Mithali 31
1 Maneno ya mfalme Lemueli - mausia aliyofundishwa na mama yake.
Verba Lamuelis regis. Visio, qua erudivit eum mater sua.
2 Mwanangu nini? Na ni nini mwana wa tumbo langu? Na ni nini mwana wa nadhiri zangu?
Quid dilecte mi, quid dilecte uteri mei, quid dilecte votorum meorum?
3 Nguvu zako usiwape wanawake; au wenye kuharibu wafalme njia zako.
Ne dederis mulieribus substantiam tuam, et divitias tuas ad delendos reges.
4 Lemueli, kunywa divai, siyo kwa ajili ya wafalme, wala kwa watawala kuuliza, “kileo kikali kiko wapi?”
Noli regibus, o Lamuel, noli regibus dare vinum: quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas.
5 Kwa sababu kama watakunywa, watasahau sheria ni nini, na kupotosha haki za wote walioonewa.
et ne forte bibant, et obliviscantur iudiciorum, et mutent causam filiorum pauperis.
6 Wape kileo kikali watu wanaopotea na mvinyo kwa wale wenye kutaabika kwa uchungu.
Date siceram mœrentibus, et vinum his, qui amaro sunt animo:
7 Atakunywa na kusahau umasikini wake na hataikumbuka taabu yake.
bibant, et obliviscantur egestatis suæ, et doloris sui non recordentur amplius.
8 Ongea kwa ajili yao wasioweza kuongea, kwa madai ya wote wanaopotea.
Aperi os tuum muto, et causis omnium filiorum qui pertranseunt:
9 Ongea na uhukumu kwa vipimo vya haki na utetee dai la masikini na watu wahitaji.
aperi os tuum, decerne quod iustum est, et iudica inopem et pauperem.
10 Mke hodari ni nani anaweza kumpata? Thamani yake ni zaidi kuliko vito.
Mulierem fortem quis inveniet? procul, et de ultimis finibus pretium eius.
11 Moyo wa mume wake humwamini, na hatakuwa masikini.
Confidit in ea cor viri sui, et spoliis non indigebit.
12 Humtendea mambo mema na wala si mabaya siku zote za maisha yake.
Reddet ei bonum, et non malum, omnibus diebus vitæ suæ.
13 Huchagua sufu na kitani, na hufanya kazi yake ya mikono kwa furaha.
Quæsivit lanam et linum, et operata est consilia manuum suarum.
14 Yupo kama meli za wafanyabiashara; huleta chakula chake kutoka mbali.
Facta est quasi navis institoris, de longe portans panem suum.
15 Huamka wakati wa usiku na kuwapa chakula watu wa kaya yake, na kugawa kazi kwa watumishi wake wa kike.
Et de nocte surrexit, deditque prædam domesticis suis, et cibaria ancillis suis.
16 Hulifikiria shamba na kulinunua, kwa tunda la mikono yake hupanda shamba la mizabibu.
Consideravit agrum, et emit eum: de fructu manuum suarum plantavit vineam.
17 Yeye mwenyewe hujivika nguvu na kuimarisha mikono yake.
Accinxit fortitudine lumbos suos, et roboravit brachium suum.
18 Huangalia ni kipi kitaleta faida nzuri kwake; usiku wote taa yake haizimishwi.
Gustavit, et vidit quia bona est negotiatio eius: non extinguetur in nocte lucerna eius.
19 Mikono yake huiweka kwenye mpini wa kisokotea nyuzi na hushikilia kisokotea nyuzi.
Manum suam misit ad fortia, et digiti eius apprehenderunt fusum.
20 Mkono wake huwafikia watu masikini; mikono yake huwafikia watu wahitaji.
Manum suam aperuit inopi, et palmas suas extendit ad pauperem.
21 Haogopi theluji kwa ajili ya kaya yake, kwa maana nyumba yake yote imevika kwa nguo nyekundu.
Non timebit domui suæ a frigoribus nivis: omnes enim domestici eius vestiti sunt duplicibus.
22 Hutengeneza matandiko ya kitanda chake, na huvaa nguo za kitani ya dhambarau safi.
Stragulatam vestem fecit sibi: byssus, et purpura indumentum eius.
23 Mume wake anajulikana malangoni, anapoketi na wazee wa nchi.
Nobilis in portis vir eius, quando sederit cum senatoribus terræ.
24 Hutengeneza mavazi ya kitani na kuyauza, na naleta mishipi kwa wafanyabiashara.
Sindonem fecit, et vendidit, et cingulum tradidit Chananæo.
25 Amevaa nguvu na heshima, na wakati ujao huucheka.
Fortitudo et decor indumentum eius, et ridebit in die novissimo.
26 Anafumbua kinywa chake kwa hekima na sheria ya ukarimu ipo kwenye ulimi wake.
Os suum aperuit sapientiæ, et lex clementiæ in lingua eius.
27 Huangalia njia za nyumba yake na hawezi kula mkate wa uvivu.
Consideravit semitas domus suæ, et panem otiosa non comedit.
28 Watoto wake huinuka na kumwita heri na mume wake humsifia, akisema,
Surrexerunt filii eius, et beatissimam prædicaverunt: vir eius, et laudavit eam.
29 “Wanawake wengi wamefanya vizuri, lakini wewe umewapita wote.”
Multæ filiæ congregaverunt divitias: tu supergressa es universas.
30 Madaha ni udanganyifu, uzuri ni ubatili; bali mwanamke amchaye Yehova, atasifiwa.
Fallax gratia, et vana est pulchritudo: mulier timens Dominum ipsa laudabitur.
31 Mpeni tunda la mikono yake na kazi zake zimsifu katika malango.
Date ei de fructu manuum suarum: et laudent eam in portis opera eius.
