< Wahebrania 11 >
1 Kuwa na imani ni kuwa na hakika ya mambo tunayotumainia; kusadiki kabisa mambo tusiyoyaona.
Hagi amentintima hu'zana, onke'nona zamofo tamage huno fore hugahie huta amuhama nehuna zane.
2 Maana wazee wa kale walipata kibali cha Mungu kwa sababu ya imani yao.
Korapa vahe'mo'za zamentinti hu'nazagu, Anumzamo'a fatgo vahere huno huzmantene.
3 Kwa imani sisi tunafahamu kwamba ulimwengu uliumbwa kwa neno la Mungu; vitu vinavyoonekana kutoka vitu visivyoonekana. (aiōn )
Tamentinti nehunku, Anumzamo'a ke'areti ama mopane, monanena trohune huta antahi amara nehune. Ana hu'negu menima tavuma negona zana, Anumzamo'a nonkona zanteti tro hu'ne. (Jen-Agf 4:3-10.) (aiōn )
4 Kwa imani Abeli alimtolea Mungu dhabihu iliyokuwa bora zaidi kuliko ile ya Kaini. Kwa imani yake alikubaliwa na Mungu kuwa mwadilifu; Mungu mwenyewe alizikubali sadaka zake. Kwa imani yake ingawa amekufa, bado ananena.
Ebeli'a amentinti Anumzamofonte nehuno kre sramana vunte'neazamo, Keni'ma kre sramana vunte'neazana agaterene. Ebeli'a amentinti higeno Anumzamo'a fatgo nere huno huso'e huntene. Ebeli'a ko fri'neanagi amentinti hu'neazamo tagrira meninena hunerasamie. (Jen-Agf 5:21-24.)
5 Kwa imani Henoki alichukuliwa na Mungu, asipate kufa. Hakuonekana tena kwa sababu Mungu alikuwa amemchukua. Maandiko yasema kwamba kabla ya kuchukuliwa kwake, yeye alikuwa amempendeza Mungu.
Enoku'a amentinti higu Anumzamo'a avregeno ofrineno, monafinka marerige'za onke'naze. Na'ankure ofrino mani'nerera Anumzamofo avurera fatgo huno mani'negeno, Anumzamo muse hunteno avare'ne.
6 Basi, pasipo imani haiwezekani kumpendeza Mungu. Kwa maana kila mtu anayemwendea Mungu ni lazima aamini kwamba Mungu yuko, na kwamba huwatuza wale wanaomtafuta.
Amentintima omane'nesigeno'a, Anumzamofo avesizama avaririzamo'a amuho huntegahie. Na'ankure iza'o Anumzamofontema esimo'a, agra amentintima haniana, Anumzana mani'neankino, Agriku'ma hakaza vahera mizana nezamie huno antahino. (Jen-Agf 6:13-22.)
7 Kwa imani Noa alionywa na Mungu juu ya mambo ya baadaye ambayo hakuweza kuyaona bado. Alimtii Mungu, akajenga ile safina ambamo aliokolewa yeye pamoja na jamaa yake. Kutokana na hayo ulimwengu ulihukumiwa, naye Noa akapokea uadilifu unaotokana na imani.
Anumzamo'a Noana asamigeno amentinti ana kegura nehuno, amageanteno tima hagesifima naga'a zamagu vazisigura ventea tro hu'ne. Fore'ma osu'nea knaza fore hugahie huno Anumzamo'a asamine. Noama amentinti hu'neazamo, ama mopafi vahe'mofo kefo avu'avazazmia eriama nehigeno, Anumzamo'a fatgo nere huno huntene. (Jen-Agf 12:1-8.)
8 Kwa imani Abrahamu alimtii Mungu alipoitwa aende katika nchi ambayo Mungu angempa iwe yake. Ingawa hakujua alikokuwa anakwenda, Abrahamu alihama.
Abrahamu'ma henkama erisinti haresia kumate vinogu Anumzamo'ma huntegeno'a, inankna kumate vinogu huntene ontahi'neanagi, amentinti nehuno ke amageanteno vu'ne.
9 Kwa imani aliishi kama mgeni katika nchi aliyoahidiwa na Mungu. Aliishi huko katika hema kama walivyoishi Isaka na Yakobo, ambao pia walishiriki ahadi ileile.
Hagi Abrahamu'a Anumzamo'ma hunte'nea moparera amentinti nehuno zoka vahekna huno, seli no ome kino umanine. Ana higeno Asaki'ene Jekopukea anahukna huke Anumzamo'a huvempama hunte'nea zana erisintiharegaha'e hunte'nea netrene magoka ana seli nompina umani'naze.
10 Maana Abrahamu alikuwa akingojea mji wenye misingi imara, mji ambao Mungu mwenyewe ndiye fundi aliyeubuni na kuujenga.
Hakare zupa Abrahamu'a amentinti nehuno, henkama hanave ranku'ma Anumzamo retro hunteteno, Agra'a ki'nea ranku'ma erisigu aveganteno manine.
11 Kwa imani hata Sara aliamini kwamba Mungu hutimiza ahadi zake, kwa hiyo akajaliwa kuchukua mimba ingawaje alikuwa amepita umri.
Sera'enena tavavategeno avufgamo'a haviza hu'neanagi, amentinti nehuno Anumzamo'ma huvempa hu'nea kemo'a nena'a fore hugahie higu, mofavre kasentene. (Jen-Agf 17:19, 18:11-14, 21:2)
12 Kwa hiyo, kutoka katika mtu huyo mmoja, Abrahamu, ambaye alikuwa kama amekufa, walitokea watu wengi wasiohesabika kama vile nyota za mbinguni na mchanga wa pwani.
Hagi magoke ne' Abrahamu'a ozafarenea nepinti, maka fore hu'naza vahe'mo'za, monafi hanafi kna nehu'za, hagerinkenafi kahepankna hu'za ohampriga'a vahe mani'naze.
13 Watu hawa wote walikufa wakiwa na imani. Walikufa kabla ya kupokea mambo ambayo Mungu alikuwa ameahidi, lakini kwa mbali waliyaona, wakashangilia, na kukiri wazi kwamba wao walikuwa wageni na wakimbizi duniani.
Ama ana miko vahe'ma fri'nazana, huvempama huzmante'neazana e'orine'za fri'nazanagi, zamagra zmentinti nehu'za, afete'ma ne-eazama kenaza zankura muse nehu'za, ruregati zoka vahekna hu'za emani'naze.
14 Watu wanaosema mambo kama hayo, huonyesha wazi kwamba wanaitafuta nchi yao wenyewe.
E'ina hukna kema nehaza vahe'mo'za, zamagrama umani so'ema hanaza kumaku nehakaze.
15 Kama wangalikuwa wanaifikiria nchi walikotoka zamani, wangalipata nafasi ya kurudi huko.
Zamagrama e'naza kumategama vunakuma antahintahima hazasina, ete e'naza kumatega vazasine.
16 Lakini sasa wanataka nchi iliyo bora zaidi, yaani nchi ya mbinguni. Ndiyo maana Mungu haoni haya wakimwita yeye Mungu wao, kwa sababu yeye mwenyewe amekwisha watayarishia mji.
Hianagi knarema hu'nea kumaku nehakazana mona kumare. E'ina hu'negu Anumzamo'a tamagri Anumza mani'noe huzankura, Agra agazea osugahie. Na'ankure Agra mago ranku'ma retro huzmantene.
17 Kwa imani, Abrahamu alimtoa mwanae Isaka sadaka wakati Mungu alipomjaribu. Huyo Abrahamu ndiye aliyekuwa amepokea ahadi ya Mungu, lakini, hata hivyo, alikubali kumtoa dhabihu mwanae wa pekee,
Anumzamo'a Abrahamuna amentinti reheno kenaku, Aisakina ahenka kre sramana vunanto hu'ne. Huvempa kema huntenemo Abrahamu'a amentinti nehuno, magoke mofavrea Aisakina ahe fri'za hu'ne.
18 ingawa Mungu alikuwa amemwambia: “Wazawa wako watatokana na Isaka.”
Anumzamo'a Abrahamunku hu'neana, Aisakipinti fore hanaza vaheku, Abrahamu ageheze huno hugahaze huntene. (Jen-Agf 1:12)
19 Abrahamu aliamini kwamba Mungu anaweza kuwafufua wafu: na kwa namna fulani kweli Abrahamu alimpata tena mwanae kutoka wafu.
Abrahamuma agesama antahi'neana, Aisakima ahe frisugeno'a Anumzamo asimura ete amigahie huno agesa antahine. Hagi ana hu'negu nemofoma avreneazamo frizampinti avrenea avame'za huraveri hu'ne. (Jen-Agf 22:1-18.)
20 Kwa imani Isaka aliwabariki Yakobo na Esau, wapate baraka zitakazokuja baadaye.
Aisaki'a amentinti hu'negu, Jekopu'ene Isokea henka'a erisa'a asomu kea huvempa huznantene. (Jen-Agf 27:27-29, 39-40)
21 Kwa imani Yakobo alipokuwa karibu kufa, aliwabariki kila mmoja wa wana wa Yosefu, akamwabudu Mungu akiegemea ile fimbo yake.
Jekopu'a amentinti hu'negu, fri'zama nehuno'a Josefena tare mofavreararena asomura hu'nezanenteno kepri huno azompare otineno, monora Anumzamofona huntene. (Jen-Agf 48)
22 Kwa imani Yosefu alipokuwa karibu kufa, alinena juu ya kutoka kwa Waisraeli katika nchi ya Misri, na pia akawaachia maagizo kuhusu mifupa yake.
Josefe'a amentinti hu'negu, frinaku'ma nehuno'a, hanavetino Israeli vahekura, Isipima atreta vanutma zaferinani'a ramina erineta viho huno huzmantene. (Jen-Agf 50:24-25.)
23 Kwa imani wazazi wa Mose walimficha huyo mtoto kwa muda wa miezi mitatu baada ya kuzaliwa kwake. Walimwona kuwa ni mtoto mzuri, wala hawakuiogopa amri ya mfalme.
Hagi Mosese nererake nefakea zanamentinti hu'naku, Mosesema kasentegeno'a 3'a ikamofo agu'afina azeri frakintakeno znagranena mani'ne. Na'ankure zanagra ka'ana ana mofavremo'a hentofa mofavre maninegeke, kini nemofo kasegema rutagre zankura korera osu'na'e. (Eks-Ati 1:22, 2:1-15)
24 Kwa imani Mose alipokuwa mtu mzima, alikataa kuitwa mwana wa binti Farao.
Mosese'a amentinti hu'negu, zomareno rama nehuno'a Fero mofamofo mofavre hu'za agrikuma huzankura avesra hu'ne.
25 Aliona ni afadhali kuteseka pamoja na watu wa Mungu kuliko kufurahia raha ya dhambi kwa kitambo kidogo.
Anumzamofo vahe'ma zamazeri havizama hazaza hu'za azeri haviza huzanku agesa nentahino, atupa knafi kumimofo kefo avu'avazampi muse huzankura avesra hu'ne.
26 Alitambua kwamba kuteseka kwa ajili ya Masiha kuna faida kubwa zaidi kuliko utajiri wote wa nchi ya Misri, maana alikuwa anatazamia tuzo la baadaye.
Agra Isipi kumamofo feno erizankura nontahino, Kraisintekuma natama erisuana knare hugahie huno agesa antahine. Na'ankure Anumzamo'ma henkama ra mizama amizanku anara hu'ne.
27 Kwa imani Mose alihama kutoka nchi ya Misri bila kuogopa hasira ya mfalme; na wala hakurudi nyuma, kwani alikuwa kama mtu aliyemwona yule Mungu asiyeonekana.
Mosese'a amentinti hu'negu kini ne'mo'ma arimpa ahentezankura koro osu Isipi mopa atreno vu'ne. Na'ankure agra onkenemofonte avuraga kenteno kazigazi huno vu'ne.
28 Kwa imani aliadhimisha siku ya Pasaka, akaamuru damu inyunyizwe juu ya milango, ili yule Malaika Mwangamizi asiwaue wazaliwa wa kwanza wa Israeli.
Mosese'a amentinti hu'negu, Israeli vahera zamasimge'za sipisipi ahe'za korana nonkafa zamirera frenazageno, Anumzamofo ankeromo'a ozamahe zmagaterene. (Eks-Ati 12:21-30.)
29 Kwa imani watu wa Israeli walivuka bahari ya Shamu, kana kwamba ilikuwa nchi kavu; lakini Wamisri walipojaribu kufanya hivyo walikufa maji.
Hagi Israeli vahe'mo'za Anumzamofonte zmentinti hu'nazagu, hagege moparema hiaza hu'za hagerina takahe'naze. Hianagi Isipi vahe'mo'za anama hazaza hu'za takahenaku hu'nazanagi, ti nakri'naze. (Eks-Ati 14:21-31.)
30 Kwa imani kuta za mji wa Yeriko zilianguka watu wa Israeli walipokwisha zunguka kwa muda wa siku saba.
Israeli vahe'mo'za Anumzamofonte zametinti hu'nazagu, 7ni'a knafina Jeriko kumara kagizageno, vihu keginamo'a fragu vaziramine. (Jos 6:12-21.)
31 Kwa imani Rahabu aliyekuwa malaya hakuangamia pamoja na wale waliomwasi Mungu, kwa sababu aliwakaribisha wale wapelelezi.
Rehapu monko a'mo'agi Anumzamofonte amentinti nehuno, tare afure vahetrena znaza huno zanazeri frakinegu, kuma ane vahe'amo'za keontahiza vahe'ma zamahe frifina agrira ahe ofri'ne. (Jos 2:1-21, 6:22-25.)
32 Basi, niseme nini zaidi? Wakati hauniruhusu kueleza juu ya Gedeoni, Baraki, Samsoni, Yeftha, Daudi, Samweli na manabii.
Hagi na'ane hu'na mago'anena hugahue? Gidionima, Barakima, Samsonima, Jeptama, Devitima, Samueliki, kasanampa vahe'mokizmi zamagenkema tamasamisua knani'a nagrira omne'nene.
33 Kwa imani hawa wote walipigana vita na wafalme, wakashinda. Walitenda mambo adili, wakapokea yale aliyoahidi Mungu. Walifunga vinywa vya simba,
E'i ana zamentintima haza vahe'mo'za ru kumate vahe'ma ha'ma huzmantazana zmagatenere'za, fatgo zamavuzmava hazagu huvempama hu'nea zana enerizageno, laionimofo zmagira ruhamunki'naze.
34 Walizima mioto mikali, waliepuka kuuawa kwa upanga. Walikuwa dhaifu lakini walipata nguvu. Walikuwa hodari katika vita wakashinda majeshi ya kigeni.
Zamagra tusi'a tevema nereantevea resu nehazageno, kazintetira zamahe friga osu'naze. Zamagrira hanavezmi omaneneanagi hanave vahe nese'za, hapina hanavetiza ha' vahe zamia zamarotago hu'naze.
35 Na, wanawake walioamini walirudishiwa wafu wao wakiwa wamefufuliwa. Baadhi yao walikataa kufunguliwa, wakateswa mpaka kufa ili wapate kufufuliwa na kuingia katika maisha bora zaidi.
A'nemo'za zamavesi nentaza vahe'ma fri'nea vahera azeri otige'za nezmavrazageno, mago'amokizmia kanona zamizanagi, Anumzamofona otre kazigazi hu'za amage'anteza nevu'za, zamagra fripinti oti'za knare zmasimuma erisaza zanku antahintahi hu'naze.
36 Wengine walidhihakiwa na kupigwa mijeledi, na wengine walifungwa minyororo na kutupwa gerezani.
Mago'amokizmia kiza zokago ke hu'nezamante'za sefu kanonkeve zamiza zamavufaga zamahe tragatrogo nehu'za, mago'amokizmi'a seni nofiteti kina rezmante'za zamavare'za kina hu'nezmantaze.
37 Walipigwa mawe, walipasuliwa vipandevipande, waliuawa kwa upanga. Walizungukazunguka wakiwa wamevaa ngozi za kondoo na ngozi za mbuzi, walikuwa watu maskini, walioteswa na kudhulumiwa.
Mago'amokizmia have knonu zamahe nefrizageno, mago'a mokizmia sonteti refragi tare nehazageno, mago'amokizmi kaziknonu zamahe fri'naze. Hanki mago'amo'za sipisipine meme akrute kukena nehu'za, zamagara netegeno, zamazeri haviza hu'naze.
38 Ulimwengu haukustahili kuwa na watu hao. Walitangatanga jangwani na mlimani, wakaishi katika mashimo na mapango ya ardhi.
Ama mopafi vahe'mo'za knarera huozamantege'za, ka'ma kokampine, agonafine, havegampima, kerigampina masetere hu'za vano hu'naze.
39 Watu hawa wote walionekana kuwa mashujaa kwa sababu ya imani yao. Hata hivyo, hawakupokea yale ambayo Mungu aliwaahidia,
E'i ana maka vahe'mo'za zmentinti hazagu, Anumzamo'a hugnare huzmantene. Hu'neanagi Anumzamo'ma huvempa huzamante'nea zana e'orine'za fri'naze.
40 maana Mungu alikuwa ameazimia mpango ulio bora zaidi kwa ajili yetu; yaani wao wangeufikia ukamilifu wakiwa pamoja nasi.
Ama anazantamina Anumzamo'a knarezantami retro hurantegeno me'neankino, zamagrama koma erizankura Anumzamo'a avenosianki, tagranema magoka omerisunegu retro hurantene.