1 Mga Cronica 29

1 At sinabi ni David na hari sa buong kapisanan, si Salomon na aking anak na siya lamang pinili ng Dios ay bata pa at sariwa, at ang gawain ay malaki; sapagka't ang templo ay hindi ukol sa tao, kundi sa Panginoong Dios.

And David the king says to all the assembly, “My son Solomon—the one on whom God has fixed—[is] young and tender, and the work [is] great, for the palace is not for man, but for YHWH God;

2 Akin ngang ipinaghanda ng aking buong kaya ang bahay ng aking Dios, ng ginto na ukol sa mga bagay na ginto, at ng pilak na ukol sa mga bagay na pilak, at ng tanso na ukol sa mga bagay na tanso, ng bakal na ukol sa mga bagay na bakal, at ng kahoy na ukol sa mga bagay na kahoy; ng mga batong onix, at mga batong pangkalupkop, ng mga batong panggayak, at may sarisaring kulay, at ng lahat na sarisaring mahalagang bato, at ng mga batong marmol na sagana.

and with all my power I have prepared for the house of my God, the gold for [things of] gold, and the silver for [things of] silver, and the bronze for [things of] bronze, the iron for [things of] iron, and the wood for [things of] wood, shoham stones, and settings, and stones of painting and of diverse colors, and all [kinds of] precious stone, and stones of white marble, in abundance.

3 Bukod din naman dito, sapagka't aking inilagak ang aking loob sa bahay ng aking Dios, na yamang may tinatangkilik ako na aking sariling ginto at pilak, ay aking ibinibigay sa bahay ng aking Dios, bukod sa lahat na aking inihanda na ukol sa banal na bahay;

And again, because of my delighting in the house of my God, the substance I have—a peculiar treasure of gold and silver—I have given for the house of my God, even over and above all I have prepared for the holy house:

4 Sa makatuwid baga'y tatlong libong talentong ginto, na ginto sa Ophir, at pitong libong talentong dalisay na pilak upang ibalot sa mga panig ng mga bahay:

three thousand talents of gold, of the gold of Ophir, and seven thousand talents of refined silver, to overlay the walls of the houses,

5 Ginto na ukol sa mga bagay na ginto, at pilak na ukol sa mga bagay na pilak at sa lahat na sarisaring gawain na yayariin ng mga kamay ng mga manggagawa. Sino nga ang naghahandog na kusa upang magtalaga sa Panginoon sa araw na ito?

even gold for [things of] gold, and silver for [things of] silver, and for all the work by the hand of craftsmen; and who [is] he that is offering to willingly consecrate his hand to YHWH today?”

6 Nang magkagayo'y naghandog na kusa ang mga prinsipe ng mga sangbahayan ng mga magulang, at ang mga prinsipe ng mga lipi ng Israel, at ang mga pinunong kawal ng lilibuhin at ng dadaanin, pati ng mga tagapamahala sa gawain ng hari;

And the heads of the fathers, and the heads of the tribes of Israel, and the heads of the thousands, and of the hundreds, and of the heads of the work of the king, offer willingly.

7 At ibinigay nila sa paglilingkod sa bahay ng Dios, ay ginto, na limang libong talento, at sangpung libong dariko, at pilak na sangpung libong talento, at tanso na labing walong libong talento, at bakal na isang daang libong talento.

And they give for the service of the house of God five thousand talents and ten thousand drams of gold, and ten thousand talents of silver, and eighteen thousand talents of bronze, and one hundred thousand talents of iron;

8 At sila'y nangasumpungang may mga mahalagang bato ay nagsipagbigay sa kayamanan ng bahay ng Panginoon, sa ilalim ng kapangyarihan ng kamay ni Jehiel na Gersonita.

and he with whom stones are found has given [them] to the treasury of the house of YHWH, by the hand of Jehiel the Gershonite.

9 Nang magkagayo'y nagalak ang bayan, dahil sa sila'y nangaghandog na kusa, sapagka't sila'y may dalisay na puso na nangaghandog na kusa sa Panginoon: at si David naman na hari ay nagalak ng dakilang pagkagalak.

And the people rejoice because of their offering willingly, for with a perfect heart they have offered willingly to YHWH; and David the king has also rejoiced [with] great joy.

10 Kaya't pinuri ni David ang Panginoon sa harap ng buong kapisanan; at sinabi ni David, Purihin ka, Oh Panginoon, na Dios ng Israel na aking ama, magpakailan kailan man.

And David blesses YHWH before the eyes of all the assembly, and David says, “Blessed [are] You, YHWH, God of Israel, our Father, from age even to age.

11 Iyo, Oh Panginoon ang kadakilaan, at ang kapangyarihan, at ang kaluwalhatian, at ang pagtatagumpay, at ang karangalan: sapagka't lahat na nangasa langit at nangasa lupa ay iyo: iyo ang kaharian, Oh Panginoon, at ikaw ay nataas na pangulo sa lahat.

To You, O YHWH, [is] the greatness, and the might, and the beauty, and the victory, and the splendor, because of all in the heavens and in the earth; to You, O YHWH, [is] the kingdom, and He who is lifting up Himself over all for head;

12 Ang mga kayamanan at gayon din ang karangalan ay nangagmumula sa iyo, at ikaw ang nagpupuno sa lahat; at nasa iyong kamay ang kapangyarihan at kalakasan; at nasa iyong kamay ang pagpapadakila, at pagpapalakas sa lahat.

and the riches, and the honor [are] from before You, and You are ruling over all, and in Your hand [is] power and might, and [it is] in Your hand to make great and to give strength to all.

13 Kaya't ngayon, aming Dios, kami ay nagpasasalamat sa iyo, at aming pinupuri ang iyong maluwalhating pangalan.

And now, our God, we are giving thanks to You, and giving praise to Your beautiful Name;

14 Nguni't sino ako, at ano ang aking bayan, na makapaghahandog na ganyang kusa ayon sa ganitong paraan? sapagka't ang lahat na bagay ay nangagmumula sa iyo, at ang iyong sarili ay aming ibinigay sa iyo.

indeed, because who [am] I, and who [are] my people, that we retain power to offer thus willingly? But the whole [is] from You, and we have given to You out of Your [own] hand;

15 Sapagka't kami ay mga taga ibang lupa sa harap mo, at mga nakikipamayan, gaya ng lahat naming mga magulang: ang aming mga kaarawan sa lupa ay gaya ng anino, at hindi nagtatagal.

for we [are] sojourners and settlers before You, like all our fathers; our days on the land [are] as a shadow, and there is none abiding.

16 Oh Panginoon naming Dios, lahat ng bagay na ito na aming inihanda upang ipagtayo ka ng bahay na ukol sa iyong banal na pangalan ay nangagmumula sa iyong kamay, at iyong sariling lahat.

O our God YHWH, all this store [with] which we have prepared to build a house for You, for Your Holy Name, [is] out of Your [own] hand, and the whole [is] of You.

17 Talastas ko rin, Dios ko na iyong sinusubok ang puso, at nalulugod sa katuwiran. Sa ganang akin, sa katuwiran ng aking puso ay aking inihandog na kusa ang lahat na bagay na ito: at ngayo'y nakita kong may kagalakan ang iyong bayan na nahaharap dito, na naghahandog na kusa sa iyo.

And I have known, my God, that You are trying the heart, and desire uprightness; I, in the uprightness of my heart, have willingly offered all these; and now, I have seen Your people who are found here with joy to offer willingly to You.

18 Oh Panginoon, na Dios ni Abraham, ni Isaac, at ni Israel na aming mga magulang, ingatan mo ito magpakailan man sa akala ng mga pagiisip ng puso ng iyong bayan, at ihanda mo ang kanilang puso sa iyo:

O YHWH, God of Abraham, Isaac, and Israel, our fathers, keep this for all time for the imagination of the thoughts of the heart of Your people, and prepare their heart for You;

19 At bigyan mo naman si Salomon na aking anak ng sakdal na puso, upang ingatan ang iyong mga utos, ang iyong mga patotoo, at ang iyong mga palatuntunan, at upang gawin ang lahat na bagay na ito, at upang itayo ang templo, na siyang aking ipinaghanda.

and give a perfect heart to my son Solomon, to keep Your commands, Your testimonies, and Your statutes, and to do the whole, even to build the palace [for] which I have prepared.”

20 At sinabi ni David sa buong kapisanan, Ngayo'y purihin ninyo ang Panginoon ninyong Dios. At ang buong kapisanan ay pumuri sa Panginoon, sa Dios ng kanilang mga magulang, at iniyukod ang kanilang mga ulo, at sumamba sa Panginoon, at sa hari.

And David says to all the assembly, “Now bless your God YHWH”; and all the assembly blesses YHWH, God of their fathers, and bows and pays respect to YHWH and to the king.

21 At sila'y nagsipaghain ng mga hain sa Panginoon, at nagsipaghandog sa Panginoon ng mga handog na susunugin sa kinabukasan, pagkatapos nang araw na yaon, sa makatuwid baga'y isang libong baka, at isang libong tupang lalake, at isang libong kordero, pati ng mga inuming handog na ukol sa mga yaon, at ng mga hain na sagana ukol sa buong Israel;

And they sacrifice sacrifices to YHWH, and cause burnt-offerings to ascend to YHWH on that next day: one thousand bullocks, one thousand rams, one thousand lambs, and their oblations, and sacrifices in abundance for all Israel.

22 At nagkainan at naginuman sa harap ng Panginoon nang araw na yaon na may malaking kasayahan. At kanilang ginawang hari na ikalawa si Salomon na anak ni David, at pinahiran ng langis siya sa Panginoon upang maging pangulo, at si Sadoc upang maging saserdote.

And they eat and drink before YHWH on that day with great joy, and cause Solomon son of David to reign a second time, and anoint [him] before YHWH for leader, and Zadok for priest.

23 Nang magkagayo'y naupo si Salomon sa luklukan ng Panginoon na pinaka hari na kahalili ni David na kaniyang ama, at guminhawa; at ang buong Israel ay tumalima sa kaniya.

And Solomon sits on the throne of YHWH for king instead of his father David, and prospers, and all of Israel listens to him,

24 At ang lahat na prinsipe at mga matapang na lalake, at ang lahat ding anak ng haring David, ay sumailalim ng kapangyarihan ng haring Salomon.

and all the heads, and the mighty men, and also all the sons of King David have given a hand under Solomon the king;

25 At pinadakilang mainam ng Panginoon si Salomon sa paningin ng buong Israel, at isinakaniya ang gayong karangalang pagkahari na hindi napasa kanino mang hari na nauna sa kaniya sa Israel.

and YHWH makes Solomon exceedingly great before the eyes of all Israel, and puts on him the splendor of the kingdom that has not been on any king over Israel before him.

26 Si David nga na anak ni Isai ay naghari sa buong Israel.

And David son of Jesse has reigned over all Israel,

27 At ang panahon na kaniyang ipinaghari sa Israel ay apat na pung taon; pitong taon na naghari siya sa Hebron, at tatlong pu't tatlong taon na naghari siya sa Jerusalem.

and the days that he has reigned over Israel [are] forty years; he reigned in Hebron seven years, and he reigned in Jerusalem thirty-three;

28 At siya'y namatay sa mabuting katandaan, puspus ng mga araw, mga kayamanan, at karangalan: at si Salomon na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya.

and he dies in a good old age, satisfied with days, riches, and honor, and his son Solomon reigns in his stead.

29 Ang mga gawa nga ni David na hari, na una at huli, narito, nangasusulat sa kasaysayan ni Samuel na tagakita, at sa kasaysayan ni Nathan na propeta, at sa kasaysayan ni Gad na tagakita;

And the matters of David the king, the first and the last, behold, they are written beside the matters of Samuel the seer, and beside the matters of Nathan the prophet, and beside the matters of Gad the seer,

30 Pati ng buo niyang paghahari, at kaniyang kapangyarihan at ang mga panahong dinaanan niya, at ng Israel, at ng lahat ng mga kaharian ng mga lupain.

with all his reign, and his might, and the times that went over him, and over Israel, and over all kingdoms of the lands.