Warumi 1

1 Kutoka kwangu mimi Paulo, mtumishi wa Kristo Yesu, na mtume niliyeteuliwa na kuitwa kwa ajili ya kuhubiri Habari Njema ya Mungu.

Polo kisadi ki Yesu Klisto, wutelo mu ba mvuala ayi wusobolo mu samuna Nsamu Wumboti wu Nzambi.

2 Hapo kale, Mungu aliwaahidia watu hii Habari Njema kwa njia ya manabii wake katika Maandiko Matakatifu.

Nsamu wumboti beni wawu kakivanina tsila tona thama mu mimbikudi mu Masonoko Manlongo.

3 Hii Habari Njema inamhusu Mwana wa Mungu, Bwana wetu Yesu Kristo, ambaye mintarafu ubinadamu wake, alikuwa mzawa wa Daudi;

Wawu Nsamu beni weta yolukila mambu ma Muanꞌandi, mu kimutu kiandi, wubutuka mu nkuna Davidi.

4 mintarafu utakatifu wake wa kimungu, alithibitishwa kwa uwezo mkuu kwamba ni Mwana wa Mungu kwa kufufuliwa kutoka wafu.

Bosi Yesu Klisto, mu pheve Yinlongo, wubieko Muana Nzambi mu lulendo lu mfulukuluꞌandi mu bafua.

5 Kwa njia yake, mimi nimepewa neema ya kuwa mtume, ili kwa ajili yake niwaongoze watu wa mataifa yote wapate kuamini na kutii.

Buabu mu diambu diandi, tutambudidi nlemvo ayi kimvuala mu nata mu dizina diandi batu ba makanda moso bawilukila ayi batumamana.

6 Ninyi ni miongoni mwa watu hao; mmeitwa muwe watu wake Yesu Kristo.

Beno mamveno luidi mu dikabu diodi, ayi lutelo kuidi Yesu Klisto.

7 Basi, ninawaandikia ninyi nyote mlioko Roma ambao Mungu anawapenda, akawateua muwe watu wake. Nawatakieni neema na amani kutoka kwa Mungu Baba yetu na Bwana Yesu Kristo.

Ndieti sonika kuidi beno boso badi ku Loma, batu bobo Nzambi kanzolanga ayi beno lutelo mu ba banlongo! Bika nlemvo ayi ndembama bibedi kuidi Nzambi Dise dieto ayi kuidi Yesu Klisto Pfumu eto bibanga yeno.

8 Awali ya yote, namshukuru Mungu wangu kwa njia ya Yesu Kristo kwa ajili yenu nyote, kwa sababu imani yenu inasikika duniani kote.

Va theti ndimvutula matondo kuidi Nzambi mu Yesu Klisto mu diambu dieno beno boso bila minu kieno kieti yolokolo mu nza yimvimba.

9 Mungu, ambaye ninamtumikia kwa moyo wangu wote katika kuhubiri Habari Njema ya Mwanae, ni shahidi wangu kwamba ninawakumbukeni

Bila Nzambi yoyi ndieti sadila, mu ntimꞌama, mu longanga Nsamu Wumboti wu Muanꞌandi, niandi mbangi ama bila wummonanga mu zithangu zioso buevi ndikulutebukilanga moyo mu zitsambulu ziama.

10 daima katika sala zangu. Namwomba Mungu akipenda, anipatie nafasi nzuri ya kuja kwenu sasa.

Mu ziawu ndieti lombanga mu zithangu zioso, mu kuphana diluaku, mu luzolo luandi mu kuiza kulubumina.

11 Kwa maana ninatamani sana kuwaoneni ili nipate kuwagawieni zawadi ya kiroho na kuwaimarisha.

Bila phuila yiwombo yidi yama mu kulumona muingi ndilutudisila dikaba di kipheve mu diambu luba bakinda.

12 Ndiyo kusema, tutaimarishana: imani yenu itaniimarisha mimi, na yangu itawaimarisha ninyi.

Voti muingi tubombasana va kimosi, beno ayi minu, mu minu kioki tuididi kithuadi.

13 Ndugu zangu, nataka mjue kwamba mara nyingi nilikusudia kuwatembeleeni, lakini mpaka sasa nimezuiwa. Ningependa kupata mafanikio mema kati yenu kama nilivyopata kati ya watu wa mataifa mengine.

Zikhomba thidi luzaba ti zikhumbu ziwombo ndibedi bakanga lukanu lukuiza lutadi vayi nate buabu ndibeki ko nzila, mu diambu ndibaka bu bakila ndambu yi mimbutu mu beno banga buididi mu makanda mankaka.

14 Ninalo jukumu kwa watu wote, waliostaarabika na wasiostaarabika, wenye elimu na wasio na elimu.

Bila pholo yinneni ndidi kuidi basi Ngelese ayi kuidi batu bakambulu basi Ngelese; kuidi batu banduenga ayi batu bakambulu diela.

15 Ndiyo maana ninatamani pia kuihubiri Habari Njema kwenu ninyi mlioko huko Roma.

Diawu diodi ndidi phuila mu longa Nsamu Wumboti kuidi beno luidi ku Loma.

16 Sioni aibu kutangaza Habari Njema; yenyewe ni nguvu ya Mungu inayowaokoa wote wanaoamini: Wayahudi kwanza, na wasio Wayahudi pia.

Bila ndimonanga tsoni ko mu diambu di Nsamu Wumboti; wawu widi lulendo lu Nzambi mu diambu di phulusu yi batu boso beti wilukila: tonina theti kuidi Bayuda bosi kuidi Bapakanu.

17 Kwa maana Habari Njema inaonyesha wazi jinsi Mungu anavyowakubali watu kuwa waadilifu; jambo hili hufanyika kwa imani, tangu mwanzo mpaka mwisho. Kama ilivyoandikwa: “Mwadilifu kwa imani ataishi.”

Nsamu beni wumboti wawu weta monisa buevi buididi busonga bu Nzambi: bobo bawilukila; niandi wuba kitula basonga mu busonga bobo bu ntotukilanga mu, minu mu diambu di minu banga bu disonimina mu minkanda: Mu minu kaka mutu wu busonga kela zingilanga.

18 Ghadhabu ya Mungu imedhihirishwa kutoka mbinguni dhidi ya uasi na uovu wote wa binadamu ambao kwa njia zao mbaya wanaupinga ukweli usijulikane.

Zinganzi zi Nzambi zieti monikanga, tona ku diyilu ayi zimbuanga mu mavanga mambimbi mamvanganga batu bobo kaba kinzikanga Nzambi ko ayi bobo bakambulu basonga. Kambu kuawu ku busonga kulembo fietikisa kiedika.

19 Kwa maana, yote yanayoweza kujulikana juu ya Mungu ni wazi kwao; maana Mungu mwenyewe ameyadhirisha.

Bila mambu momo balenda zaba mu diambu di Nzambi mazabikini kuidi bawu, ayi niandi veka Nzambi wuba zabikisa mambu beni.

20 Tangu Mungu alipoumba ulimwengu, uwezo wake wa milele na uungu wake, ingawa havionekani kwa macho, vinafahamika wazi. Watu wanaweza kuyajua mambo hayo kutokana na vitu hivyo alivyoumba Mungu. Kwa hiyo hawana njia yoyote ya kujitetea! (aïdios g126)

Bila tona nza yivangulu; khadulu yi Nzambi yoyi kayimonikanga ko: lulendo luandi lukalumani ayi kinzambi kiandi; biawu bieti monika bumboti mu nzila yi bima bioso biobi kavanga; mu diambu babika baka phengomokono. (aïdios g126)

21 Ingawa wanajua kuna Mungu, lakini hawampi heshima anayostahili, wala hawamshukuru. Badala yake, fikira zao zimekuwa batili na akili zao tupu zimejaa giza.

Bila, ka diambu ko, bazaba Nzambi vayi bamanga kuawu kunkembisa banga Nzambi ayi basia kumvutudila matondo ko vayi mayindu mawu makituka maphamba ayi tombi kiwala mu mintima miawu mikambu diela.

22 Wanajidai kuwa wenye hekima, kumbe ni wapumbavu.

Bu bakiniemisa ti bawu batu ba diela, bakituka malawu

23 Wanaacha kumwabudu Mungu aishiye milele, na badala yake, wanaabudu sanamu zilizo mfano wa binadamu ambaye hufa, mfano wa wanyama, ndege, au wanyama watambaao.

ayi baviakisa nkembo wu Nzambi yikayifuanga ko mu zimfikulazi batu bobo bamfuanga, mu zimfikula zi zinuni, zi bibulu ayi mu zimfikula zi bibulu biobi bindiatilanga mu vumu.

24 Kwa sababu hiyo, Mungu amewaacha wafuate tamaa mbaya za mioyo yao na kufanyiana mambo ya aibu kwa miili yao.

Mu diambu di zinzinunu zi mintima miawu, Nzambi wuba yekula mu kambu ku vedila muingi bawu veka baki bivisa mu zinitu ziawu.

25 Wanaubadili ukweli juu ya Mungu kwa uongo; wanaheshimu na kuabudu kiumbe badala ya Muumba mwenyewe, ambaye ndiye astahiliye sifa milele! Amina. (aiōn g165)

Bawu baviakisa luvunu va buangu ki kiedika ki Nzambi; basambila ayi basadila vangu va buangu ki mvangi, mutu wowo wusakumunu mu zikhama zi mimvu. Amen. (aiōn g165)

26 Kwa hiyo, Mungu amewaacha wafuate tamaa mbaya. Hata wanawake wanabadili matumizi yanayopatana na maumbile.

Diawu Nzambi kaba yekudila mu zitsatu zitsoni: bila baketobawu baviakisa tsadulu yi kimutu yi zinitu ziawu mu tsadulu yikambulu yi kimutu.

27 Nao wanaume hali kadhalika, wanaacha kufuata matumizi ya maumbile ya mume na mke wakawakiana tamaa wao kwa wao. Wanaume wanafanyiana mambo ya aibu, na hivyo wanajiletea wenyewe adhabu wanayostahili kwa vitendo vyao viovu.

Babakala, mamvawu bobuawu; va buangu kibundananga ayi baketo; bakiyekula mu zinzinunu ziawu mu bawu na bawu. Bavanga matsoni, babundana babakala na babakala, batambula mfutuwufueni mu nzimbala yawu.

28 Kwa vile watu walikataa kumtambua Mungu, Mungu amewaacha katika fikira zao potovu, wakafanya yale ambayo hawangestahili kufanya.

Sumbu bamona ti kadi kuandi mfunu mu zaba Nzambi, diawu Nzambi kaba yekudila mu mayindu mawu ma buvungisi mu diambu bavanga mambu makambulu fuana.

29 Wamejaa kila aina ya uovu, dhuluma, ulafi na ufisadi. Wamejaa wivu, uuaji, ugomvi, udanganyifu na nia mbaya; husengenya,

Bu baba bawala mu kambu ku busonga ayi mu mambimbi, mu bakanga zimbongo mu luvunu, mu mayuya; bawu badi batu bawedi kikhenene, zitsatu zi vonda; zi zonza, zi vuna, zi mavanga mambimbi.

30 na kusingiziana; ni watu wa kuchukiza kwa Mungu, wafidhuli, wenye kiburi na majivuno; hodari sana katika kutenda mabaya, na hawawatii wazazi wao;

Baba batu bamfundananga batu, bantubidilanga badiawu, badi bambeni zi Nzambi, bankua bifingu, bankua luniemo ayi lunangu, bakukiniemisanga; minyindudi mi mambu ma mambimbi; batumukinanga bambuta ziawu ko.

31 hawana dhamiri, hawatimizi ahadi zao, hawana wema wala huruma kwa wengine.

Basi kadi diela ko, batungunanga zitsila ziawu ko, basi ko luzolo kuidi badiawu ayi bamonanga batu kiadi ko.

32 Wanajua kwamba Sheria ya Mungu yasema kwamba watu wanaoishi mithili hiyo, wanastahili kifo. Zaidi ya hayo, siyo tu kwamba wanafanya mambo hayo wao wenyewe, bali hata huwapongeza wale wanaofanya mambo hayohayo.

Bazebi bumboti nzengolo yisonga yi Nzambi yintuba ti: batu bamvanganga mambu mambimbi ma phila yayi bafueni mu vondo. Ka diambu ko buawu bobo beti vanga vayi beti mona khini mu diambu di batu bobo bamvanganga mawu.