< Lucas 9 >

1 At tinipon niya ang labingdalawa, at binigyan sila ng kapangyarihan at kapamahalaan sa lahat ng mga demonio, at upang magpagaling ng mga sakit.
Jesus called the Twelve together, and gave them power and authority over all demons, as well as to cure diseases.
2 At sila'y sinugo niya upang ipangaral ang kaharian ng Dios, at magpagaling ng mga may sakit.
He sent them out as his Messengers, to proclaim the Kingdom of God, and to work cures.
3 At sinabi niya sa kanila, Huwag kayong mangagdala ng anoman sa inyong paglalakad, kahit tungkod, kahit supot ng ulam, kahit tinapay, kahit salapi; at kahit magkaroon ng dalawang tunika.
“Do not,” he said to them, “take anything for your journey; not even a staff, or a bag, or bread, or any silver, or a change of clothes with you.
4 At sa anomang bahay na inyong pasukin, doon kayo mangatira, at buhat doo'y magsialis kayo.
Whatever house you go to stay in, remain there, and leave from that place.
5 At ang lahat na di magsitanggap sa inyo sa bayang yaon, ay ipagpag ninyo ang alabok sa inyong mga paa, na pinaka patotoo laban sa kanila.
If people do not welcome you, as you leave that town, shake even the dust off your feet, as a protest against them.”
6 At sila'y nagsialis, at nagsiparoon sa lahat ng mga nayon, na ipinangangaral ang evangelio, at nagpapagaling saa't saan man.
Then they set out and went from village to village, telling the Good News and curing people everywhere.
7 Nabalitaan nga ni Herodes na tetrarka ang lahat na ginawa; at siya'y totoong natitilihan, sapagka't sinasabi ng ilan, na si Juan ay muling ibinangon sa mga patay;
Prince Herod heard of all that was happening, and was perplexed, because it was said by some that John must be risen from the dead.
8 At ng ilan, na si Elias ay lumitaw; at ng mga iba, na isa sa mga datihang propeta ay muling ibinangon.
Some again said that Elijah had appeared, and others that one of the old Prophets had risen again.
9 At sinabi ni Herodes, Pinugutan ko ng ulo si Juan: datapuwa't sino nga ito, na tungkol sa kaniya'y nababalitaan ko ang gayong bagay? At pinagsisikapan niyang siya'y makita.
But Herod himself said: “John I beheaded; but who is this of whom I hear such things?” And he endeavoured to see him.
10 At nang magsibalik ang mga apostol, ay isinaysay nila sa kaniya kung anong mga bagay ang kanilang ginawa. At sila'y isinama niya, at lumigpit na bukod sa isang bayan na tinatawag na Betsaida.
When the Apostles returned, they related to Jesus all that they had done. Then Jesus retired privately to a town called Bethsaida, taking the Apostles with him.
11 Datapuwa't nang maalaman ng mga karamihan ay nagsisunod sa kaniya: at sila'y tinanggap niyang may galak at sinasalita sa kanila ang tungkol sa kaharian ng Dios, at pinagagaling niya ang nangagkakailangang gamutin.
But the people recognised him and followed him in crowds; and Jesus welcomed them and spoke to them about the Kingdom of God, while he cured those who were in need of help.
12 At nagpasimulang kumiling ang araw; at nagsilapit ang labingdalawa, at nangagsabi sa kaniya, Paalisin mo ang karamihan, upang sila'y magsiparoon sa mga nayon at sa mga lupaing nasa palibotlibot, at mangakapanuluyan, at mangakakuha ng pagkain: sapagka't tayo'y nangarito sa isang ilang na dako.
The day was drawing to a close, when the twelve came up to him, and said: “Send the crowd away, so that they may make their way to the villages and farms round about, and find themselves lodgings and provisions, for we are in a lonely spot here.”
13 Datapuwa't sinabi niya sa kanila, Bigyan ninyo sila ng makakain. At sinabi nila, Wala tayo kundi limang tinapay at dalawang isda; malibang kami'y magsiyaon at ibili ng pagkain ang lahat ng mga taong ito.
But Jesus said: “It is for you to give them something to eat.” “We have not more than five loaves and two fishes,” they answered; “unless indeed we are to go and buy food for all these people.”
14 Sapagka't sila'y may limang libong lalake. At sinabi niya sa kaniyang mga alagad, Paupuin ninyo sila ng pulupulutong, na may tiglilimangpu bawa't isa.
(For the men among them were about five thousand.) “Get them seated in companies,” was his reply, “about fifty in each.”
15 At gayon ang ginawa nila, at pinaupo silang lahat.
This they did, and got all the people seated.
16 At kinuha niya ang limang tinapay at ang dalawang isda, at pagtingala sa langit, ay kaniyang pinagpala, at pinagputolputol; at ibinigay sa mga alagad upang ihain sa harap ng karamihan.
Taking the five loaves and the two fishes, Jesus looked up to Heaven and said the blessing over them. Then he broke them in pieces, and gave them to his disciples to set before the people.
17 At sila'y nagsikain, at nangabusog ang lahat: at ang lumabis sa kanila na mga pinagputolputol ay pinulot na labingdalawang bakol.
Every one had sufficient to eat, and what was left of the broken pieces was picked up — twelve baskets.
18 At nangyari, nang siya'y nananalangin ng bukod, na ang mga alagad ay kasama niya: at tinanong niya sila, na sinasabi, Ano ang sinasabi ng karamihan kung sino ako?
Afterwards, when Jesus was alone, praying, his disciples joined him, and he asked them this question — “Who do the people say that I am?”
19 At pagsagot nila'y nangagsabi, Si Juan Bautista; datapuwa't sinasabi ng mga iba, Si Elias; at sinasabi ng mga iba na isa sa mga datihang propeta ay muling nagbangon.
“John the Baptist,” was their answer; “others, however, say that you are Elijah, while others say that one of the old Prophets has risen again.”
20 At sinabi niya sa kanila, Datapuwa't, ano ang sabi ninyo kung sino ako? At pagsagot ni Pedro, ay nagsabi, Ang Cristo ng Dios.
“But you,” he went on, “who do you say that I am?” And to this Peter answered: “The Christ of God.”
21 Datapuwa't ipinagbilin niya, at ipinagutos sa kanila na huwag sabihin ito sa kanino mang tao;
Jesus, however, strictly charged them not to say this to any one;
22 Na sinasabi, Kinakailangang magbata ng maraming mga bagay ang Anak ng tao, at itakuwil ng matatanda at ng mga pangulong saserdote at ng mga eskriba, at patayin, at muling ibangon sa ikatlong araw.
he told them that the Son of Man must undergo much suffering, and be rejected by the Councillors, and Chief Priests, and Teachers of the Law, and be put to death, and rise on the third day.
23 At sinabi niya sa lahat, Kung ang sinomang tao ay ibig sumunod sa akin, ay tumanggi sa kaniyang sarili, at pasanin sa arawaraw ang kaniyang krus, at sumunod sa akin.
And to all present he said: “If any man wishes to walk in my steps, let him renounce self, and take up his cross daily, and follow me.
24 Sapagka't ang sinomang magibig iligtas ang kaniyang buhay, ay mawawalan nito; datapuwa't sinomang mawalan ng kaniyang buhay dahil sa akin, ay maililigtas nito yaon.
For whoever wishes to save his life will lose it, and whoever, for my sake, loses his life — that man shall save it.
25 Sapagka't ano ang pakikinabangin ng tao, kung makamtan niya ang buong sanglibutan, at mawawala o mapapahamak ang kaniyang sarili?
What good does it do a man if, when he has gained the whole world, he has lost or forfeited himself?
26 Sapagka't ang sinomang magmakahiya sa akin at sa aking mga salita, ay ikahihiya siya ng Anak ng tao, pagparito niyang nasa kaniyang sariling kaluwalhatian, at sa kaluwalhatian ng Ama, at ng mga banal na anghel.
Whoever is ashamed of me and of my teaching, the Son of Man will be ashamed of him, when he comes in his Glory and the Glory of the father and of the holy angels.
27 Datapuwa't katotohanang sinasabi ko sa inyo, May ilan sa nangakatayo rito, na hindi matitikman sa anomang paraan ang kamatayan, hanggang sa mangakita nila ang kaharian ng Dios.
Indeed, I tell you, some who are standing before me will not know death, till they have seen the Kingdom of God.”
28 At nangyari, nang makaraan ang may mga walong araw pagkatapos ng mga pananalitang ito, na isinama niya si Pedro at si Juan at si Santiago, at umahon sa bundok upang manalangin.
About eight days after speaking these words, Jesus went up the mountain to pray, taking with him Peter, John, and James.
29 At samantalang siya'y nananalangin, ay nagbago ang anyo ng kaniyang mukha, at ang kaniyang damit ay pumuti, at nakasisilaw.
As he was praying, the aspect of his face was changed, and his clothing became of a glittering whiteness.
30 At narito, dalawang lalake ay nakikipagusap sa kaniya, na ang mga ito'y si Moises at si Elias;
And all at once two men were talking with Jesus; they were Moses and Elijah,
31 Na napakitang may kaluwalhatian, at nangaguusapan ng tungkol sa kaniyang pagkamatay na malapit niyang ganapin sa Jerusalem.
who appeared in a glorified state, and spoke of his departure, which was destined to take place at Jerusalem.
32 Si Pedro nga at ang kaniyang mga kasamahan ay nangagaantok: datapuwa't nang sila'y mangagising na totoo ay nakita nila ang kaniyang kaluwalhatian, at ang dalawang lalaking nangakatayong kasama niya.
Peter and his companions had been overpowered by sleep but, suddenly becoming wide awake, they saw Jesus glorified and the two men who were standing beside him.
33 At nangyari, samantalang sila'y nagsisihiwalay sa kaniya, ay sinabi ni Pedro kay Jesus, Guro, mabuti sa atin ang tayo'y dumito: at magsigawa tayo ng tatlong dampa; isa ang sa iyo, at isa ang kay Moises, at isa ang kay Elias: na hindi nalalaman ang kaniyang sinasabi.
And, as Moses and Elijah were passing away from Jesus, Peter exclaimed: “Sir, it is good to be here; let us make three tents, one for you, and one for Moses, and one for Elijah.” He did not know what he was saying;
34 At samantalang sinasabi niya ang mga bagay na ito, ay dumating ang isang alapaap, at sila'y naliliman: at sila'y nangatakot nang sila'y mangapasok sa alapaap.
and, while he was speaking, a cloud came down and enveloped them; and they were afraid, as they passed into the cloud;
35 At may tinig na nanggaling sa alapaap, na nagsasabi, Ito ang aking Anak, ang aking hirang: siya ang inyong pakinggan.
and from the cloud came a voice which said — “This is my Son, the Chosen One; him you must hear.”
36 At nang dumating ang tinig, si Jesus ay nasumpungang nagiisa. At sila'y di nagsisiimik, at nang mga araw na yao'y hindi nila sinabi kanino mang tao ang alin man sa mga bagay na kanilang nakita.
And, as the voice ceased, Jesus was found alone. The Apostles kept silence, and told no one about any of the things that they had seen.
37 At nangyari nang kinabukasan, nang pagbaba nila mula sa bundok, ay sinalubong siya ng lubhang maraming tao.
The next day, when they had come down from the mountain, a great crowd met Jesus.
38 At narito, isang lalake sa karamihan, ay sumigaw na nagsasabi, Guro, ipinamamanhik ko sa iyo na iyong tingnan ang aking anak na lalake; sapagka't siya'y aking bugtong na anak;
And just then a man in the crowd shouted out: “Teacher, I entreat you to look at my son, for he is my only child;
39 At narito, inaalihan siya ng isang espiritu, at siya'y biglang nagsisigaw; at siya'y nililiglig, na pinabubula ang bibig, at bahagya nang siya'y hiwalayan, na siya'y totoong pinasasakitan.
all at once a spirit will seize him, suddenly shriek out, and throw him into convulsions till he foams, and will leave him only when he is utterly exhausted.
40 At ipinamanhik ko sa iyong mga alagad na palabasin siya; at hindi nila magawa.
I entreated your disciples to drive the spirit out, but they could not.”
41 At sumagot si Jesus at nagsabi, Oh lahing walang pananampalataya at taksil, hanggang kailan makikisama ako sa inyo at magtitiis sa inyo? dalhin mo rito ang anak mo.
“O faithless and perverse generation!” Jesus exclaimed; “how long must I be with you and have patience with you? Lead your son here.”
42 At samantalang siya'y lumalapit, ay ibinuwal siya ng demonio, at pinapangatal na mainam. Datapuwa't pinagwikaan ni Jesus ang karumaldumal na espiritu, at pinagaling ang bata, at isinauli siya sa kaniyang ama.
While the boy was coming up to Jesus, the demon dashed him down and threw him into convulsions. But Jesus rebuked the foul spirit, and cured the boy, and gave him back to his father.
43 At nangagtaka silang lahat sa karangalan ng Dios. Datapuwa't samantalang ang lahat ay nagsisipanggilalas sa lahat ng mga bagay na kaniyang ginagawa, ay sinabi niya sa kaniyang mga alagad,
And all present were struck with awe at the majesty of God. In the midst of the general astonishment at all that Jesus was doing, he said to his disciples:
44 Manuot sa inyong mga tainga ang mga salitang ito: sapagka't ang Anak ng tao ay ibibigay sa mga kamay ng mga tao.
“Listen carefully to my words. For the Son of Man is destined to be betrayed into the hands of his fellow men.”
45 Datapuwa't hindi nila napaguunawa ang sabing ito, at sa kanila'y nalilingid, upang ito'y huwag mapagunawa; at nangatatakot silang magsipagtanong sa kaniya ng tungkol sa sabing ito.
But the disciples did not understand the meaning of this; it had been concealed from them so that they did not see it, and they were afraid to question him as to what he meant.
46 At nagkaroon ng isang pagmamatuwiran sa gitna nila kung sino kaya sa kanila ang pinakadakila.
A discussion arose among the disciples as to which of them was the greatest;
47 Datapuwa't pagkaunawa ni Jesus sa pangangatuwiran ng kanilang puso, ay kumuha siya ng isang maliit na bata, at inilagay sa kaniyang siping,
and Jesus, knowing of the discussion that was occupying their thoughts, took hold of a little child, and placed it beside him,
48 At sinabi sa kanila, Ang sinomang tumanggap sa maliit na batang ito sa pangalan ko, ay ako ang tinatanggap: at ang sinomang tumanggap sa akin, ay tinatanggap ang nagsugo sa akin: sapagka't ang pinaka maliit sa inyong lahat, ay siyang dakila.
and then said to them: “Any one who, for the sake of my Name, welcomes even this little child is welcoming me; and any one who welcomes me is welcoming him who sent me as his Messenger. For whoever is lowliest among you all — that man is great.”
49 At sumagot si Juan at sinabi, Guro, may nakita kaming nagpapalayas ng mga demonio sa pangalan mo; at aming pinagbawalan siya, sapagka't siya'y hindi sumasama sa atin.
Thereupon John said: “Sir, we saw a man driving out demons by using your name, and we tried to prevent him, because he does not follow you with us.”
50 Datapuwa't sinabi sa kanila ni Jesus, Huwag ninyong pagbawalan siya: sapagka't ang hindi laban sa inyo, ay sumasa inyo.
“None of you must prevent him,” Jesus said to John; “he who is not against you is for you.”
51 At nangyari, nang nalalapit na ang mga kaarawan na siya'y tatanggapin sa itaas, ay pinapanatili niyang harap ang kaniyang mukha upang pumaroon sa Jerusalem,
As the days before his being taken up to Heaven were growing few, Jesus set his face resolutely in the direction of Jerusalem; and he sent on messengers in advance.
52 At nagsugo ng mga sugo sa unahan ng kaniyang mukha: at nagsiyaon sila, at nagsipasok sa isang nayon ng mga Samaritano upang siya'y ipaghanda.
On their way, they went into a Samaritan village to make preparations for him,
53 At hindi nila siya tinanggap, sapagka't ang mukha niya'y anyong patungo sa Jerusalem.
but the people there did not welcome him, because his face was set in the direction of Jerusalem.
54 At nang makita ito ng mga alagad niyang si Santiago at si Juan, ay nangagsabi, Panginoon, ibig mo bagang magpababa tayo ng apoy mula sa langit, at sila'y pugnawin?
When James and John saw this, they said: “Master, do you wish us to call for fire to come down from the heavens and consume them?”
55 Datapuwa't, lumingon siya, at sila'y pinagwikaan.
But Jesus turned and rebuked them.
56 At sila'y nagsiparoon sa ibang nayon.
And they made their way to another village.
57 At paglakad nila sa daan ay may nagsabi sa kaniya, Susunod ako sa iyo saan ka man pumaroon.
And, while they were on their way, a man said to Jesus: “I will follow you wherever you go.”
58 At sinabi sa kaniya ni Jesus, May mga lungga ang mga sorra, at ang mga ibon sa langit ay may mga pugad; datapuwa't ang Anak ng tao ay walang kahiligan ang kaniyang ulo.
“Foxes have holes,” he replied, “and wild birds their roosting-places, but the Son of Man has nowhere to lay his head.”
59 At sinabi niya sa iba, Sumunod ka sa akin. Datapuwa't siya'y nagsabi, Panginoon, tulutan mo muna akong makauwi at mailibing ko ang aking ama.
To another man Jesus said: “Follow me.” “Let me first go and bury my father,” said the man.
60 Datapuwa't sinabi niya sa kaniya, Pabayaan mong ilibing ng mga patay ang kanilang sariling mga patay; datapuwa't yumaon ka at ibalita mo ang kaharian ng Dios.
But Jesus said: “Leave the dead to bury their dead; but go yourself and carry far and wide the news of the Kingdom of God.”
61 At ang iba nama'y nagsabi, Susunod ako sa iyo, Panginoon; datapuwa't pabayaan mo akong magpaalam muna sa mga kasangbahay ko.
“Master,” said another, “I will follow you; but first let me say good-bye to my family.”
62 Datapuwa't sinabi sa kaniya ni Jesus, Walang taong pagkahawak sa araro, at lumilingon sa likod, ay karapatdapat sa kaharian ng Dios.
But Jesus answered: “No one who looks back, after putting his hand to the plough, is fitted for the Kingdom of God.”

< Lucas 9 >