Exodo 32
1 At nang makita ng bayan na nagluluwat si Moises ng pagpanaog sa bundok, ay nagpipisan ang bayan kay Aaron, at nagsabi sa kaniya, Tumindig ka at igawa mo kami ng mga dios na mangunguna sa amin; sapagka't tungkol sa Moises na ito, na lalaking nagsampa sa amin mula sa lupain ng Egipto, ay hindi namin maalaman kung anong nangyari sa kaniya.
Kwathi lapho abantu bebona uMosi esephuzile ukwehla entabeni, babuthana ku-Aroni bathi kuye, “Lalela, senzele onkulunkulu abazahamba phambi kwethu, ngoba umuntu lo, uMosi owasikhupha elizweni laseGibhithe, asikwazi osekwenzakale kuye.”
2 At sinabi ni Aaron sa kanila, Alisin ninyo ang mga hikaw na ginto, na nasa tainga ng inyo-inyong asawa, ng inyong mga anak na lalake, at babae, at dalhin ninyo sa akin.
U-Aroni wabaphendula wathi, “Khuphani amacici egolide asendlebeni zamakhosikazi enu, amadodana enu lamadodakazi enu, liwalethe kimi.”
3 At inalis ng buong bayan ang mga hikaw na ginto na nangasa kanilang mga tainga, at dinala kay Aaron.
Ngakho abantu bonke bawakhupha amacici abo bawasa ku-Aroni.
4 At kaniyang tinanggap sa kanilang kamay, at niyari sa pamamagitan ng isang buril, at ginawang isang guyang binubo, at kanilang sinabi, Ang mga ito ang maging iyong mga dios, Oh Israel, na nagsampa sa iyo mula sa lupain ng Egipto.
Wathatha lokho abamnikeza khona wakwenza kwaba yisithombe esibunjwe ngesimo sethole esebenzisa insimbi yokukhanda. Basebesithi, “Laba yibo onkulunkulu benu, Oh Israyeli, abalikhupha elizweni laseGibhithe.”
5 At nang makita ito ni Aaron, ay nagtayo siya ng isang dambana sa harapan niyaon: at itinanyag ni Aaron at sinabi, Bukas ay pista sa Panginoon.
Kwathi u-Aroni ebona lokhu wakha i-alithari phambi kwethole wamemezela wathi, “Kusasa kuzakuba lomkhosi kaThixo.”
6 At sila'y bumangong maaga nang kinabukasan, at naghandog ng mga handog na susunugin, at nagdala ng mga handog tungkol sa kapayapaan; at ang bayan ay umupong kumain at uminom, at tumindig upang magkatuwa.
Ngakho ngosuku olwalandelayo abantu bavuka ekuseni kakhulu banikela umnikelo wokutshiswa, baletha lomnikelo wobudlelwano. Emva kwalokho bahlala phansi badla, banatha; basukuma bagida.
7 At sinalita ng Panginoon kay Moises, Yumaon ka, bumaba ka, sapagka't ang iyong bayan, na iyong isinampa mula sa lupain ng Egipto ay nangagsisama:
Lapho-ke uThixo wathi kuMosi, “Yehla uye phansi ngoba abantu bakho owabakhupha elizweni laseGibhithe sebegcwele ububi.
8 Sila'y humiwalay na madali sa daan na aking iniutos sa kanila: sila'y gumawa ng isang guyang binubo, at kanilang sinamba, at kanilang hinainan, at kanilang sinabi, Ang mga ito'y iyong maging mga dios, Oh Israel, na nagsampa sa iyo mula sa lupain ng Egipto.
Baphangisile badela konke engabalaya khona bazenzela isithombe esibunjwe safana lethole. Basikhothamele banikela iminikelo kiso bathi, ‘Laba yibo onkulunkulu benu, bako-Israyeli, abalikhupha eGibhithe.’”
9 At sinabi ng Panginoon kay Moises, Aking nakita ang bayang ito, at, narito, isang bayang may matigas na ulo;
UThixo wasebuya wathi kuMosi, “Sengibabonile abantu laba; ngabantu abantamo zilukhuni.
10 Ngayo'y bayaan mo nga ako upang ang aking pagiinit ay magalab laban sa kanila, at upang aking lipulin sila: at ikaw ay aking gagawing dakilang bansa.
Khathesi-ke ngiyekela ngingedwa ukuze ulaka lwami luvuthe phezu kwabo, ngibatshabalalise. Besengizakwenza isizwe esikhulu.”
11 At dumalangin si Moises sa Panginoon niyang Dios, at sinabi, Panginoon, bakit ang iyong pagiinit ay pinapagaalab mo laban sa iyong bayan, na iyong inilabas sa lupain ng Egipto sa pamamagitan ng dakilang kapangyarihan at ng makapangyarihang kamay?
Kodwa uMosi wacela umusa kuThixo uNkulunkulu wakhe, wathi, “Awu Thixo, kungani ulaka lwakho kumele luvuthele abantu bakho owabakhupha eGibhithe ngamandla amakhulu langesandla esiqinileyo na?
12 Bakit sasalitain ng mga Egipcio, na sasabihin, Dahil sa kasamaan, inilabas sila upang patayin sila sa mga bundok, at upang lipulin sila sa balat ng lupa? Iurong mo ang iyong mabangis na pagiinit, at pagsisihan mo ang kasamaang ito laban sa iyong bayan.
Kungani amaGibhithe kumele athi, ‘Wabakhupha elizweni ngenxa yenhloso embi ukuba ababulalele ezintabeni, ababhubhise baphele ebusweni bomhlaba’? Phenduka olakeni lwakho olwesabekayo, uthambise umoya wakho, ungaletheli abantu bakho ukubhujiswa.
13 Alalahanin mo si Abraham, si Isaac, at si Israel na iyong mga lingkod, na silang iyong mga sinumpaan sa iyong sarili, at mga pinagsabihan, Aking pararamihin ang inyong binhi na gaya ng mga bituin sa langit, at lahat ng lupaing ito na aking sinalita ay aking ibibigay sa inyong binhi, at kanilang mamanahin magpakailan man.
Khumbula izinceku zakho u-Abhrahama, u-Isaka lo-Israyeli owafunga kubo wena ngokwakho wathi, ‘Ngizakwandisa inzalo yenu ibe ngangezinkanyezi zasemkhathini, ngiyinike lonke ilizwe engalithembisa lona ukuba libe yilifa layo kuze kube nini lanini.’”
14 At pinagsisihan ng Panginoon ang kasamaan na kaniyang sinabing kaniyang gagawin sa kaniyang bayan.
Lapho-ke uThixo waguquka ebubini ayesemise ukubehlisela ebantwini bakhe.
15 At si Moises ay pumihit, at bumaba sa bundok, na dala ang dalawang tapyas ng patotoo sa kaniyang kamay; mga tapyas na may sulat sa dalawang mukha niyaon; sa isang mukha at sa kabilang mukha ay may sulat.
UMosi waphenduka wehla entabeni ephethe izibhebhedu ezimbili zamatshe obufakazi ezandleni zakhe. Zazilotshwe inxa zombili, phambili langemuva.
16 At ang mga tapyas ay gawa ng Dios, at ang sulat ay sulat ng Dios, na nakaukit sa mga tapyas.
Izibhebhedu zamatshe zazingumsebenzi kaNkulunkulu; umbhalo ungumbhalo kaNkulunkulu owawulotshwe ezibhebhedwini zamatshe.
17 At ng marinig ni Josue ang ingay ng bayan na humihiyaw, ay sinabi kay Moises, May ingay ng pagbabaka sa kampamento.
Kwathi lapho uJoshuwa esizwa umsindo wabantu beklabalala, wathi kuMosi, “Kulokuhlokoma kwempi ezihonqweni.”
18 At kaniyang sinabi, Hindi ingay ng pagtatagumpay, o ingay man ng pagkatalo, kundi ingay ng mga umaawit ang aking naririnig.
UMosi waphendula wathi: “Akusiyo nhlokomo yokunqoba, akusiyo nhlokomo yokunqotshwa; yinhlokomo yokuhlabela mina engiyizwayo.”
19 At nangyari paglapit niya sa kampamento, na kaniyang nakita ang guya at ang sayawan; at ang galit ni Moises ay naginit at kaniyang inihagis ang mga tapyas na nasa kaniyang mga kamay at nangasira sa paanan ng bundok.
Kwathi uMosi esebanga ezihonqweni ebona ithole kanye lokugida okwakusenziwa, ulaka lwakhe lwavutha, walahla izibhebhedu ezazisezandleni zakhe, zahlephuka zaba yizicucu ewatheni lwentaba.
20 At kaniyang kinuha ang guya na kanilang ginawa, at sinunog ng apoy, at giniling hanggang sa naging alabok, at isinaboy sa ibabaw ng tubig, at ipinainom sa mga anak ni Israel.
Wathatha ithole abebelenzile walitshisa emlilweni; walichola laba yimpuphu, wayiphosela emanzini, wathi bawanathe abako-Israyeli.
21 At sinabi ni Moises kay Aaron, Anong ginawa ng bayang ito sa iyo, na dinalhan mo sila ng isang malaking sala?
Wasesithi ku-Aroni, “Abantu laba benzeni kuwe uze ubakhokhelele esonweni esikhulu kangaka na?”
22 At sinabi ni Aaron, Huwag maginit ang galit ng aking panginoon: iyong kilala ang bayan, na sila'y mahilig sa kasamaan.
U-Aroni waphendula wathi, “Ungathukutheli nkosi yami. Uyakwazi ukuthi abantu laba bathanda ububi.
23 Sapagka't kanilang sinabi sa akin, Igawa mo kami ng mga dios na mangunguna sa amin: sapagka't tungkol sa Moises na ito, na lalaking nagsampa sa amin mula sa lupain ng Egipto ay hindi namin maalaman kung anong nangyari sa kaniya.
Bathe kimi, ‘Senzele onkulunkulu abazahamba phambi kwethu. Umuntu lo, uMosi owasikhupha elizweni laseGibhithe, asikwazi osokwenzakale kuye.’
24 At aking sinabi sa kanila, Sinomang may ginto, ay magalis; na anopa't kanilang ibinigay sa akin: at aking inihagis sa apoy at lumabas ang guyang ito.
Ngakho mina ngathi kubo, ‘Loba ngubani olomceciso wegolide kawukhuphe.’ Basebengipha-ke igolide ngaliphosa emlilweni, kwasekuphuma ithole leli.”
25 At nang makita ni Moises na ang bayan ay nakakawala; sapagka't pinabayaan ni Aarong makawala ng maging isang kabiruan sa gitna ng kanilang mga kaaway:
UMosi wabona ukuthi abantu babengasabambeki kanye lokuthi u-Aroni wayesebaxhwalisile baze baba yinhlekisa ezitheni zabo.
26 Ay tumayo nga si Moises sa pintuang-daan ng kampamento, at nagsabi, Sinomang sa Panginoon ang kiling ay lumapit sa akin. At lahat ng mga anak ni Levi ay nagpipisan sa kaniya.
Ngakho wema esangweni lezihonqo wathi, “Wonke ongokaThixo, keze kimi.” Wonke amadodana kaLevi ayabuthana kuye.
27 At sinabi niya sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel: Ipatong ng bawa't lalake ang kaniyang tabak sa kaniyang hita, at yumaon kayong paroo't parito sa mga pintuang-daan, sa buong kampamento, at patayin ng bawa't lalake ang kaniyang kapatid na lalake, at ng bawa't lalake ang kaniyang kasama, at ng bawa't lalake ang kaniyang kapuwa.
Wasesithi kuwo, “Lokhu yikho okutshiwo nguThixo, uNkulunkulu ka-Israyeli, ukuthi, ‘Indoda ngayinye kayibophele inkemba yayo ngebhanti eceleni kwayo, lihambahambe phakathi kwezihonqo lisuka kwelinye icele lazo lisiya kwelinye, indoda ngayinye ibulale umfowabo, umzalwane lomakhelwane wayo.’”
28 At ginawa ng mga anak ni Levi ang ayon sa salita ni Moises: at nabuwal sa bayan ng araw na yaon, ang may tatlong libong katao.
Amadodana kaLevi enza njengokulaywa kwawo nguMosi. Ngakho ngalolosuku kwafa abantu ababengaba zinkulungwane ezintathu.
29 At sinabi ni Moises, Italaga ninyo ang inyong sarili ngayon sa Panginoon, oo, bawa't lalake laban sa kaniyang anak na lalake, at laban sa kaniyang kapatid na lalake, upang kaniyang ipagkaloob sa inyo ang pagpapala sa araw na ito.
UMosi wasesithi kubo, “Lamuhla lina selahlukaniselwe uThixo ngoba limelane lamadodana enu labafowenu, ngalokho uselibusisile lamhla.”
30 At nangyari ng kinabukasan, na sinabi ni Moises sa bayan, Kayo'y nagkasala ng malaking kasalanan: at ngayo'y sasampahin ko ang Panginoon; marahil ay aking matutubos ang inyong kasalanan.
Ngelanga elalandelayo uMosi wathi ebantwini, “Lenze isono esikhulu kakhulu. Kodwa khathesi ngizaqansa ngiye phezulu kuThixo, mhlawumbe ngingenza inhlawulelo yesono senu.”
31 At bumalik si Moises sa Panginoon, at nagsabi, Oh, ang bayang ito'y nagkasala ng malaking kasalanan, at gumawa sila ng mga dios na ginto.
Ngakho uMosi wabuyela kuThixo wathi kuye, “Awu, abantu laba sebenze isono esikhulu kakhulu. Bazenzele onkulunkulu ngegolide.
32 Gayon ma'y ngayon, kung iyong ipatatawad ang kanilang kasalanan; at kung hindi, ay alisin mo ako, isinasamo ko sa iyo, sa iyong aklat na sinulat mo.
Ake ubathethelele izono zabo kodwa nxa kungenjalo, ngesula ogwalweni olulobileyo.”
33 At sinabi ng Panginoon kay Moises, Ang magkasala laban sa akin ay siya kong aalisin sa aking aklat.
UThixo wamphendula uMosi wathi, “Lowo owenze isono kimi ngizamesula ogwalweni lwami.
34 At ngayo'y yumaon ka, iyong patnubayan ang bayan sa dakong aking sinalita sa iyo: narito, ang aking anghel ay magpapauna sa iyo: gayon ma'y sa araw na aking dalawin sila ay aking dadalawin ang kanilang kasalanang ipinagkasala nila.
Khathesi hamba, ukhokhelele abantu endaweni engakhuluma ngayo kuwe. Ingilosi yami izahamba phambi kwakho. Kodwa-ke nxa isikhathi sami sokujezisa sesifikile, ngizabajezisa ngenxa yesono sabo.”
35 At sinaktan nga ng Panginoon ang bayan, sapagka't kanilang ginawa ang guya na ginawa ni Aaron.
UThixo wabajezisa abantu ngesifo ngenxa yalokho abakwenza ngethole elalenziwe ngu-Aroni.
