< Luka 7 >
1 Baada ya kusema yale aliyotaka watu wasikie, Yesu alikwenda Kafarnaumu.
ज़ैखन तैनी लोकन एपनी सब गल्लां शुनेई छ़ैडी, त तै कफरनहूम नगर मां अव।
2 Huko kulikuwa na jemadari mmoja Mroma ambaye alikuwa na mtumishi wake aliyempenda sana. Huyu mtumishi alikuwa mgonjwa karibu kufa.
तैड़ी केन्ची सूबेदारेरो अक ट्लारो सेवक बिमार थियो ते मरने बालो थियो।
3 Yule jemadari aliposikia habari za Yesu, aliwatuma wazee fulani Wayahudi waende kumwomba aje amponye mtumishi wake.
तैनी यीशुएरी मुशूरी शुन्तां यहूदी केरे किछ बुज़ुर्ग तैस कां मिनत केरनेरे लेइ भेज़े, कि तै एइतां मेरो सेवक बज़्झ़ाए।
4 Walipofika kwa Yesu, walimsihi sana, wakasema: “Huyu anastahili afanyiwe jambo hilo,
तैना यीशु कां आए ते तैस कां मिनत केरने लगे, “तै इस काबले, कि तू तैसेरेलेइ इन केरस।
5 maana analipenda taifa letu, na ndiye aliyetujengea lile sunagogi.”
किजोकि ते इश्शी कौमी सेइं बड़ी हमदरदी रखते, ते इश्शू प्रार्थना घर तैन्नी बनेवरुए।”
6 Basi, Yesu akaenda pamoja nao. Alipokuwa karibu kufika nyumbani kwa yule jemadari Mroma, yule jemadari aliwatuma marafiki zake wamwambie Yesu: “Bwana, usijisumbue zaidi, maana mimi sistahili uingie nyumbani mwangu.
यीशु तैन सेइं साथी-साथी च़लो जेव, पन ज़ैखन तैस घरे नेड़े पुज़ो त सूबेदारे होरि दोस्तन सेइं समाद भेज़ो कि, “प्रभु तकलीफ न केर, किजोकि अवं एस काबल नईं कि तू मेरे घरे मां एज्जी सखत।
7 Ndio maana sikujiona nastahili hata kuja kwako; amuru tu, na mtumishi wangu atapona.
एस्से वजाई सेइं अवं भी अपनो आप तीं कां एजनेरे काबल न सेमझ़ी बल्के अपनि ज़बानी सेइं ज़ोस त मेरो नौकर बेज़्झ़ोइ सकते।
8 Mimi pia ni mtu niliye chini ya mamlaka, na ninao askari chini yangu. Namwambia mmoja, Nenda!, naye huenda; namwambia mwingine, Njoo! naye huja; na nikimwambia mtumishi wangu, Fanya hiki!, hufanya.”
तै मैन्हु ज़ोने लगो कि अवं भी केन्चेरे अधिकारे मां कम केरताईं, ते सिपाही मेरे अधीन आन, ते ज़ैखन एक्की जो ज़ोतां कि ‘गा,’ त तै गाते, ते होरि जो ज़ोतां एई, त तै ‘एइते,’ ते अपने सेवके जो ज़ोताईं, ‘इन कम केर,’ त तै केरते।”
9 Yesu aliposikia hayo, alishangaa; halafu akauelekea ule umati wa watu uliokuwa unamfuata, akasema, “Sijaona imani kubwa namna hii hata katika Israeli.”
यीशु एन शुन्तां हैरान रेइ जेव, ते पत्रोवं लोकां केरे पासे लगो तकने ज़ैना तैस पत्पती ओरे थिये तैन जो ज़ोने लगो, “कि अवं तुसन सेइं सच़ ज़ोताईं कि मीं इस्राएल मुलखे मां इस गैर यहूदी मैनेरो ज़ेरो मैन्हु नईं लोवरो ज़ै मीं पुड़ एत्रो विश्वास केरे।”
10 Wale watu walipowasili nyumbani walimkuta yule mtumishi hajambo kabisa.
ते ज़ैना लोक यीशु कां भेज़ोरे थिये वापस ज़ैखन घरे आए त तै सेवक बेज़्झ़ोरो लव।
11 Baadaye kidogo Yesu alikwenda katika mji mmoja uitwao Naini, na wafuasi wake pamoja na kundi kubwa la watu waliandamana naye.
थोड़े च़िरेरां पत्ती एरू भोवं कि यीशु नाईन नव्वेंरे नगर मां च़लो जेव, ते तैसेरे चेले ते होरे भी बड़े लोक तैन सेइं साथी थिये।
12 Basi, alipokuwa anakaribia lango la mji, walitokea watu wamebeba maiti ya kijana mmoja, mtoto wa pekee wa mama mjane. Watu wengi wa mji ule walikuwa pamoja na huyo mama.
ज़ैखन तैना नगरेरे फाटके पुड़ नेड़े पुज़े, त हेरतन, कि अक मुड़दो बेइर जो च़लेवरोए, ते तैन अपनि अम्मारू अक्के मट्ठू थियूं, ते नगरेरे बड़े लोक तैस विधवा कुआन्शी सेइं साथी थिये।
13 Bwana alipomwona mama huyo, alimwonea huruma, akamwambia, “Usilie.”
एन लेइतां प्रभुए बड़ो तरस अव, ते तैस जो ज़ोवं, “लेरां न दे।”
14 Kisha akaenda, akaligusa lile jeneza, na wale waliokuwa wanalichukua wakasimama. Halafu akasema, “Kijana! Nakuamuru, amka!”
फिरी यीशु नेड़े एइतां शिड़ी सेइं हथ लाव, ते छ़ूनेबाले रुके, ते यीशुए ज़ोवं, “ए जवान, अवं तीं सेइं ज़ोतां, खड़ो उठ!”
15 Yule aliyekufa akaketi, akaanza kuongea. Na Yesu akamkabidhi kwa mama yake.
तैखन मुड़दो उठो, ते गल्लां लगो केरने, ते यीशुए तै तैसेरी अम्मा सोंफतां छ़डू।
16 Watu wote walishikwa na hofu, wakawa wanamtukuza Mungu wakisema: “Nabii mkuu ametokea kati yetu. Mungu amekuja kuwakomboa watu wake.”
इन हेरतां सब लोक डेरि जे, ते परमेशरेरी तारीफ़ केरने लगे, “अक महान नबी असन मां ओरोए, ते परमेशरे अपने लोकन पुड़ अपनि सिधी नज़र रखोरीए।
17 Habari hizo zikaenea kote katika Uyahudi na katika nchi za jirani.
एस्से गल्लरी वजाई सेइं ए खबर यहूदियारे ते आसेपासेरे सेब्भी मुलखन मां फैली जेई।”
18 Wanafunzi wa Yohane walimpa habari Yohane juu ya mambo hayo yote. Naye Yohane, baada ya kuwaita wawili kati ya wanafunzi wake,
ते यूहन्ना तैसेरे चेलेईं एन सैरी गल्लां केरि खबर दित्ती।
19 aliwatuma kwa Bwana wamwulize: “Wewe ndiye yule ajaye, au tumtazamie mwingine?”
तैखन यूहन्ना एन शुन्तां दूई चेले कुजेइतां यीशु कां पुच्छ़ने भेज़े कि, “एजनेबालो तू आस, या असां होरि बलगम?”
20 Wale wanafunzi walipomfikia Yesu wakamwambia, “Yohane Mbatizaji ametutuma kwako tukuulize: Wewe ndiye yule ajaye, au tumtazamie mwingine?”
तैनेईं यीशु कां एइतां पुच़्छ़ू, “असां यूहन्ना बपतिस्मो देनेबाले तीं कां पुच्छ़ने भेज़ोरेम, कि एजनेबालो तू आस, या असां होरि बलगम?”
21 Wakati huohuo, Yesu alikuwa anawaponya watu wengi waliokuwa wanateseka kwa magonjwa na waliopagawa na pepo wabaya, akawawezesha vipofu wengi kuona tena.
तैखन यीशुए बड़े लोक बिमैरन ते तकलीफ, ते भूतन करां छुटाए, ते बड़े काने लोकन एछ़्छ़न लौ दित्ती।
22 Basi, Yesu akawajibu, “Nendeni mkamwambie Yohane yale mliyojionea na kuyasikia: vipofu wanaona, viwete wanatembea, wenye ukoma wanatakaswa, viziwi wanasikia, wafu wanafufuliwa, na maskini wanahubiriwa Habari njema.
यीशु तैन ज़ोवं, “ज़ैन किछ तुसेईं लाहेरूए ते शुनेरूए गेइतां यूहन्ना सेइं ज़ोथ, कि काने लातन, ते टोंटे च़लतन, ते कोढ़ी केरू कोढ़ साफ भोते, ते टोंऊने शुन्तन, ते मुड़दे ज़ींते भोतन, ते गरीबन खुशखबरी शुनाई गाचे।
23 Heri mtu yule ambaye hana mashaka nami!”
परमेशर तैस बरकत देते, ज़ै मीं पुड़ शक न केरे।”
24 Hapo wajumbe wa Yohane walipokwisha kwenda zao, Yesu alianza kuyaambia makundi ya watu juu ya Yohane: “Mlikwenda kule jangwani, hivi mlitaka kuona kitu gani? Mlitaka kuona unyasi unaotikiswa na upepo?
ज़ैखन यूहन्नारे बिस्तार देनेबाले लोक वापस च़ले जे, त यीशु यूहन्नारे बारे मां गवाही देने लगो, “तुस जंगले मां कुन हेरने जोरे थिये? कुन हवाई सेइं हिलते निरैठरे डाल?
25 Basi, mlikwenda kuona nini? Mlikwenda kumwona mtu aliyevalia mavazi maridadi? La hasha! Wanaovaa mavazi maridadi na kuishi maisha ya anasa, hukaa katika majumba ya wafalme!
त फिरी तुस होरू कुन हेरने जोरे थिये? कुन रोड़ां लग्गोरां लिगड़न बालो मैन्हु? हेरा, ज़ैना मगां लिगड़ां लाने बाले मैन्हु, ते ज़ैना एश केरनेबाले लोक भोतन। तैना राज़ महलन मां रातन,
26 Basi, niambieni, mlikwenda kuona nini? Mlikwenda kumwona nabii? Naam, hakika ni zaidi ya nabii.
त फिरी तुस होरू कुन हेरने जोरे थिये? कुन कोई नबी? हाँ, अवं तुसन सेइं ज़ोताईं, नेबी करां बड्डे।
27 Huyu Yohane ndiye anayesemwa katika Maandiko Matakatifu: Hapa ni mtumishi wangu, asema Bwana; ninamtuma akutangulie, akutayarishie njia.”
ए तैए, ज़ेसेरे बारे मां लिखोरूए, ‘हेर, अवं अपनो बिस्तार देनेबालो तीं अग्री-अग्री भेज़ताईं, ज़ै तेरी बत अग्रोवं तियार केरेलो।’”
28 Yesu akamalizia kwa kusema, “Nawaambieni, kati ya binadamu wote hakuna aliye mkubwa zaidi kuliko Yohane Mbatizaji. Hata hivyo, yule aliye mdogo kabisa katika ufalme wa Mungu ni mkubwa zaidi kuliko yeye.”
यीशुए ज़ोवं, “अवं तुसन सेइं सच़ ज़ोताईं, कि ज़ै कुआन्शन करां ज़रमोरोए, तैन मां यूहन्ना बपतिस्मो देनेबाले करां बड्डो कोई नईं। पन ज़ै परमेशरेरे राज़्ज़े मां निकड़ोए, तै यूहन्ना करां बड्डोए।”
29 Waliposikia hayo watu wote na watoza ushuru waliusifu wema wa Mungu; hao ndio wale waliokuwa wameupokea ubatizo wa Yohane.
ज़ैखन तैन लोकेईं एन गल्लां शुनी त धड़त नेनेबालेईं भी यूहन्ना बपतिस्मो देनेबाले करां बपतिस्मो नेइतां परमेशर धर्मी मन्नो।
30 Lakini Mafarisayo na walimu wa Sheria walikataa mpango wa Mungu uliowahusu wakakataa kubatizwa na Yohane.
पन फरीसी लोकेईं ते शास्त्री लोकेईं तैस करां बपतिस्मो न नेइतां परमेशरेरी मर्ज़ी अपने बारे मां टाली।
31 Yesu akaendelea kusema, “Basi, nitawafananisha watu wa kizazi hiki na kitu gani? Ni watu wa namna gani?
“बस्सा, अवं इस ज़मानेरे लोकां केरि मिसाल केस सेइं देईं, तैना केसेरे ज़ेरेन?
32 Ni kama vijana waliokuwa wamekaa sokoni na kuambiana, kikundi kimoja na kingine: Tumewapigieni ngoma, lakini hamkucheza! Tumeomboleza, lakini hamkulia!
तैना तैन मट्ठां केरे ज़ेरेन ज़ैना बज़ारे मां बिशोरां एक्की होरि जो हक देइतां ज़ोतन, ‘असेईं तुश्शे लेइ बेंशोई बज़ाइ, ते तुस न नच़्च़े, असेईं शौग मनाव, पन तुसेईं लेरां न दित्ती!’
33 Kwa maana Yohane alikuja, yeye alifunga na hakunywa divai, nanyi mkasema: Amepagawa na pepo!
किजोकि यूहन्ना बपतिस्मो देनेबालो न रोट्टी खांतो अव, न शराब पीतो अव, ते तुस ज़ोतथ, कि एस पुड़ भूतेरो सैयो आए।
34 Akaja Mwana wa Mtu; anakula na kunywa, mkasema: Mwangalieni mlafi huyu na mlevi; rafiki ya watoza ushuru na wenye dhambi!
मैनेरू मट्ठू खातू पीतू अव, ते तुस ज़ोतथ, ‘हेरा, तै पेटू ते शराबी मैन्हु, कने धड़त नेनेबाले ते पापी लोकां केरो दोस्त।’
35 Hata hivyo, hekima ya Mungu imethibitishwa kuwa njema na wote wale wanaoikubali.”
पन अक्ल अपने सेब्भी मट्ठन करां जादे सच़्च़ी साबत भोइ।”
36 Mfarisayo mmoja alimwalika Yesu kula chakula nyumbani kwake. Akaingia nyumbani mwa huyo Mfarisayo, akakaa kula chakula.
फिरी केन्चे फरीसे यीशु कां मिनत की, कि मीं सेइं साथी रोट्टी खा, बस्सा, तै तैस सेइं साथी तैसेरे घरे जेव, ते तैस सेइं साथी रोट्टी खांने लगो।
37 Basi, katika mji ule kulikuwa na mama mmoja aliyekuwa anaishi maisha mabaya. Alipopata habari kwamba Yesu yuko nyumbani kwa huyo Mfarisayo, alichukua chupa ya alabasta yenye marashi.
त हेरा, अक बदचलन कुआन्श ज़ै तैस नगरेरी थी एन बुझ़तां कि यीशु फरीसेरे घरे रोट्टी खांने बिशोरोए, संगमरमरेरे एक्की भांडे मां इत्र आनो।
38 Akaja, akasimama karibu na miguu yake Yesu, akilia, na machozi yake yakamdondokea Yesu miguuni. Huyo mwanamke akaipangusa miguu ya Yesu kwa nywele zake. Kisha akaibusu na kuipaka yale marashi.
ते यीशुएरे पावन कां नेड़े लेरां देंती खड़ी भोइ, ते तैसेरे पाव एंखेइं सेइं सेले ते अपने दोग्गेरे बालेईं सेइं पोंछ़ने लगी ते तैसेरे पावन फुम्मड़ी देने लगी कने पावन पुड़ इत्र लाव।
39 Yule Mfarisayo aliyemwalika Yesu alipoona hayo, akawaza moyoni mwake, “Kama mtu huyu angekuwa kweli nabii angejua huyu mwanamke ni wa namna gani, ya kwamba ni mwenye dhambi.”
ज़ैनी फरीसे यीशु कुजोरो थियो, तैनी एन लाव, त ज़ोने लगो, “अगर ए मैन्हु नबी भोथो त बुझ़ेथो कि ज़ै कुआन्श तैस कांए तै कौने ते ए केरि कुआन्शे? किजोकि ए बदचलने।”
40 Yesu akamwambia huyo Mfarisayo, “Simoni, ninacho kitu cha kukwambia.” Naye Simoni akamwambia, “Ndio Mwalimu, sema.” Yesu akasema,
यीशु तैसेरे इन खियाल ज़ैंनतां तैस सेइं ज़ोवं, “हे शमौन, मीं तीं सेइं किछ ज़ोनूए।” फरीसे ज़ोवं, “हे गुरू ज़ो।”
41 “Watu wawili walikuwa wamemkopa mtu fedha: mmoja alikuwa amekopa dinari mia tano, na mwingine hamsini.
यीशुए तैस सेइं मिसाल देइतां ज़ोवं “केन्ची शोहुकारेरो केन्ची दूई ज़न्न कां कर्ज़ो थियो, एक्की कां 500 दीनार, ते होरि कां 50 दीनार थिये।
42 Waliposhindwa kulipa madeni yao, huyo mtu aliwasamehe wote wawili. Sasa ni yupi kati ya hao wawili atampenda zaidi huyo bwana?”
ज़ैखन तैन कां देने जो किछ न राऊं, त तैनी शोहोकरे दुइने कर्ज़ो माफ़ कमाव। बस्सा, कौन तैन मरां जादे शोहुकारे सेइं प्यार केरेलो?”
43 Simoni akamjibu, “Ni dhahiri kwamba yule aliyesamehewa deni kubwa zaidi atampenda zaidi yule bwana.” Yesu akamwambia, “Sawa.”
शमौने जुवाब दित्तो, “मेरे समझ़ी सेइं त ज़ेसेरो जादे कर्ज़ो माफ़ कियो।” यीशुए ज़ोवं, “तीं ठीक फैसलो कियो।”
44 Halafu akamgeukia yule mwanamke na kumwambia Simoni, “Unamwona huyu mwanamke, sivyo? Basi, mimi nilipoingia hapa nyumbani kwako hukunipa maji ya kunawa miguu yangu; lakini mwanamke huyu ameniosha miguu yangu kwa machozi yake na kunipangusa kwa nywele zake.
यीशु तैस कुआन्शरे पासे तेकतां शमौने ज़ोवं, “कुन तू इस कुआन्शरां तकतस? अवं तेरे घरे अव, तीं मीं (रीतरे मुताबिक) पव धोने जो पानी न दित्तू, पन इसां मेरे पाव एंखेइं सेइं पव धोए ते अपने दोग्गेरे बालेईं सेइं पौंछ़े।”
45 Wewe hukunisalimu kwa kunibusu, lakini huyu mwanamke tangu nilipoingia hapa amekuwa akiibusu miguu yangu.
तीं मीं (रीतरे मुताबिक) फुम्मड़ी न दित्ती, पन एसां ज़ैखनेरो अवं इड़ी ओरोईं मेरे पव्वन फुमड़ी देनी न उडैई।
46 Wewe hukunionyesha ukarimu wako kwa kunipaka mafuta kichwani, lakini huyu mwanamke amefanya hivyo kwa kunipaka mafuta miguu yangu.
तीं मेरे दोग्गे पुड़ तेल न मल्लो, पन एसां मेरे पावन पुड़ इत्र मल्लो।
47 Kwa hiyo nakwambia amesamehewa dhambi zake nyingi kwa kuwa ameonyesha upendo mkubwa. Mwenye kusamehe kidogo, hupenda kidogo.”
“एल्हेरेलेइ अवं तीं सेइं ज़ोताईं कि, एसारे जादे पाप ज़ैना एसां कियोरे थिये, माफ़ भोए, किजोकि एसां जादे प्यार कियो, पन ज़ेसेरे थोड़े पाप माफ़ भोतन तै थोड़ो प्यार केरते।”
48 Basi, Yesu akamwambia yule mwanamke, “Umesamehewa dhambi zako.”
यीशुए तैस कुआन्शी जो ज़ोवं, “गा तेरे पाप माफ़ भोए।”
49 Na hapo wale waliokuwa pamoja naye mezani wakaulizana, “Ni mtu wa namna gani huyu awezaye kusamehe dhambi?”
एस गल्ली पुड़ ज़ैना तैस सेइं साथी रोट्टी खांने बिश्शोरे थिये, अपने-अपने मने मां सोचने लगे, “ए कौने ज़ै पाप भी माफ़ केरते, पाप त सिर्फ परमेशर माफ़ केरते?”
50 Naye Yesu akamwambia yule mwanamke, “Imani yako imekuokoa; nenda kwa amani.”
पन यीशुए तैस कुआन्शी सेइं ज़ोवं, “परमेशरे तू एल्हेरेलेइ बच़ाई कि तीं मीं पुड़ विश्वास कियो, हुनी तू खुशी सेइं गा।”