Exodo 23
1 Huwag kang magkakalat ng kasinungalingan: huwag kang makikipagkayari sa masama, na maging saksi kang sinungaling.
MAI hoala oe i ka olelo wahahee. Mai kau pu i kou lima me ka poe hewa e lilo i mea hoike hookaumaha.
2 Huwag kang susunod sa karamihan na gumawa ng masama; ni magbibigay patotoo man sa isang usap, na ang kiling ay sa karamihan upang sirain ang kahatulan:
Mai hahai mamuli o ka lehulehu e hana hewa, mai paue aku hoi ma ke ku e mamuli o ka lehulehu, e hoohewa wale.
3 Ni huwag mo ring kikilingan ang dukha sa kaniyang usap.
Mai kokua oe mamuli o ka ilihune i kona hewa ana.
4 Kung iyong masumpungan ang baka ng iyong kaalit o ang kaniyang asno, na nakawala, ay tunay na ibabalik mo sa kaniya.
Ina halawai oe me ka bipi a kou hoalauna e hele hewa ana, me kona hoki paha, e oiaio no e hoihoi mai oe ia mea io na la.
5 Kung iyong makita ang asno ng napopoot sa iyo, na nakalugmok sa ilalim ng kaniyang pasan, at ayaw mo mang alisan ng pasan, ay walang pagsalang iyong tutulungan pati ng may-ari niyaon.
Ina ike oe i ka hoki a ka mea i huhu mai ia oe, o moe ana malalo iho o kona kaumaha, a manao oe aole kokua ia ia, alaila, e kokua aku no oe ia ia.
6 Huwag mong sisirain ang kahatulan ng iyong dukha, sa kaniyang usap.
Mai hookahuli oe i ka pono o ke kanaka hune i kona hookolokolo ana.
7 Layuan mo ang bagay na kasinungalingan, at ang walang sala at ang matuwid, ay huwag mong papatayin: sapagka't hindi ko patototohanan ang masama.
E mamao aku oe i ka mea wahahee; a mai pepehi oe i ka mea i hewa ole, a me ka mea i pono: no ka mea, aole au e hoapono aku i ka mea i hewa.
8 At huwag kang tatanggap ng suhol: sapagka't ang suhol ay bumubulag sa mga may paningin, at sinisira ang mga salita ng mga banal.
Mai lawe oe i ka waiwai kipe: no ka mea, o ka waiwai kipe ka mea e makapo ai ka poe ike, a e kekee ai na olelo a ka poe pono.
9 At ang taga ibang lupa ay huwag mong pipighatiin sapagka't talastas ninyo ang puso ng taga ibang lupa, yamang kayo'y naging mga taga ibang lupa, sa lupain ng Egipto.
Mai hookaumaha oe i ka malihini, no ka mea, ua ike no oukou i ka manao o ka malihini, no ko oukou noho malihini ana ma ka aina o Aigupita.
10 Anim na taong hahasikan mo ang iyong lupa at aanihin mo ang bunga niyaon:
E lulu oe i kou aina i eono mau makahiki, a e hoiliili hoi i kona hua.
11 Datapuwa't sa ikapitong taon ay iyong iiwan at babayaan, upang kumain ang dukha sa iyong bayan: at ang kanilang iwan ay kakanin ng hayop sa bukid. Gayon din ang iyong gagawin sa iyong ubasan at sa iyong olibohan.
Aka i ka hiku o ka makahiki e hoomaha oe i ka aina, e waiho wale hoi; i ai iho ka poe hune o kou poe kanaka; a o ka mea a lakou e hookoe ai, na na holoholona o ke kula ia e ai. Pela no oe e hana'i i kon pawaina, a me kon laau oliva.
12 Anim na araw, na iyong gagawin ang iyong gawain, at sa ikapitong araw, ay magpapahinga ka: upang ang iyong baka at ang iyong asno ay makapagpahinga; at ang anak na lalake ng iyong aliping babae, at ang taga ibang lupa ay makapagpahinga.
I na la eono e hana'i oe i kau hana, a e hoomaha hoi i ka la hiku; i hoomaha ai kau bipi a me kou hoki, i hoohoihoiia hoi ke koikikane a kau kauwa wahine, a me ka malihini.
13 At lahat ng mga bagay na aking sinabi sa inyo ay inyong ingatan: at huwag ninyong banggitin ang pangalan ng ibang dios, o marinig man sa inyong bibig.
Ma na mea a pau au i olelo ai ia oukou e malama ia oukou iho; mai hai iki i ka inoa o na'kna e, aole hoi e loheia ia ma kon waha.
14 Makaitlong magdidiwang ka ng pista sa akin, sa bawa't taon.
E malama oe i ekolu ahaaina no u i ka makahiki.
15 Ang pista ng tinapay na walang lebadura ay iyong ipagdidiwang; pitong araw na kakain ka ng tinapay na walang lebadura, gaya ng iniutos ko sa iyo, sa takdang panahon, sa buwan ng Abib (sapagka't niyaon ka umalis sa Egipto); at walang lalapit sa harap ko na walang dala:
E malama oe i ka ahaaina o ka berena huole: Ehikn la oe e ai ai i ka berena huole, me a'u i kanoha aka ai ia oe, i ka manawa i haawiia, ma ka malama o Abiba; no ka mea, ia wa oe i hele mai ai mailoko mai o Aigupita: Mai ikeia nae kekahi imua o'u me ka waiwai ole:
16 At ang pista ng pagaani ng mga unang bunga ng iyong kapagalan, na iyong inihasik sa bukid: at ang pista ng pagaani, sa katapusan ng taon, nang pagaani mo ng iyong kapagalan sa bukid.
A me ka ahaaina o ka ohi mua ana, o na hua mua hoi o kau hooikaika ana, ka mea au i lulu ai ma ke kola, a me ka ahaaina o ka hoiliili ai ana, oia hoi ka hope o ka makahiki, i kou wa e hoiliili ai mailoko mai o ke kula, i kau mea i hooikaika ai.
17 Makaitlo sa bawa't taon na ang lahat na iyong mga lalake ay haharap sa Panginoong Dios.
E ikeia no ko oukou poe kane a pau imua o Iehova ke Akua, i ekolu no ikea ana i ka makahiki hookahi.
18 Huwag mong ihahandog ang dugo ng hain sa akin, na kasabay ng tinapay na may lebadura; o iiwan mo man ang taba ng aking pista sa buong magdamag hanggang sa kinaumagahan.
Mai kaumaha aku oe i ke koko o ko'u mohai, me ka berena hu, aole hoi e hookoeia ke kelekele o ka'u ahaaina a kakahiaka.
19 Ang mga pinakauna ng mga unang bunga ng iyong lupa ay iyong ipapasok sa bahay ng Panginoon mong Dios. Huwag mong lulutuin ang batang kambing sa gatas ng kaniyang ina.
E lawe mai no oe iloko o ka hale o Iehova, kou Akua, i ka mua o na hua mua o kou aina. Mai hoolapalapa oe i ke kaokeiki malokool ka waiu o kona makuwahine.
20 Narito, aking sinusugo ang isang anghel sa unahan mo, upang ingatan ka sa daan, at upang dalhin ka sa dakong aking inihanda sa iyo.
Aia hoi, e hoouna aku ana au i ko'u Anela mamua on, e malama ia oe ma ke ala, a e hookomo ia oe i kahi a'u i hoomakaukau ai.
21 Magingat kayo sa kaniya, at dinggin ninyo ang kaniyang tinig; huwag ninyong mungkahiin siya: sapagka't hindi niya patatawarin ang inyong pagsalangsang; sapagka't ang aking pangalan ay nasa kaniya.
E ao ia ia e hoolohe i kona leo, mai hoohuhu aku ia ia; no ka mea, aole ia e kala mai i kon hewa: aia hoi, maloko ona ko'u inoa.
22 Datapuwa't kung didinggin mong lubos ang kaniyang tinig, at gagawin mo ang lahat ng aking sinasalita; ay magiging kaaway nga ako ng iyong mga kaaway, kaalit ng iyong mga kaalit.
Aka, ina hoolohe io mai oe i kona leo, a e hana hoi i na mea a'u e olelo aku ai: alaila, e lilo wau i enemi no kou poe enemi, a e hana ino aku au i ka mea e hana ino mai ia oe.
23 Sapagka't ang aking anghel ay magpapauna sa iyo at dadalhin ka sa Amorrheo, at sa Hetheo at sa Perezeo, at sa Cananeo, at sa Heveo, at sa Jebuseo, at aking lilipulin.
No ka mea, e hele ana ko'u Anela mamua on, a e kai aku ia oe i kahi o ka Amora a me ka Heta a me ka Pereza, a me ko Kanaana, a me ka Heva a me ka Iebusa, a na'u no lakou e anai aku.
24 Huwag kang yuyukod sa kanilang mga dios, o maglilingkod man sa mga yaon, o gagawa man ng ayon sa kanilang mga gawa, kundi iyong iwawaksi at iyong pagpuputulputulin ang kanilang mga haligi na pinakaalaala.
Mai kulou oe i ko lakou akua, aole hoi e malama aku ia lakou, aole hoi e hana aku mamuli o ka lakou hana: aka, e hookahuli loa oe ia lakou, a e wawahi loa i ko lakou mau kii.
25 At inyong paglilingkuran ang Panginoon ninyong Dios, at kaniyang babasbasan ang iyong tinapay at ang iyong tubig; at aking aalisin ang sakit sa gitna mo.
E malama hoi oukou ia Iehova i ko oukou Akua; alaila, nana no e hoomaikai i kau ai, a me kon wai; a e lawe aku no hoi i ka mai, mailoko aku ou.
26 Walang babaing makukunan, o magiging baog man, sa iyong lupain: ang bilang ng iyong mga araw ay aking lulubusin.
Aole loa e poholo wale ka hanau ana o kekahi mea ma kon aina, aole hoi e pa; e hooko no wau i kou mau la.
27 Aking susuguin ang sindak sa unahan mo, at aking liligaligin ang buong bayan na iyong paroroonan, at aking patatalikurin sa iyo ang lahat ng iyong mga kaaway.
Na'u no e haawi i ka makau mamna on, a na'u no e luku aku i na kanaka a pau, ma kahi au e hele aku ai, a na'u no e hana aku i kou poe enemi, i huli ai ko lakou kua ia oe.
28 At aking susuguin ang mga putakti sa unahan mo, na magpapalayas sa Heveo, sa Cananeo at sa Hetheo, sa harap mo.
A na'u no e hoouna aku i nalohopeeha mamna ou, na lakou no e kipaku aku i ka Heva, a me ko Kanaana, a me ka Heta, mamua ou,
29 Hindi ko palalayasin sila sa harap mo sa isang taon; baka ang lupa'y maging ilang, at ang mga ganid sa parang ay magsidami laban sa iyo.
Aole nae au e kipaku aku ia lakou mamua on i ka makahiki hookahi; o nahelehele ka aina, a nui loa iho na holoholona hihiu e alo mai ia oe.
30 Untiunting aking palalayasin sila sa harap mo, hanggang sa ikaw ay kumapal at manahin mo ang lupain.
E kipaku liill aku au ia lakou mai kou alo aku, a lilo oe i nui, a ill mai ka aina nou.
31 At aking itatatag ang iyong hangganan na mula sa Dagat na Mapula hanggang sa dagat ng Filistia at mula sa ilang hanggang sa Ilog ng Eufrates: sapagka't aking ibibigay ang mga nananahan sa lupain sa iyong kamay, at iyo silang palalayasin sa harap mo.
A na'u no e kau i kon palena mai ke Kaiula, a hiki i ke kai o Pilisetia, a mai ka waonahele hoi a hiki i ka muliwai; no ka mea, e haawi aku ana au i na kanaka o ia aina i ko oukou lima; a e kipaku aku oe ia lakou mai kou alo aku.
32 Huwag kang makikipagtipan sa kanila, ni sa kanilang mga dios.
Mai hoopaa berita me lakou, aole hoi me ko lakou mau akua.
33 Sila'y hindi tatahan sa iyong lupain, baka papagkasalahin ka nila laban sa akin: sapagka't kung ikaw ay maglingkod sa kanilang mga dios, ay tunay na magiging silo sa iyo.
Aole lakou e noho i kou aina, o hoolilo lakou ia oe i mea hana hewa mai ia'u; no ka mea, ina e malama oe i ko lakou mau akua, e lilo auanei ia i mea hoowalewale nou.
