< Mithali 8 >
1 Je hekima haiti? Je ufahamu hapazi sauti yake?
Tu proclameras la Sagesse, afin que la prudence t'obéisse.
2 Juu ya kilima kando ya barabara, kwenye njia panda, hekima anasimama.
Car elle se tient sur les cimes des monts; elle est debout au milieu des sentiers.
3 Kando ya njia ya kuingilia mjini, karibu na milango ya mji, anaita kwa sauti.
Elle s'assied devant les portes des riches, et à l'entrée des villes; elle chante
4 Watu, ninawaita ninyi na ninapaza sauti yangu kwa wana wa wanadamu.
C'est vous, ô hommes, que j'appelle; j'élève ma voix devant les fils des hommes.
5 Ninyi wajinga, jifunzeni hekima, na ninyi mnaochukia maarifa, lazima mjipatieni moyo wa ufahamu.
Comprenez, innocents, la subtilité; et vous, ignorants, déposez la science en votre cœur.
6 Sikiliza na mimi nitasema mambo mazuri na nifumbuapo midomo yangu nitaongea haki.
Écoutez-moi; car je vais dire des choses saintes, et proférer de mes lèvres la justice.
7 Maana kinywa changu hunena uaminifu na midomo yangu huchukia uovu.
Car ma langue va méditer la vérité, et j'ai en abomination les lèvres menteuses.
8 Maneno ya kinywa changu yote ni haki; hakuna kilichogeuzwa wala kupotoshwa.
Toutes les paroles de ma bouche sont selon la justice; en elles rien d'oblique et de tortueux.
9 Maneno yangu yote yamenyooka kwa yule mwenye kuelewa; maneno yangu ni haki kwa wale wanaotafuta maarifa.
Elles sont toutes offertes à ceux qui comprennent, et justes pour ceux qui trouvent la Sagesse.
10 Chagua fundisho langu badala ya fedha na maarifa kuliko dhahabu safi.
Recevez l'instruction et non l'argent, et la science plutôt que l'or raffiné.
11 Maana mimi, hekima ni bora kuliko vito; hakuna unachokitamani kinaweza kulinganishwa na mimi.
Car la sagesse a plus de prix que les pierres précieuses, et rien de ce que l'on estime de plus précieux ne la vaut.
12 Mimi, hekima, naishi kwa utaratibu, na ninamiliki maarifa na busara.
Moi, la Sagesse, j'ai demeuré avec le conseil et le savoir; j'ai appelé à moi l'intelligence.
13 Hofu ya Mungu ni kuchukia uovu- nachukia majivuno na kiburi, njia ya uovu, na kauli iliyopotoka- hivyo ninavichukia.
La crainte du Seigneur hait l'iniquité, et l'insolence, et l'orgueil et les voies des méchants; et moi aussi, je hais les voies tortueuses des méchants.
14 Ninaushauri mzuri na hekima sahihi; mimi ni busara; nguvu zipo kwangu.
C'est à moi le conseil et la fermeté, à moi la prudence, à moi la force.
15 Kwa njia yangu wafalme hutawala- pia na waungwana, na wote ambao hutawala kwa haki.
Par moi, les rois règnent, et les princes écrivent des jugements équitables.
16 Kwa njia yangu wafalme hutawala na waungwana na wote wanaotawala kwa haki.
Par moi, les grands sont glorifiés; par moi, les monarques commandent à la terre.
17 Nawapenda wale wanaonipenda, na wale wanaonitafuta kwa bidii, wataniona.
Moi j'aime ceux qui m'aiment, et ceux qui me cherchent me trouvent.
18 Kwangu kunautajiri na heshima, utajiri wa kudumu na haki.
De moi dépendent la fortune et la gloire, et les grandes richesses et la justice.
19 Tunda langu ni bora kuliko dhahabu, bora hata kuliko dhahabu safi.
Mieux vaut recueillir mes fruits que de l'or et des pierres précieuses, et mes rejetons sont meilleurs que l'argent le plus pur.
20 Ninazalisha kilicho bora kuliko fedha safi. Natembea katika njia ya haki,
Je me promène dans les voies de l'équité, et je reviens par les voies de la justice;
21 katika mapito ambayo huelekea kwenye haki, ili niwape urithi wale wanaonipenda na kuzijaza hazina zao.
pour distribuer à ceux qui m'aiment une part de mes richesses, et remplir de biens leurs trésors. Après vous avoir publié ce qui arrive chaque jour, je vais énumérer les choses qui sont de toute éternité.
22 Yehova aliniumba tokea mwanzo- mwazoni mwa matendo yake ya nyakati za kale.
Le Seigneur m'a créé au commencement de Ses voies, pour faire Ses œuvres.
23 Tokea enzi za kale niliwekwa katika nafasi- tokea kwanza, tokea mwanzo wa dunia.
Il m'a établie avant le temps, au commencement, avant de créer la terre,
24 Kabla ya bahari, mimi nilizaliwa- kabla ya kuwepo chemchemi zenye maji tele.
et avant de créer les abîmes, avant que l'eau jaillit des fontaines.
25 Kabla ya milima na vilima kuwekwa, mimi nilizaliwa.
Il m'a engendrée avant que les montagnes et les collines fussent affermies.
26 Nilizaliwa kabla ya Yehova hajaiumba dunia wala makonde, hata mavumbi ya kwanza katika dunia.
Le Seigneur a fait les champs et les déserts, et les cimes habitées sous le ciel.
27 Nilikuwepo alipoziimarisha mbingu, wakati alipochora mstari katika sura ya kilindi.
Quand Il a préparé le ciel, j'étais auprès de Lui, et lorsqu'Il a élevé Son trône sur les vents,
28 Nilikuwepo alipoimarisha anga la juu na wakati wa kutengeneza kina cha chemchemi.
et lorsqu'en haut Il a donné aux nuées leur cohérence, et aux fontaines qui sont sous le ciel leur équilibre,
29 Nilikuwepo alipotengeneza mipaka ya bahari, ili maji yasisambae kuvuka pale alipoyaamuru, na wakati anaamuru misingi ya dunia sehemu ya kukaa.
et lorsqu'Il a affermi les fondements de la terre;
30 Nilikuwa kando yake, kama fundistadi mkuu, na mimi nilikuwa furaha yake siku kwa siku, nikifurahi mbele zake daima.
j'étais là, près de Lui, disposant tout avec Lui; j'étais là, et Il Se délectait en moi; chaque jour, à tout moment, je me réjouissais de la vue de Son visage;
31 Nilikuwa nikifurahi katika dunia yake yote na furaha yangu ilikuwa kwa wana wa wanadamu.
lorsqu'Il S'applaudissait d'avoir achevé la terre, et Se complaisait dans les fils des hommes.
32 Na sasa, wanangu, nisikilizeni, maana wale wazishikao njia zangu watakuwa na furaha.
Maintenant donc, mon fils, écoute-moi:
33 Sikilizeni fundisho langu na mpate hekima; wala msilipuuze.
34 Anisikilizaye atakuwa na furaha- kila siku akitazama katika malango yangu, akinisubiri pembeni mwa milango ya masikani yangu.
Heureux l'homme qui m'écoutera, et le mortel qui gardera mes voies, veillant le jour à mes portes et gardant le seuil de ma demeure.
35 Maana yeyote anionaye mimi, anapata uzima, naye atapata kibali kwa Yehova.
Car mes portes sont des portes de vie, et en elles réside la volonté du Seigneur.
36 Na yeyote asiyeniona mimi, hujiumiza mwenyewe, wote wanaonichukia hupenda mauti.
Ceux qui pèchent contre moi outragent leur âme, et ceux qui me haïssent aiment la mort.