< Mithali 3 >
1 Mwanangu, usizisahau amri zangu na uyatunze mafundisho yangu katika moyo wako,
Сыне, моих законов не забывай, глаголы же моя да соблюдает твое сердце:
2 maana ziatakuongezea siku zako na miaka ya maisha yako na amani.
долготу бо жития и лета жизни и мир приложат тебе.
3 Usiache utiifu wa agano na uaminifu viondoke kwako, vifunge katika shingo yako, viandike katika vibao vya moyo wako.
Милостыни и вера да не оскудевают тебе: обложи же я на твоей выи и напиши я на скрижали сердца твоего: и обрящеши благодать.
4 Ndipo utapata kibali na heshima mbele Mungu na wanadamu.
И промышляй добрая пред Господем (Богом) и человеки.
5 Mtegemee Yehova kwa moyo wako wote na wala usitegemee ufahamu wako mwenyewe,
Буди уповая всем сердцем на Бога, о твоей же премудрости не возносися:
6 katika njia zako zote mkiri Yeye na yeye atayanyosha mapito yako.
во всех путех твоих познавай ю, да исправляет пути твоя.
7 Usiwe mwenye busara machoni pako mwenyewe; mche Yehova na jiepushe na uovu.
Не буди мудр о себе: бойся же Бога и уклоняйся от всякаго зла:
8 Itakuponya mwili wako na kukuburudisha mwili wako.
тогда изцеление будет телу твоему и уврачевание костем твоим.
9 Mheshimu Yehova kwa utajiri wako na kwa malimbuko ya mazao kwa kila unachozalisha,
Чти Господа от праведных твоих трудов и начатки давай ему от твоих плодов правды:
10 na ndipo ghala zako zitajaa na mapipa makubwa yatafurika kwa divai mpya.
да исполнятся житницы твоя множеством пшеницы, вино же точила твоя да источают.
11 Mwanangu, usidharau kuadibishwa na Yohova na wala usichukie karipio lake,
Сыне, не пренебрегай наказания Господня, ниже ослабевай от Него обличаемь:
12 maana Yehova huwaadibisha wale wapendao, kama baba anavyoshughulika kwa mtoto wake ampendezaye.
егоже бо любит Господь, наказует, биет же всякаго сына, егоже приемлет.
13 Yeye apataye hekima anafuraha, naye hupata ufahamu.
Блажен человек, иже обрете премудрость, и смертен, иже уведе разум.
14 Kwani katika hekima unapata manufaa kuliko ukibadilisha kwa fedha na faida yake inafaa zaidi kuliko dhahabu.
Лучше бо сию куповати, нежели злата и сребра сокровища:
15 Hekima inathamani zaidi kuliko kito, na hakuna unachokitamani kinaweza kulinganishwa na hekima.
честнейша же есть камений многоценных: не сопротивляется ей ничтоже лукаво, благознатна есть всем приближающымся ей: всяко же честное недостойно ея есть.
16 Yeye anasiku nyingi katika mkono wake wa kuume; na mkono wake wa kushoto ni utajiri na heshima.
Долгота бо жития и лета жизни в деснице ея, в шуйце же ея богатство и слава: от уст ея исходит правда, закон же и милость на языце носит.
17 Njia zake ni njia za ukarimu na mapito yake ni amani.
Путие ея путие добри, и вся стези ея мирны.
18 Yeye ni mti wa uzima kwa wale wanaomshikilia, wale wanaomshikilia wanafuraha.
Древо живота есть всем держащымся ея, и воскланяющымся на ню, яко на Господа, тверда.
19 Kwa hekima Yehova aliweka msingi wa dunia, kwa ufahamu aliziimarisha mbingu.
Бог премудростию основа землю, уготова же небеса разумом:
20 Kwa maarifa yake vina vilipasuka na mawingu kudondosha umande wake.
в чувстве Его бездны разверзошася, облацы же источиша росу.
21 Mwanangu, zingatia hukumu ya kweli na ufahamu, na wala usiache kuvitazama.
Сыне, да не преминеши, соблюди же мой совет и мысль:
22 Vitakuwa uzima wa nafsi yako na urembo wa hisani wa kuvaa shingoni mwako.
да жива будет душа твоя, и благодать будет на твоей выи: (будет же изцеление плотем твоим и уврачевание костем твоим: )
23 Ndipo utatembea katika njia yako kwa usalama na mguu wako hautajikwaa;
да ходиши надеяся в мире во всех путех твоих, нога же твоя не поткнется.
24 ulalapo hutaogopa; utakapolala, usingizi wako utakuwa mtamu.
Аще бо сядеши, безбоязнен будеши, аще же поспиши, сладостно поспиши.
25 Usitishwe na hofu ya ghafula au uharibifu uliosababishwa na waovu unapotokea,
И не убоишися страха нашедшаго, ниже устремления нечестивых находящаго:
26 kwa maana Yehova utakuwa upande wako na ataulinda mguu wako usinaswe kwenye mtego.
Господь бо будет на всех путех твоих и утвердит ногу твою, да не поползнешися.
27 Usizuie mema kwa wale wanaoyastahili, wakati utendaji upo ndani ya mamlaka yako.
Не отрецыся благотворити требующему, егда имать рука твоя помогати.
28 Jirani yako usimwambie, “Nenda, na uje tena, na kesho nitakupa,” wakati pesa unazo.
Не рцы: отшед возвратися, и заутра дам, сильну ти сущу благотворити: не веси бо, что породит день находяй.
29 Usiweke mpango wa kumdhuru jirani yako- anayeishi jirani nawe na yeye anakuamini.
Не соплетай на друга твоего зла, пришелца суща и уповающа на тя.
30 Usishindane na mtu pasipo sababu, ikiwa hajafanya chochote kukudhuru.
Не враждуй на человека туне, да не что на тя содеет злое.
31 Usimhusudu mtu jeuri au kuchagua njia zake zozote.
Не стяжи злых мужей поношения, ни возревнуй путем их.
32 Maana mtu mjanja ni chukizo kwa Yehova, bali humleta mtu mwaminifu kwenye tumaini lake.
Нечист бо пред Господем всяк законопреступник и с праведными не сочетавается.
33 Laana ya Yehova ipo katika nyumba ya watu waovu, bali huibariki maskani ya watu wenye haki.
Клятва Господня в домех нечестивых, дворы же праведных благословляются.
34 Yeye huwadhihaki wenye dhihaka, bali huwapa hisani watu wanyenyekevu.
Господь гордым противится, смиренным же дает благодать.
35 Watu wenye busara huirithi heshima, bali wapumbavu huinuliwa kwa fedheha yao wenyewe.
Славу премудрии наследят, нечестивии же вознесоша безчестие.