Mga Gawa 16

1 At siya'y naparoon din naman sa Derbe at sa Listra: at narito, naroon ang isang alagad, na nagngangalang Timoteo, na anak ng isang Judiang sumasampalataya; datapuwa't Griego ang kaniyang ama.

Basa ma, Paulus se lao raꞌahuluꞌ risiꞌ kota Derbe. Basa de, ara lao risiꞌ kota Listra. Sia naa, randaa ro atahori soruꞌ esa, nara na Timotius. Ama na, atahori Yunani. Ma ina na, atahori Yahudi mana namahere neu Yesus ena. Timotius o dadꞌi Yesus atahori na ena.

2 Siya'y may mabuting patotoo ng mga kapatid na nangasa Listra at Iconio.

Basa atahori mamahereꞌ sia kota Listra ma kota Ikonium, bubꞌuluꞌ Timotius atahori maloleꞌ.

3 Iniibig ni Pablo na sumama siya sa kaniya; at kaniyang kinuha siya at tinuli dahil sa mga Judio na nangasa mga dakong yaon: sapagka't nalalaman ng lahat na ang kaniyang ama'y Griego.

Paulus nau fo Timotius tungga no se. Te atahori Yahudi sia naa, bubꞌuluꞌ Timotius ama na atahori Yunani, de ana nda sunat tungga adat Yahudi sa. Naa de, Paulus ator fo ara sunat Timotius.

4 At sa kanilang pagtahak sa mga bayan, ay ibinigay sa kanila ang mga utos na inilagda ng mga apostol at ng mga matanda sa Jerusalem, upang kanilang tuparin.

Boe ma, ara lao mia mamanaꞌ esa risiꞌ mamanaꞌ esa, de rafadꞌe neꞌetuꞌ fo Lamatuaꞌ Yesus dedenu Nara ro lasi Kristen feaꞌ ra raꞌetuꞌ mia Yerusalem.

5 Kaya nga, ang mga iglesia'y pinalakas sa pananampalataya at naragdagan ang bilang araw-araw.

No taꞌo naa, ara tao manggatee atahori mamahereꞌ ra rala nara. Tungga fai, atahori mamahereꞌ ra, boe ramaheta.

6 At nang kanilang matahak ang lupain ng Frigia at Galacia, ay pinagbawalan sila ng Espiritu Santo na saysayin ang salita sa Asia;

Basa naa ma, Paulus se lao rakandoo. Ara risiꞌ nusa Frigia ma nusa Galatia, huu Lamatualain Dula-dale Meumare Na ai se fo afiꞌ rafadꞌe Lamatualain Dudꞌui Malolen sia nusa Asia.

7 At nang sila'y magsidating sa tapat ng Misia, ay pinagsikapan nilang magsipasok sa Bitinia; at hindi sila tinulutan ng Espiritu ni Jesus;

Ara losa mamanaꞌ esa natadꞌa no nusa Misia ma, rae masoꞌ sobꞌa risiꞌ nusa Bitinia. Te Yesus Dula-dale Na ai se fo afiꞌ naa reu.

8 At pagkaraan nila sa Misia, ay nagsilusong sila sa Troas.

Basa de, ara lao seli nusa Misia, de losa kota Troas sia tasi suu na.

9 At napakita ang isang pangitain sa gabi kay Pablo: May isang lalaking taga Macedonia na nakatayo, na namamanhik sa kaniya, at sinasabi, Tumawid ka sa Macedonia, at tulungan mo kami.

Tetembaꞌ naa Lamatualain natudꞌu Paulus onaꞌ meit e. Ana nita atahori sa nambariiꞌ sia tasi seriꞌ, sia nusaꞌ esa, nara na Makedonia. Atahori naa nggasi noꞌe tulu-faliꞌ nae, “Amaꞌ! Uma tulun hai dei!”

10 At pagkakita niya sa pangitain, pagdaka'y pinagsikapan naming magsiparoon sa Macedonia, na pinatutunayang kami'y tinawag ng Dios upang sa kanila'y ipangaral ang evangelio.

Paulus nita taꞌo naa ma, hai miꞌetuꞌ fo mi sia Makedonia. Hai mimihere memaꞌ Lamatualain denu hai mi mifadꞌe Dala Masodꞌan neu atahori sia tasi seriꞌ. Naa de Ana ai fo afiꞌ misiꞌ mamana feaꞌ.

11 Pagtulak nga sa Troas, ay pinunta namin ang Samotracia, at nang kinabukasa'y ang Neapolis;

Basa ma, hai sae ofaꞌ mia kota Troas, misiꞌ pulu anaꞌ esa, naran Samotrake. Mbilaꞌ neu, hai lao mikindoo misiꞌ kota esa, naran Neapolis. Basa ma, hai ondaa sia naa.

12 At mula doo'y ang Filipos, na isang bayan ng Macedonia, na siyang una sa purok, lupang nasasakupan ng Roma: at nangatira kaming ilang araw sa bayang yaon.

Mia naa, hai lao tungga madꞌa ata misi kota monaeꞌ esa, naran Filipi. (Filipi, kota mana seliꞌ sa sia nusa Makedonia. Mana parenda Roma toꞌu koasa sia naa.) Hai leo fai hira sia naa.

13 At nang araw ng sabbath ay nagsilabas kami sa labas ng pintuan sa tabi ng ilog, na doo'y sinapantaha naming may mapapanalanginan; at kami'y nangaupo, at nakipagsalitaan sa mga babaing nangagkatipon.

Nandaa no atahori Yahudi ra fai hahae ao na, hai mi sangga mamana hule-oꞌeꞌ nara. Hai mae neꞌo mamana hule-oꞌeꞌ naa, sia loe a suu na. De hai lao dea mi mia kota a, losa hambu loe esa. Sia naa, mindaa mo inaꞌ hira. De hai endoꞌ ola-olaꞌ mo se.

14 At isang babaing nagngangalang Lidia, na mangangalakal ng kayong kulay-ube, na taga bayan ng Tiatira, isang masipag sa kabanalan, ay nakinig sa amin: na binuksan ng Panginoon ang kaniyang puso upang unawain ang mga bagay na sinalita ni Pablo.

Inaꞌ naa ra, esa naran Lidia. Ana mia kota esa naran Tiatira, doo mia nusa Asia. Ana naseoꞌ teme dula maranggeoꞌ, feli na seli, fee neu atahori monaen ra. Ana manggate hule-oꞌe neu Lamatualain. Ana rena Paulus oꞌolan ma, ana simbo boe.

15 At nang siya'y mabautismuhan na, at ang kaniyang mga kasangbahay, ay namanhik siya sa amin, na sinasabi, Kung inyong inaakalang ako'y tapat sa Panginoon, ay magsipasok kayo sa aking bahay, at kayo'y magsitira doon. At kami'y pinilit niya.

Boe ma hai sarani mama Lidia no ume isi nara. Basa ma, ana noꞌe hai nae, “Ama nggare! Mete ma hei duꞌa mae au ia, umuhere tebꞌe neu Lamatuaꞌ Yesus, na, hei ima numban sia ume ngga. Ana akaꞌ a noꞌe, de hai tungga.

16 At nangyari, na nang kami'y nagsisiparoon sa mapapanalanginan, ay sinalubong kami ng isang dalagang may karumaldumal na espiritu ng panghuhula, at nagdadala ng maraming pakinabang sa kaniyang mga panginoon sa pamamagitan ng panghuhula.

Faiꞌ esa hai lao-laoꞌ misiꞌ mamana hule-oꞌeꞌ, de mindaa mo ana fetoꞌ esa mia dalaꞌ. Eni, atahori ate na. Nitu deꞌulakaꞌ tao e, de ana bisa nafadꞌe atahori ua-nale nara. Ana o bubꞌuluꞌ dedꞌeat ra huu-pata nara boe. De atahori hetar hii fee ne doiꞌ fo roꞌe mete sira ua-nale nara. Te doiꞌ naa ra, ana fetoꞌ a malangga nara hambu se, de ramasuꞌi.

17 Siya'y sumusunod kay Pablo at sa amin at nagsisigaw, na sinasabi, Mga alipin ng Kataastaasang Dios ang mga taong ito, na nagsisipangaral sa inyo ng daan ng kaligtasan.

Faiꞌ naa, hai lao ma, ana fetoꞌ naa akaꞌ tungga no hai. Ana randu nae, “Atahori ia ra, Lamatualain Mana Koasa Monaeꞌ a ana dedenu nara. Ara rema rae ratudꞌu dalaꞌ taꞌo bee fo atahori bisa rasodꞌa, ma nenemboꞌit mia sala nara!”

18 At maraming mga araw na ginawa niya ito. Datapuwa't palibhasa'y si Pablo ay totoong nababagabag, ay lumingon at sinabi sa espiritu, Iniuutos ko sa iyo sa pangalan ni Jesucristo na lumabas ka sa kaniya. At ito ay lumabas nang oras ding yaon.

Ana fetoꞌ naa randu taꞌo naa losa fai hira. Dꞌodꞌoo ma Paulus mbera rena rarandu na. De ana heoꞌ dea na, de mete nahereꞌ e, ma parenda nae, “He! Nitu deꞌulakaꞌ! No Lamatuaꞌ Yesus Koasa Na, au parenda nggo lao hela inaꞌ ia, oras ia boe!” Paulus olaꞌ basa taꞌo naa ma, nitu a nela boe.

19 Datapuwa't nang makita ng kaniyang mga panginoon na wala na ang inaasahan nilang kapakinabangan, ay hinuli nila si Pablo at si Silas, at kinaladkad sila sa pamilihan, sa harapan ng mga may kapangyarihan,

Ana fetoꞌ a malangga nara bubꞌuluꞌ, sira ate na koasan mopo ena ma, de ara ramanasa, huu nda hambu doiꞌ sa ena. De ara toꞌu Paulus no Silas, ma lea rendi se risiꞌ mamana naseoꞌ, sia mamana naꞌetuꞌ dedꞌeat.

20 At nang maiharap na sila sa mga hukom, ay sinabi nila, Ang mga lalaking ito, palibhasa'y mga Judio, ay nagsisipanggulong totoo sa ating bayan,

Losa naa ma, ara nggasi rahereꞌ rae, “Atahori ia ra, rema fo tao ralulutu hita kotan. Te sira nda hita atahori tara sa. Sira atahori Yahudi mia dodꞌooꞌ rema, rae tao kaco sia ia!

21 At nangaghahayag ng mga kaugaliang hindi matuwid nating tanggapin, o gawin, palibhasa tayo'y Romano.

Ara ranori atahori rae, tungga neuꞌ a sira atoran na, afiꞌ tao afiꞌ neu mana parenda Roma ra atoran.”

22 At samasamang nagsitindig ang karamihan laban sa kanila: at hinapak ng mga hukom ang kanilang mga damit, at ipinapalo sila ng mga panghampas.

Rena taꞌo naa ma, atahori ra ramue, de reu momoko Paulus no Silas. Boe ma atahori monae mana naꞌetu dedꞌeat ra denu atahori reu sii Paulus no Silas bua nara, ma filo se.

23 At nang sila'y mapalo na nila ng marami, ay ipinasok sila sa bilangguan, na ipinagtatagubilin sa tagapamahala na sila'y bantayang maigi:

Ara filo Paulus no Silas, ma tao se bui rala reu. Ara denu malangga mana naneaꞌ a fo nanea besa-bꞌesa ruꞌa se. Afiꞌ losa rela.

24 Na, nang tanggapin nito ang gayong tagubilin, ay ipinasok sila sa kalooblooban ng bilangguan, at piniit ang kanilang mga paa sa mga pangawan.

De malangga a tao se risiꞌ kama esa sia bui taladꞌa na. Ma ana langge ei nara.

25 Datapuwa't nang maghahatinggabi na si Pablo at si Silas ay nagsipanalangin at nagsiawit ng mga himno sa Dios, at sila'y pinakikinggan ng mga bilanggo;

Neofaa na ma, Paulus ma Silas hule-oꞌe ma sodꞌa koa-kio Lamatualain. Atahori bui feaꞌ sia naa ra, rena sira sosodꞌa nara boe.

26 At kaginsaginsa'y nagkaroon ng isang malakas na lindol, ano pa't nangagsiuga ang mga patibayan ng bahay-bilangguan: at pagdaka'y nangabuksan ang lahat ng mga pinto; at nangakalas ang mga gapos ng bawa't isa.

Aiboiꞌ ma, rae a nanggenggoꞌ seli, losa ume bui nanggonggaꞌ. Lelesu nara o soi ao nara boe. Ma atahori bui ra rante nara mbasi hendi se.

27 At ang tagapamahala, palibhasa'y nagising sa pagkakatulog at nang makitang bukas ang mga pinto ng bilangguan, ay binunot ang kaniyang tabak at magpapakamatay sana, sa pagaakalang nangakatakas na ang mga bilanggo.

Malangga a nggengger de fela, ma nita bui a lelesu na basa se manasoiꞌ. Ana nae neꞌo basa atahori bui ra rela ena. De ana lesu fela na, nae mbau nisa ao na.

28 Datapuwa't sumigaw si Pablo ng malakas na tinig, na sinasabi, Huwag mong saktan ang iyong sarili: sapagka't nangaririto kaming lahat.

Te Paulus nggasi nahereꞌ ma ai nae, “Amaꞌ! Afiꞌ mbau misa ao ma! Te basa hai feꞌe sia ia!”

29 At siya'y humingi ng mga ilaw at tumakbo sa loob, at, nanginginig sa takot, ay nagpatirapa sa harapan ni Pablo at ni Silas,

Malangga a rena haraꞌ naa ma, ana namatau nae mate de nda nitaꞌ nae tao saa saꞌ boe. Ana denu rendi fee ne obor, de bui rala neu, te ao na foti. Ana sendeꞌ lululangga na neu Paulus no Silas ei nara.

30 At sila'y inilabas at sinabi, Mga ginoo, ano ang kinakailangan kong gawin upang maligtas?

Basa ma, ana no se dea reu, de natane nae, “Ama nggare. Au ia, susa seli. Au musi tao saa, fo hambu masodꞌaꞌ?”

31 At kanilang sinabi, Manampalataya ka sa Panginoong Jesus, at maliligtas ka, ikaw at ang iyong sangbahayan.

Paulus se rataa rae, “Dala na taꞌo ia: mumuhere Lamatuaꞌ Yesus, fo Ana fee masodꞌaꞌ neu nggo mo ume isi mara.”

32 At sa kaniya'y sinalita nila ang salita ng Panginoon, pati sa lahat ng nangasa kaniyang bahay.

Paulus no Silas ola-olaꞌ ro malangga bui a ma basa ume isi nara. Ara rafadꞌe Lamatuaꞌ Yesus Dala Masodꞌa Na neu se.

33 At sila'y kaniyang kinuha nang oras ding yaon ng gabi, at hinugasan ang kanilang mga latay; at pagdaka'y binautismuhan, siya at ang buong sangbahayan niya.

Neofaa naa ma, malangga bui a no Paulus ma Silas de reu tao rameu bisu fo ara filo se afi sa. Basa ma, ara sarani malangga naa no ume isi nara.

34 At sila'y kaniyang ipinanhik sa kaniyang bahay, at hinainan sila ng pagkain, at nagalak na totoo, pati ng buong sangbahayan niya, na nagsisampalataya sa Dios.

Basa boe ma, ana no se nisiꞌ ume na fo ara raa. No ume isi nara ramahoꞌo seli, huu ramahere Lamatualain ena.

35 Datapuwa't nang umaga na, ang mga hukom ay nangagsugo ng mga sarhento, na nagsasabi, Pawalan mo ang mga taong iyan.

Fefetu na ma, atahori monaen mana raꞌetuꞌ dedꞌeat naa, fee haraꞌ neu malangga bui, fo mboꞌi Paulus se mia bui a.

36 At iniulat ng tagapamahala kay Pablo ang mga salitang ito, na sinasabi, Ipinagutos ng mga hukom na kayo'y pawalan: ngayon nga'y magsilabas kayo, at magsiyaon kayong payapa.

Rena taꞌo naa ma, malangga bui a nafadꞌe haraꞌ naa neu Paulus nae, “Ama nggare. Atahori monaen ra raꞌetuꞌ fo mboꞌi nggi. De amaꞌ se baliꞌ no masodꞌaꞌ.”

37 Datapuwa't sinabi sa kanila ni Pablo, Pinalo nila kami sa hayag, na hindi nangahatulan, bagama't mga lalaking Romano, at kami'y ibinilanggo; at ngayo'y lihim na kami'y pinawawalan nila? tunay na hindi nga; kundi sila rin ang magsiparito at kami'y pawalan.

Te Paulus nda simbo sa, de nafadꞌe mana nendi haraꞌ a nae, “Afiꞌ taꞌo naa! Hai ia, miꞌena hak atahori Roma. De hai moꞌe hahambu mara. Mana parenda ra musi nggero hai dedꞌea ma, tungga atoran. Matetu na, musi endoꞌ dedꞌeat, dei fo hukun atahori. Te ara nda tao taꞌo naa sa. Ara nda endoꞌ dedꞌeat sa, fo sangga sala mara saa, te ara filo hai neuꞌ ena mia atahori hetar mata nara. Nda naꞌena salaꞌ saa sa te, tao hai bui rala mii. Ia tebꞌe-tebꞌeꞌ nda tungga atoran mana parenda Roma sa. Te ia ma, rae mboꞌi neꞌefuniꞌ hai mia bui rala, fo atahori nda rahine hai sala saa saꞌ boe? Nda taꞌo naa saa. Denu malangga ra rema mboꞌi hai. Taꞌo naa dei fo hai nau.”

38 At iniulat ng mga sarhento ang mga salitang ito sa mga hukom: at sila'y nangatakot nang kanilang marinig na sila'y mga Romano;

Mana nendi haraꞌ a neu nafadꞌe baliꞌ Paulus oꞌola na ma, malangga ra feꞌe bubꞌuluꞌ ruꞌa se raꞌena hak sia Roma boe. De ara ramatau seli.

39 At sila'y nagsiparoon at pinamanhikan sila; at nang kanilang mailabas na sila, ay hiniling nila sa kanila na magsilabas sa bayan.

Basa ma, ara bui rala reu, rataa sala nara ma roꞌe maaf mbali Paulus no Silas. Dei de, mboꞌi ruꞌa se mia bui a ma roꞌe se lao hela kota naa.

40 At sila'y nagsilabas sa bilangguan, at nagsipasok sa bahay ni Lidia: at nang makita nila ang mga kapatid, ay kanilang inaliw sila, at nagsialis.

Paulus se lao hela bui a ma, ara risiꞌ mama Lidia ume na. Sia naa, ara raꞌabꞌue ro atahori mamahereꞌ ra. Ranori se ma tao manggatee rala nara seluꞌ. Dei de, ara lao hela kota naa.