< Daniel 11 >
1 At tungkol sa akin, nang unang taon ni Dario na taga Media, ako'y tumayo upang patibayin at palakasin siya.
In the first year of Darius the Mede, I myself came to support and protect Michael.
2 At ngayo'y aking ipatatalastas sa iyo ang katotohanan. Narito, tatayo pa ang tatlong hari sa Persia; at ang ikaapat ay magiging totoong mayaman kay sa kanilang lahat: at pagka siya'y lumakas sa kaniyang mga yaman, ay kaniyang kikilusin ang lahat laban sa kaharian ng Grecia.
Now I will tell you the truth. Three kings will arise in Persia, and a fourth will be far richer than all the others. When he has gained power through his riches, he will stir up everyone against the kingdom of Greece.
3 At isang makapangyarihang hari ay tatayo, na magpupuno na may malaking kapangyarihan, at gagawa ng ayon sa kaniyang kalooban.
A mighty king will rise up who will rule a very great kingdom, and he will act according to his desires.
4 At pagka tatayo siya ay magigiba ang kaniyang kaharian, at mababahagi sa apat na hangin ng langit, nguni't hindi sa kaniyang anak, ni ayon man sa kaniyang kapangyarihan na kaniyang ipinagpuno; sapagka't ang kaniyang kaharian ay mabubunot para sa mga iba bukod sa mga ito.
When he has risen up, his kingdom will be broken and divided to the four winds of heaven, but not to his own descendants, and not with his power when he had been ruling. For his kingdom will be uprooted for others besides his descendants.
5 At ang hari sa timugan ay magiging malakas, at ang isa sa kaniyang mga prinsipe; at siya'y magiging malakas kay sa kaniya, at magtataglay ng kapangyarihan; ang kaniyang kapangyarihan ay magiging dakilang kapangyarihan.
The king of the South will become strong, but one of his commanders will become even stronger than he and will rule his kingdom with great power.
6 At sa katapusan ng mga taon, sila'y magpipipisan; at ang anak na babae ng hari sa timugan ay paroroon sa hari sa hilagaan upang gumawa ng pakikipagkasundo: nguni't hindi niya mapananatili ang lakas ng kaniyang bisig; o siya ma'y tatayo, o ang bisig man niya; kundi siya'y mabibigay, at yaong mga nangagdala sa kaniya, at ang nanganak sa kaniya, at ang nagpalakas sa kaniya sa mga panahong yaon.
After a few years, when the time is right, they will make an alliance. The daughter of the king of the South will come to the king of the North to confirm the agreement. But she will not keep her arm's strength, nor will he stand, or his arm. She will be abandoned—she and those who brought her, and her father, and the one who supported her in those times.
7 Nguni't sa suwi ng kaniyang mga ugat ay tatayo ang isa na kahalili niya na paroroon sa hukbo, at papasok sa katibayan ng hari sa hilagaan, at gagawa ng laban sa kanila, at mananaig.
But a branch from her roots will rise up in her place. He will attack the army and enter the fortress of the king of the North. He will fight them, and he will conquer them.
8 At gayon din ang kanilang mga dios sangpu ng kanilang mga larawang binubo, at ng kanilang mga mainam na sisidlan na pilak at ginto ay dadalhing samsam sa Egipto; at siya'y magluluwat na ilang taon kay sa hari sa hilagaan.
He will carry off to Egypt their gods along with their cast metal figures and their precious vessels of silver and of gold. For some years he will stay away from the king of the North.
9 At siya'y paroroon sa kaharian ng hari sa timugan, nguni't siya'y babalik sa kaniyang sariling lupain.
Then the king of the North will invade the realm of the king of the South, but he will withdraw to his own land.
10 At ang kaniyang mga anak ay makikipagdigma, at mapipisan ng isang karamihang malaking hukbo, na magpapatuloy, at aabot, at lalagpas; at sila'y magsisibalik at makikipagdigma, hanggang sa kaniyang katibayan.
His sons will get ready and assemble a great army. It will keep coming and will flood everything; it will pass through all the way to his fortress.
11 At ang hari sa timugan ay makikilos ng pagkagalit, at lalabas at makikipaglaban sa kaniya, sa makatuwid baga'y sa hari sa hilagaan; at siya'y maglalabas ng malaking karamihan, at ang karamiha'y mabibigay sa kaniyang kamay.
Then the king of the South will become very angry; he will go and fight against him, the king of the North. The king of the North will raise up a great army, but the army will be given into his hand.
12 At ang karamihan ay madadala, at ang kaniyang puso ay magpapalalo; at siya'y magbubuwal ng libo-libo, nguni't hindi mananaig.
The army will be carried off, and the heart of the king of the South will be lifted up, and he will make tens of thousands to fall, but he will not be victorious.
13 At ang hari sa hilagaan ay babalik, at maglalabas ng isang karamihan na lalong malaki kay sa una; at siya'y magpapatuloy hanggang sa wakas ng mga panahon, ng mga taon, na ma'y malaking hukbo, at maraming kayamanan.
Then the king of the North will raise up another army, greater than the first. After some years, the king of the North will surely come with a great army supplied with much equipment.
14 At sa mga panahong yaon ay maraming magsisitayo laban sa hari sa timugan: gayon din ang mga anak na mangdadahas sa gitna ng iyong bayan ay magsisibangon upang itatag ang pangitain; nguni't sila'y mangabubuwal.
In those times many will rise against the king of the South. Sons of the violent among your people will set themselves in order to fulfill a vision, but they will stumble.
15 Sa gayo'y paroroon ang hari sa hilagaan, at gagawa ng isang bunton, at sasakop ng isang bayan na nakukutaang mabuti: at ang pulutong ng timugan ay hindi makatatayo ni ang kaniya mang piling bayan, ni magtataglay man sila ng anomang kalakasan, upang tumayo.
The king of the North will come, pour out earth for siege mounds, and capture a city with fortifications. The forces of the South will not be able to stand, not even their best soldiers. There will be no strength to stand.
16 Nguni't ang dumarating laban sa kaniya, ay gagawa ng ayon sa sariling kalooban, at walang tatayo sa harap niya; at siya'y tatayo sa maluwalhating lupain, at sasa kaniyang kamay ang paglipol.
Instead, the one who comes will act according to his desires against him; no one will stand in his way. He will stand in the land of beauty, and destruction will be in his hand.
17 At kaniyang itatanaw ang kaniyang mukha upang pumaroon na kasama ng lakas ng kaniyang buong kaharian, at ng mga tapat na kasama niya; at siya'y gagawa ng mga yaon: at ibibigay niya sa kaniya ang anak na babae ng mga babae, upang hamakin; nguni't siya'y hindi tatayo, ni siya'y mapapasa kaniya man.
The king of the North will set his face to come with the strength of his entire kingdom, and with him will be an agreement that he will make with the king of the South. He will give him a daughter of women in marriage to ruin the kingdom of the South. But the plan will not succeed or help him.
18 Pagkatapos nito'y kaniyang ipipihit ang kaniyang mukha sa mga pulo, at sasakop ng marami: nguni't isang prinsipe ay magpapatigil ng pagkutya niya; oo, bukod dito'y kaniyang pababalikin ang kaniyang kakutyaan sa kaniya.
After this, the king of the North will pay attention to the coastlands and will capture many of them. But a commander will end his arrogance and will cause his arrogance to turn back upon him.
19 Kung magkagayo'y kaniyang ipipihit ang kaniyang mukha sa dako ng mga kuta ng kaniyang sariling lupain; nguni't siya'y matitisod at mabubuwal, at hindi masusumpungan.
Then he will pay attention to the fortresses of his own land, but he will stumble and fall; he will not be found.
20 Kung magkagayo'y tatayo na kahalili niya ang isa na magpaparaan ng maniningil sa kaluwalhatian ng kaharian; nguni't sa loob ng kaunting araw ay mapapahamak, na hindi sa kagalitan, o sa pagbabaka man.
Then someone will rise up in his place who will make a tax collector pass through for the sake of the splendor of the kingdom. But in the next days he will be broken, but not in anger or in battle.
21 At kahalili niya na tatayo ang isang hamak na tao, na hindi nila pinagbigyan ng karangalan ng kaharian: nguni't siya'y darating sa panahong katiwasayan, at magtatamo ng kaharian sa pamamagitan ng mga daya.
In his place will rise up a despised person to whom the people will not have given the honor of royal power; he will come unexpectedly and will take over the kingdom by trickery.
22 At sa pamamagitan ng pulutong na huhugos ay mapapalis sila sa harap niya, at mabubuwal; oo, pati ng prinsipe ng tipan.
An army will be swept away like a flood from before him. Both that army and the leader of the covenant will be destroyed.
23 At pagkatapos ng pakikipagkasundo sa kaniya, siya'y gagawang may karayaan; sapagka't siya'y sasampa, at magiging matibay, na kasama ng isang munting bayan.
From the time an alliance is made with him, he will act deceitfully; with only a small number of people he will become strong.
24 Sa panahon ng katiwasayan darating siya hanggang sa mga pinakamainam na dako ng lalawigan; at kaniyang gagawin ang hindi ginawa ng kaniyang mga magulang, o ng mga magulang ng kaniyang mga magulang; siya'y magbabahagi sa kanila ng huli, at samsam, at kayamanan: oo, siya'y hahaka ng kaniyang mga haka laban sa mga kuta, hanggang sa takdang panahon.
Without warning he will come into the richest part of the province, and he will do what neither his father nor his father's father did. He will spread among his followers the booty, the plunder, and the wealth. He will plan the overthrow of fortresses, but only for a time.
25 At kaniyang kikilusin ang kaniyang kapangyarihan at ang kaniyang tapang laban sa hari sa timugan na may malaking hukbo; at ang hari sa timugan ay makikipagdigma sa pakikipagbaka na may totoong malaki at makapangyarihang hukbo; nguni't hindi siya tatayo, sapagka't sila'y magsisihaka ng mga panukala laban sa kaniya.
He will wake up his power and his heart against the king of the South with a great army. The king of the South will wage war with a large, very powerful army, but he will not stand because others will make plots against him.
26 Oo, silang nagsisikain ng kaniyang masarap na pagkain ay siyang magpapahamak sa kaniya, at ang kaniyang hukbo ay mapapalis; at marami ay mabubuwal na patay.
Even those who eat his fine food will try to destroy him. His army will be swept away like a flood, and many of them will fall killed.
27 At tungkol sa dalawang haring ito, ang kanilang mga puso ay magtataglay ng kasamaan, at sila'y mangagsasalita ng mga kabulaanan sa isang dulang: nguni't hindi giginhawa; sapagka't ang wakas ay magiging sa panahong takda pa.
Both these kings, with their hearts set on evil against each other, will sit at the same table and lie to each other, but it will be of no use. For the end will come at the time that has been fixed.
28 Kung magkagayo'y babalik siya sa kaniyang lupain na may malaking kayamanan; at ang kaniyang puso ay magiging laban sa banal na tipan; at siya'y gagawa ng kaniyang maibigan, at babalik sa kaniyang sariling lupain.
Then the king of the North will go back into his land with great riches, with his heart set against the holy covenant. He will act and then will return to his own land.
29 Sa takdang panahon ay babalik siya, at papasok sa timugan; nguni't hindi magiging gaya ng una ang huli.
At the appointed time he will return and come against the South again. But this time it will not be as before.
30 Sapagka't mga sasakyan sa Chittim ay magsisiparoon laban sa kaniya; kaya't siya'y mahahapis, at babalik, at magtataglay ng galit laban sa banal na tipan, at gagawa ng kaniyang maibigan: siya nga'y babalik, at lilingapin yaong nangagpabaya ng banal na tipan.
For ships of Kittim will come against him, and he will become afraid and will turn back. He will be furious against the holy covenant, and he will show favor to those who forsake the holy covenant.
31 At mga pulutong ay magsisitayo sa kaniyang bahagi, at kanilang lalapastanganin ang santuario, sa makatuwid baga'y ang kuta, at aalisin ang palaging handog na susunugin, at kanilang ilalagay ang kasuklamsuklam na naninira.
His forces will rise up and profane the fortress sanctuary. They will take away the regular burnt offering, and they will set up the abomination that causes desolation.
32 At ang gayon na gumagawa na may kasamaan laban sa tipan, ay mahihikayat niya sa pamamagitan ng mga daya; nguni't ang bayan na nakakakilala ng kanilang dios ay magiging matibay, at gagawa ng kabayanihan.
As for those who acted wickedly against the covenant, he will deceive them and corrupt them. But the people who know their God will be strong and will take action.
33 At silang marunong sa bayan ay magtuturo sa marami; gayon ma'y mangabubuwal sila sa pamamagitan ng tabak at ng liyab, ng pagkabihag at ng samsam, na maraming araw.
The wise among the people will make many understand. But they will stumble by the sword and by flame; they will stumble into captivity and into being robbed for days.
34 Pagka nga sila'y mangabubuwal, sila'y tutulungan ng kaunting tulong; nguni't marami ay magsisipisan sa kanila na may mga daya.
In their stumbling, they will be helped with a little help. In hypocrisy many will join themselves with them.
35 At ang ilan sa kanila na pantas ay mangabubuwal, upang dalisayin sila, at linisin, at paputiin, hanggang sa panahon ng kawakasan; sapagka't ukol sa panahon pang takda.
Some of the wise will stumble so that refining will happen to them, and cleansing, and purifying, until the time of the end. For the appointed time is still to come.
36 At ang hari ay gagawa ng ayon sa kaniyang kalooban; at siya'y magmamalaki, at magpapakataas ng higit kay sa bawa't dios, at magsasalita ng mga kagilagilalas na bagay laban sa Dios ng mga dios; at siya'y giginhawa hanggang sa ang galit ay maganap; sapagka't ang ipinasiya ay gagawin.
The king will act according to his desires. He will lift himself up and make himself great above every god. Against the God of gods he will say astonishing things, for he will succeed until the wrath is completed. For what has been decreed will be done.
37 Wawaling bahala niya ang mga dios ng kaniyang mga magulang, o ang nasa man sa mga babae, o pakukundanganan man ang sinomang dios; sapagka't siya'y magmamalaki sa lahat.
He will pay no attention to the gods of his ancestors or to the god desirable to women. Neither will he will pay attention to any other god. For all above every one he will make himself great.
38 Kundi bilang kahalili ay pararangalan niya ang dios ng mga katibayan; at isang dios na hindi nakilala ng kaniyang mga magulang ay kaniyang pararangalan ng ginto, at pilak, at ng mga mahalagang bato at ng mga maligayang bagay.
He will honor the god of fortresses instead of these. It is a god whom his fathers did not acknowledge that he will honor with gold and silver, with precious stones and valuable gifts.
39 At siya'y magbabagsak ng mga matibay na kuta sa tulong ng ibang dios; sinomang kumilala sa kaniya, mananagana sa kaluwalhatian; at pagpupunuin niya sila sa marami, at kaniyang babahagihin ang lupa sa halaga.
He will attack the strongest fortresses with the help of a foreign god. To anyone who acknowledges him, he will give much honor. He will make them rulers over many people, and he will divide up the land as a reward.
40 At sa panahon ng kawakasan ay makikipagkaalit sa kaniya ang hari sa timugan; at ang hari sa hilagaan ay paroroon laban sa kaniya na gaya ng isang ipoipo, na may mga karo, at may mga mangangabayo, at may maraming sasakyan; at kaniyang papasukin ang mga lupain, at aabot at lalagpas.
At the time of the end the king of the South will attack. The king of the North will storm against him with chariots and horsemen, and with many ships. He will go against lands, flood them, and pass through.
41 Siya'y papasok din naman sa maluwalhating lupain, at maraming lupain ay mababagsak; nguni't ang mga ito ay mangaliligtas mula sa kaniyang kamay: ang Edom, at ang Moab, at ang puno ng mga anak ni Ammon.
He will go into the land of beauty, and tens of thousands of Israelites will fall. But these will escape from his hand: Edom, Moab, and the remainder of the people of Ammon.
42 Kaniyang iuunat din naman ang kaniyang kamay sa mga lupain; at ang lupain ng Egipto ay hindi makatatakas.
He will extend his hand into lands; the land of Egypt will not be rescued.
43 Nguni't siya'y magtataglay ng kapangyarihan sa mga kayamanang ginto at pilak, at sa lahat na mahalagang bagay sa Egipto; at ang mga taga Libia at ang mga taga Etiopia ay susunod sa kaniyang mga hakbang.
He will have control over the treasures of gold and of silver, and over all the riches of Egypt; the Libyans and the Cushites will be in his footsteps.
44 Nguni't mga balita na mula sa silanganan at mula sa hilagaan ay babagabag sa kaniya; at siya'y lalabas na may malaking kapusukan upang gumiba at lumipol sa marami.
But news from the east and the north will frighten him, and he will go out with great rage to completely destroy and to set many apart for destruction.
45 At kaniyang itatayo ang mga tolda ng kaniyang palasio sa pagitan ng dagat at ng maluwalhating banal na bundok; gayon ma'y darating siya sa kaniyang wakas, at walang tutulong sa kaniya.
He will set up the tent of his royal residence between the seas and the mountain of the beauty of holiness. He will come to his end, and there will be no helper for him.