Mga Gawa 2
1 At nang dumating nga ang araw ng Pentecostes, silang lahat ay nangagkakatipon sa isang dako.
In the course of the Festival at the close of the Harvest the disciples had all met together,
2 At biglang dumating mula sa langit ang isang ugong na gaya ng sa isang humahagibis na hanging malakas, at pinuno ang buong bahay na kanilang kinauupuan.
when suddenly there came from the heavens a noise like a strong wind rushing by; it filled the whole house in which they were sitting.
3 At sa kanila'y may napakitang mga dilang kawangis ng apoy, na nagkabahabahagi; at dumapo sa bawa't isa sa kanila.
Then there appeared tongues of what seemed to be flame, separating, so that one settled on each of them;
4 At silang lahat ay nangapuspos ng Espiritu Santo, at nangagpasimulang magsalita ng iba't ibang wika, ayon sa ipinagkakaloob ng Espiritu na kanilang salitain.
and they were all filled with the Holy Spirit, and began to speak in different languages as the Spirit prompted their utterances.
5 May mga nagsisitahan nga sa Jerusalem na mga Judio, mga lalaking religioso, na buhat sa bawa't bansa sa ilalim ng langit.
Now there were then staying in Jerusalem religious Jews from every country in the world;
6 At nang marinig ang ugong na ito, ay nangagkatipon ang karamihan, at nangamaang, sapagka't sa kanila'y narinig ng bawa't isa na sinasalita ang kaniyang sariling wika.
and, when this sound was heard, numbers of people collected, in the greatest excitement, because each of them heard the disciples speaking in his own language.
7 At silang lahat ay nangagtaka at nagsipanggilalas, na nangagsasabi, Narito, hindi baga mga Galileong lahat ang mga nagsisipagsalitang ito?
They were utterly amazed, and kept asking in astonishment, ‘What! Are not all these people who are speaking Galileans?
8 At bakit nga naririnig ng bawa't isa sa atin, ang ating sariling wikang kinamulatan?
Then how is it that we each of us hear them in our own language?
9 Tayong mga Parto, at mga Medo, at mga Elamita, at ang nangananahan sa Mesapotamia, sa Judea, at sa Capadocia, sa Ponto at sa Asia,
Some of us are Parthians, some Medes, some Elamites; and some of us live in Mesopotamia, in Judea and Cappadocia, in Pontus and Roman Asia,
10 Sa Frigia at Pamfilia, sa Egipto at sa mga sakop ng Libia na karatig ng Cirene at mga nakikipamayang galing sa Roma, mga Judio, at gayon din ang mga naging Judio,
in Phrygia and Pamphylia, in Egypt and the districts of Libya adjoining Cyrene; some of us are visitors from Rome,
11 Mga Cretense at mga Arabe, ay nangaririnig nating nagsisipagsalita sila sa ating mga wika ng mga makapangyarihang gawa ng Dios.
either Jews by birth or converts, and some are Cretans and Arabians – yet we all alike hear them speaking in our own languages of the great things that God has done.’
12 At silang lahat ay nangagtaka at nangalito, na sinasabi ng isa sa isa, Anong kahulugan nito?
They were all utterly amazed and bewildered. ‘What does it mean?’ they asked one another.
13 Datapuwa't ang mga iba'y nanganglilibak na nangagsabi, Sila'y puno ng bagong alak.
But there were some who said with a sneer, ‘They have had too much new wine.’
14 Datapuwa't pagtindig ni Pedro na kasama ang labingisa, ay itinaas ang kaniyang tinig, at sa kanila'y nagsaysay, na sinasabing, Kayong mga lalaking taga Judea, at kayong lahat na nangananahan sa Jerusalem, mangaalaman nawa ninyong lahat ito, at inyong pakinggan ang aking mga salita.
Then Peter, surrounded by the eleven other apostles, stood up, and, raising his voice, addressed the crowd. ‘People of Judea,’ he began, ‘and all you who are staying in Jerusalem, let me tell you what this means. Mark well my words.
15 Sapagka't ang mga ito'y hindi mga lasing, na gaya ng inyong inaakala; yamang ngayo'y oras na ikatlo lamang ng araw;
These people are not drunk, as you suppose; for it is only now nine in the morning! No!
16 Datapuwa't ito'y yaong sinalita na sa pamamagitan ng propeta Joel:
This is what is spoken of in the prophet Joel –
17 At mangyayari sa mga huling araw, sabi ng Dios, Na ibubuhos ko ang aking Espiritu sa lahat ng laman: At ang inyong mga anak na lalake at babae ay manganghuhula, At ang inyong mga binata ay mangakakakita ng mga pangitain, Ang inyong mga matatanda ay magsisipanaginip ng mga panaginip:
“It will come about in the last days,” God says, “That I will pour out my Spirit on all humanity; your sons and your daughters will become prophets, your young men will see visions, and your old men dream dreams;
18 Oo't sa aking mga lingkod na lalake at sa aking mga lingkod na babae, sa mga araw na yaon Ibubuhos ko ang aking Espiritu; at magsisipanghula sila.
yes, even on the slaves – for they are mine – both men and women, I will in those days pour out my Spirit, and they will become prophets;
19 At magpapakita ako ng mga kababalaghan sa langit sa itaas, At mga tanda sa lupa sa ibaba, Dugo, at apoy, at singaw ng usok:
and I will show wonders in the heavens above, and signs on the earth below – blood and fire and mist of smoke;
20 Ang araw ay magiging kadiliman, At ang buwan ay dugo, Bago dumating ang araw ng Panginoon, Yaong araw na dakila at tangi:
the sun will become darkness, and the moon blood-red, before the day of the Lord comes – that great and awful day.
21 At mangyayari na ang sinomang tumawag sa pangalan ng Panginoon, ay maliligtas.
Then will everyone who invokes the name of the Lord be saved.”
22 Kayong mga lalaking taga Israel, pakinggan ninyo ang mga salitang ito: Si Jesus na taga Nazaret, lalaking pinatunayan ng Dios sa inyo sa pamamagitan ng mga gawang makapangyarihan at mga kababalaghan at mga tanda na ginawa ng Dios sa pamamagitan niya sa gitna ninyo, gaya rin ng nalalaman ninyo;
People of Israel, listen to what I am saying. Jesus of Nazareth, a man whose mission from God to you was proved by miracles, wonders, and signs, which God showed among you through him, as you know full well –
23 Siya, na ibinigay sa takdang pasiya at paunang kaalaman ng Dios, kayo sa pamamagitan ng mga kamay ng mga tampalasan ay inyong ipinako sa krus at pinatay:
he, I say, in accordance with God’s definite plan and with his previous knowledge, was betrayed, and you, by the hands of lawless men, nailed him to a cross and put him to death.
24 Na siya'y binuhay na maguli ng Dios, pagkaalis sa mga hirap ng kamatayan: sapagka't hindi maaari na siya'y mapigilan nito.
But God released him from the pangs of death and raised him to life, it being impossible for death to retain its hold on him.
25 Sapagka't sinasabi ni David tungkol sa kaniya, Nakita kong lagi ang Panginoon sa aking harapan; Sapagka't siya'y nasa aking kanang kamay, upang huwag akong makilos:
Indeed he was the one David was referring to when he said – “I have had the Lord ever before my eyes, for he stands at my right hand, so that I should not be disquieted.
26 Dahil dito'y nagalak ang aking puso, at natuwa ang aking dila; Pati naman ang aking laman ay mananahan sa pagasa:
Therefore my heart was cheered, and my tongue told its delight; yes, even my body, too, will rest in hope;
27 Sapagka't hindi mo iiwan ang kaluluwa ko sa Hades, Ni titiisin man na ang iyong Banal ay makakita ng kabulukan. (Hadēs g86)
For you will not abandon my soul to Hades, nor surrender me, your holy one, to undergo corruption. (Hadēs g86)
28 Ipinakilala mo sa akin ang mga daan ng buhay; Pupuspusin mo ako ng kagalakan sa harap ng iyong mukha.
You have shown me the path to life, you will fill me with gladness in your presence.”
29 Mga kapatid, malayang masasabi ko sa inyo ang tungkol sa patriarkang si David, na siya'y namatay at inilibing, at nasa atin ang kaniyang libingan hanggang sa araw na ito.
Friends, I can speak to you the more confidently about the patriarch David, because he is dead and buried, and his tomb is here among us to this very day.
30 Palibhasa nga'y isang propeta, at sa pagkaalam na may panunumpang isinumpa ng Dios sa kaniya, na sa bunga ng kaniyang baywang ay iluluklok niya ang isa sa kaniyang luklukan;
David, then, prophet as he was, knowing that God had solemnly sworn to him to set one of his descendants on his throne, looked into the future,
31 Palibhasa'y nakikita na niya ito, ay nagsalita tungkol sa pagkabuhay na maguli ng Cristo, na siya'y hindi pinabayaan sa Hades, ni ang kaniya mang katawan ay hindi nakakita ng kabulukan. (Hadēs g86)
and referred to the resurrection of the Christ when he said that he had not been abandoned to Hades, nor had his body undergone corruption. (Hadēs g86)
32 Ang Jesus na ito'y binuhay na maguli ng Dios, at tungkol dito'y mga saksi kaming lahat.
It was this Jesus, whom God raised to life; and of that we are ourselves all witnesses.
33 Palibhasa nga'y pinarangal ng kanang kamay ng Dios, at tinanggap na sa Ama ang pangako ng Espiritu Santo, ay ibinuhos niya ito, na inyong nakikita at naririnig.
And now that he has been exalted to the right hand of God, and has received from the Father the promised gift of the Holy Spirit, he has begun to pour out that gift, as you yourselves now see and hear.
34 Sapagka't hindi umakyat si David sa mga langit; datapuwa't siya rin ang nagsabi, Sinabi ng Panginoon sa aking Panginoon; Maupo ka sa kanan ko,
It was not David who went up into heaven; for he himself says – “The Lord said to my master, ‘Sit on my right hand,
35 Hanggang sa gawin ko ang mga kaaway mo na tuntungan ng iyong mga paa.
Until I put your enemies as a footstool under your feet.’”
36 Pakatalastasin nga ng buong angkan ni Israel, na ginawa ng Dios na Panginoon at Cristo itong si Jesus na inyong ipinako sa krus.
So let the whole nation of Israel know beyond all doubt, that God has made him both Lord and Christ – this Jesus whom you crucified.’
37 Nang marinig nga nila ito, ay nangasaktan ang kanilang puso, at sinabi kay Pedro at sa ibang mga apostol, Mga kapatid, anong gagawin namin?
When the people heard this, they were conscience-smitten, and said to Peter and the rest of the apostles, ‘Friends, what can we do?’
38 At sinabi sa kanila ni Pedro, Mangagsisi kayo, at mangagbautismo ang bawa't isa sa inyo sa pangalan ni Jesucristo sa ikapagpapatawad ng inyong mga kasalanan; at tatanggapin ninyo ang kaloob ng Espiritu Santo.
‘Repent,’ answered Peter, ‘and be baptized every one of you in the name of Jesus Christ for the forgiveness of your sins; and then you will receive the gift of the Holy Spirit.
39 Sapagka't sa inyo ang pangako, at sa inyong mga anak, at sa lahat ng nangasa malayo, maging ilan man ang tawagin ng Panginoon nating Dios sa kaniya.
For the promise is for you and for your children, and also for all those now far away, who may be called by the Lord our God.’
40 At sa iba pang maraming salita ay nagpatotoo siya, at nangaral sa kanila, na sinasabi, Magsiligtas kayo sa likong lahing ito.
Peter spoke to them for a long time using many other arguments and pleaded with them – ‘Save yourselves from the perverse spirit of this age.’
41 Yaon ngang nagsitanggap ng kaniyang salita ay nangabautismuhan: at nangaparagdag sa kanila nang araw na yaon ang may tatlong libong kaluluwa.
So those who accepted his teaching were baptized, and about three thousand people joined the disciples on that day alone.
42 At sila'y nagsipanatiling matibay sa turo ng mga apostol at sa pagsasamasama, sa pagpuputolputol ng tinapay at sa mga pananalangin.
They devoted themselves to the teaching of the apostles and to the Common life of the church, to the breaking of the bread and to the Prayers.
43 At ang takot ay dumating sa bawa't kaluluwa: at ginawa ang maraming kababalaghan at tanda sa pamamagitan ng mga apostol.
A deep impression was made on everyone, and many wonders and signs were done at the hands of the apostles.
44 At ang lahat ng mga nagsisampalataya ay nangagkakatipon, at lahat nilang pag-aari ay sa kalahatan;
All who became believers in Christ held everything for the common use;
45 At ipinagbili nila ang kanilang mga pag-aari at kayamanan, at ipinamahagi sa lahat, ayon sa pangangailangan ng bawa't isa.
they sold their property and their goods, and shared the proceeds among them all, according to their individual needs.
46 At araw-araw sila'y nagsisipanatiling matibay sa pagkakaisa sa templo, at sa pagpuputolputol ng tinapay sa bahay-bahay, at nagsisikain sila ng kanilang pagkain na may galak at may katapatan ng puso.
Every day they devoted themselves to meeting together in the Temple Courts, and to the breaking of bread at their homes, while they partook of their food in simple-hearted gladness, praising God, and winning the goodwill of all the people.
47 Na nangagpupuri sa Dios, at nangagtatamo ng paglingap ng buong bayan. At idinaragdag sa kanila ng Panginoon araw-araw yaong nangaliligtas.
And the Lord daily added to their company those who were in the path of salvation.
