Luka 9
1 Yesu aliwaita wale kumi na wawili, akawapa uwezo juu ya pepo wote, na uwezo wa kuponya wagonjwa.
耶穌召集了那十二人來，賜給他們制伏一切魔鬼，並治療疾病的能力和權柄，
2 Halafu akawatuma waende kuhubiri Ufalme wa Mungu na kuponya wagonjwa.
派遺他們去宣講天主的國，並治好病人，
3 Akawaambia, “Mnaposafiri msichukue chochote: msichukue fimbo, wala mkoba, wala chakula, wala fedha, wala hata koti la ziada.
向他們說：「你們在路上什麼也不要帶：也不要帶棍杖，也不要帶食物，不要帶銀錢，不要帶兩件內衣。
4 Nyumba yoyote mtakayoingia na kukaribishwa, kaeni humo mpaka mtakapoondoka katika kijiji hicho.
你們無論進了那一家，就住在那裡，直到從那裡離去。
5 Watu wakikataa kuwakaribisha, tokeni katika mji huo, nanyi mnapotoka kung'uteni mavumbi miguuni mwenu kama onyo kwao.”
人若不接受你們，你們要離開那城，拂去你們腳上的塵土，作為反對他們的證據。
6 Basi, wakaanza safari, wakapitia vijijini wakihubiri Habari Njema na kuponya wagonjwa kila mahali.
他們就出發，周遊各鄉村，宣傳喜訊，到處治病。
7 Sasa, mtawala Herode, alipata habari za mambo yote yaliyokuwa yanatendeka, akawa na wasiwasi kwa vile walikuwa wakisema: “Yohane amefufuka kutoka wafu!”
分封侯黑落德聽到發生的這一切事，猶豫不定，因為有些人說：「若翰從死者中復活了。」
8 Wengine walisema kwamba Eliya ametokea, na wengine walisema kwamba mmojawapo wa manabii wa kale amerudi duniani.
但另些人說：「是厄里亞出現了。」還有些人說：「是一位古先知復活了。」
9 Lakini Herode akasema, “Huyo Yohane nilimkata kichwa; sasa ni nani huyu ninayesikia habari zake?” Akawa na hamu ya kumwona.
黑落德且說：「若翰我已經斬首了；而這人到底是誰﹖關於他，我竟聽到了這樣的事! 」便想法看看他。
10 Wale mitume waliporudi, walimweleza yote waliyoyafanya. Yesu akawachukua, wakaenda peke yao mjini Bethsaida.
宗徒們回來，把所行的一切，報告耶穌，祂遂帶著他們私自退往一座名叫貝特賽達的城去了。
11 Lakini wale watu walipojua alikokwenda, walimfuata. Yesu akawakaribisha akawazungumzia juu ya Ufalme wa Mungu, akawaponya wale waliohitaji kuponywa.
群眾一知道，也跟隨祂去了；祂就迎接他們，給他們講論天主的國，並治好了那些急需治療的人。
12 Jua lilipokuwa linaanza kutua, wale kumi na wawili walimwendea wakamwambia, “Waage watu waende kwenye vijiji na mashamba ya karibu, wakajipatie chakula na mahali pa kulala, kwa maana hapa tulipo ni nyikani.”
天將要黑的時候，那十二人前來對祂說：「請遣散群眾，他們往四周村莊田舍裏去投宿尋食，因為我們這裡，是在荒野地方。」
13 Lakini Yesu akawaambia, “Wapeni ninyi chakula.” Wakamjibu, “Hatuna chochote ila mikate mitano na samaki wawili. Labda twende wenyewe tukawanunulie chakula watu wote hawa!”
耶穌卻向他們說：「你們他們吃的吧! 」他們答說：「我們只有五個餅和兩條魚，除非我們親自去給這一切人購買食物。
14 (Walikuwepo pale wanaume wapatao elfu tano.) Basi, Yesu akawaambia wanafunzi wake, “Waambieni watu waketi katika makundi ya watu hamsinihamsini.”
原來男人大約有五千。祂卻向自己的們徒說：「叫分組坐下，約五十人一夥。」
15 Wanafunzi wakafanya walivyoambiwa, wakawaketisha wote.
們徒就照樣做了，叫群人坐下。
16 Kisha Yesu akaitwaa ile mikate mitano na wale samaki wawili, akatazama juu mbinguni, akamshukuru Mungu, akavimega, akawapa wanafunzi wake wawagawie watu.
祂遂拿起那五個餅和兩條魚來，望著天祝福了，擘開遞給們徒，叫他們擺在群眾前。
17 Wakala wote, wakashiba; wakakusanya makombo ya chakula, wakajaza vikapu kumi na viwili.
眾人吃了，也都飽了；把他們所剩的碎塊，收集了十二筐。
18 Siku moja, Yesu alikuwa anasali peke yake, na wanafunzi wake walikuwa karibu. Basi, akawauliza, “Eti watu wanasema mimi ni nani?”
有一天，耶穌獨自祈禱，們徒同祂在一起。祂問他們說：「眾人說我是誰﹖」
19 Nao wakamjibu, “Wengine wanasema kuwa wewe ni Yohane mbatizaji, wengine wanasema wewe ni Eliya, hali wengine wanasema kuwa wewe ni mmoja wa manabii wa kale ambaye amefufuka.”
他們回答說：「有人說是洗者若翰；有人卻說是厄里亞；還有人說是古時的一位先知復活了。」
20 Hapo akawauliza, “Na ninyi je, mwasema mimi ni nani?” Petro akajibu, “Wewe ndiwe Kristo wa Mungu.”
祂問他們說：「但你們說我是誰呢﹖」伯多祿回答說：「天主的受傅者。」
21 Halafu Yesu akawaamuru wasimwambie mtu yeyote habari hiyo.
但耶穌嚴厲囑咐他們，不要把這事告訴人，說：
22 Akaendelea kusema: “Ni lazima Mwana wa Mtu apate mateso mengi na kukataliwa na wazee na makuhani wakuu na walimu wa Sheria; atauawa, lakini siku ya tatu atafufuliwa.”
「人子必須受許多苦，被長老、司祭長和經師們棄絕，並且要被殺；但第三天必要復活。」
23 Kisha akawaambia watu wote, “Mtu yeyote akitaka kuwa mfuasi wangu, ni lazima ajikane nafsi yake, auchukue msalaba wake kila siku, anifuate.
祂又對眾人說：「誰若願意跟隨我，該棄絕自己，天天背自己的十字架跟隨我。
24 Maana, mtu anayetaka kuyaokoa maisha yake mwenyewe, atayapoteza; lakini atakayeyapoteza maisha yake kwa ajili yangu, atayaokoa.
因為誰若願意救自己性命，必要喪失性命；但誰若因我的緣故喪失自己的性命，這人必能救得性命。
25 Je, kuna faida gani mtu kuupata utajiri wote wa dunia kwa kujipoteza au kujiangamiza yeye mwenyewe?
人縱然賺很了全世界，卻喪失了自己，或賠上自己，為他有什益處呢﹖
26 Mtu akinionea aibu mimi na mafundisho yangu, Mwana wa Mtu atamwonea aibu mtu huyo wakati atakapokuja katika utukufu wake na wa Baba na wa malaika watakatifu.
誰若因我和我的話為恥，將來人子在自己的光榮，和父及眾天使的光榮中降來時，也要以這人為恥。
27 Nawaambieni kweli, kuna wengine papa hapa ambao hawatakufa kabla ya kuuona Ufalme wa Mungu.”
我確實告訴你們：站在這裏的人中，就有幾個，在未嘗到死味以前，必要看見天主的國。
28 Yapata siku nane baada ya kusema hayo, Yesu aliwachukua Petro, Yohane na Yakobo, akaenda nao mlimani kusali.
講了這些道理以後，大約過了八天，耶穌帶了伯多祿、若望和雅各伯上山去祈禱。
29 Alipokuwa akisali, sura yake ilibadilika, mavazi yake yakawa meupe na kung'aa sana.
正當祂祈禱時，祂的面容改變祂的衣服潔白發光。
30 Na watu wawili wakaonekana wakizungumza naye, nao ni Mose na Eliya,
忽然，有二個人，即梅瑟和厄里亞，同祂談話。
31 ambao walitokea wakiwa wenye utukufu, wakazungumza naye juu ya kifo chake ambacho angekikamilisha huko Yerusalemu.
他們出現在光耀中，談論耶穌的去世，即祂在耶路撒冷必要完成的事。
32 Petro na wenzake walikuwa wamelemewa na usingizi mzito, hata hivyo waliamka, wakauona utukufu wake, wakawaona na wale watu wawili waliokuwa wamesimama pamoja naye.
伯多祿和同祂在一起的，都昏昏欲睡。他們一醒，就看見祂的光耀和在祂旁待立的二個人。
33 Basi, watu hao wawili walipokuwa wakiondoka, Petro alimwambia Yesu, “Bwana, ni vizuri kwamba tupo hapa: basi, tujenge vibanda vitatu: kimoja chako, kimoja cha Mose na kimoja cha Eliya.” —Kwa kweli hakujua anasema nini.
那二人正要離開時，伯多祿對耶穌說：「老師，我們在這裡真好! 讓我們搭三個帳棚：一個為你，一個為梅瑟，一個為厄里亞。」他原來不知道說什麼了。
34 Petro alipokuwa akisema hayo, mara wingu likatokea na kuwafunika; na wingu hilo lilipowajia, wale wanafunzi waliogopa sana.
他說這話的時候，有一片雲彩遮蔽了他們。他們進入雲彩時，門徒就害怕起來。
35 Sauti ikasikika kutoka katika hilo wingu: “Huyu ndiye Mwanangu niliyemchagua, msikilizeni.”
雲中有聲音說：「這是我的兒子，我所揀選的，你們要聽從祂! 」
36 Baada ya hiyo sauti kusikika, Yesu alionekana akiwa peke yake. Wanafunzi walikaa kimya juu ya tukio hilo, na wakati ule hawakumwambia mtu yeyote mambo hayo waliyoyaona.
正有這聲音時，只見耶穌獨自一人。在那些日子，他們都守了秘密，把所見的事一點也沒有告訴任任何人。
37 Kesho yake walipokuwa wakishuka kutoka kule mlimani, kundi kubwa la watu lilikutana na Yesu.
第二天，他們從山上下來，一大群人來迎接祂。
38 Hapo, mtu mmoja katika lile kundi akapaaza sauti, akasema, “Mwalimu! Ninakusihi umwangalie mwanangu—mwanangu wa pekee!
看，從群眾中有一個人喊叫說：「師傅，求你憐視我的兒子，因為他是我的獨子；
39 Pepo huwa anamshambulia, na mara humfanya apige kelele; humtia kifafa, na povu likamtoka kinywani. Huendelea kumtesa sana, asimwache upesi.
魔鬼一抓住他，便使他突然狂叫，使他痙攣至於吐沬，叫他筋疲力盡了，還是不肯離開他。
40 Niliwaomba wanafunzi wako wamfukuze, lakini hawakuweza.”
我求了你的們徒把魔鬼逐出，他們卻不能。」
41 Yesu akasema, “Enyi kizazi kisicho na imani, kilichopotoka! Nitakaa nanyi na kuwavumilia mpaka lini?” Kisha akamwambia huyo mtu, “Mlete mtoto wako hapa.”
耶穌回答說：「哎! 無信而敗壞的世代! 我同你們在一起，並容忍你們直到幾時呢﹖領你的兒子到我這裡來吧! 」
42 Wakati mtoto huyo alipokuwa anamjia Yesu, yule pepo alimwangusha chini na kumtia kifafa. Lakini Yesu akamkemea yule pepo mchafu akamponya mtoto na kumkabidhi kwa baba yake.
當他走過來時，魔鬼還把他摔倒，使他痙攣。耶穌一叱責邪魔，就治好了孩子，把他給了他的父親。
43 Watu wote wakashangazwa na uwezo mkuu wa Mungu. Wale watu walipokuwa bado wanashangaa juu ya mambo yote aliyofanya, Yesu aliwaambia wanafunzi wake,
群人都驚訝天主的偉大。當眾人驚奇耶穌所作的一切時，祂向自己的們徒說：
44 “Tegeni masikio, myasikie mambo haya: Mwana wa Mtu anakwenda kutiwa mikononi mwa watu.”
「你們應謹記這些話：人子將要被交於人手中。」
45 Lakini wao hawakuelewa maana ya usemi huo. Jambo hilo lilikuwa limefichwa kwao ili wasitambue; nao wakaogopa kumwuliza juu ya msemo huo.
但他們不明瞭這話，這話為他們還是蒙蔽著，不叫他們了解；他們又怕問祂這話的意思。
46 Kukatokea majadiliano kati ya wale wanafunzi kuhusu nani kati yao aliyekuwa mkuu zaidi.
他們心中起了一個思想：誰是他們中最大的。
47 Yesu aliyajua mawazo yaliyokuwa mioyoni mwao; basi akamchukua mtoto mdogo akamweka karibu naye,
耶穌看透了他們的心思，就領來一個小孩子，叫他立在自己身邊，
48 akawaambia, “Mtu yeyote anayempokea mtoto huyu mdogo kwa jina langu, ananipokea mimi; na yeyote anayenipokea mimi, anampokea yule aliyenituma. Maana yule aliye mdogo kuliko wote kati yenu ndiye aliye mkubwa kuliko wote.”
對他們說：「誰若為了我的名字收留這個小孩子，就是收留我。誰若收留我，就是收留那派遺我來的；因為在你們眾人中最小的，這人才是最大的。」
49 Yohane alidakia na kusema, “Bwana, tumemwona mtu mmoja akitoa pepo kwa kulitumia jina lako nasi tukajaribu kumkataza kwa kuwa yeye si mmoja wetu.”
若望說：「老師，我們曾看見一個人，因你的名字驅魔，就禁止了他，因為他不與我們同夥。」
50 Lakini Yesu akamwambia, “Msimkataze; kwani asiyepingana nanyi yuko upande wenu.”
耶穌卻向他說：「不要禁止! 因為誰不反對你們，就是傾向你們。」
51 Wakati ulipokaribia ambapo Yesu angechukuliwa juu mbinguni, yeye alikata shauri kwenda Yerusalemu.
耶穌被接升天的日期，就快要來到，祂遂決面朝耶路撒冷走去，
52 Basi, akawatuma wajumbe wamtangulie, nao wakaenda wakaingia kijiji kimoja cha Wasamaria ili wamtayarishie mahali.
便打發使者在祂在前面走；他們去了，進了撒馬利亞的一個村莊，好為祂準備住宿。
53 Lakini wenyeji wa hapo hawakutaka kumpokea kwa sababu alikuwa anaelekea Yerusalemu.
人們卻不收留祂，因為祂是面朝耶路撒冷去的。
54 Basi, wanafunzi wake, kina Yohane na Yakobo, walipoona hayo, wakasema, “Bwana, wataka tuamuru moto ushuke kutoka mbinguni uwateketeze?”
雅各伯及若望兩個們徒見了，便說：「主，你願意我們叫火自天降下，焚毀他們嗎﹖」
55 Lakini yeye akawageukia, akawakemea akasema, “Hamjui ni roho ya namna gani mliyo nayo;
耶穌轉過身來責斥了他們。
56 kwa maana Mwana wa Mtu hakuja kuyaangamiza maisha ya watu, bali kuyaokoa.” Wakatoka, wakaenda kijiji kingine.
他們遂又到別的村莊去了。
57 Walipokuwa wakisafiri njiani, mtu mmoja akamwambia Yesu, “Nitakufuata kokote utakakokwenda.”
他們正走的時侯，在路上有一個人對耶穌說：「你不論往那裏去，我要跟隨你。」
58 Yesu akasema, “Mbweha wana mapango, na ndege wana viota; lakini Mwana wa Mtu hana mahali pa kupumzikia.”
耶穌給他說：「狐狸有穴，天上的飛鳥有巢；但是人子卻沒有枕頭的地方。」
59 Kisha akamwambia mtu mwingine, “Nifuate.” Lakini huyo akasema, “Bwana, niruhusu kwanza niende kumzika baba yangu.”
又對另一人說：「你跟隨我吧! 」那人卻說：「主，請許我先去埋葬我父親。」
60 Yesu akamwambia, “Waache wafu wazike wafu wao; bali wewe nenda ukatangaze Ufalme wa Mungu.”
耶穌給他說：「任憑死人去埋葬自己的死人吧! 至於你，你要去宣揚天主的國。」
61 Na mtu mwingine akamwambia, “Nitakufuata, lakini niruhusu kwanza nikawaage wale walio nyumbani kwangu.”
又有一個人說：「主，我要跟隨你，但是請許我先告別我的家人。」
62 Yesu akamwambia, “Yeyote anayeshika jembe tayari kulima na huku anaangalia nyuma, hafai kwa Ufalme wa Mungu.”
耶穌對他說：「手扶著犁而往後看的，不適於天主的國。」
