Mithali 23
1 Unapoketi kula pamoja na mtawala, angalia kwa uangalifu kilichopo mbele yako,
Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
2 na kama ni mtu unayependa kula chakula sana weka kisu kooni.
Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
3 Usitamani vinono vyake maana ni chakula cha uongo.
Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
4 Usifanye kazi sana ili kupata mali; uwe na busara ya kutosha ili ujue wakati wa kuacha.
Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
5 Je utaruhusu macho yako yaangaze juu yake? Itaondoka, maana itawaa mabawa kama tai na kuruka angani.
I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
6 Usile chakula cha yule mwenye jicho baya- na usiwe na shauku ya vinono vyake,
Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
7 maana ni mtu mwenye kuhesabu gharama ya chakula. “Kula na kunywa!” anakuambia, lakini moyo wake haupo pamoja nawe.
Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
8 Utatapika kiasi kidogo ulichokula na utakuwa umepoteza sifa zako njema.
Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
9 Usiongee katika usikivu wa mpumbavu, maana atadharau hekima ya maneno yako.
Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
10 Usihamishe jiwe la mpaka wa kale au kunyang'anya mashamba ya yatima,
Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
11 maana Mkombozi wao ni imara na atatetea kesi yao dhidi yako.
Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
12 Elekeza moyo wako katika mafundisho na masikio yako kwenye maneno ya maarifa.
Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
13 Usizuie kuadilisha mtoto, maana ukimchapa kwa fimbo, hatakufa.
Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz. (Sheol h7585)
15 Mwanangu, kama moyo wako una busara, basi moyo wangu utafurahi pia;
Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
16 sehemu zangu ndani kabisa zitafurahi sana midomo yako inaponena haki.
I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
17 Usiruhusu moyo wako kuwahusudu wenye dhambi, lakini endelea kumcha Yehova siku zote.
Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
18 Hakika tumaini lako halitaondolewa na siku zako za hapo baadaye.
Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
19 Sikia- wewe! - mwanangu, na uwe mwenye busara na uelekeze moyo wako katika njia.
Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
20 Usishirikiane pamoja na walevi, au pamoja na walaji wa nyama walafi,
Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
21 maana mlevi na mlafi wanakuwa masikini na usingizi utawavika kwa matambara.
Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
22 Msikilize baba yako ambaye alikuzaa na usimdharau mama yako wakati akiwa mzee.
Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
23 Inunue kweli, lakini usiiuze; nunua hekima, nidhamu, na ufahamu.
Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
24 Baba yake mwenye haki atafurahia sana, na yule amzaaye mtoto mwenye busara atamfurahia.
Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
25 Mfurahishe baba yako na mama yako na yule aliyekuzaa afurahie.
Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
26 Mwanangu, nipe moyo wako na macho yako yachunguze njia zangu.
Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
27 Maana malaya ni shimo refu, na mke wa mume mwingine ni kisima chembamba.
Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
28 Anavizia kama mnyang'anyi na huongeza idadi ya wadanganyifu miongoni mwa wanadamu.
Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
29 Nani mwenye taabu? Nani mwenye huzuni? Nani mwenye mapigano? Nani mwenye malalamiko? Nani mwenye majeraha bila sababu? Nani mwenye macho mekundu?
Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
30 Ni wale ambao huzengea kwenye mvinyo, wale wanaojaribu kuchanganya mvinyo.
Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
31 Usiutazame mvinyo ukiwa mwekundu, wakati unametameta kwenye kikombe na kutelemka kwa uraini.
Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
32 Mwisho wake unauma kama nyoka na sumu yake kama kifutu.
Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
33 Macho yako yataona vitu vigeni na moyo wako utatamka vitu vya ukaidi.
Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
34 Utakuwa kama anayelala kwenye bahari au anayelala juu ya mlingoti. “
I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
35 Wamenipiga,” utasema, “lakini sikuumia. Wamenichapa, lakini sikuwa na hisia. Nitaamka lini? Nitatafuta kinywaji kingine.”
Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
