master of a house, who bringeth forth from his treasures things new and old.
53 At nangyari, na nang matapos ni Jesus ang mga talinghagang ito, ay umalis siya doon.
And it was so, that when Jesus had ended these similitudes, he departed thence.
54 At pagdating sa kaniyang sariling lupain, ay kaniyang tinuruan sila sa kanilang sinagoga, ano pa't sila'y nangagtaka, at nangagsabi, Saan kumuha ang taong ito ng ganitong karunungan, at ng ganitong mga makapangyarihang gawa?
And he entered into his own city. And he taught them in their synagogues, in such manner that they wondered, and said: Whence hath he this wisdom and these works of power?
55 Hindi baga ito ang anak ng anluwagi? hindi baga tinatawag na Maria ang kaniyang ina? at Santiago, at Jose, at Simon, at Judas ang kaniyang mga kapatid?
Is not this man the carpenter's son? Is not his mother called Mary, and his brothers James and Joses and Simon and Judas?
56 At ang kaniyang mga kapatid na babae, hindi baga silang lahat ay nanga sa atin? Saan nga kumuha ang taong ito ng lahat ng ganitong mga bagay?
And all his sisters, are they not with us? Whence then hath this man all these things?
57 At siya'y kinatisuran nila. Datapuwa't sinabi sa kanila ni Jesus, Walang propeta na di may kapurihan, liban sa kaniyang sariling lupain, at sa kaniyang sariling bahay.
And they were stumbled at him. But Jesus said to them: There is no prophet who is little, except in his own city and in his own house.
58 At siya'y hindi gumawa roon ng maraming makapangyarihang gawa dahil sa kawalan nila ng pananampalataya.
And he did not perform there many works of power, because of their unbelief.
