< Juan 11 >
1 Isang tao nga na may-sakit, si Lazaro na taga Betania, na nayon ni Maria at ni Marta na kaniyang kapatid.
Now a certain man named Lazarus was sick. He was from Bethany, the village of Mary and her sister Martha.
2 At ito'y yaong si Maria na nagpahid sa Panginoon ng unguento, at kinuskos ang kaniyang mga paa ng kaniyang mga buhok, na ang kaniyang kapatid na si Lazaro ay may-sakit.
It was Mary who anointed the Lord with myrrh and wiped his feet with her hair, whose brother Lazarus was sick.
3 Nagpasugo nga sa kaniya ang mga kapatid na babae, na nagsasabi, Panginoon, narito, siya na iyong iniibig ay may-sakit.
The sisters then sent for Jesus, saying, “Lord, see, he whom you love is sick.”
4 Nguni't pagkarinig ni Jesus nito, ay sinabi niya, Ang sakit na ito'y hindi sa ikamamatay, kundi sa ikaluluwalhati ng Dios, upang ang Anak ng Dios ay luwalhatiin sa pamamagitan niyaon.
When Jesus heard it, he said, “This sickness is not to death, but instead it is for the glory of God so that the Son of God may be glorified by it.”
5 Iniibig nga ni Jesus si Marta, at ang kaniyang kapatid na babae, at si Lazaro.
Now Jesus loved Martha and her sister and Lazarus.
6 Nang mabalitaan nga niya na siya'y may-sakit, siya'y tumahang dalawang araw nang panahong yaon sa dating kinaroroonan niya.
So when he heard that Lazarus was sick, Jesus stayed two more days in the place where he was.
7 Saka pagkatapos nito ay sinabi niya sa mga alagad, Tayo nang muli sa Judea.
Then after this, he said to the disciples, “Let us go to Judea again.”
8 Sinabi sa kaniya ng mga alagad, Rabi, ngayo'y pinagsisikapang batuhin ka ng mga Judio; at muli kang paroroon doon?
The disciples said to him, “Rabbi, right now the Jews are trying to stone you, and you are going back there again?”
9 Sumagot si Jesus, Hindi baga ang araw ay may labingdalawang oras? Kung ang isang tao'y lumalakad samantalang araw, ay hindi siya natitisod, sapagka't nakikita niya ang ilaw ng sanglibutang ito.
Jesus answered, “Are there not twelve hours of light in a day? If someone walks in the daytime, he will not stumble, because he sees by the light of this world.
10 Nguni't ang isang taong lumalakad samantalang gabi, ay natitisod siya, sapagka't walang ilaw sa kaniya.
However, if he walks at night, he will stumble because the light is not in him.”
11 Ang mga bagay na ito'y sinalita niya: at pagkatapos nito'y sinabi niya sa kanila, Si Lazaro na ating kaibigan ay natutulog; nguni't ako'y paroroon, upang gisingin ko siya sa pagkakatulog.
He said these things, and after these things, he said to them, “Our friend Lazarus has fallen asleep, but I am going so that I may wake him out of sleep.”
12 Sinabi nga ng mga alagad sa kaniya, Panginoon, kung siya'y natutulog, ay siya'y gagaling.
The disciples therefore said to him, “Lord, if he has fallen asleep, he will recover.”
13 Sinalita nga ni Jesus ang tungkol sa kaniyang pagkamatay: datapuwa't sinapantaha nila na ang sinalita ay ang karaniwang pagtulog.
Now Jesus had spoken of his death, but they thought that he was speaking about the sleep of resting.
14 Nang magkagayon nga ay sinabi sa kanila ni Jesus ng malinaw, Si Lazaro ay patay.
Then Jesus said to them plainly, “Lazarus is dead.
15 At ikinagagalak ko dahil sa inyo rin na ako'y wala roon, upang kayo'y magsipaniwala; gayon ma'y tayo na sa kaniya.
I am glad, for your sakes, that I was not there so that you may believe. Let us go to him.”
16 Si Tomas nga, na tinatawag na Didimo, ay nagsabi sa mga kapuwa niya alagad, Tayo'y magsiparoon din naman, upang tayo'y mangamatay na kasama niya.
Thomas, who was called Didymus, said to his fellow disciples, “Let us also go so that we may die with Jesus.”
17 Kaya't nang dumating si Jesus, ay naratnan niyang apat na araw na siya'y nalilibing.
When Jesus came, he found that Lazarus had already been in the tomb for four days.
18 Ang Betania nga'y malapit sa Jerusalem, na may layong labing-limang estadio;
Now Bethany was near Jerusalem, about fifteen stadia away.
19 At marami sa mga Judio ang nangakaparoon na kay Marta at kay Maria, upang sila'y aliwin tungkol sa kanilang kapatid.
Many of the Jews had come to Martha and Mary, to comfort them about their brother.
20 Si Marta nga, nang marinig niyang si Jesus ay dumarating, ay yumaon at sumalubong sa kaniya: nguni't si Maria ay nanatiling nakaupo sa bahay.
Then Martha, when she heard that Jesus was coming, went to meet him, but Mary was sitting in the house.
21 Sinabi nga ni Marta kay Jesus, Panginoon, kung ikaw sana'y narito, disin ang kapatid ko ay hindi namatay.
Martha then said to Jesus, “Lord, if you had been here, my brother would not have died.
22 At ngayon man nama'y nalalaman ko na, anomang hingin mo sa Dios, ay ipagkakaloob sa iyo ng Dios.
Even now, I know that whatever you ask from God, he will give to you.”
23 Sinabi sa kaniya ni Jesus, Magbabangon uli ang iyong kapatid.
Jesus said to her, “Your brother will rise again.”
24 Si Marta ay nagsabi sa kaniya, Nalalaman ko na siya'y magbabangon uli sa pagkabuhay na maguli sa huling araw.
Martha said to him, “I know that he will rise again in the resurrection on the last day.”
25 Sinabi sa kaniya ni Jesus, Ako ang pagkabuhay na maguli, at ang kabuhayan: ang sumasampalataya sa akin, bagama't siya'y mamatay, gayon ma'y mabubuhay siya;
Jesus said to her, “I am the resurrection and the life; he who believes in me, even if he dies, will live;
26 At ang sinomang nabubuhay at sumasampalataya sa akin ay hindi mamamatay magpakailan man. Sinasampalatayanan mo baga ito? (aiōn )
and whoever lives and believes in me will never die. Do you believe this?” (aiōn )
27 Sinabi niya sa kaniya, Oo, Panginoon: sumasampalataya ako na ikaw ang Cristo ang Anak ng Dios, sa makatuwid baga'y ang naparirito sa sanglibutan.
She said to him, “Yes, Lord, I believe that you are the Christ, the Son of God, who is coming into the world.”
28 At nang masabi na niya ito, ay yumaon siya, at tinawag ng lihim si Maria na kapatid niya, na sinasabi, Ang Guro ay narito, at tinatawag ka.
When she had said this, she went away and called her sister Mary privately. She said, “The Teacher is here and is calling for you.”
29 At siya, nang marinig niya ito, ay nagtindig na madali, at pumaroon sa kaniya.
When she heard this, she got up quickly and went to him.
30 (Hindi pa nga dumarating si Jesus sa nayon, kundi naroroon pa sa dakong kinasalubungan sa kaniya ni Marta.)
Now Jesus had not yet come into the village but was still in the place where Martha had met him.
31 Ang mga Judio nga na kaniyang mga kasama sa bahay, at nangagsisialiw sa kaniya, pagkakita nilang si Maria, na siya'y nagtindig na madali at lumabas, ay nagsisunod sa kaniya, na inaakalang paroroon siya sa libingan upang doo'y tumangis.
So when the Jews, who were with her in the house and who were comforting her, saw Mary getting up quickly and going out, they followed her, thinking that she was going to the tomb to weep there.
32 Si Maria nga, pagdating niya sa kinaroroonan ni Jesus, at pagkakita sa kaniya, ay nagpatirapa sa kaniyang paanan, na sinabi sa kaniya, Panginoon, kung ikaw sana'y narito, disin ay hindi namatay ang aking kapatid.
When Mary came to the place where Jesus was and saw him, she fell down at his feet and said to him, “Lord, if you had been here, my brother would not have died.”
33 Nang makita nga ni Jesus na siya'y tumatangis, at gayon din ang mga Judiong nagsisitangis na kasama niyang dumating, ay nalagim siya sa espiritu, at nagulumihanan,
When Jesus saw her weeping, and the Jews who came with her also weeping, he was deeply moved in his spirit and was troubled;
34 At sinabi, Saan ninyo siya inilagay? Sinabi nila sa kaniya, Panginoon, halika at tingnan mo.
he said, “Where have you laid him?” They said to him, “Lord, come and see.”
36 Sinabi nga ng mga Judio, Tingnan ninyo kung gaano ang pagibig niya sa kaniya!
Then the Jews said, “See how much he loved Lazarus!”
37 Datapuwa't ang ilan sa kanila'y nagsipagsabi, Hindi baga magagawa ng taong ito, na nagpadilat ng mga mata ng bulag, na ang taong ito naman ay huwag mamatay?
But some of them said, “Could not this man, who opened the eyes of a blind man, also have made this man not die?”
38 Si Jesus nga sa muling pagkalagim sa kaniyang sarili ay naparoon sa libingan. Yaon nga'y isang yungib, at mayroong isang batong nakatakip sa ibabaw noon.
Then Jesus again, being deeply moved in himself, went to the tomb. Now it was a cave, and a stone lay against it.
39 Sinabi ni Jesus, Alisin ninyo ang bato. Si Marta, na kapatid niyaong namatay, ay nagsabi sa kaniya, Panginoon, sa ngayon ay nabubulok na ang bangkay sapagka't may apat na araw nang siya'y namamatay.
Jesus said, “Take away the stone.” Martha, the sister of Lazarus, the one who had died, said to Jesus, “Lord, by this time the body will be decaying, for he has been dead for four days.”
40 Sinabi sa kaniya ni Jesus, Di baga sinabi ko sa iyo, na, kung ikaw ay sasampalataya, ay makikita mo ang kaluwalhatian ng Dios?
Jesus said to her, “Did I not say to you that, if you believed, you would see the glory of God?”
41 Kaya't inalis nila ang bato. At itiningin ni Jesus sa itaas ang kaniyang mga mata, at sinabi, Ama, nagpapasalamat ako sa iyo, na ako'y iyong dininig.
So they took away the stone. Jesus lifted up his eyes and said, “Father, I thank you that you listened to me.
42 At nalalaman ko na ako'y lagi mong dinirinig: nguni't ito'y sinabi ko dahil sa karamihang nasa palibot, upang sila'y magsisampalataya na ikaw ang nagsugo sa akin.
I knew that you always listen to me, but it is because of the crowd that is standing around me that I said this, so that they may believe that you have sent me.”
43 At nang masabi niya ang gayon, ay sumigaw siya ng malakas na tinig, Lazaro, lumabas ka.
After he had said this, he cried out with a loud voice, “Lazarus, come out!”
44 Siya na patay ay lumabas, na natatalian ang mga kamay at mga paa ng mga kayong panglibing; at ang kaniyang mukha ay nababalot ng isang panyo. Sinabi sa kanila ni Jesus, Siya'y inyong kalagan, at bayaan ninyo siyang yumaon.
The dead man came out; his feet and hands were bound with cloths, and his face was bound about with a cloth. Jesus said to them, “Untie him and let him go.”
45 Marami nga sa mga Judio ang nagsiparoon kay Maria at nangakakita ng ginawa niya, ay nagsisampalataya sa kaniya.
Then many of the Jews who came to Mary and saw what Jesus did, believed in him.
46 Datapuwa't ang ilan sa kanila ay nagsiparoon sa mga Fariseo, at sinaysay sa kanila ang mga bagay na ginawa ni Jesus.
But some of them went away to the Pharisees and told them the things that Jesus had done.
47 Ang mga pangulong saserdote nga at ang mga Fariseo ay nangagpulong, at nagsipagsabi, Ano ang ginagawa natin? sapagka't ang taong ito'y gumagawa ng maraming tanda.
Then the chief priests and the Pharisees gathered the council together and said, “What will we do? This man does many signs.
48 Kung siya'y ating pabayaang gayon, ang lahat ng mga tao ay magsisisampalataya sa kaniya: at magsisiparito ang mga Romano at pagkukunin ang ating kinaroroonan at gayon din naman ang ating bansa.
If we leave him alone like this, all will believe in him; the Romans will come and take away both our place and our nation.”
49 Nguni't ang isa sa kanila na si Caifas, na dakilang saserdote nang taong yaon, ay nagsabi sa kanila, Kayo'y walang nalalamang anoman.
However, a certain man among them, Caiaphas, who was high priest that year, said to them, “You know nothing.
50 Ni inyong niwawari na sa inyo'y nararapat na ang isang tao ay mamatay dahil sa bayan, at hindi ang buong bansa ay mapahamak.
You do not consider that it is better for you that one man dies for the people than that the whole nation perishes.”
51 Ito nga'y sinabi niya na hindi sa kaniyang sarili: kundi palibhasa ay dakilang saserdote nang taong yaon, ay hinulaan niya na si Jesus ay dapat mamatay dahil sa bansa;
Now this he said not from himself. Instead, being high priest that year, he prophesied that Jesus should die for the nation;
52 At hindi dahil sa bansa lamang, kundi upang matipon din naman niya sa isa ang mga anak ng Dios na nagsisipangalat.
and not only for the nation, but so that the children of God who are scattered would be gathered together into one.
53 Kaya't mula nang araw na yaon ay pinagsanggunianan nilang ipapatay siya.
So from that day onward they planned how to put Jesus to death.
54 Si Jesus ay hindi na naglalakad ng hayag sa gitna ng mga Judio, kundi naparoon doon sa lupaing malapit sa ilang, sa isang bayan na tinatawag na Efraim; at siya'y nanahanan doong kasama ng mga alagad.
No longer did Jesus walk openly among the Jews, but he departed from there into the country near to the wilderness into a town called Ephraim. There he stayed with the disciples.
55 Ang paskua nga ng mga Judio ay malapit na: at maraming nagsiahon sa Jerusalem mula sa lupaing yaon bago magpaskua, upang magsipaglinis.
Now the Passover of the Jews was near, and many went up to Jerusalem from the country before the Passover in order to purify themselves.
56 Pinaghahanap nga nila si Jesus, at pinaguusapan ng isa't isa, samantalang nangakatayo sila sa templo, Anong akala ninyo? Na hindi na kaya siya paririto sa pista?
They were looking for Jesus, and speaking one with another as they stood in the temple, “What do you think? That he will not come to the festival?”
57 Ang mga pangulong saserdote at ang mga Fariseo nga ay nangagutos, na, kung ang sinomang tao'y nakakaalam ng kung saan siya naroroon, ay dapat niyang ihayag, upang kanilang madakip siya.
Now the chief priests and the Pharisees had given an order that if anyone knew where Jesus was, he should report it so that they might seize him.