Mithali 3
1 Mwanangu, usizisahau amri zangu na uyatunze mafundisho yangu katika moyo wako,
Ndodana yami, ungakhohlwa imfundiso yami, kodwa ugcine imilayo yami enhliziyweni yakho,
2 maana ziatakuongezea siku zako na miaka ya maisha yako na amani.
ngoba izakwandisa impilo yakho okweminyaka eminengi, ikuphe ukuthula.
3 Usiache utiifu wa agano na uaminifu viondoke kwako, vifunge katika shingo yako, viandike katika vibao vya moyo wako.
Akungasuki kuwe loba nini uthando lokuthembeka; kubophele entanyeni yakho, ukubhale egwalibeni lenhliziyo yakho.
4 Ndipo utapata kibali na heshima mbele Mungu na wanadamu.
Ngalokho uzathandeka uzuze ibizo elihle emehlweni kaNkulunkulu laphambi kwabantu.
5 Mtegemee Yehova kwa moyo wako wote na wala usitegemee ufahamu wako mwenyewe,
Themba kuThixo ngenhliziyo yakho yonke, ungathembi ekuzwisiseni kwakho;
6 katika njia zako zote mkiri Yeye na yeye atayanyosha mapito yako.
mvume kuzozonke izindlela zakho, yena uzaqondisa zonke izindlela zakho.
7 Usiwe mwenye busara machoni pako mwenyewe; mche Yehova na jiepushe na uovu.
Ungazenzi ohlakaniphileyo ngokubona kwakho; yesaba uThixo uxwaye okubi.
8 Itakuponya mwili wako na kukuburudisha mwili wako.
Lokho kuzawuphilisa umzimba wakho kuwaqinise lamathambo akho.
9 Mheshimu Yehova kwa utajiri wako na kwa malimbuko ya mazao kwa kila unachozalisha,
Dumisa uThixo ngenotho yakho; ngezithelo zakho zokuqala zonke;
10 na ndipo ghala zako zitajaa na mapipa makubwa yatafurika kwa divai mpya.
ngalokho iziphala zakho zizagcwala ziphuphume, lezimbiza zakho zewayini zize zichitheke ngewayini elitsha.
11 Mwanangu, usidharau kuadibishwa na Yohova na wala usichukie karipio lake,
Ndodana yami, ungeyisi ukulaya kukaThixo njalo ungacaphukeli ukukhuza kwakhe,
12 maana Yehova huwaadibisha wale wapendao, kama baba anavyoshughulika kwa mtoto wake ampendezaye.
ngoba uThixo ulaya labo abathandayo, njengoyise elaya indodana yakhe ayithandayo.
13 Yeye apataye hekima anafuraha, naye hupata ufahamu.
Ubusisiwe umuntu ozuza ukuhlakanipha, umuntu ozuza ukuqedisisa,
14 Kwani katika hekima unapata manufaa kuliko ukibadilisha kwa fedha na faida yake inafaa zaidi kuliko dhahabu.
ngoba khona kulenzuzo eyedlula isiliva lenzuzo eyedlula igolide.
15 Hekima inathamani zaidi kuliko kito, na hakuna unachokitamani kinaweza kulinganishwa na hekima.
Kuligugu elidlula amarubhi; kakukho okuloyisayo okungalinganiswa lakho.
16 Yeye anasiku nyingi katika mkono wake wa kuume; na mkono wake wa kushoto ni utajiri na heshima.
Impilo ende isesandleni sakho sokunene; kwesokhohlo kulenotho lodumo.
17 Njia zake ni njia za ukarimu na mapito yake ni amani.
Izindlela zakhe zilokuthokoza, lemikhondo yakhe ilokuthula.
18 Yeye ni mti wa uzima kwa wale wanaomshikilia, wale wanaomshikilia wanafuraha.
Kuyisihlahla sokuphila kulabo abakwamukelayo; labo abakuphathayo bazabusiswa.
19 Kwa hekima Yehova aliweka msingi wa dunia, kwa ufahamu aliziimarisha mbingu.
Ngokuhlakanipha uThixo wabeka izisekelo zomhlaba, ngokuqedisisa wamisa izulu endaweni yalo;
20 Kwa maarifa yake vina vilipasuka na mawingu kudondosha umande wake.
ngolwazi lwakhe inlwandle zehlukaniswa, lamayezi athontisa amazolo.
21 Mwanangu, zingatia hukumu ya kweli na ufahamu, na wala usiache kuvitazama.
Ndodana yami, gogosa ingqondo ehlela ngolwazi, ungayekeli kukucatshele;
22 Vitakuwa uzima wa nafsi yako na urembo wa hisani wa kuvaa shingoni mwako.
kuzakuba yikuphila kuwe, kube ngumceciso omuhle entanyeni yakho.
23 Ndipo utatembea katika njia yako kwa usalama na mguu wako hautajikwaa;
Lapho-ke uzahamba ngendlela evikelweyo unyawo lwakho lungakhubeki;
24 ulalapo hutaogopa; utakapolala, usingizi wako utakuwa mtamu.
nxa ulala kawuyikwesaba; uzalala ubuthongo obumnandi.
25 Usitishwe na hofu ya ghafula au uharibifu uliosababishwa na waovu unapotokea,
Ungabi lovalo nxa ujunywa ngumonakalo kumbe yikubhidlika lokho okwehlela ababi,
26 kwa maana Yehova utakuwa upande wako na ataulinda mguu wako usinaswe kwenye mtego.
ngoba uThixo uzakuba lithemba lakho avikele unyawo lwakho emjibileni.
27 Usizuie mema kwa wale wanaoyastahili, wakati utendaji upo ndani ya mamlaka yako.
Ungaze wala ukusiza labo abadinga uncedo, wena ulakho ongabasiza ngakho.
28 Jirani yako usimwambie, “Nenda, na uje tena, na kesho nitakupa,” wakati pesa unazo.
Ungabokuthi kumakhelwane wakho: “Ubobuya kwesinye isikhathi; ngizakunika kusasa” wena ulalo lololutho.
29 Usiweke mpango wa kumdhuru jirani yako- anayeishi jirani nawe na yeye anakuamini.
Ungacebi okubi ngomakhelwane wakho, ohlezi lawe ekwethemba.
30 Usishindane na mtu pasipo sababu, ikiwa hajafanya chochote kukudhuru.
Ungaxabani lomuntu kungelasizatho yena engakonelanga ngalutho.
31 Usimhusudu mtu jeuri au kuchagua njia zake zozote.
Ungamhawukeli umuntu othanda ukulwa loba nje ufise lakuphi ukwenza kwakhe,
32 Maana mtu mjanja ni chukizo kwa Yehova, bali humleta mtu mwaminifu kwenye tumaini lake.
ngoba uThixo uyamenyanya umuntu oxhwalileyo kodwa oqotho umbeka ekhwapheni lakhe.
33 Laana ya Yehova ipo katika nyumba ya watu waovu, bali huibariki maskani ya watu wenye haki.
Isiqalekiso sikaThixo sehlela endlini yababi, kodwa uyayibusisa indlu yabalungileyo.
34 Yeye huwadhihaki wenye dhihaka, bali huwapa hisani watu wanyenyekevu.
Uyabahleka usulu abayizideleli ezizithembayo, kodwa abe lomusa kwabathobekileyo.
35 Watu wenye busara huirithi heshima, bali wapumbavu huinuliwa kwa fedheha yao wenyewe.
Abahlakaniphileyo baphiwa udumo kodwa abayiziwula ubathela ihlazo.
