Ordspråksboken 22

1 Ett gott namn är mer värt än stor rikedom, ett gott anseende är bättre än silver och guld.

نیکنامی برتر از ثروت هنگفت است و محبوبیت گرانبهاتر از طلا و نقره.

2 Rik och fattig få leva jämte varandra; HERREN har gjort dem båda.

دارا و ندار یک وجه مشترک دارند: هر دوی آنها را خداوند آفریده است.

3 Den kloke ser faran och söker skydd; men de fåkunniga löpa åstad och få plikta därför.

شخص زیرک خطر را پیش‌بینی می‌کند و از آن اجتناب می‌نماید ولی آدم جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌سازد.

4 Ödmjukhet har sin lön i HERRENS fruktan, i rikedom, ära och liv.

ثمرهٔ تواضع و خداترسی، ثروت و احترام و عمر طولانی است.

5 Törnen och snaror ligga på den vrånges väg; den som vill bevara sitt liv håller sig fjärran ifrån dem.

راه اشخاص فاسد از خارها و دامها پوشیده است، پس اگر جان خود را دوست داری از رفتن به راه آنها خودداری کن.

6 Vänj den unge vid den väg han bör vandra, så viker han ej därifrån, när han bliver gammal.

بچه را در راهی که باید برود تربیت کن و او تا آخر عمر از آن منحرف نخواهد شد.

7 Den rike råder över de fattiga, och låntagaren bliver långivarens träl.

فقیر اسیر ثروتمند است و قرض گیرنده غلام قرض دهنده.

8 Den som sår vad orätt är, han får skörda fördärv, och hans övermods ris får en ände.

هر که ظلم بکارد مصیبت درو خواهد کرد و قدرتش در هم خواهد شکست.

9 Den som unnar andra gott, han varder välsignad, ty han giver av sitt bröd åt den arme.

شخص سخاوتمندی که غذای خود را با فقرا تقسیم می‌کند، برکت خواهد یافت.

10 Driv ut bespottaren, så upphör trätan, och tvist och smädelse få en ände.

مسخره کننده را بیرون بینداز تا نزاع و مجادله و فحاشی خاتمه یابد.

11 Den som älskar hjärtats renhet, den vilkens läppar tala ljuvligt, hans vän är konungen.

اگر کسی پاکی قلب را دوست بدارد و سخنانش دلنشین باشد، حتی پادشاه نیز دوست او خواهد شد.

12 HERRENS ögon bevara den förståndige; därför omstörtar han den trolöses planer.

خداوند آدمهای درستکار را محفوظ نگه می‌دارد، اما نقشه‌های بدکاران را باطل می‌کند.

13 Den late säger: »Ett lejon är på gatan; därute på torget kunde jag bliva dräpt.»

آدم تنبل در خانه می‌ماند و می‌گوید: «اگر بیرون بروم شیر مرا می‌خورد.»

14 En trolös kvinnas mun är en djup grop; den som har träffats av HERRENS vrede, han faller däri.

سخنان زن بدکار مانند یک دام خطرناک است و هر که مورد غضب خداوند باشد در آن می‌افتد.

15 Oförnuft låder vid barnets hjärta, men tuktans ris driver det bort.

حماقت در وجود کودک نهفته است، ولی چوب تأدیب آن را از او بیرون می‌کند.

16 Den som förtrycker den arme bereder honom vinning men den som giver åt den rike vållar honom allenast förlust.

کسی که به خاطر نفع خودش به فقرا ظلم کند و به ثروتمندان هدیه دهد، عاقبت گرفتار فقر خواهد شد.

17 Böj ditt öra härtill, och hör de vises ord, och lägg mina lärdomar på hjärtat.

به این سخنان مردان حکیم که به تو یاد می‌دهم گوش فرا ده و با تمام وجود از آنها پیروی کن؛

18 Ty det bliver dig ljuvligt, om du bevarar dem i ditt innersta; må de alla ligga redo på dina läppar.

زیرا حفظ کردن آنها در دل و قرار دادن آنها بر زبان، کار پسندیده‌ای است.

19 För att du skall sätta din förtröstan till HERREN, undervisar jag i dag just dig.

این سخنان را امروز به تو تعلیم می‌دهم تا اعتماد تو بر خداوند باشد.

20 Ja, redan förut har jag ju skrivit regler för dig och meddelat dig råd och insikt,

این کلمات گزیده را که مملو از حکمت و اندرز است، برای تو نوشته‌ام

21 för att lära dig tillförlitliga sanningsord, så att du rätt kan svara den som har sänt dig åstad.

تا حقیقت را آنچنان که هست به تو یاد دهم و تو نیز آن را به کسانی که از تو سؤال می‌کنند، بیاموزی.

22 Plundra icke den arme, därför att han är arm, och förtrampa icke den fattige porten.

اموال شخص فقیر را که حامی ندارند، غارت نکن و حق بیچارگان را در دادگاه پایمال ننما؛

23 Ty HERREN skall utföra deras sak, och dem som röva från dem skall han beröva livet.

زیرا خداوند به داد ایشان خواهد رسید و کسانی را که به ایشان ظلم کرده‌اند به سزای اعمالشان خواهد رسانید.

24 Giv dig icke i sällskap med den som lätt vredgas eller i lag med en snarsticken man,

با اشخاص تندخو که زود خشمگین می‌شوند معاشرت نکن،

25 på det att du icke må lära dig hans vägar och bereda en snara för ditt liv.

مبادا مثل آنها شوی و زندگی خود را تباه کنی.

26 Var icke en av dem som giva handslag, en av dem som gå i borgen för lån.

ضامن دیگری نشو و تعهد نکن که او قرض خود را پس خواهد داد،

27 Icke vill du att man skall taga ifrån dig sängen där du ligger, om du icke har något att betala med?

زیرا اگر مجبور به پرداخت قرض او شوی و نتوانی آن را بپردازی، رختخوابت را از زیرت بیرون می‌کشند.

28 Flytta icke ett gammalt råmärke, ett sådant som dina fäder hava satt upp.

حدود ملک خود را که اجدادت از قدیم آن را تعیین کرده‌اند، به نفع خود تغییر نده.

29 Ser du en man som är väl förfaren i sin syssla, hans plats är att tjäna konungar; icke må han tjäna ringa män. Se Port i Ordförkl.

اگر کسی در کار خود ماهر باشد، بدان که جزو افراد گمنام نخواهد ماند، بلکه به دربار پادشاهان راه خواهد یافت.