Mithali 30
1 Maneno ya Aguri mwana wa Yake - mausia: Mtu huyu alimwambia Ithieli, kwa Ithiel na Ukali:
Pawòl a Agur, fis a Jaké a, pwofèt la: nonm nan pale Ithiel, a Ithiel ak Ucal:
2 Hakika nipo kama mnyama kuliko mwanadamu na sina ufahamu wa wanadamu.
“Anverite, mwen pi bèt pase tout moun e mwen pa gen konprann a yon nonm.
3 Sijajifunza hekima, wala sina maarifa ya Mtakatifu.
Mwen pa t aprann sajès, ni mwen pa gen konesans a Sila Ki Sen an.
4 Je ni nani amekwenda juu mbinguni na kurudi chini? Je ni nani aliyekusanya upepo kwenye mikono yake? Je ni nani aliyekusanya maji kwenye kanzu? Je ni nani aliyeziimarisha ncha za dunia yote? Jina lake ni nani, na jina la mtoto wake ni nani? Hakika unajua!
Kilès ki te monte nan syèl la e te desann? Kilès ki te ranmase van nan ponyèt li? Kilès ki te vlope dlo nan vètman li? Kilès ki te etabli tout pwent tè yo? Ki non li e ki non fis Li a? Asireman, ou konnen!
5 Kila neno la Mungu limejaribiwa, yeye ni ngao kwa wale wanaokimbilia kwake.
“Tout pawòl Bondye pase a leprèv; Li se yon boukliye pou sila ki kache nan Li yo.
6 Usiyaongezee maneno haya, au atakukemea, na utathibitishwa kuwa mwongo.
Pa ogmante sou pawòl Li yo, oswa Li va repwoche ou e ou va fè prèv ke se yon mantè ou ye.
7 Vitu viwili ninakuomba, usivikatalie kwangu kabla sijafa:
“De bagay m te mande ou yo; pa refize m yo avan m mouri:
8 Majivuno na uongo viweke mbali nami. Usinipe umasikini wala utajiri, nipe tu chakula ninachohitaji.
Fè desepsyon ak manti rete lwen mwen. Pa ban m richès ni povrete. Nouri mwen ak manje ki se pòsyon pa m nan,
9 Maana nikipata vingi zaidi, nitakukana wewe na kusema, “Yehova ni nani?” Au kama nitakuwa masikini, nitaiba na kukufuru jina la Mungu wangu.
pou m pa vin plen e refize rekonèt Ou pou di: ‘Se kilès ki SENYÈ a?’ oswa, pou m ta manke, vin vòlè e fè yon gwo wont sou non Bondye mwen an.
10 Usimkashifu mtumwa mbele ya bwana wake, au atakulaani na utapata hatia.
“Pa pale mal yon esklav a mèt li, sinon li va modi ou, e ou va twouve koupab.
11 Kizazi ambacho kinachomlaa baba yao na hakimbariki mama yao,
Gen yon kalite moun ki modi papa li e refize beni manman l.
12 kizazi hicho ni safi katika macho yao wenyewe, lakini hawajaoshwa uchafu wao.
Gen yon kalite ki san tach nan pwòp zye li; sepandan, yo poko lave pou sòti salte a.
13 Hicho ni kizazi- jinsi gani macho yao yanakiburi na kope zao zimeinuka juu! -
Gen yon kalite—O, jan zye li leve wo, e pòpyè zye li leve ak awogans.
14 kuna kizazi ambacho meno yao ni upanga, na mifupa ya taya zao ni visu, ili waweze kumrarua masikini wamtoe duniani na mhitaji atoke miongoni mwa wanadamu.
Gen yon kalite moun ak dan tankou nepe ak machwè tankou kouto, ki prèt pou devore aflije sou fas tè yo, e fè moun malere yo disparèt pami moun.
15 Ruba anamabinti wawili, “Toa na Toa” wanalia. Kuna vitu vitatu ambavyo havitosheki, vinne ambavyo havisememi, “Inatosha”:
“Sansi a gen de fi: ‘Ban mwen’ ak ‘Ban m’. “Gen twa bagay ki pa janm satisfè, menm kat ki refize di: ‘Se kont’:
Sejou Lanmò a, vant fanm esteril la, latè a ki pa janm jwenn dlo ase, ak dife ki pa janm di: ‘Se kont’. (Sheol h7585)
17 Jicho ambalo linamdhihaki baba na kudharau utii kwa mama, macho yake yatadonolewa na kunguru wa bondeni, na ataliwa na tai.
“Pou zye moun ki moke yon papa e ki giyonnen yon manman, kòbo nan vale a va vin rache l, e jenn èg yo va manje li.
18 Kuna vitu vitatu ambavyo vinanishangaza, vinne ambavyo sivifahamu:
“Gen twa bagay ki twò bèl pou mwen, kat ke m pa konprann:
19 njia ya tai angani; njia ya nyoka juu ya mwamba; njia ya meli kwenye moyo wa bahari; na njia ya mtu pamoja mwanake kijana.
Vòl a yon èg nan syèl la, pa sèpan an sou wòch, chemen gwo bato a nan mitan lanmè, ak manèv a yon jennonm ak yon fi.
20 Hii ni njia ya mzinzi- anakula na kufuta kinywa chake na kusema, “sijafanya ubaya wowote.”
“Men konsa chemen a fanm adiltè a: Li manje, li siye bouch li e li pale klè: ‘Mwen pa t fè mal’.
21 Chini ya vitu vitatu dunia hutetemeka na vinne haiwezi kuvivumilia:
“Anba twa bagay, latè tranble, e anba kat, li pa ka kenbe:
22 mtumwa anapokuwa mfalme; mpumbavu anaposhiba vyakula;
Anba yon esklav lè li vin wa, ak yon moun fou lè l vin satisfè ak manje,
23 mwanamke anayechukiwa anapoolewa; kijakazi anapochukua nafasi ya mkuu wake.
anba yon fanm neglije lè l jwenn mari, ak yon sèvant lè l pran plas mètrès kay la.
24 Vitu vinne duniani ni vidogo na bado vinabusara:
“Kat bagay ki tou piti sou latè, men yo plen sajès:
25 mchwa ni viumbe ambao sio imara, lakini huandaa chakula chao wakati wa hari,
Foumi se pa yon pèp ki fò; men yo prepare manje yo nan gran sezon.
26 Wibari siyo viumbe wenye nguvu, lakini hutengeneza makazi yake kwenye miamba.
Chat mawon se pa yon pèp pwisan; men yo fè kay yo nan wòch.
27 Nzige hawana mfalme, lakini wote wanamwendo wa mpangilio.
Krikèt volan yo pa gen wa; men yo parèt byen alinye.
28 Kama mjusi, unaweza kumkunja kwa mikono yako miwili, lakini wanapatikana katika majumba ya wafalme.
Zandolit ke ou kab kenbe nan men ou; sepandan, li antre nan palè a wa a.
29 Kuna vitu vitatu ambavyo ni fahari katika mwendo na vinne ambavyo ni fahari katika namna ya kutembea:
“Gen twa bagay ki mache parèt bèl, menm kat ki bèl lè yo mache:
30 simba, aliyeimara miongoni mwa wanyama- wala hajiepushi na kitu chochote;
Lyon ki pwisan pami bèt yo, e ki pa fè bak devan okenn bèt;
31 jogoo anayetembea kwa mikogo; mbuzi; na mfalme ambaye askari wapo kando yake.
Jan kòk mache a, menm ak mal kabrit, o yon wa lè lame parèt avè l.
32 Kama umekuwa mpumbavu, jitukuze mwenyewe, au kama umekuwa ukisimamia vibaya- weka mkono wako juu ya kinywa chako.
“Si ou te fè foli nan leve tèt ou byen wo, oswa si ou te fè konplo pou mal, mete men ou sou bouch ou.
33 Kama kusuka maziwa hufanya siagi na pua ya mtu hutoa damu kama imepigwa, basi matendo yanayofanywa kwa hasira huzalisha mafarakano.
Paske lèt k ap laboure vin fè bè, ak peze nen pote san; se konsa laboure kòlè pwodwi konfli.”
