1 Samuel 13

1 Si Saul ay may (apat na pung) taong gulang nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing dalawang taon sa Israel.

[was] a son of (Thirty *X*) year[s] Saul when became king he (and forty *X*) and two years he reigned over Israel.

2 At pumili si Saul para sa kaniya ng tatlong libong lalake sa Israel, na ang dalawang libo ay kasama ni Saul sa Michmas at sa bundok ng Bethel, at ang isang libo ay kasama ni Jonathan sa Gabaa ng Benjamin: at ang labis ng bayan ay sinugo niya bawa't isa sa kaniyang tolda.

And he chose for himself Saul three thousand from Israel and they were with Saul two thousand at Micmash and in [the] hill country of Beth-el and one thousand they were with Jonathan at Gibeah of Benjamin and [the] rest of the people he sent away each man to tents his.

3 At sinaktan ni Jonathan ang pulutong ng mga Filisteo na nasa Geba; at nabalitaan ng mga Filisteo. At hinipan ni Saul ang pakakak sa buong lupain, na sinasabi, Marinig ng mga Hebreo.

And he attacked Jonathan [the] garrison of [the] Philistines which [was] at Geba and they heard [the] Philistines and Saul he gave a blast on the trumpet in all the land saying let them hear the Hebrews.

4 At narinig nga ng buong Israel ng sabihin na sinaktan ni Saul ang pulutong ng mga Filisteo, at ang Israel naman ay naging kasuklam-suklam sa mga Filisteo. At ang bayan ay nagpipisan na sumunod kay Saul sa Gilgal.

And all Israel they heard saying he has attacked Saul [the] garrison of [the] Philistines and also it has made itself odious Israel with the Philistines and they were summoned the people after Saul Gilgal.

5 At ang mga Filisteo ay nagpupulong upang lumaban sa Israel, tatlong pung libong karo, at anim na libong mangangabayo, at ang bayan na gaya ng buhangin na nasa baybayin ng dagat sa karamihan: at sila'y umahon at humantong sa Michmas sa dakong silanganan ng Beth-aven.

And [the] Philistines they gathered - to fight with Israel thirty thousand chariot[s] and six thousand horsemen and a people like the sand which [is] on [the] shore of the sea for multitude and they came up and they encamped at Micmash [the] east of Beth Aven.

6 Nang makita ng mga lalake ng Israel na sila'y nasa kagipitan, (sapagka't ang bayan ay napipighati) ang bayan nga ay nagkubli sa mga yungib, at sa mga tinikan, at sa mga bato, at sa mga katibayan, at sa mga hukay.

And everyone of Israel they saw that it was distress to it for it was hard pressed the people and they hid themselves the people in caves and in thickets and in cliffs and in underground chambers and in cisterns.

7 Ang iba nga sa mga Hebreo ay tumawid sa Jordan na patungo sa lupain ng Gad, at ng Galaad; nguni't si Saul ay nasa Gilgal siya, at ang buong bayan ay sumunod sa kaniya na nanginginig.

And Hebrews they passed over the Jordan [the] land of Gad and Gilead and Saul still he [was] at Gilgal and all the people they trembled after him.

8 At siya'y naghintay ng pitong araw, ayon sa takdang panahon na itinakda ni Samuel: nguni't si Samuel ay hindi naparoon sa Gilgal; at ang bayan ay nangangalat sa kaniya.

(And he waited *Q(K)*) seven days to the appointed time which Samuel and not he had come Samuel Gilgal and it scattered the people from with him.

9 At sinabi ni Saul, Dalhin dito sa akin ang handog na susunugin, at ang handog tungkol sa kapayapaan. At kaniyang inihandog ang handog na susunugin.

And he said Saul bring near to me the burnt offering and the peace offerings and he offered up the burnt offering.

10 At nangyari, na pagkatapos niyang maihandog ang handog na susunugin, narito, si Samuel ay dumating; at lumabas si Saul na sinalubong siya upang bumati sa kaniya.

And it was when finished he to offer up the burnt offering and there! Samuel [was] coming and he went out Saul to meet him to bless him.

11 At sinabi ni Samuel, Ano ang iyong ginawa? At sinabi ni Saul, Sapagka't aking nakita na ang bayan ay nangangalat sa akin, at hindi ka dumarating sa mga takdang araw, at ang mga Filisteo ay nagpupulong sa Michmas;

And he said Samuel what? have you done and he said Saul if I saw that it was scattered the people from with me and you not you had come to [the] appointed time of the days and [the] Philistines [were] gathering Micmash.

12 Kaya aking sinabi, Ngayo'y lulusungin ako ng mga Filisteo sa Gilgal, at hindi ko pa naipamamanhik ang kagalingan sa Panginoon: ako'y nagpumilit nga at inihandog ko ang handog na susunugin.

And I said now they will come down [the] Philistines against me Gilgal and [the] face of Yahweh not I have entreated and I forced myself and I offered up the burnt offering.

13 At sinabi ni Samuel kay Saul, Gumawa kang may kamangmangan; hindi mo ginanap ang utos ng Panginoon mong Dios na iniutos niya sa iyo: sapagka't itinatag sana ng Panginoon ang kaniyang kaharian sa Israel magpakailan man.

And he said Samuel to Saul you have acted foolishly not you have kept [the] commandment of Yahweh God your which he commanded you for now he established Yahweh kingdom your to Israel until perpetuity.

14 Nguni't ngayon ay hindi matutuloy ang iyong kaharian: ang Panginoo'y humanap para sa kaniya ng isang lalaking ayon sa kaniyang sariling puso, at inihalal ng Panginoon siya na maging prinsipe sa kaniyang bayan, sapagka't hindi mo ginanap ang iniutos ng Panginoon sa iyo.

And now kingdom your not it will endure he has sought Yahweh for himself a man according to own heart his and he has appointed him Yahweh to ruler over people his for not you have kept [that] which he commanded you Yahweh.

15 At bumangon si Samuel at umahon siya mula sa Gilgal hanggang sa Gabaa ng Benjamin. At binilang ni Saul ang bayan na nakaharap sa kaniya, na may anim na raang lalake.

And he arose Samuel and he went up from Gilgal (and he went on way his and the rest of the people it went up after Saul to meet [the] people [of] the battle and they went from Gilgal *X*) Gibeah of Benjamin and he mustered Saul the people who were found with him about six hundred man.

16 At si Saul, at si Jonathan na kaniyang anak, at ang bayan na nakaharap sa kanila, ay tumigil sa Geba ng Benjamin: nguni't ang mga Filisteo ay humantong sa Michmas.

And Saul and Jonathan son his and the people which was found with them [were] remaining in Geba of Benjamin and [the] Philistines they encamped in Micmash.

17 At ang mga mananamsam ay lumabas na tatlong pulutong sa kampamento ng mga Filisteo; ang isang pulutong ay lumiko sa daan na patungo sa Ophra, na patungo sa lupain ng Sual:

And it came out the destroyer from [the] camp of [the] Philistines three companies the company one it turned to [the] direction of Ophrah to [the] land of Shual.

18 At ang isang pulutong ay lumiko sa daan na patungo sa Beth-horon at ang isang pulutong ay lumiko sa daan ng hangganan na humaharap na palusong sa libis ng Seboim sa dakong ilang.

And the company one it turned [the] direction of Beth Horon and the company one it turned [the] direction the border which looks down over [the] valley of Zeboim the wilderness towards.

19 Wala ngang panday na masumpungan sa buong lupain ng Israel: sapagka't sinasabi ng mga Filisteo, Baka ang mga Hebreo ay igawa nila ng mga tabak o mga sibat:

And a craftsman not he was found in all [the] land of Israel for (they said *Q(K)*) [the] Philistines lest they should make the Hebrews a sword or a spear.

20 Nguni't nilusong ng lahat ng mga taga Israel ang mga Filisteo upang ihasa ng bawa't lalake ang kaniyang pangararo, at ang kaniyang asarol, at ang kaniyang palakol, at ang kaniyang piko;

And they went down all Israel the Philistines to sharpen each man plowshare his and mattock his and axe his and plowshare his.

21 Gayon ma'y mayroon silang pangkikil sa mga piko at sa mga asarol, at sa mga kalaykay, at sa mga palakol, at upang ipang-hasa ng mga panundot.

And it was the charge two thirds of a shekel for the plowshares and for the mattocks and for three fork and for the axes and to make straight the goad[s].

22 Sa gayo'y nangyari, na sa araw ng pagbabaka, ay wala kahit tabak o sibat mang masumpungan sa kamay ng sinoman sa bayan na kasama ni Saul at ni Jonathan: kundi si Saul at si Jonathan na kaniyang anak ang kinasumpungan lamang.

And it was on a day of battle and not it was found a sword and a spear in [the] hand of any of the people which [was] with Saul and with Jonathan and it was found to Saul and to Jonathan son his.

23 At ang pulutong ng mga Filisteo ay lumabas na napatungo sa daanan ng Michmas.

And it came out [the] garrison of [the] Philistines to [the] pass of Micmash.