Mateo 12
1 Nang panahong yaon ay naglalakad si Jesus nang araw ng sabbath sa mga bukiran ng trigo; at nangagutom ang kaniyang mga alagad at nangagpasimulang magsikitil ng mga uhay at magsikain.
About the same time Jesus walked through the corn-fields one Sabbath. His disciples were hungry, and began to pick some ears of wheat and eat them.
2 Datapuwa't pagkakita nito ng mga Fariseo, ay sinabi nila sa kaniya, Tingnan mo, ginagawa ng mga alagad mo ang hindi matuwid na gawin sa sabbath.
But, when the Pharisees saw this, they said: “Look! your disciples are doing what it is not allowable to do on a Sabbath!”
3 Datapuwa't sinabi niya sa kanila, Hindi baga ninyo nabasa ang ginawa ni David nang siya'y nagutom, at ang mga kasamahan niya;
“Have not you read,” replied Jesus, “what David did, when he and his companions were hungry —
4 Kung paanong siya'y pumasok sa bahay ng Dios, at kumain siya ng mga tinapay na handog, na hindi matuwid na kanin niya, ni ng mga kasamahan niya, kundi ng mga saserdote lamang?
how he went into the House of God, and how they ate the consecrated bread, through it was not allowable for him or his companions to eat it, but only for the priests?
5 O hindi baga ninyo nabasa sa kautusan, kung papaanong sa mga araw ng sabbath ay niwawalang galang ng mga saserdote sa templo ang sabbath, at hindi nangagkakasala?
And have not you read in the law that, on the Sabbath, the priest in the Temple break the Sabbath and yet are not guilty?
6 Datapuwa't sinasabi ko sa inyo, na dito ay may isang lalong dakila kay sa templo.
Here, however, I tell you, there is something greater than the Temple!
7 Datapuwa't kung nalalaman ninyo kung ano ang kahulugan nito, Habag ang ibig ko, at hindi hain, ay hindi sana ninyo hinatulan ang mga walang kasalanan.
And had you learned the meaning of the words — ‘I desire mercy, and not sacrifice,’ you would not have condemned those who are not guilty.
8 Sapagka't ang Anak ng tao ay panginoon ng sabbath.
For the Son of Man is lord of the Sabbath.”
9 At siya'y umalis doon at pumasok sa sinagoga nila:
Passing on, Jesus went into their Synagogue,
10 At narito, may isang tao na tuyo ang isang kamay. At sa kaniya'y itinanong nila, na sinasabi, Matuwid bagang magpagaling sa araw ng sabbath? upang siya'y kanilang maisumbong.
and there he saw a man with a withered hand. Some people asked Jesus whether it was allowable to work a cure on the Sabbath — so that they might have a charge to bring against him.
11 At sinabi niya sa kanila, Sino kaya sa inyo, na kung mayroong isang tupa, na kung mahulog ito sa isang hukay sa araw ng sabbath, ay hindi baga niya aabutin, at hahanguin?
But Jesus said to them: “Which of you, if he had only one sheep, and that sheep fell into a pit on the Sabbath, would not lay hold of it and pull it out?
12 Gaano pa nga ang isang tao na may halaga kay sa isang tupa! Kaya't matuwid na gumawa ng mabuti sa araw ng sabbath.
And how much more precious a man is than a sheep! Therefore it is allowable to do good on the Sabbath.”
13 Nang magkagayo'y sinabi niya sa lalake, Iunat mo ang iyong kamay. At iniunat niya; at napauling walang sakit, na gaya ng isa.
Then he said to the man. “Stretch out your hand.” The man stretched it out; and it had become as sound as the other.
14 Datapuwa't nagsialis ang mga Fariseo, at nangagpulong laban sa kaniya, kung papaanong siya'y maipapupuksa nila.
On coming out, the Pharisees plotted against Jesus, to put him to death.
15 At pagkahalata nito ni Jesus ay lumayo roon: at siya'y sinundan ng marami; at kaniyang pinagaling silang lahat,
Jesus, however, became aware of it, and went away from that place. A number of people followed him, and he cured them all;
16 At ipinagbilin niya sa kanila, na siya'y huwag nilang ihayag:
but he warned them not to make him known,
17 Upang matupad ang sinabi sa pamamagitan ng propeta Isaias, na nagsasabi,
in fulfilment of these words in the Prophet Isaiah —
18 Narito, ang lingkod ko na aking hinirang; At minamahal ko na kinalulugdan ng aking kaluluwa: Isasakaniya ko ang aking Espiritu, At ihahayag niya ang paghuhukom sa mga Gentil.
‘Behold! the Servant of my Choice, My Beloved, in whom my heart delights! I will breathe my spirit upon him, and he shall announce a time of judgment to the Gentiles.
19 Hindi siya makikipagtalo, ni sisigaw; Ni maririnig man ng sinoman ang kaniyang tinig sa mga lansangan.
He shall not contend, nor cry aloud, Neither shall any one hear his voice in the streets;
20 Hindi niya babaliin ang tambong gapok, At hindi papatayin ang timsim na umuusok, Hanggang sa papagtagumpayin ang paghuhukom.
a bruised reed he will not break, and a smouldering wick he will not quench, Till he has brought the judgment to a victorious issue,
21 At aasa sa kaniyang pangalan ang mga Gentil.
and on his name shall the Gentiles rest their hopes.”
22 Nang magkagayo'y dinala sa kaniya ang isang inaalihan ng demonio, bulag at pipi, at kaniyang pinagaling, ano pa't ang pipi ay nagsalita at nakakita.
Then some people brought to Jesus a possessed man, who was blind and dumb; and he cured him, so that the man who had been dumb both talked and saw.
23 At ang buong karamihan ay nangagtaka, at nangagsabi, Ito kaya ang Anak ni David?
At this all the people were astounded. “Is it possible that this is the son of David?” they exclaimed.
24 Datapuwa't nang marinig ito ng mga Fariseo, ay kanilang sinabi, Ang taong ito'y hindi nagpapalabas ng mga demonio, kundi sa pamamagitan ni Beelzebub na prinsipe ng mga demonio.
But the Pharisees heard of it and said: “He drives out demons only by the help of Baal-zebub the chief of the demons.”
25 At pagkaalam niya ng mga iniisip nila, ay sinabi niya sa kanila, Ang bawa't kahariang nagkakabahabahagi laban sa kaniyang sarili ay mawawasak; ang bawa't bayan o bahay na nagkakabahabahagi laban sa kaniyang sarili ay hindi mananatili.
Jesus, however, was aware of what was passing in their minds, and said to them: “Any kingdom divided against itself becomes a desolation, and any town or household divided against itself will not last.
26 At kung pinalalabas ni Satanas si Satanas, siya nababahagi laban sa kaniyang sarili; papaano ngang mananatili ang kaniyang kaharian?
So, if Satan drives Satan out, he must be divided against himself; and how, then, can his kingdom last?
27 At kung sa pamamagitan ni Beelzebub ay nagpapalabas ako ng mga demonio, ang inyong mga anak sa kaninong pamamagitan sila'y pinalalabas? kaya nga sila ang inyong magiging mga hukom.
And, if it is by Baal-zebub’s help that I drive out demons, by whose help is it that your own sons drive them out? Therefore they shall themselves be your judges.
28 Nguni't kung sa pamamagitan ng Espiritu ng Dios nagpapalabas ako ng mga demonio, ay dumating nga sa inyo ang kaharian ng Dios.
But, if it is by the help of the Spirit of God that I drive out demons, then the Kingdom of God must already be upon you.
29 O papaano bagang makapapasok ang sinoman sa bahay ng malakas, at samsamin ang kaniyang mga pag-aari, kung hindi muna gapusin ang malakas? at kung magkagayo'y masasamsaman niya ang kaniyang bahay.
How, again, can any one get into a strong man’s house and carry off his goods, without first securing him? And not till then will he plunder his house.
30 Ang hindi sumasa akin ay laban sa akin; at ang hindi nagiimpok na kasama ko ay nagsasambulat.
He who is not with me is against me, and he who does not help me to gather is scattering.
31 Kaya't sinasabi ko sa inyo, Ang bawa't kasalanan at kapusungan ay ipatatawad sa mga tao; datapuwa't ang kapusungang laban sa Espiritu ay hindi ipatatawad.
Therefore, I tell you, men will be forgiven every sin and slander; but slander against the Holy Spirit will not be forgiven.
32 At ang sinomang magsalita ng isang salitang laban sa Anak ng tao, ay ipatatawad sa kaniya; datapuwa't ang sinomang magsalita laban sa Espiritu Santo, ay hindi ipatatawad sa kaniya, kahit sa sanglibutang ito, o maging sa darating. (aiōn g165)
Whoever speaks against the Son of Man will be forgiven, but whoever speaks against the Holy Spirit will not be forgiven, either in the present age, or in the age to come. (aiōn g165)
33 O pabutihin ninyo ang punong kahoy, at mabuti ang bunga niyaon; o pasamain ninyo ang punong kahoy, at masama ang bunga niyaon: sapagka't ang punong kahoy ay nakikilala sa pamamagitan ng kaniyang bunga.
You must assume either that both tree and fruit are good, or that both tree and fruit are worthless; since it is by its fruits that a tree is known.
34 Kayong lahi ng mga ulupong, papaano kayo na masasama, ay makapagsasalita ng mabubuting bagay? sapagka't sa kasaganaan ng puso ay nagsasalita ang bibig.
You brood of vipers! how can you, evil as you are, say anything good? For what fills the heart will rise to the lips.
35 Ang mabuting tao sa kaniyang mabuting kayamanan ay kumukuha ng mabubuting bagay: at ang masamang tao sa kaniyang masamang kayamanan ay kumukuha ng masasamang bagay.
A good man, from his good stores, produces good things; while an evil man, from his evil stores, produces evil things.
36 At sinasabi ko sa inyo, na ang bawa't salitang walang kabuluhang sabihin ng mga tao ay ipagsusulit nila sa araw ng paghuhukom.
I tell you that for every careless thing that men say, they must answer on the ‘Day of Judgment.’
37 Sapagka't sa iyong mga salita ikaw ay magiging banal, at sa iyong mga salita ay hahatulan ka.
For it is by your words that you will be acquitted, and by your words that you will be condemned.”
38 Nang magkagayo'y nagsisagot sa kaniya ang ilan sa mga eskriba at sa mga Fariseo, na nangagsasabi, Guro, ibig namin makakita ng isang tanda sa iyo.
At this point, some Teachers of the Law and Pharisees interposed. “Teacher,” they said, “we want to see some sign from you.”
39 Datapuwa't siya'y sumagot, at sinabi sa kanila, Isang lahing masama at mapangalunya ay humahanap ng isang tanda; at hindi siya bibigyan ng anomang tanda kundi ng tanda ng propeta Jonas:
“It is a wicked and unfaithful generation,” answered Jesus, “that is asking for a sign, and no sign shall be given it except the sign of the Prophet Jonah.
40 Sapagka't kung paanong si Jonas ay napasa tiyan ng isang balyena na tatlong araw at tatlong gabi; ay gayon ding mapapasa ilalim ng lupa na tatlong araw at tatlong gabi ang Anak ng tao.
For, just as ‘Jonah was inside the sea-monster three days and three nights,’ so shall the Son of Man be three days and three nights in the heart of the earth.
41 Magsisitayo sa paghuhukom ang mga tao sa Nineve na kasama ng lahing ito, at ito'y hahatulan: sapagka't sila'y nagsipagsisi sa pangangaral ni Jonas; at narito, dito'y may isang lalong dakila kay sa kay Jonas.
At the Judgment, the men of Nineveh will stand up with this generation, and will condemn it, because they repented at Jonah’s proclamation; and here is more than a Jonah!
42 Magbabangon sa paghuhukom ang reina ng timugan na kasama ng lahing ito, at ito'y hahatulan: sapagka't siya'y nanggaling sa mga wakas ng lupa upang pakinggan ang karunungan ni Salomon; at narito, dito'y may isang lalong dakila kay sa kay Salomon.
At the Judgment the Queen of the South will rise up with the present generation, and will condemn it, because she came from the very ends of the earth to listen to the wisdom of Solomon; and here is more than a Solomon!
43 Datapuwa't ang karumaldumal na espiritu, kung siya'y lumabas sa tao, ay lumalakad sa mga dakong walang tubig na humahanap ng kapahingahan, at hindi makasumpong.
No sooner does a foul spirit leave a man, than it passes through places where there is no water, in search of rest, and does not find it.
44 Kung magkagayo'y sinasabi niya, Babalik ako sa aking bahay na nilabasan ko; at pagdating niya, ay nasusumpungan niyang walang laman, walis na, at nagagayakan.
Then it says ‘I will go back to the home which I left’; but, on coming there, it finds it unoccupied, and swept, and put in order.
45 Kung magkagayo'y yumayaon siya, at nagsasama ng pito pang espiritu na lalong masasama kay sa kaniya, at sila'y nagsisipasok at nagsisitahan doon: at nagiging lalo pang masama ang huling kalagayan ng taong yaon kay sa una. Gayon din ang mangyayari sa masamang lahing ito.
Then it goes and brings with it seven other spirits more wicked than itself, and they go in, and make their home there; and the last state of that man proves to be worse than the first. So, too, will it be with this wicked generation.”
46 Samantalang siya'y nagsasalita pa sa mga karamihan, narito, ang kaniyang ina at ang kaniyang mga kapatid ay nangakatayo sa labas, at ibig nilang siya'y makausap.
While he was still speaking to the crowds, his mother and brothers were standing outside, asking to speak to him.
47 At may nagsabi sa kaniya, Narito, ang iyong ina at ang iyong mga kapatid ay nangakatayo sa labas, na ibig nilang makausap ka.
Someone told him this, and Jesus replied:
48 Nguni't siya'y sumagot at sinabi sa nagsabi sa kaniya, Sino ang aking ina? at sino-sino ang aking mga kapatid?
“Who is my mother? and who are my brothers?”
49 At iniunat niya ang kaniyang kamay sa kaniyang mga alagad, at sinabi, Narito, ang aking ina at ang aking mga kapatid!
Then, stretching out his hands towards his disciples, he said: “Here are my mother and my brothers!
50 Sapagka't sinomang gumaganap ng kalooban ng aking Ama na nasa langit, ay siyang aking kapatid na lalake at aking kapatid na babae, at ina.
For any one who does the will of my Father who is in Heaven is my brother and sister and mother.”
