Mateo 12
1 Nang panahong yaon ay naglalakad si Jesus nang araw ng sabbath sa mga bukiran ng trigo; at nangagutom ang kaniyang mga alagad at nangagpasimulang magsikitil ng mga uhay at magsikain.
About that time Jesus passed on the Sabbath through the wheatfields; and His disciples became hungry, and began to gather ears of wheat and eat them.
2 Datapuwa't pagkakita nito ng mga Fariseo, ay sinabi nila sa kaniya, Tingnan mo, ginagawa ng mga alagad mo ang hindi matuwid na gawin sa sabbath.
But the Pharisees saw it and said to Him, "Look! your disciples are doing what the Law forbids them to do on the Sabbath."
3 Datapuwa't sinabi niya sa kanila, Hindi baga ninyo nabasa ang ginawa ni David nang siya'y nagutom, at ang mga kasamahan niya;
"Have you never read," He replied, "what David did when he and his men were hungry?
4 Kung paanong siya'y pumasok sa bahay ng Dios, at kumain siya ng mga tinapay na handog, na hindi matuwid na kanin niya, ni ng mga kasamahan niya, kundi ng mga saserdote lamang?
how he entered the House of God and ate the Presented Loaves, which it was not lawful for him or his men to eat, nor for any except the priests?
5 O hindi baga ninyo nabasa sa kautusan, kung papaanong sa mga araw ng sabbath ay niwawalang galang ng mga saserdote sa templo ang sabbath, at hindi nangagkakasala?
And have you not read in the Law how on the Sabbath the priests in the Temple break the Sabbath without incurring guilt?
6 Datapuwa't sinasabi ko sa inyo, na dito ay may isang lalong dakila kay sa templo.
But I tell you that there is here that which is greater than the Temple.
7 Datapuwa't kung nalalaman ninyo kung ano ang kahulugan nito, Habag ang ibig ko, at hindi hain, ay hindi sana ninyo hinatulan ang mga walang kasalanan.
And if you knew what this means, 'It is mercy I desire, not sacrifice', you would not have condemned those who are without guilt.
8 Sapagka't ang Anak ng tao ay panginoon ng sabbath.
For the Son of Man is the Lord of the Sabbath."
9 At siya'y umalis doon at pumasok sa sinagoga nila:
Departing thence He went to their synagogue,
10 At narito, may isang tao na tuyo ang isang kamay. At sa kaniya'y itinanong nila, na sinasabi, Matuwid bagang magpagaling sa araw ng sabbath? upang siya'y kanilang maisumbong.
where there was a man with a shrivelled arm. And they questioned Him, "Is it right to cure people on the Sabbath?" Their intention was to bring a charge against Him.
11 At sinabi niya sa kanila, Sino kaya sa inyo, na kung mayroong isang tupa, na kung mahulog ito sa isang hukay sa araw ng sabbath, ay hindi baga niya aabutin, at hahanguin?
"Which of you is there," He replied, "who, if he has but a single sheep and it falls into a hole on the Sabbath, will not lay hold of it and lift it out?
12 Gaano pa nga ang isang tao na may halaga kay sa isang tupa! Kaya't matuwid na gumawa ng mabuti sa araw ng sabbath.
Is not a man, however, far superior to a sheep? Therefore it is right to do good on the Sabbath."
13 Nang magkagayo'y sinabi niya sa lalake, Iunat mo ang iyong kamay. At iniunat niya; at napauling walang sakit, na gaya ng isa.
Then He said to the man, "Stretch out your arm." And he stretched it out, and it was restored quite sound like the other.
14 Datapuwa't nagsialis ang mga Fariseo, at nangagpulong laban sa kaniya, kung papaanong siya'y maipapupuksa nila.
But the Pharisees after leaving the synagogue consulted together against Him, how they might destroy Him.
15 At pagkahalata nito ni Jesus ay lumayo roon: at siya'y sinundan ng marami; at kaniyang pinagaling silang lahat,
Aware of this, Jesus departed elsewhere; and a great number of people followed Him, all of whom He cured.
16 At ipinagbilin niya sa kanila, na siya'y huwag nilang ihayag:
But He gave them strict injunctions not to blaze abroad His doings,
17 Upang matupad ang sinabi sa pamamagitan ng propeta Isaias, na nagsasabi,
that those words of the Prophet Isaiah might be fulfilled,
18 Narito, ang lingkod ko na aking hinirang; At minamahal ko na kinalulugdan ng aking kaluluwa: Isasakaniya ko ang aking Espiritu, At ihahayag niya ang paghuhukom sa mga Gentil.
"This is My servant whom I have chosen, My dearly loved One in whom My soul takes pleasure. I will put My spirit upon Him, and He will announce justice to the nations.
19 Hindi siya makikipagtalo, ni sisigaw; Ni maririnig man ng sinoman ang kaniyang tinig sa mga lansangan.
He will not wrangle or raise His voice, nor will His voice be heard in the broadways.
20 Hindi niya babaliin ang tambong gapok, At hindi papatayin ang timsim na umuusok, Hanggang sa papagtagumpayin ang paghuhukom.
A crushed reed He will not utterly break, nor will He quench the still smouldering wick, until He has led on Justice to victory.
21 At aasa sa kaniyang pangalan ang mga Gentil.
And on His name shall the nations rest their hopes."
22 Nang magkagayo'y dinala sa kaniya ang isang inaalihan ng demonio, bulag at pipi, at kaniyang pinagaling, ano pa't ang pipi ay nagsalita at nakakita.
At that time a demoniac was brought to Him, blind and dumb; and He cured him, so that the dumb man could speak and see.
23 At ang buong karamihan ay nangagtaka, at nangagsabi, Ito kaya ang Anak ni David?
And the crowds of people were all filled with amazement and said, "Can this be the Son of David?"
24 Datapuwa't nang marinig ito ng mga Fariseo, ay kanilang sinabi, Ang taong ito'y hindi nagpapalabas ng mga demonio, kundi sa pamamagitan ni Beelzebub na prinsipe ng mga demonio.
The Pharisees heard it and said, "This man only expels demons by the power of Baal-zebul, the Prince of demons."
25 At pagkaalam niya ng mga iniisip nila, ay sinabi niya sa kanila, Ang bawa't kahariang nagkakabahabahagi laban sa kaniyang sarili ay mawawasak; ang bawa't bayan o bahay na nagkakabahabahagi laban sa kaniyang sarili ay hindi mananatili.
Knowing their thoughts He said to them, "Every kingdom in which civil war has raged suffers desolation; and every city or house in which there is internal strife will be brought low.
26 At kung pinalalabas ni Satanas si Satanas, siya nababahagi laban sa kaniyang sarili; papaano ngang mananatili ang kaniyang kaharian?
And if Satan is expelling Satan, he has begun to make war on himself: how therefore shall his kingdom last?
27 At kung sa pamamagitan ni Beelzebub ay nagpapalabas ako ng mga demonio, ang inyong mga anak sa kaninong pamamagitan sila'y pinalalabas? kaya nga sila ang inyong magiging mga hukom.
And if it is by Baal-zebul's power that I expel the demons, by whose power do your disciples expel them? They therefore shall be your judges.
28 Nguni't kung sa pamamagitan ng Espiritu ng Dios nagpapalabas ako ng mga demonio, ay dumating nga sa inyo ang kaharian ng Dios.
But if it is by the power of the Spirit of God that I expel the demons, it is evident that the Kingdom of God has come upon you.
29 O papaano bagang makapapasok ang sinoman sa bahay ng malakas, at samsamin ang kaniyang mga pag-aari, kung hindi muna gapusin ang malakas? at kung magkagayo'y masasamsaman niya ang kaniyang bahay.
Again, how can any one enter the house of a strong man and carry off his goods, unless first of all he masters and secures the strong man: then he will ransack his house.
30 Ang hindi sumasa akin ay laban sa akin; at ang hindi nagiimpok na kasama ko ay nagsasambulat.
"The man who is not with me is against me, and he who is not gathering with me is scattering abroad.
31 Kaya't sinasabi ko sa inyo, Ang bawa't kasalanan at kapusungan ay ipatatawad sa mga tao; datapuwa't ang kapusungang laban sa Espiritu ay hindi ipatatawad.
This is why I tell you that men may find forgiveness for every other sin and impious word, but that for impious speaking against the Holy Spirit they shall find no forgiveness.
32 At ang sinomang magsalita ng isang salitang laban sa Anak ng tao, ay ipatatawad sa kaniya; datapuwa't ang sinomang magsalita laban sa Espiritu Santo, ay hindi ipatatawad sa kaniya, kahit sa sanglibutang ito, o maging sa darating. (aiōn g165)
And whoever shall speak against the Son of Man may obtain forgiveness; but whoever speaks against the Holy Spirit, neither in this nor in the coming age shall he obtain forgiveness." (aiōn g165)
33 O pabutihin ninyo ang punong kahoy, at mabuti ang bunga niyaon; o pasamain ninyo ang punong kahoy, at masama ang bunga niyaon: sapagka't ang punong kahoy ay nakikilala sa pamamagitan ng kaniyang bunga.
"Either grant the tree to be wholesome and its fruit wholesome, or the tree poisonous and its fruit poisonous; for the tree is known by its fruit.
34 Kayong lahi ng mga ulupong, papaano kayo na masasama, ay makapagsasalita ng mabubuting bagay? sapagka't sa kasaganaan ng puso ay nagsasalita ang bibig.
O vipers' brood, how can you speak what is good when you are evil? For it is from the overflow of the heart that the mouth speaks.
35 Ang mabuting tao sa kaniyang mabuting kayamanan ay kumukuha ng mabubuting bagay: at ang masamang tao sa kaniyang masamang kayamanan ay kumukuha ng masasamang bagay.
A good man from his good store produces good things, and a bad man from his bad store produces bad things.
36 At sinasabi ko sa inyo, na ang bawa't salitang walang kabuluhang sabihin ng mga tao ay ipagsusulit nila sa araw ng paghuhukom.
But I tell you that for every careless word that men shall speak they will be held accountable on the day of Judgement.
37 Sapagka't sa iyong mga salita ikaw ay magiging banal, at sa iyong mga salita ay hahatulan ka.
For each of you by his words shall be justified, or by his words shall be condemned."
38 Nang magkagayo'y nagsisagot sa kaniya ang ilan sa mga eskriba at sa mga Fariseo, na nangagsasabi, Guro, ibig namin makakita ng isang tanda sa iyo.
Then He was accosted by some of the Scribes and of the Pharisees who said, "Teacher, we wish to see a sign given by you."
39 Datapuwa't siya'y sumagot, at sinabi sa kanila, Isang lahing masama at mapangalunya ay humahanap ng isang tanda; at hindi siya bibigyan ng anomang tanda kundi ng tanda ng propeta Jonas:
"Wicked and faithless generation!" He replied, "they clamour for a sign, but none shall be given to them except the sign of the Prophet Jonah.
40 Sapagka't kung paanong si Jonas ay napasa tiyan ng isang balyena na tatlong araw at tatlong gabi; ay gayon ding mapapasa ilalim ng lupa na tatlong araw at tatlong gabi ang Anak ng tao.
For just as Jonah was three days in the sea-monster's belly, so will the Son of Man be three days in the heart of the earth.
41 Magsisitayo sa paghuhukom ang mga tao sa Nineve na kasama ng lahing ito, at ito'y hahatulan: sapagka't sila'y nagsipagsisi sa pangangaral ni Jonas; at narito, dito'y may isang lalong dakila kay sa kay Jonas.
There will stand up men of Nineveh at the Judgement together with the present generation, and will condemn it; because they repented at the preaching of Jonah, and mark! there is One greater than Jonah here.
42 Magbabangon sa paghuhukom ang reina ng timugan na kasama ng lahing ito, at ito'y hahatulan: sapagka't siya'y nanggaling sa mga wakas ng lupa upang pakinggan ang karunungan ni Salomon; at narito, dito'y may isang lalong dakila kay sa kay Salomon.
The Queen of the south will awake at the Judgement together with the present generation, and will condemn it; because she came from the ends of the earth to hear the wisdom of Solomon, and mark! there is One greater than Solomon here.
43 Datapuwa't ang karumaldumal na espiritu, kung siya'y lumabas sa tao, ay lumalakad sa mga dakong walang tubig na humahanap ng kapahingahan, at hindi makasumpong.
"No sooner however has the foul spirit gone out of the man, then he roams about in places where there is no water, seeking rest but finding none.
44 Kung magkagayo'y sinasabi niya, Babalik ako sa aking bahay na nilabasan ko; at pagdating niya, ay nasusumpungan niyang walang laman, walis na, at nagagayakan.
Then he says, 'I will return to my house that I left;' and he comes and finds it unoccupied, swept clean, and in good order.
45 Kung magkagayo'y yumayaon siya, at nagsasama ng pito pang espiritu na lalong masasama kay sa kaniya, at sila'y nagsisipasok at nagsisitahan doon: at nagiging lalo pang masama ang huling kalagayan ng taong yaon kay sa una. Gayon din ang mangyayari sa masamang lahing ito.
Then he goes and brings back with him seven other spirits more wicked than himself, and they come in and dwell there; and in the end that man's condition becomes worse than it was at first. So will it be also with the present wicked generation."
46 Samantalang siya'y nagsasalita pa sa mga karamihan, narito, ang kaniyang ina at ang kaniyang mga kapatid ay nangakatayo sa labas, at ibig nilang siya'y makausap.
While He was still addressing the people His mother and His brothers were standing on the edge of the crowd desiring to speak to Him.
47 At may nagsabi sa kaniya, Narito, ang iyong ina at ang iyong mga kapatid ay nangakatayo sa labas, na ibig nilang makausap ka.
So some one told Him, "Your mother and your brothers are standing outside, and desire to speak to you."
48 Nguni't siya'y sumagot at sinabi sa nagsabi sa kaniya, Sino ang aking ina? at sino-sino ang aking mga kapatid?
"Who is my mother?" He said to the man; "and who are my brothers?"
49 At iniunat niya ang kaniyang kamay sa kaniyang mga alagad, at sinabi, Narito, ang aking ina at ang aking mga kapatid!
And pointing to His disciples He added, "See here are my mother and my brothers.
50 Sapagka't sinomang gumaganap ng kalooban ng aking Ama na nasa langit, ay siyang aking kapatid na lalake at aking kapatid na babae, at ina.
To obey my Father who is in Heaven--that is to be my brother and my sister and my mother."
