< Mithali 8 >
1 Je hekima haiti? Je ufahamu hapazi sauti yake?
Donge rieko luongo? Donge ngʼeyo tiend wach tingʼo dwonde ka goyo koko?
2 Juu ya kilima kando ya barabara, kwenye njia panda, hekima anasimama.
Ochungʼ e kuonde motingʼore e bath yo, e akerkeke mag yore.
3 Kando ya njia ya kuingilia mjini, karibu na milango ya mji, anaita kwa sauti.
Oywak matek e bath dhorangeye midonjogo e dala maduongʼ,
4 Watu, ninawaita ninyi na ninapaza sauti yangu kwa wana wa wanadamu.
kowacho niya, “Aluongou, yaye un ji, aluongou un ji duto manie piny.
5 Ninyi wajinga, jifunzeni hekima, na ninyi mnaochukia maarifa, lazima mjipatieni moyo wa ufahamu.
Un joma ngʼeyogi tin, nwangʼuru rieko; to un joma ofuwo, nwangʼuru ngʼeyo.
6 Sikiliza na mimi nitasema mambo mazuri na nifumbuapo midomo yangu nitaongea haki.
Winjuru, nikech an gi gik mabeyo mangʼeny madwaro nyisou; ayawo dhoga mondo awach gima kare.
7 Maana kinywa changu hunena uaminifu na midomo yangu huchukia uovu.
Dhoga wacho gima adiera nikech dhoga kwedo gik maricho.
8 Maneno ya kinywa changu yote ni haki; hakuna kilichogeuzwa wala kupotoshwa.
Weche duto mawuok e dhoga gin kare, onge moro kuomgi mobam kata modwanyore.
9 Maneno yangu yote yamenyooka kwa yule mwenye kuelewa; maneno yangu ni haki kwa wale wanaotafuta maarifa.
Ne jogo mongʼeyo pogo tiend wach, gigi duto nikare, giber ni jogo man-gi ngʼeyo.
10 Chagua fundisho langu badala ya fedha na maarifa kuliko dhahabu safi.
Yier puonjna kar fedha kendo ngʼeyo kar dhahabu mowal,
11 Maana mimi, hekima ni bora kuliko vito; hakuna unachokitamani kinaweza kulinganishwa na mimi.
nikech rieko ber moloyo kite ma nengogi tek, kendo gimoro amora madiher ok nyal romo kode.
12 Mimi, hekima, naishi kwa utaratibu, na ninamiliki maarifa na busara.
“An, rieko, wadak kaachiel gi ngʼado bura makare; an-gi ngʼeyo kod pogo tiend wach.
13 Hofu ya Mungu ni kuchukia uovu- nachukia majivuno na kiburi, njia ya uovu, na kauli iliyopotoka- hivyo ninavichukia.
Luoro Jehova Nyasaye en sin gi richo; amon gi sunga kod ngʼayi, timbe maricho kod wuoyo mochido.
14 Ninaushauri mzuri na hekima sahihi; mimi ni busara; nguvu zipo kwangu.
Ngʼado rieko kod ngʼado bura malongʼo gin maga; an-gi winjo tiend wach kod nyalo.
15 Kwa njia yangu wafalme hutawala- pia na waungwana, na wote ambao hutawala kwa haki.
An ema amiyo ruodhi locho kendo joloch loso chike makare.
16 Kwa njia yangu wafalme hutawala na waungwana na wote wanaotawala kwa haki.
Nikech an, amiyo yawuot ruodhi loch kod joka ruodhi duto marito pinje.
17 Nawapenda wale wanaonipenda, na wale wanaonitafuta kwa bidii, wataniona.
Ahero jogo mohera, to jogo ma manya yuda.
18 Kwangu kunautajiri na heshima, utajiri wa kudumu na haki.
Mwandu gi luor ni kuoma, mwandu mochwere kod mewo.
19 Tunda langu ni bora kuliko dhahabu, bora hata kuliko dhahabu safi.
Olemba ber moloyo dhahabu maber, gino machiwo oloyo fedha moyier.
20 Ninazalisha kilicho bora kuliko fedha safi. Natembea katika njia ya haki,
Awuotho e yo mobidhore makare, e yore mag bura makare,
21 katika mapito ambayo huelekea kwenye haki, ili niwape urithi wale wanaonipenda na kuzijaza hazina zao.
kachiwo mwandu ni jogo mohera kendo amiyo kuondegi mag keno bedo mopongʼ chutho.
22 Yehova aliniumba tokea mwanzo- mwazoni mwa matendo yake ya nyakati za kale.
“Jehova Nyasaye nokwongo chweya kaka tichne mokwongo motelo ni tijene machon.
23 Tokea enzi za kale niliwekwa katika nafasi- tokea kwanza, tokea mwanzo wa dunia.
Noyiera aa chakruok manyaka chiengʼ, kapok piny kobetie.
24 Kabla ya bahari, mimi nilizaliwa- kabla ya kuwepo chemchemi zenye maji tele.
Kapok nembe kobetie, nonywola kata ka sokni mopongʼ gi pi ne onge.
25 Kabla ya milima na vilima kuwekwa, mimi nilizaliwa.
Nonywola ka gode madongo ne pok obedo kuonde ma gintie, bende ka gode matindo ne pod onge,
26 Nilizaliwa kabla ya Yehova hajaiumba dunia wala makonde, hata mavumbi ya kwanza katika dunia.
kapok ne ochweyo piny kaachiel gi pewene kata mana lowo mar piny.
27 Nilikuwepo alipoziimarisha mbingu, wakati alipochora mstari katika sura ya kilindi.
Ne antie kane oketo polo kama entie, kata kane oketo giko mar nembe,
28 Nilikuwepo alipoimarisha anga la juu na wakati wa kutengeneza kina cha chemchemi.
kane oketo boche polo malo, kendo kane oketo sokni mag nembe mogurore motegno,
29 Nilikuwepo alipotengeneza mipaka ya bahari, ili maji yasisambae kuvuka pale alipoyaamuru, na wakati anaamuru misingi ya dunia sehemu ya kukaa.
kane ochiwo kuonde giko mag nam matin mondo pi kik okadh kama oketee, kendo kane oloso mise mar piny.
30 Nilikuwa kando yake, kama fundistadi mkuu, na mimi nilikuwa furaha yake siku kwa siku, nikifurahi mbele zake daima.
Ne an jatich molony mobedo bute. Napongʼ gi mor mogundho odiechiengʼ ka odiechiengʼ kamor e nyime kinde duto,
31 Nilikuwa nikifurahi katika dunia yake yote na furaha yangu ilikuwa kwa wana wa wanadamu.
ka amor e pinye mangima kendo ail gi ji duto.
32 Na sasa, wanangu, nisikilizeni, maana wale wazishikao njia zangu watakuwa na furaha.
“Omiyo koro yawuota, winjauru; gin johawi jogo morito yorena.
33 Sikilizeni fundisho langu na mpate hekima; wala msilipuuze.
Winjuru puonjna mondo ubed mariek, kik uchagi.
34 Anisikilizaye atakuwa na furaha- kila siku akitazama katika malango yangu, akinisubiri pembeni mwa milango ya masikani yangu.
En jahawi ngʼat mawinja, marito pile e dhoutena korito e dhorangaya.
35 Maana yeyote anionaye mimi, anapata uzima, naye atapata kibali kwa Yehova.
Nimar ngʼat monwangʼa oyudo ngima kendo oyudo ngʼwono kuom Jehova Nyasaye.
36 Na yeyote asiyeniona mimi, hujiumiza mwenyewe, wote wanaonichukia hupenda mauti.
To ngʼatno ma odaga hinyore kende owuon; jogo duto mamon koda ohero tho.”