Job 38
1 Nang magkagayo'y sumagot ang Panginoon kay Job mula sa ipoipo, at nagsabi,
Then Yahweh spoke to Job from inside a great windstorm. He said to him,
2 Sino ito na nagpapadilim ng payo sa pamamagitan ng mga salita na walang kaalaman?
“(Who are you to question what I plan to do?/You have no right/authority to question what I plan to do.) [RHQ] You are speaking ignorantly!
3 Bigkisan mo ngayon ang iyong mga balakang na parang lalake: sapagka't tatanungin kita at magpapahayag ka sa akin.
I want to ask you [some] questions, so, just like men prepare themselves for a difficult task [MET], prepare to answer my questions.
4 Saan ka nandoon nang ilagay ko ang mga patibayan ng lupa? Ipahayag mo, kung mayroon kang unawa.
(“Where were you/Were you there with me) [long ago] when I (laid the foundations of/created) the earth? Since you know so much, tell me [where you were at that time].
5 Sinong naglagay ng mga sukat niyaon, kung iyong nalalaman? O sinong nagunat ng panukat diyan?
Do you know how I decided how large the earth would be? Do you know who stretched a measuring tape around the earth? Surely [since you think that you know so much, ] you should know that!
6 Sa ano nalagay ang kaniyang mga patibayan? O sinong naglagay ng batong panulok niyaon;
What supports the pillars on which the earth rests? When the stars [that shine early] in the morning sang together, and someone put in place the stone that causes the earth to stay in its place, and all the angels shouted joyfully [when they saw that happening], who laid that cornerstone? [Did you?]
7 Nang magsiawit na magkakasama ang mga bituin pang-umaga. At ang lahat ng mga anak ng Dios ay naghihiyawan sa kagalakan?
8 O sinong nagsara ng mga pinto sa dagat, nang magpumiglas na gaya ng pagpiglas mula sa bahay-bata?
“When the seas poured forth from inside the earth, who prevented the water from flooding over the land?
9 Nang gawin ko ang alapaap na bihisan niyaon, at ang salimuot na kadiliman na pinakabalot niyaon,
It was I, [not you, ] who caused clouds to come over the seas and caused it to become very dark [under those clouds].
10 At aking itinatag doon ang aking pasiya, at nilagyan ko ng mga halang at mga pinto,
I set limits for the seas, and I put barriers [so that the water would not come over the land].
11 At aking sinabi, Hanggang dito ay darating ka, nguni't hindi ka na lalagpas: at dito'y titigil ang iyong mga palalong alon?
[I pointed to the shore] and said to the water, ‘I permit you to come up to here, but I do not permit you to come any farther. Your powerful waves must stop there!’
12 Nagutos ka ba sa umaga mula sa iyong mga kaarawan, at ipinabatid mo ba sa bukang liwayway ang kaniyang dako;
“Job, have you [ever] commanded the morning [to begin]? Have you [ever] told the dawn to start a new day?
13 Upang humawak sa mga wakas ng lupa, at ang masasama ay maugoy doon?
Have you [ever] told the dawn to spread out over the whole earth, with the result that wicked people run away from the light?
14 Nababagong parang putik sa ilalim ng tatak; at lahat ng mga bagay ay nagiging gaya ng bihisan:
When it becomes light after the dawn, the hills and the valleys become clear like the folds in a cloth.
15 At sa masama ay inalis ang kanilang liwanag, at ang mataas na kamay ay mababali.
When it becomes daylight, the wicked do not have the darkness [that they like]; [in the daylight] they no longer are able to raise up their arms, ready to hurt people.
16 Pumasok ka ba sa mga bukal ng dagat? O lumakad ka ba sa mga landas ng kalaliman?
“[Job, ] have you traveled to the springs [in the bottom of the ocean] from which the water in the seas comes? Have you investigated/explored the very bottom of the oceans?
17 Nangahayag ba sa iyo ang mga pintuan ng kamatayan? O nakita mo ba ang mga pinto ng anino ng kamatayan?
Has someone shown you the gates to the place where dead people are, the gates to the place where it is very dark?
18 Iyo bang nabatid ang kaluwangan ng lupa? Ipahayag mo, kung iyong nalalamang lahat.
Do you know how big the earth is? Tell me, if you know all these things!
19 Saan nandoon ang daan na patungo sa tahanan ng liwanag, at tungkol sa kadiliman, saan nandoon ang dako niyaon;
“Where is the road to the place where light comes from? And [can you tell me] where darkness lives?
20 Upang iyong madala sa hangganan niyaon, at upang iyong gunitain ang mga landas hanggang sa bahay niyaon?
Can take me to its home? Do you know where the road is that goes there?
21 Marahil nalalaman mo, sapagka't ikaw nga'y ipinanganak noon, at ang bilang ng iyong mga kaarawan ay marami?
I am sure that you know these things, because you [talk as though you] were born before the time when all things were created; you [must] be very old!
22 Pumasok ka ba sa mga tipunan ng nieve, o nakita mo ba ang mga tipunan ng granizo,
“Have you entered the place where I store the snow and the place where I keep the hail?
23 Na aking itinaan laban sa panahon ng kabagabagan, laban sa kaarawan ng pagbabaka at pagdidigma?
I store the snow and the hail [in order that I can use them to help my people] when [they have] troubles, in times when [they are fighting] wars [DOU].
24 Sa aling daan naghiwalay ang liwanag, o sa hanging silanganan na lumalaganap sa ibabaw ng lupa?
And where is the road to the place from which I cause the lightning to flash? Where is the place from where the east wind begins to blow over all the earth?
25 Sinong humukay ng bangbang sa mga bugso ng tubig, o ng daanan ng kidlat ng kulog;
Who created the channels in which the rain comes down from the sky? Who makes the roads for the thunder/lightning?
26 Upang magpaulan sa lupa, na hindi tinatahanan ng tao, sa ilang na doon ay walang tao.
Who causes rain to fall in the desert, in places where no one lives?
27 Upang busugin ang giba at sirang lupa; at upang pasibulin ang sariwang damo?
Who sends the rain that gives moisture/water to areas where nothing has grown, with the result that grass begins to grow again?
28 May ama ba ang ulan? O sinong nanganak sa mga patak ng hamog?
Does the rain have a father? Does the dew [also] have a father?
29 Sa kaninong bahay-bata nagmula ang hielo? At ang escarcha sa himpapawid, ay ipinanganak nino?
And from whose womb does ice come [in the (winter/cold season)]? Who gives birth to the frost that comes down from the sky?
30 Ang mga tubig ay nakukubling gaya ng bato, at ang ibabaw ng kalaliman ay namumuno.
[In the winter, ] the water [freezes and] becomes hard, like a rock, and the surface of lakes becomes frozen.
31 Matatalian mo ba ang pagkakaumpukan ng mga bituin na Pleyade, o makakalagan ang tali ng mga bituin na Orion?
“[Job], can you fasten the chains that hold the stars together in clusters/groups in the sky?
32 Mailalabas mo ba ang mga bituin na mga tanda ng Zodiaco sa kanilang kapanahunan? O mapapatnubayan mo ba ang Oso na kasama ng kaniyang mga anak?
Can you tell the stars when they should shine? Can you guide [the stars in the groups in the northern sky whose names are] the Big Bear and the Little Bear?
33 Nalalaman mo ba ang mga alituntunin ng langit? Maitatatag mo ba ang kapangyarihan niyaon sa lupa?
Do you know the laws that the stars must obey? Can you cause those same laws to rule [everything here] on the earth?
34 Mailalakas mo ba ang iyong tinig hanggang sa mga alapaap, upang takpan ka ng saganang tubig?
“Can you shout to the clouds and cause rain to pour down on you?
35 Makapagsusugo ka ba ng mga kidlat, upang magsiyaon, at magsabi sa iyo: Nangarito kami?
Can you cause flashes of lightning to come down and strike where you want it to strike? Do those flashes say to you, ‘Where do you want us to strike next?’
36 Sinong naglagay ng karunungan sa mga pinakaloob na bahagi? O sinong nagbigay ng kaalaman sa pagiisip?
Who enables the clouds to know when they should cause rain to fall?
37 Sinong makabibilang ng mga alapaap sa pamamagitan ng karunungan? O sinong makatutuyo ng mga botelya ng langit,
And who is skilled/wise enough to be able to count the clouds? Who can tilt the jugs of water in the sky [to cause the rain to fall],
38 Pagka ang alabok ay napuputik, at ang mga bugal ay nanganinikit na maigi?
with the result that the dry ground becomes hard as the dry (clods/lumps of soil) [become wet and] stick together?
39 Huhuli ka ba ng mahuhuli na ukol sa leong babae? O bubusugin mo baga ang kagutoman ng mga batang leon,
“When a lioness and her cubs crouch in their dens or hide in a thicket, [waiting for some animal to pass by that they can kill, ] can you find animals for a lioness to kill so that [she and] her cubs can [eat the meat and] not be hungry any more?
40 Pagka sila'y nagsisihilig sa kanilang mga lungga, at nagsisitahan sa guwang upang bumakay?
41 Sinong naghahanda sa uwak ng pagkain niya, pagka ang kaniyang mga inakay ay nagsisidaing sa Dios, at nagsisigala sa kakulangan ng pagkain.
Who provides dead animals for crows, when the baby crows are calling out to me [for food], [when they are so weak] because of their lack of food [that] they (stagger around/can hardly stand up) [in their nests]?”
