Mithali 4
1 Wanangu, sikilizeni, fundisho la baba, na zingatieni ili mjue maana ya ufahamu.
Zwanini, madodana ami, izeluleko zikayihlo; lalelani lizuze ukuqedisisa.
2 Mimi ninawapa mafundisho mazuri; msiyaache mafundisho yangu.
Ngilipha izifundo ezipheleleyo; ngakho lingalahli imfundiso yami.
3 Mimi nilikuwa mwana kwa baba yangu, mpole na mtoto pekee kwa mama yangu,
Ngathi ngisengumfana emzini kababa, ngisebuthakathaka, ngiyimi ngedwa ingane kamama,
4 baba alinifundisha akiniambia, “Moyo wako uzingatie sana maneno yangu; shika amri zangu nawe uishi.
wangifundisa ubaba wathi, “Abambe amazwi ami ngenhliziyo yakho yonke; gcina imilayo yami ukuze uphile.
5 Jipatie hekima na ufahamu; usisahau na kuyakataa maneno ya kinywa changu;
Zuza ukuhlakanipha, zuza ukuqedisisa; ungawakhohlwa amazwi ami, kumbe ugudluke kuwo.
6 usiiache hekima nayo itakulinda; ipenda nayo itakuhifadhi salama.
Ungafulatheli ukuhlakanipha, kuzakuvikela; kuthande, kuzakulinda.
7 Hekima ni kitu cha muhimu sana, hivyo jipatie hekima na tumia namna zote kuweza kupata ufahamu.
Ukuhlakanipha kuyinqaba; ngakho zuza ukuhlakanipha. Zuza ukuqedisisa loba kungathatha konke olakho.
8 Tunza hekima nayo itakutukuza; ikumbatie nayo itakuheshimu.
Kugogose, kuzakuphakamisa; kugone, kuzakunika udumo.
9 Hekima itaweka kilemba cha heshima juu ya kichwa chako; itakupa taji zuri.
Kuzakwethesa umqhele wamaluba omusa ekhanda lakho kukwethese umqhele wenkazimulo.”
10 Mwanangu, sikiliza, na kuzingatia maneno yangu, nawe utapata miaka mingi ya maisha yako.
Zwana mntanami, yamukela lokho engikutshoyo, ukuze insuku zokuphila kwakho zibe zinengi.
11 Ninakuelekeza katika njia ya hekima, nimekuongoza katika mapito yaliyonyooka.
Ngiyakukhokhela endleleni yokuhlakanipha, ngikuqondise ezindleleni eziqondileyo.
12 Unapotembea, hakuna atakayesimama katika njia yako na kama ukikimbia hutajikwaa.
Nxa uhamba kawuyikuthikaza; nxa ugijima kawuyikukhubeka.
13 Shika mwongozo wala usiuache, utakuongoza, maana ni uzima wako.
Bambelela iziqondiso, ungayekethisi; zigcine kuhle ngoba ziyikuphila kwakho.
14 Usifuate njia ya waovu wala usiende katika njia ya watendao uovu.
Ungayingeni indlela yababi njalo ungahambi endleleni yezigangi.
15 Jiepushe nayo, usipite katika njia hiyo; geuka na upite njia nyingine.
Ixwaye, ungahambi ngayo; itshiye uqhubeke ngeyakho indlela.
16 Maana hawawezi kulala mpaka wafanye ubaya na hupotewa na usingizi hadi wasababishe mtu kujikwaa.
Phela kabalali bengenzanga ukuganga; badela ubuthongo ukuze baqale balimaze omunye umuntu.
17 Maana wao hula mkate wa uovu na hunywa divai ya vurugu.
Badla isinkwa sobubi banathe iwayini lobudlwangudlwangu.
18 Bali njia ya mwenye kutenda haki ni kama mwanga ung'aao, huangaza zaidi na zaidi hadi mchana inapowasili kwa ukamilifu.
Indlela yabalungileyo injengovivi lokusa, kukhule ukukhanya kwalo kuze kuphelele emini.
19 Njia ya waovu ni kama giza - hawajui ni kitu gani huwa wanajikwaa juu yake.
Kodwa indlela yababi ifana lomnyama omkhulu; kabazi ukuthi kuyini okubakhubayo.
20 Mwanangu, zingatia maneno yangu; sikiliza kauli zangu.
Ndodana yami, zwana lokhu engikutshoyo; lalelisisa amazwi ami.
21 Usiziache zikaondoka machoni pako; uzitunze katika moyo wako.
Ungawasusi emehlweni akho, agcine enhliziyweni yakho;
22 Maana maneno yangu ni uzima kwa wenye kuyapata na afya katika mwili wao.
ngoba ayikuphila kulabo abawafumanayo; lokuqina komzimba wonke womuntu.
23 Ulinde salama moyo wako na uukinge kwa bidii zote; kwa kuwa katika moyo hububujika chemichemi za uzima.
Phezu kwakho konke, gcina inhliziyo yakho, ngoba ingumthombo wokuphila kwakho.
24 Jiepushe na kauli za udanganyifu na ujiepushe na mazungumzo ya ufisadi.
Lahla izibozi zamazwi emlonyeni wakho; ungakhuphi inkulumo yokuxhwala ezindebeni zakho.
25 Macho yako yatazame mbele kwa unyoofu na kwa uthabiti tazama mbele sawasawa.
Khangelisa amehlo akho nta phambili, uwathi nhlo amehlo akho kulokho okuphambi kwakho.
26 Usawazishe pito la mguu wako; na njia zako zote zitakuwa salama.
Lungisa izindlela ukuze inyawo zakho zinyathele kuhle, uhambe ngezindlela eziqinileyo kuphela.
27 Usigeuke upande wa kulia au kushoto; ondoa mguu wako mbali na uovu.
Ungaphambukeli kwesokunene loba kwesokhohlo; ugcine unyawo lwakho lunganyatheli okubi.
