Mithali 6
1 Mwanangu, kama utaweka pesa zako kuwa dhamana kwa mkopo wa jirani yako; kama ukitoa ahadi yako katika mkopo wa mtu usiyemjua,
Synu mój! jeźlibyś ręczył za przyjaciela twego, a dałbyś obcemu rękę twoję:
2 basi umejiwekea mtego mwenyewe na umenaswa kwa maneno ya kinywa chako.
Usidliłeś się słowy ust twoich, pojmanyś mowami ust twoich.
3 Mwanagu, ukinaswa kwa maneno yako mwenyewe, fanya haya ili kujiokoa, kwa kuwa umeangukia kwenye mikono ya jirani yako; nenda unyenyekee na ufanye shauri mbele ya jirani yako.
Przetoż uczyń tak, synu mój! a wyzwól się, gdyżeś wpadł w rękę przyjaciela twego; idźże, upokórz się, a nalegaj na przyjaciela twego.
4 Usiruhusu usingizi katika macho yako wala kope za macho yako kusinzia.
Nie dawaj snu oczom twoim, ani drzemania powiekom twoim.
5 Jiokoe mwenyewe kama swala kutoka katika mkono wa mwindaji, kama ndege kutoka katika mkono wa mwinda ndege.
Wyrwij się jako łani z rąk myśliwca i jako ptak z ręki ptasznika.
6 Wewe mtu mvivu, mwangalie mchwa, zitafakari njia zake ili kupata busara.
Idź do mrówki, leniwcze! obacz drogi jej, a nabądź mądrości;
7 Hana akida, afisa au mtawala,
Która, choć nie ma wodza, ani przełożonego, ani pana,
8 lakini huandaa chakula chake wakati wa joto na wakati wa mavuno huweka hazina ili kula baadaye.
Przecież w lecie gotuje pokarm swój, a zgromadza w żniwa żywność swoję.
9 Ewe mtu mvivu, utalala hata lini? Wakati gani utainuka usingizini?”
Leniwcze! dokądże leżeć będziesz? kiedyż wstaniesz ze snu swego?
10 Lala kidogo, sizia kidogo, kunja mikono kupumzika kidogo” -
Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał.
11 ndipo umasikini wako utakapokujia kama mporaji na uhitaji wako kama askari wa vita.
A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój, jako mąż zbrojny.
12 Mtu asiyefaa-mtu mwovu- huishi kwa kauli za udanganyifu wake,
Człowiek niepobożny, mąż złośliwy chodzi w przewrotności ust;
13 akipepesa macho yake, akiashilia kwa miguu yake na kusonta kwa videle vyake.
Mruga oczyma swemi, mówi nogami swemi, ukazuje palcami swemi;
14 Hufanya njama za uovu kwa hila ya moyo wake; daima huchochea faraka.
Przewrotności są w sercu jego, myśli złe na każdy czas, a zwady rozsiewa.
15 Kwa hiyo msiba wake utamkumba kwa ghafula, punde atavunjika vibaya wala hatapona.
Przetoż prędko przyjdzie upadek jego; nagle skruszony będzie bez uleczenia.
16 Kuna vitu sita ambavyo Yehova huvichukia, saba ambavyo ni chukizo kwake.
Sześć jest rzeczy, których nienawidzi Pan, a siódma jest obrzydliwością duszy jego;
17 Macho ya mtu mwenye kiburi, ulimi wa uongo, mikono inayomwaga damu ya watu maasumu,
Oczów wyniosłych, języka kłamliwego, i rąk wylewających krew niewinną;
18 moyo unaobuni njama mbaya, miguu inayokimbilia maovu upesi,
Serca, które knuje myśli złe; nóg, które się kwapią bieżeć ku złemu;
19 shahidi asemaye uongo na apandaye faraka kati ya ndugu.
Świadka fałszywego, który mówi kłamstwo, i tego, który sieje rosterki między braćmi.
20 Mwanangu, itii amri ya baba yako na wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
Strzeżże, synu mój! przykazania ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
21 Uyafunge katika moyo wako siku zote; yafunge kwenye shingo yako.
Wiążże je zawżdy u serca twego, a wieszaj je u szyi twojej.
22 utembeapo, yatakuongoza; ulalapo yatakulinda, na uamkapo yatakufundisha.
Gdziekolwiek pójdziesz, poprowadzi cię; gdy, zaśniesz strzedz cię będzie, a gdy się ocucisz, rozmawiać z tobą będzie,
23 Maana amri ni taa, na mafundisho ni nuru; kinga za kuadilisha za njia ya uzima.
(Bo przykazanie jest pochodnią, nauka światłością, a drogą żywota są karności ćwiczenia.)
24 Yanakulinda dhidi ya mwanamke malaya, dhidi ya maneno laini ya uzinzi.
Aby cię strzegły od niewiasty złej, i od łagodnego języka niewiasty obcej.
25 Moyoni mwako usiutamani uzuri wake wala usitekwe katika kope zake.
Nie pożądaj piękności jej w sercu twojem, a niech cię nie łowi powiekami swemi.
26 Kulala na malaya inaweza kugharimu bei ya kipande cha mkate, lakini mke wa mtu mwingine inagharimu uzima wako wote.
Albowiem dla niewiasty wszetecznej zubożeje człowiek aż do kęsa chleba; owszem żona cudzołożna drogą duszę łowi.
27 Je mtu anaweza kubeba moto katika kifua chake bila kuuguza mavazi yake?
Izaż może kto brać ogień do zanadrzy swoich, aby szaty jego nie zgorzały?
28 Je mtu anaweza kutembea juu ya makaa bila kuchomwa miguu yake?
Izaż może kto chodzić po rozpalonym węglu, aby się nogi jego nie poparzyły?
29 Ndivyo alivyo mtu alalaye na mke wa jirani yake; yule alalaye na huyo mke hatakosa adhabu.
Tak kto wchodzi do żony bliźniego swego, nie będzie bez winy, ktokolwiek się jej dotknie.
30 Watu hawawezi kumdharau mwizi kama anaiba ili kukidhi hitaji lake la njaa.
Nie kładą hańby na złodzieja, jeżliż co ukradnie, chcąc nasycić duszę swoję, będąc głodnym;
31 Walakini akimatwa, atalipa mara saba ya kile alichoiba; lazima atoe kila kitu cha thamani katika nyumba yake.
Ale gdy go zastaną, nagradza siedmiorako, albo wszystkę majętność domu swego daje.
32 Mtu anayefanya uzinzi hana akili; hufanya hiyo kwa uharibifu wake mwenyewe.
Lecz cudzołożący z niewiastą głupi jest, a kto chce zatracić duszę swoję, ten to czyni.
33 Anasitahili aibu na majeraha na fedheha yake haiwezi kuondolewa.
Karanie i zelżywość odniesie, a hańba jego nie będzie zgładzona.
34 Maana vivu humghadhibisha mtu; hatakuwa na huruma wakati wa kulipa kisasi chake.
Bo zawisna miłość jest zapalczywością męża, a nie sfolguje w dzień pomsty.
35 Ujapompa zawadi nyingi, hatakubali mbadala wa kusuruhishwa wala kulipwa.
Nie będzie miał względu na żaden okup, ani przyjmie, chociażby mu najwięcej darów dawano.
