Job 28
1 Tunay na may mina na mayroong pilak, at dako na ukol sa ginto na kanilang pinagdadalisayan.
“Surely there is a mine for silver and a place where gold is refined.
2 Bakal ay hinuhukay sa lupa, at tanso ay binububo mula sa bato.
Iron is taken from the earth, and copper is smelted from ore.
3 Ang tao'y naglalagay ng wakas sa kadiliman, at sumisiyasat hanggang sa kalayulayuang hangganan ng mga bato ng kadiliman at salimuot na kadiliman.
Man puts an end to the darkness; he probes the farthest recesses for ore in deepest darkness.
4 Siya'y humuhukay ng malayo sa tinatahanan ng mga tao: nililimot ng paa na dumadaan nagbibitin doong malayo sa mga tao, sila'y umuugoy na paroo't parito.
Far from human habitation he cuts a shaft in places forgotten by the foot of man. Far from men he dangles and sways.
5 Tungkol sa lupa, mula rito'y nanggagaling ang tinapay: at sa ilalim ay wari tinutuklap ng apoy.
Food may come from the earth, but from below it is transformed as by fire.
6 Ang mga bato nito'y kinaroroonan ng mga zafiro. At ito'y may alabok na ginto.
Its rocks are the source of sapphires, containing flecks of gold.
7 Yaong landas na walang ibong mangdadagit ay nakakaalam. Ni nakita man ng mata ng falkon:
No bird of prey knows that path; no falcon’s eye has seen it.
8 Hindi natungtungan ng mga palalong hayop, ni naraanan man ng mabangis na leon,
Proud beasts have never trodden it; no lion has ever prowled over it.
9 Kaniyang inilalabas ang kaniyang kamay sa batong pingkian; binabaligtad ng mga ugat ang mga bundok.
The miner strikes the flint; he overturns mountains at their base.
10 Siya'y nagbabangbang sa gitna ng mga bato; at ang kaniyang mata ay nakakakita ng bawa't mahalagang bagay.
He hews out channels in the rocks, and his eyes spot every treasure.
11 Kaniyang tinatalian ang mga lagaslas upang huwag umagos; at ang bagay na nakukubli ay inililitaw niya sa liwanag.
He stops up the sources of the streams to bring what is hidden to light.
12 Nguni't saan masusumpungan ang karunungan? At saan naroon ang dako ng pagkaunawa?
But where can wisdom be found, and where does understanding dwell?
13 Hindi nalalaman ng tao ang halaga niyaon; ni nasusumpungan man sa lupain ng may buhay.
No man can know its value, nor is it found in the land of the living.
14 Sinasabi ng kalaliman. Wala sa akin: at sinasabi ng dagat: Hindi sumasaakin.
The ocean depths say, ‘It is not in me,’ while the sea declares, ‘It is not with me.’
15 Hindi mabibili ng ginto, ni matitimbangan man ng pilak ang halaga niyaon.
It cannot be bought with gold, nor can its price be weighed out in silver.
16 Hindi mahahalagahan ng ginto sa Ophir, ng mahalagang onix, o ng zafiro.
It cannot be valued in the gold of Ophir, in precious onyx or sapphire.
17 Ginto at salamin ay hindi maihahalintulad doon: ni maipagpapalit man sa mga hiyas na dalisay na ginto.
Neither gold nor crystal can compare to it, nor jewels of fine gold be exchanged for it.
18 Hindi mabibilang ang coral o ang cristal; Oo, ang halaga ng karunungan ay higit sa mga rubi.
Coral and quartz are unworthy of mention; the price of wisdom is beyond rubies.
19 Ang topacio sa Etiopia ay hindi maipapantay doon, ni mahahalagahan man ng dalisay na ginto.
Topaz from Cush cannot compare to it, nor can it be valued in pure gold.
20 Saan nanggagaling nga ang karunungan? At saan naroon ang dako ng pagkaunawa?
From where then does wisdom come, and where does understanding dwell?
21 Palibhasa't nakukubli sa mga mata ng lahat na may buhay, at natatago sa mga ibon sa himpapawid.
It is hidden from the eyes of every living thing and concealed from the birds of the air.
22 Ang kapahamakan at ang kamatayan ay nagsasabi, narinig namin ng aming mga pakinig ang bulungbulungan niyaon.
Abaddon and Death say, ‘We have heard a rumor about it.’
23 Nauunawa ng Dios ang daan niyaon, at nalalaman niya ang dako niyaon.
But God understands its way, and He knows its place.
24 Sapagka't tumitingin siya hanggang sa mga wakas ng lupa, at nakikita ang silong ng buong langit;
For He looks to the ends of the earth and sees everything under the heavens.
25 Upang bigyan ng timbang ang hangin; Oo, kaniyang tinatakal ang tubig sa takalan.
When God fixed the weight of the wind and measured out the waters,
26 Nang siya'y gumawa ng pasiya sa ulan, at ng daan sa kidlat ng kulog:
when He set a limit for the rain and a path for the thunderbolt,
27 Nang magkagayo'y nakita niya ito, at inihayag; kaniyang itinatag ito, oo, at siniyasat.
then He looked at wisdom and appraised it; He established it and searched it out.
28 At sa tao ay sinabi niya, Narito, ang pagkatakot sa Dios ay siyang karunungan; at ang paghiwalay sa kasamaan ay pagkaunawa.
And He said to man, ‘Behold, the fear of the Lord, that is wisdom, and to turn away from evil is understanding.’”
