< Warumi 9 >
1 Nasema ukweli mtupu; nimeungana na Kristo nami sisemi uongo. Dhamiri yangu ikiongozwa na Roho Mtakatifu inanithibitishia jambo hili pia.
Hita fo mana nenefutu-paꞌaꞌ to Kristus, olaꞌ tetebꞌes. Dadꞌi au nda olaꞌ peko-lelekoꞌ neu nggi sa. Au rala ngga nafadꞌe au nae, Lamatuaꞌ Dula-dalen mana nalalao rala ngga.
2 Nataka kusema hivi: nina huzuni kubwa na maumivu yasiyopimika moyoni mwangu
Au ufadꞌe taꞌo ia: rala ngga susa-sona. Au medꞌa beran taꞌo naa, huu usunedꞌa atahori ngga ra. Au nau fo nusa Yahudi nggara o nenefutu-paꞌaꞌ ro Kristus, te hetar nda ramahere E sa. Onaꞌ au bisa soi dalaꞌ fee se, au sadꞌia oꞌe fo Lamatuaꞌ huku-dꞌoki au, fo nggati se. Ma au o sadꞌia oꞌe fo Lamatuaꞌ naꞌadꞌodꞌooꞌ au mia Kristus, naa fo atahori nggara bisa nenefutu-paꞌaꞌ ro E.
3 kwa ajili ya watu wangu, walio damu moja nami! Kama ingekuwa kwa faida yao, ningekuwa radhi kulaaniwa na kutengwa na Kristo.
4 Hao ndio watu wa Israeli ambao Mungu aliwateua wawe watoto wake, akawashirikisha utukufu wake; aliagana nao, akawapa Sheria yake, imani ya kweli na ahadi zake.
Tao-tao te sira, atahori Israꞌel, naeni nusaꞌ esa mana onton seli. Lamatuaꞌ soꞌu nala se dadꞌi eni ana nara eniꞌ a lele uluꞌ a. Ana natudꞌu koasan manaseliꞌ neu se. Ana hengge-nee hehelu-fufuliꞌ mataꞌ-mataꞌ no se. Ana fee hohoro-lalanen neu se. Sira mana rahineꞌ beꞌutee neu E, ma tao ues fee neu E. Ana helu-fuli nae natudꞌu rala malolen neu se.
5 Wao ni wajukuu wa mababu, naye Kristo, kadiri ya ubinadamu wake, ametoka katika ukoo wao. Mungu atawalaye juu ya yote, na atukuzwe milele! Amina. (aiōn )
Sira laoꞌ mia bei-baꞌi tara, naeni: baꞌi Abraham, baꞌi Isak, ma baꞌi Yakob (atahori haꞌi naraꞌ ‘Israꞌel’ mia e). Ma Kristus, fo Lamatuaꞌ helu-fuli memaꞌ mia lele uluꞌ a fo nae haitua nemaꞌ naa, laoꞌ mia hita nusa Yahudi ra bei-baꞌi tara. Kristus naa o, naeni Lamatualain mana parenda basa-bꞌasaꞌ e. Dadꞌi nandaa mete ma soꞌu rananaru E losa doo nduꞌu-dꞌoon neu. Tebꞌe! (aiōn )
6 Sisemi kwamba ahadi ya Mungu imebatilika; maana si watu wote wa Israeli ni wateule wa Mungu.
Onaꞌ mae atahori Israꞌel hetar nda feꞌe simbo Kristus sa, te atahori nda bisa olaꞌ rae, Lamatuaꞌ hehelu-fufulin naa nda dadꞌi sa. Ma afiꞌ duꞌa mae, basa atahori mana laoꞌ mia bei-baꞌi Israꞌel naa, dadꞌi nusa Israꞌel fo Lamatuaꞌ tengga nala dadꞌi Eni atahorin.
7 Wala, si wazawa wote wa Abrahamu ni watoto wake wa kweli. Ila, kama yasemavyo Maandiko Matakatifu: “Wazao wake watatokana na Isaka.”
Conto onaꞌ, atahori hetar laoꞌ mia bei-baꞌi tara, baꞌi Abraham. Te basa se nda Abraham tititi-nonosin fo Lamatuaꞌ tengga nalaꞌ ra sa. Huu Lamatuaꞌ nafadꞌe basa Abraham nae, “Tititi-nonosim fo au uhineꞌ ra, akaꞌ mana laoꞌ mia Isak ana nara.”
8 Nido kusema, wale waliozaliwa kimaumbile ndio watoto wa Mungu, bali wale waliozaliwa kutokana na ahadi ya Mungu ndio watakaoitwa watoto wake.
Sosoan nae, mia maꞌahulun losa oras ia, nda basa tititi-nonosiꞌ mana laoꞌ mia hita atahori Yahudi ra baꞌin Abraham, dadꞌi Lamatualain ana nara. Akaꞌ tititi-nonosin mana laoꞌ mia Lamatuaꞌ hehelu-fufulin fee neu Abraham, fo Lamatuaꞌ reken se dadꞌi eni ana matetu nara.
9 Maana ahadi yenyewe ni hii: “Nitakujia wakati maalum, naye Sara atapata mtoto.”
Huu Lamatuaꞌ hengge-nee hehelu-fufuliꞌ nae, “Mbei ma too mana nemaꞌ ia, Au baliꞌ uma. Leleꞌ naa, sao ma Sara bꞌonggi ana touꞌ sa ena.”
10 Tena si hayo tu ila pia Rebeka naye alipata mapacha kwa baba mmoja, yaani Isaka, babu yetu.
Nda taꞌoꞌ a naa sa. Huu hita baꞌi Isak na no saon Ribka bonggi rala ana duaꞌ ra.
11 Lakini, ili Mungu aonekane kwamba anao uhuru wa kuchagua, hata kabla wale ndugu hawajazaliwa na kabla hawajaweza kupambanua jema na baya,
Leleꞌ Ribka nda feꞌe bꞌonggi nala se sa, ara nda feꞌe tao dala maloleꞌ do dala deꞌulakaꞌ sa. Mae taꞌo naa o, Lamatuaꞌ nafadꞌe memaꞌ soꞌal Ribka ana duaꞌ mana dea neu naꞌahulu a nae, “Dei fo aꞌa ka tao ues fee odꞌin.” Lamatuaꞌ nafadꞌe taꞌo naa, fo natudꞌu nae, mete ma Eni tengga nala atahori esa ena, Eni nahine nae pake atahori na fo tao taꞌo bee. De Lamatuaꞌ tengga nala odꞌi ka fo dꞌadi atahorin. Ana nda parlu nahati fo mete sobꞌa odꞌi ka nae tao taꞌo bee sa boe, huu Lamatua nahine memaꞌ ena.
12 Rebeka aliambiwa kwamba yule mtoto wa kwanza atamtumikia yule wa nyuma. Hivyo uchaguzi wa Mungu unategemea jinsi anavyoita mwenyewe, na si matendo ya binadamu.
13 Kama Maandiko Matakatifu yasemavyo: “Yakobo nilimpenda, lakini Esau nilimchukia.”
Huu Lamatuaꞌ olaꞌ sia Susura Meumaren soꞌal ana duaꞌ naa ra nae, Au tengga ala Yakob, te au nda simbo Esau sa.”
14 Basi, tuseme nini? Je, Mungu amekosa haki? Hata kidogo!
Dadꞌi ata feꞌe tae saa fai? Mbei ma hambu ruma rae, “Lamatuaꞌ nda naꞌetuꞌ dedꞌeat no matetuꞌ sa, do?” Nda bisa sa!
15 Maana alimwambia Mose: “Nitamhurumia mtu yeyote ninayetaka kumhurumia; nitamwonea huruma mtu yeyote ninayetaka.”
Huu mia lele uluꞌ a Lamatualain nafadꞌe neu baꞌi Musa nae, “Au utudꞌu susue ngga neu atahori fo Au tengga alaꞌ ra. Ma Au kasian neu atahori fo Au dudꞌu ao ngga.”
16 Kwa hiyo, yote hutegemea huruma ya Mungu, na si bidii au mapenzi ya mtu.
Dadꞌi atahori naa nda medꞌa Lamatuaꞌ susuen sa huu eni hihii-nanaun, do huu eni tatao-nonoin. Te huu Lamatuaꞌ mesaꞌ ne mana nae natudꞌu susuen neu atahori naa.
17 Maana Maandiko Matakatifu yasema hivi kwa Farao: “Nilikufanya mfalme ili kwa njia yako, uwezo wangu ujulikane, na jina langu litangazwe popote duniani.”
Huu sia Susura Meumareꞌ a, Lamatuaꞌ olaꞌ no mane Masir nae, “Au soꞌu nggo dadꞌi maneꞌ, huu Au ae pake koasa ngga fo labꞌan nggo fo atahori hetar rita. No taꞌo naa, basa atahori sia raefafoꞌ ia soꞌu rananaru Au nara ngga.”
18 Ni wazi, basi, kwamba Mungu humhurumia yeyote anayetaka kumhurumia, na akipenda kumfanya mtu awe mkaidi, hufanya hivyo.
Dadꞌi mete ma Lamatuaꞌ nae natudꞌu kasian neu atahori esa, na, Ana taoꞌ a. Ma mete ma Ana nae tao atahori sa ralan manggatee, na, Ana o tao boe.
19 Labda utaniuliza: “Ikiwa mambo yako hivyo, Mungu anawezaje kumlaumu mtu? Nani awezaye kuyapinga mapenzi yake?”
Naa! Mete ma hambu atahori nda simbo au rae, “Mete ma taꞌo naa, Lamatuaꞌ nae tao dalaꞌ esa, seka bisa labꞌan E? Nda hambu sa, to? Dadꞌi, taꞌo bee fo Eni nae mbia salaꞌ neu nggita? Naa nda matetuꞌ sa!”
20 Lakini, ewe binadamu, u nani hata uthubutu kumhoji Mungu? Je, chungu chaweza kumwuliza mfinyanzi wake: “Kwa nini umenitengeneza namna hii?”
Mete ma hambu ruma duꞌa taꞌo naa, na au utaa, taꞌo ia: “Duꞌa mae ho ia, seka?! Ho mae olaꞌ labꞌan Lamatuaꞌ, do?” Afiꞌ taꞌo naa! Huu sia Lamatuaꞌ Susura Meumaren nenesuraꞌ nae, “Mete ma atahori tao saa esa na, taꞌo bee de saa fo ana taoꞌ naa natane baliꞌ atahori mana tao e nae, ‘Taꞌo bee de ho tao au taꞌo ia!?’”
21 Mfinyanzi anaweza kuutumia udongo apendavyo na kufinyanga vyungu viwili kwa udongo uleule; kimoja kwa matumizi ya heshima, na kingine kwa matumizi ya kawaida.
Conto Onaꞌ mana tao huraꞌ. Mia rae huraꞌ bubꞌueꞌ esa, ana naꞌena hak fo nae tao nggusi makahahadꞌok esa fo atahori koa e. Ana o naꞌena hak pake rae bubꞌueꞌ naa fo tao neu mamana manggarauꞌ, tunggaꞌ a eni hihii-nanaun.
22 Hivyo ndivyo ilivyo kwa Mungu. Alitaka kuonyesha ghadhabu yake na kujulisha uwezo wake, Basi, alikuwa na saburi sana, akiwavumilia wale ambao walikuwa lengo la ghadhabu yake, ambao walistahili kuangamizwa.
Onaꞌ naa boe Lamatualain. Ana naꞌena hak fo tao tungga hihii-nanaun. Nae natudꞌu neu basa atahori nae, Eni namanasa, ma nda simbo atahori tatao deꞌulaka nara sa. Ana o nau fo atahori bubꞌuluꞌ rae, Eni naꞌena koasa naen seli. Fo atahori rahine taꞌo naa, na Ana naꞌatataaꞌ Aon no atahori mana tao deꞌulakaꞌ mataꞌ-mataꞌ. Te atahori mana tao deꞌulakaꞌ ra, rahaniꞌ a fain fo rambalutu eto-etoꞌ
23 Alitaka pia kudhihirisha wingi wa utukufu wake ambao alitumiminia sisi tulio lengo la huruma yake; sisi ambao alikwisha kututayarisha kuupokea utukufu wake.
Ana tao taꞌo naa, fo nae natudꞌu neu atahori hetar oi, Eni nae natudꞌu susue lalain neu atahori ruma. Sira, fo Ana tengga nala memaꞌ, fo nae soꞌu nananaru se. Ma Ana nau atahori bubꞌuluꞌ rae, Eni mesaꞌ ne manaseliꞌ.
24 Maana sisi ndio hao aliowaita, si tu kutoka miongoni mwa Wayahudi bali pia kutoka kwa watu wa mataifa mengine.
Huu hita ia ra, fo Ana tengga memaꞌ dadꞌi atahori nara. Hita ia ra, ruma mia atahori Yahudi, boe ma ruma mia nusa feaꞌ ra.
25 Maana ndivyo asemavyo katika kitabu cha Hosea: “Wale waliokuwa Si watu wangu nitawaita: Watu wangu! Naye Sikupendi ataitwa: Mpenzi wangu!
Feꞌesaꞌan, Lamatuaꞌ pake mana ola-olan Hosea, fo suraꞌ soꞌal atahori nda Yahudi ra oi, Hambu atahori ruma dalahulun nda Au atahori ngga sa, te Au ae oꞌe se ae, “Hei, Au atahori nggara,’ Ma hambu nusa fo dalahulun Au nda sue sa, te Au ae oꞌe se ae, ‘Hei, nusaꞌ fo Au sueꞌ a.’”
26 Na pale walipoambiwa: Ninyi si wangu hapo wataitwa: Watoto wa Mungu hai.”
Ana o suraꞌ oi, “Sia naa, Sia mamanaꞌ fo Lamatuaꞌ nafadꞌe neu se oi, Hei, nda dadꞌi Au atahori ngga sa!’ Dei fo Lamatuaꞌ mana masodꞌaꞌ a nae nafadꞌe nggi nae, ‘Ia naa, hei dadꞌi Au ana nggara ena!’” Ana olaꞌ taꞌo naa, huu Ana kasian atahori nda Yahudi ra sa.
27 Naye nabii Isaya, kuhusu Israeli anapaaza sauti: “Hata kama watoto wa Israeli ni wengi kama mchanga wa pwani, ni wachache tu watakaookolewa;
Lamatuaꞌ mana ola-olan laen, naeni Yesaya, olaꞌ nita soꞌal nusa Israꞌel ra leleo-lalao nara nae, “Onaꞌ mae atahori Israꞌel ra dadꞌi naen seli, onaꞌ saraꞌaeꞌ sia tasi suun, te dei fo Lamatuaꞌ fee masodꞌaꞌ neuꞌ a sira hidꞌaꞌ a, mia sala-kilu nara.
28 maana, Bwana ataitekeleza upesi hukumu yake kamili juu ya ulimwengu wote.”
Te dei fo losa fai neneman, fo Lamatuaꞌ naꞌetuꞌ dedꞌeat fee basa atahori sia ndule raefafoꞌ ia, onaꞌ Ana nafadꞌe memaꞌ ena. Te Ana nda nahati sa, Huu Ana tao nabasaꞌ no lai-lai!”
29 Ni kama Isaya alivyosema hapo awali: “Kama Bwana Mwenye Nguvu asingalituachia baadhi ya watoto wa Israeli, tungalikwisha kuwa kama Sodoma, tungalikwisha kuwa ma Gomora.”
Dalahulun, Yesaya nafadꞌe soꞌal atahori Yahudi nae, “Hita onton, huu Lamatuaꞌ mana naꞌena koasa manaseliꞌ, hela hita tititi-nonosi tara ruma hambu masodꞌaꞌ. Huu mete ma nda taꞌo naa saa, na, basa hendi hita ena, onaꞌ atahori kota Sodꞌom no kota Gomora ra.”
30 Basi, tuseme nini? Ni hivi: watu wa mataifa ambao hawakutafuta kukubaliwa kuwa waadilifu, wamekubaliwa kuwa waadilifu kwa njia ya imani,
Dadꞌi ata feꞌe tae saa fai? Olaꞌ tae, atahori nda Yahudi ra mia bee-bꞌee, fo dꞌalahulun nda sangga fo rae maloleꞌ ro Lamatuaꞌ sa, ia naa maloleꞌ ro E ena, huu ramahere neu Yesus Kristus.
31 hali watu wa Israeli waliokuwa wakitafuta Sheria iletayo kukubaliwa kuwa waadilifu, hawakuipata.
Tao-tao te atahori Israꞌel ra, sobꞌa tao tungga Musa hohoro-lalanen fo ara bisa malolole ro Lamatuaꞌ, te nda dadꞌi maloleꞌ ro E sa.
32 Kwa nini? Kwa sababu walitegemea matendo yao badala ya kutegemea imani. Walijikwaa juu ya jiwe la kujikwaa
Saa de ara nda bisa maloleꞌ ro Lamatuaꞌ sa? Huu ara nau tao tungga akaꞌ a hohoro-lalaneꞌ naa, fo Ana simbo sira ona atahori rala ndoos, te ara nda ramahere neu Yesus Kristus sa. Dadꞌi onaꞌ ara raꞌatunu dai “fatu neꞌetunus”. Ia fo Lamatuaꞌ Susura Meumaren sosoan nae, “Mete ia dei! Te Au tao Atahori esa sia lete Sion, sia kota Yerusalem. Atahori naa onaꞌ fatu esa, mana tao atahori raꞌatunu. Te seka namahere neu E, na, afiꞌ mae.” Fatu naa, naeni Yesus. Te atahori Israꞌel ra nda simbo E sa. Naa onaꞌ ara raꞌatunu, boe ma raꞌaloli huu fatu naa.
33 kama yesemavyo Maandiko Matakatifu: “Tazama! Naweka huko Sioni jiwe likwazalo, mwamba utakaowafanya watu waanguke. Mtu atakayemwamini yeye aliye hilo jiwe, hataaibishwa!”