Mithali 26
1 Kama theluji wakati wa joto au mvua kwenye mavuno, ndivyo mpumbavu asivyostahili heshima.
榮誉の愚なる者に適はざるは夏の時に雪ふり 穡收の時に雨ふるがごとし
2 Kama shorowanda hurukaruka na kumeza wadudu wakati wa kuruka, ndivyo ilivyo laana isiyostahili haishuki.
故なき詛は雀の翔り燕の飛ぶが如くにきたるものにあらず
3 Mjeledi ni kwa ajili ya farasi, hatamu kwa ajili ya punda na fimbo ni kwa ajili mgongo wa wapumbavu.
馬の爲には策あり 驢馬の爲には銜ありり 愚なる者の背のために杖あり
4 Usimjibu mpumbavu na kujiunga katika upumbavu wake, au utakuwa kama yeye.
愚なる者の痴にしたがひて答ふること勿れ 恐くはおのれも是と同じからん
5 Mjibu mpumbavu na jiunge katika upumbavu wake, ili asiweze kuwa na busara katika macho yake mwenyewe.
愚なる者の痴にしたがひて之に答へよ 恐くは彼おのれの目に自らを智者と見ん
6 Anayetuma ujumbe kwa mkono wa mpumbavu huikata miguu yake mwenyewe na kunywa vurugu.
愚なる者に托して事を言おくる者はおのれの足をきり身に害をうく
7 Miguu ya kiwete inayoning'ia chini ni kama mithali kwenye kinywa cha wapumbavu.
跛者の足は用なし 愚なる者の口の箴もかくのごとし
8 Kujaribisha jiwe kwenye kombeo ni sawa na kumpa heshima mpumbavu.
榮誉を愚なるに具ふる者に與ふるは石を投石索に繋ぐが如し
9 Mwiba unaochoma kwenye mkono wa mlevi ni kama mithali kwenye kinywa cha wapumbavu.
愚なる者の口にたもつ箴言は酔へるものの莉ある杖を手にて挙ぐるがごとし
10 Mpiga mishale anayejeruhi kila mtu ni kama mtu anayemwajiri mpumbavu au kila mtu anayepita karibu yake.
愚なる者を傭ひ流浪者を傭ふ者は すべての人を傷くる射手の如し
11 Kama mbwa anavyorudia matapishi yake, ndivyo alivyo mpumbavu anayerudia upuuzi wake.
狗のかへり來りてその吐たる物を食ふがごとく 愚なる者は重ねてその痴なる事をおこなふ
12 Je unamwona mtu mwenye busara katika macho yake mwenyewe? Mpumbavu anamatumaini zaidi kuliko yeye.
汝おのれの目に自らを智慧ある者とする人を見るか 彼よりも却て愚なる人に望あり
13 Mtu mvivu husema “Kuna simba kwenye barabara! Kuna simba katikati ya njia kuu!”
惰者は途に獅あり 衢に獅ありといふ
14 Kama mlango unavyogeuka kwenye bawaba zake, ndivyo alivyo mtu mvivu kwenye kitanda chake.
戸の蝶鉸によりて轉るごとく惰者はその牀に輾轉す
15 Mtu mvivu hutia mkono wake kwenye sufuria na bado hana nguvu kuunyanyua kwenda kwenye kinywa chake.
惰者はその手を盤にいるるも之をその口に挙ることを厭ふ
16 Mtu mvivu ni mwenye hekima kwenye macho yake mwenyewe kuliko watu saba wenye ufahamu.
惰者はおのれの目に自らを善く答ふる七人の者よりも習慧ありとなす
17 Kama mtu anayeshikilia masikio ya mbwa, ndivyo alivyo mpitajia anayepata hasira kwenye ugomvi ambao si wake.
路をよぎり自己に関りなき争擾にたづさはる者は狗の耳をとらふる者のごとし
18 Kama mtu mwendawazimu anayetupa mishale,
19 ndivyo alivyo ambaye humdanganya jirani yake na kusema, “Je sikuwa naongea utani?”
既にその鄰を欺くことをなして我はただ戯れしのみといふ者は 火箭または鎗または死を擲つ狂人のごとし
20 Kwa kukosa kuni, moto huzimika; na pale pasipo na mmbea ugomvi hukoma.
薪なければ火はきえ 人の是非をいふ者なければ争端はやむ
21 Mkaa ni kwa kuwasha makaa na kuni kwa ajili ya moto, ndivyo alivyo mtu mgomvi kwa kuwasha ugomvi.
煨火に炭をつぎ火に薪をくぶるがごとく争論を好む人は争論を起す
22 Maneno ya mmbea ni kama chembe tamu; nazo zinashuka chini kwenye sehemu za ndani ya mwili.
人の是非をいふものの言はたはぶれのごとしと雍もかへつて腹の奥に入る
23 Kioo kinachofunika chombo cha udongo ni kama midomo inayoungua na moyo mbaya.
温かき口唇をもちて惡き心あるは銀の滓をきせたる瓦片のごとし
24 Yule ambaye huwachukia wengine huficha hisia zake kwa midomo na hufunika uongo ndani yake mwenyewe.
恨むる者は口唇をもて自ら飾れども 心の衷には虚偽をいだく
25 Ataongea kwa huruma, lakini usimwamini, maana kuna machukizo saba kwenye moyo wake.
彼その聲を和らかにするとも之を信ずるなかれ その心に七の憎むべき者あればなり
26 Ingawa chuki zake zimefunikwa kwa udanganyifu, uovu wake utakuwa wazi katika kusanyiko.
たとひ虚偽をもてその恨をかくすとも その惡は会衆の中に顕はる
27 Anayechimba shimo atatumbukia ndani yake na jiwe litamsaga yule anayelisukuma.
坑を掘るものは自ら之に陥らん 石を轉ばしあぐる者の上にはその石まろびかへらん
28 Ulimi wa uongo huchukia watu unaowajeruhi na kinywa cha uongo husogeza karibu uharibifu.
虚偽の舌はおのれの害す者を憎み 諂ふ口は滅亡をきたらす
