Marko 4
1 Yesu alianza kufundisha tena akiwa kando ya ziwa. Umati mkubwa wa watu ulimzunguka hata ikambidi aingie katika mashua na kuketi. Watu wakawa wamekaa katika nchi kavu, kando ya ziwa.
Lao esa, Yesus se reu seluꞌ sia dano Galilea. Atahori naeꞌ rema heo rala E. Basa ma Ana hene neu endoꞌ nisiꞌ ofaꞌ sa ata mana nafuꞌ sia naa, de nanori. Basa atahori mana sia madꞌaꞌ ata ra, rena E.
2 Aliwafundisha mambo mengi kwa mifano, na katika mafundisho yake aliwaambia,
Ana nanori naeꞌ neu se nendiꞌ nekendandaaꞌ nae,
3 “Sikilizeni! Mpanzi alikwenda kupanda mbegu.
“Rena matalolole! Atahori sa neu nggari fini sia osi na.
4 Alipokuwa akipanda, nyingine zilianguka njiani, ndege wakaja wakazila.
Fini naa ra, ruma tudꞌa sia dala ata. De mbuiꞌ ra rema bito hendi basa fini ra.
5 Nyingine zilianguka penye mawe pasipokuwa na udongo mwingi. Mbegu hizo ziliota mara kwa kuwa udongo haukuwa na kina.
Fini ruma tudꞌa sia rae fatu-fatuꞌ. Ara mori halalai, te huu rae a niꞌis,
6 Jua lilipochomoza, zikachomeka; na kwa kuwa mizizi yake haikuwa na nguvu, zikanyauka.
relo a botiꞌ boe, numbuꞌ naa ra male meto hendi se. Huu oka nara nda masoꞌ losa rala sa.
7 Nyingine zilianguka kwenye miti ya miiba, nayo ikakua na kuzisonga, nazo hazikuzaa nafaka.
Fini ruma tudꞌa sia unu hau anaꞌ. Boe ma unu hau anaꞌ a hapi nisa numbuꞌ naa ra, de nda bisa mori sa.
8 Nyingine zilianguka katika udongo mzuri, zikakua na kuzaa: moja punje thelathini, moja sitini na nyingine mia.”
Fini ruma tudꞌa sia rae isiꞌ a. De ranumbu, raꞌamoko, rabuna, no rabꞌoa. Ruma rabꞌoa telu nulu, ruma nee nulu, ma ruma losa natun esa.
9 Kisha akawaambia, “Mwenye masikio na asikie!”
Se mandikiꞌ, rena matalolole!’
10 Yesu alipokuwa peke yake, baadhi ya wale waliomsikia walimwendea pamoja na wale kumi na wawili, wakamwuliza juu ya hiyo mifano.
Leleꞌ Yesus mesaꞌ ne, mana tungga kasanahulu ruaꞌ ra, ro atahori laen baꞌubꞌe mana rena basa Eni nenori na, ara rema randaa ro E. Ara roꞌe Eni nafadꞌe nekendandaaꞌ naa sosoa na.
11 Naye akawaambia, “Ninyi mmejaliwa kujua siri ya Utawala wa Mungu, lakini wale walio nje wataambiwa kila kitu kwa mifano,
Boe ma Yesus nataa nae, ‘Huu hei mae mihine tebꞌe-tebꞌeꞌ Lamatualain parenda na, de Au ufadꞌe memaꞌ nekendandaaꞌ naa sosoa na. Te mete ma atahori laen naa, Au unori noꞌ a nekendandaaꞌ.
12 ili, Watazame kweli, lakini wasione. Wasikie kweli, lakini wasielewe. La sivyo, wangemgeukia Mungu, naye angewasamehe.”
Te mia dalahulu na Lamatualain mana dui-bꞌengga nara suraꞌ hela atahori naa ra hadꞌaꞌ nara rae, ‘Sira rita ena, te nda nau rahine sa. Sira rena ena, te nda nau bubꞌuluꞌ sa. Hela fo afiꞌ ramahere Lamatualain, fo Lamatualain afiꞌ parlu fee ambon neu sala nara.”
13 Basi, Yesu akawauliza, “Je, ninyi hamwelewi mfano huu? Mtawezaje basi, kuelewa mfano wowote?
Basa naa boe, Yesus nafadꞌe se nekendandaaꞌ naa sosoa na nae, “Wei! Mete ma hei nda feꞌe mihine nekendandaaꞌ ia sosoa na sa, taꞌo bee fo hei bisa mihine nekendandaaꞌ laen sosoa na?
14 Mpanzi hupanda neno la Mungu.
De eni sosoa na, taꞌo ia: Atahori mana nggari fini naa, eni onaꞌ a atahori mana dui-bꞌengga Lamatualain Hara-lii na.
15 Watu wengine ni kama wale walio njiani ambapo mbegu zilianguka. Hawa hulisikia hilo neno lakini mara Shetani huja na kuliondoa neno hilo lililopandwa ndani yao.
Fini mana tudꞌa sia dalaꞌ ata losa mbuiꞌ ra bito hendi, onaꞌ atahori mana rena Lamatualain hara-lii na. Te nda doo saꞌ ma, malanga nitu ra nema de haꞌi nendi hara-lii naa mia atahori naa rala na.
16 Watu wengine ni kama zile mbegu zilizopandwa penye mawe. Mara tu wanapolisikia hilo neno hulipokea kwa furaha.
Fini mana tudꞌa sia rae fafatuꞌ naa, onaꞌ atahori mana rena ma simbo nala hara-lii naa no rala nemehoꞌot.
17 Lakini haliwaingii na kuwa na mizizi ndani yao; huendelea kulizingatia kwa kitambo tu, na wakati taabu au udhalimu vinapotokea kwa sababu ya hilo neno mara wanakata tamaa.
Te hara-lii naa nda naꞌoka sa. Naa de ana nda nenembedꞌa dooꞌ sia atahori rala na sa. Mete ma atahori laen naꞌasususaꞌ e, ana mboꞌi hendi e neuꞌ ena.
18 Watu wengine ni kama zile mbegu zilizoanguka penye miti ya miiba. Huo ni mfano wa wale wanaolisikia hilo neno,
Fini mana tudꞌa sia unu hau anaꞌ a, onaꞌ atahori mana rena nala hara-lii naa.
19 lakini wasiwasi wa ulimwengu huu, anasa za mali na tamaa za kila namna huwaingia na kulisonga hilo neno, nao hawazai matunda. (aiōn g165)
Te ana akaꞌ tasibꞌu no tataos mataꞌ-mataꞌ, fo namasuꞌi. Tataos naa ra seti hendi hara-lii mia rala na, de nda nendi papakeꞌ sa. (aiōn g165)
20 Lakini wengine ni kama zile mbegu zilizopandwa katika udongo mzuri. Hawa hulisikia hilo neno, wakalipokea, wakazaa matunda: wengine thelathini, wengine sitini na wengine mia moja.”
Fini mana tudꞌa sia rae isiꞌ a, onaꞌ a atahori mana rena no simbo nala hara-lii naa, ma tungga Lamatuaꞌ hihii na. Ana tao saa-saa akaꞌ maloleꞌ, onaꞌ a fini mana maboaꞌ. Hambu ruma boaꞌ telunulu, ruma neenulu, ma ruma losa natun esa.”
21 Yesu akaendelea kuwaambia, “Je, watu huwasha taa wakaileta ndani na kuifunika kwa pishi au kuiweka mvunguni? La! Huiweka juu ya kinara.
Yesus olaꞌ nakandoo mia ofaꞌ ata. Ana fee seluꞌ nekendandaaꞌ esa nae, “Taꞌo bee! Atahori pake lambu, basa ma tatana sia boa rala? Do mbedꞌa e sia mamana susungguꞌ a raeꞌ? Hokoꞌ, to? Mete ma tao taꞌo naa, nda manggareloꞌ saꞌ ena. Atahori musi tao lambu neu mamana naruꞌ fo manggareloꞌ.
22 Basi, kila kilichofichwa kitafichuliwa, na kila kilichofunikwa kitafunuliwa.
De saa fo maꞌafuniꞌ aleꞌ ia, dei fo nene nitaꞌ. Saa fo atahori nda rahine aleꞌ ia sa, dei fo rahine.
23 Mwenye masikio na asikie!”
Seka mandikiꞌ, rena matalolole.”
24 Akawaambia pia, “Sikilizeni kwa makini mnachosikia! Kipimo kilekile mnachowapimia watu wengine, ndicho mtakachopimiwa; tena mtazidishiwa.
Basa ma Ana olaꞌ seluꞌ nae, “Dꞌua matalolole Au nenori ngga ia! Mete ma hei uku atahori laen tatao na, atahori o uku hei tataꞌo ma onaꞌ naa boe. Lamatualain o uku hei tatao ma boe. Te Eni uꞌuku na, bera na lenaꞌ.
25 Aliye na kitu atapewa zaidi; asiye na kitu, hata kile alicho nacho kitachukuliwa.”
Atahori mana rae sangga Lamatualain hihii-nanau na, ana tamba mahine. Te atahori mana nda nau fadꞌuli Lamatualain hihii-nanau na sa, ana tamba namanggoa.
26 Yesu akaendelea kusema, “Ufalme wa Mungu ni kama ifuatavyo. Mtu hupanda mbegu shambani.
Basa naa ma Yesus olaꞌ seluꞌ nae, “Lamatualain nusaꞌ-namo na onaꞌ a fini fo atahori nggari sia osi na.
27 Usiku hulala, mchana yu macho na wakati huo mbegu zinaota na kukua; yeye hajui inavyofanyika.
Mae atahori naa baliꞌ, sungguꞌ-fela, nda nasanedꞌa fini naa sa ena, te fini naa nanumbu ma naꞌamoko nakandooꞌ a.
28 Udongo wenyewe huiwezesha mimea kukua na kuzaa matunda: kwanza huchipua jani changa, kisha suke, na mwishowe nafaka ndani ya suke.
Fini naa nasodꞌa ao na sia rae a, de nadana, nabuna, losa naisi.
29 Nafaka inapoiva, huyo mtu huanza kutumia mundu wake, maana wakati wa mavuno umefika.”
Mete ma namatasa na, tenu osiꞌ a nahineꞌ a nema oruꞌ. Lamatualain nusaꞌ-namo na onaꞌ a naa boe. Basa naa ra, Lamatualain mana tao, nda atahori mana tao sa.”
30 Tena, Yesu akasema, “Tuufananishe Utawala wa Mungu na nini? Tuueleze kwa mifano gani?
Basa naa ma, Yesus olaꞌ seluꞌ nae, “Au fee seluꞌ nekendandaaꞌ esa fo hei mihine Lamatualain atahori nara. Fefeu na hidꞌaꞌ a, te bau dooꞌ, sira bau ramaheta.
31 Ni kama mbegu ya haradali ambayo ni ndogo kuliko mbegu zote.
Fefeu na, sira onaꞌ a deke anahikiꞌ.
32 Lakini ikisha pandwa, huota na kuwa mmea mkubwa kuliko mimea yote ya shambani. Matawi yake huwa makubwa hata ndege wa angani huweza kujenga viota vyao katika kivuli chake.”
Mete ma sela tala e naa, ana nasodꞌa dadꞌi hau huu ineꞌ. Mbui ra rema sangga mafoꞌ fo randuna sia ataꞌ.”
33 Yesu aliwahubiria ujumbe wake kwa mifano mingine mingi ya namna hiyo; aliongea nao kadiri walivyoweza kusikia.
Taꞌo naa Yesus nanori se, nandaa no sisimbo nara.
34 Hakuongea nao chochote bila kutumia mifano; lakini alipokuwa pamoja na wanafunzi wake peke yao alikuwa akiwafafanulia kila kitu.
Mete ma nanori atahori naeꞌ, ana pakeꞌ a nekendandaaꞌ. Te mete ma no mana tungga nara, Ana nafadꞌe nekendandaaꞌ no sosoa na.
35 Jioni, siku hiyohiyo, Yesu aliwaambia wanafunzi wake, “Tuvuke ziwa, twende ng'ambo.”
Bobꞌo naa, Yesus feꞌe sia ofaꞌ ataꞌ. De Ana noꞌe mana tungga nara nae, “Ima tisiꞌ seriꞌ naa.”
36 Basi, wakauacha ule umati wa watu, wakamchukua Yesu katika mashua alimokuwa. Palikuwapo pia mashua nyingine hapo.
Basa ma ara sae ofaꞌ ro Yesus. De ara lea laa lao hela atahori ra sia naa. Te ruma sae tungga ofaꞌ laen.
37 Basi, dhoruba kali ikaanza kuvuma, mawimbi yakaipiga ile mashua hata ikaanza kujaa maji.
Faiꞌ naa, Yesus sungguꞌ nasambeta ndae langga na neu ainulu a mia ofaꞌ deaꞌ. Nda dooꞌ saꞌ boe, sanggu anin losa. Ree ra poꞌa oe a masoꞌ nisiꞌ ofaꞌ rala, losa naeꞌ a sofe. De mana tungga nara ramatau. Ara fafae rae, “Papa! Fela dei! Hita tae molo ena! Papa nda nau hita tasodꞌa sa, do?”
38 Yesu alikuwa sehemu ya nyuma ya mashua, amelala juu ya mto. Basi, wanafunzi wakamwamsha na kumwambia, “Mwalimu, je, hujali kwamba sisi tunaangamia?”
39 Basi, akaamka, akaukemea ule upepo na kuyaamrisha mawimbi ya ziwa, “Kimya! Tulia!” Hapo upepo ukakoma, kukawa shwari kabisa.
Ana fela de ai anin naa nae, “Muloeꞌ!” Ana o parenda dano a nae, “Muꞌumate leon!” Anin naa naloeꞌ ma dano a naꞌamate neuꞌ ena.
40 Kisha Yesu akawaambia wanafunzi wake, “Mbona mnaogopa? Je, bado hamna imani?”
Basa ma Yesus natane se nae, “Saa de hei mimitau? Hei nda mimihere Au sa, do?”
41 Nao wakaogopa sana, wakawa wanaulizana, “Huyu ni nani basi, hata upepo na mawimbi vinamtii?”
Basa se ramatau ma titindindii, de olaꞌ rae, “Ia, seka e? Losa anin no ree ra rena E!”
