Mithali 22
1 Jina jema huchaguliwa dhidi ya utajiri mwingi na fadhila ni bora kuliko fedha na dhahabu.
美名胜过大财； 恩宠强如金银。
2 Watu matajiri na masikini wanafanana katika hili - Yehova ni muumba wao wote.
富户穷人在世相遇， 都为耶和华所造。
3 Mtu mwenye hekima huiona taabu na kujificha mwenyewe, bali mjinga huendelea mbele na huumia kwa ajili yake.
通达人见祸藏躲； 愚蒙人前往受害。
4 Thawabu ya unyenyekevu na kumcha Yehova ni utajiri, heshima na uzima.
敬畏耶和华心存谦卑， 就得富有、尊荣、生命为赏赐。
5 Miiba na mitego hulala katika njia ya wakaidi; yeye anayelinda maisha yake atakuwa mbali navyo.
乖僻人的路上有荆棘和网罗； 保守自己生命的，必要远离。
6 Mfundishe mtoto njia inayompasa na wakati akiwa mzee hatayaacha mafundisho hayo.
教养孩童，使他走当行的道， 就是到老他也不偏离。
7 Watu matajiri huwatawala watu masikini na mwenye kukopa ni mtumwa wa yule anayekopesha.
富户管辖穷人； 欠债的是债主的仆人。
8 Yule anayepanda udhalimu atavuna taabu na fimbo ya hasira yake itanyauka.
撒罪孽的，必收灾祸； 他逞怒的杖也必废掉。
9 Mwenye jicho la ukarimu atabarikiwa, maana anashiriki mkate wake pamoja na masikini.
眼目慈善的，就必蒙福， 因他将食物分给穷人。
10 Mfukuze mbali mwenye dhihaka, na ugomvi utaondoka, mashindano na matukano yatakoma.
赶出亵慢人，争端就消除； 纷争和羞辱也必止息。
11 Anayependa moyo safi na mwenye maneno ya neema, atakuwa rafiki yake mfalme.
喜爱清心的人因他嘴上的恩言， 王必与他为友。
12 Macho ya Yehova huyaangalia maarifa, bali huyapindua maneno ya wadanganyifu.
耶和华的眼目眷顾聪明人， 却倾败奸诈人的言语。
13 Mtu mvivu husema, “Kuna simba mtaani! Nitauwawa sehemu za njia.”
懒惰人说：外头有狮子； 我在街上就必被杀。
14 Kinywa cha malaya ni shimo lenye kina kirefu; hasira ya Yehova huchochewa dhidi ya yule anayetumbukia ndani yake.
淫妇的口为深坑； 耶和华所憎恶的，必陷在其中。
15 Upumbavu umefungwa katika moyo wa mtoto, lakini marudi ya fimbo huutoa.
愚蒙迷住孩童的心， 用管教的杖可以远远赶除。
16 Anayewanyanyasa watu masikini ili kuongeza mali yake, au kuwapa matajiri, atakuwa masikini.
欺压贫穷为要利己的， 并送礼与富户的，都必缺乏。
17 Tega sikio lako na usikilize maneno ya wenye busara na utumia moyo wako katika maarifa yangu,
你须侧耳听受智慧人的言语， 留心领会我的知识。
18 maana itakuwa furaha kwako kama utayaweka ndani yako, kama yote yatakuwa katika midomo yako.
你若心中存记， 嘴上咬定，这便为美。
19 Basi tumaini lako liwe kwa Yehova, ninayafundisha kwako leo- hata kwako.
我今日以此特特指教你， 为要使你倚靠耶和华。
20 Sijakuandikia wewe misemo thelathini ya mafundisho na maarifa,
谋略和知识的美事， 我岂没有写给你吗？
21 kwa kukufundisha kweli katika maneno haya yenye uaminifu, ili uwe na majibu yenye kutegemewa kwa waliokutuma?
要使你知道真言的实理， 你好将真言回复那打发你来的人。
22 Usimwibie masikini kwa sababu ni masikini, au kumponda kwenye lango,
贫穷人，你不可因他贫穷就抢夺他的物， 也不可在城门口欺压困苦人；
23 maana Yehova ataitetea kesi yao, na atawaibia uzima wale waliowaibia masikini.
因耶和华必为他辨屈； 抢夺他的，耶和华必夺取那人的命。
24 Usifanye urafiki na mtu mwenye kutawaliwa na hasira na wala usiambatane pamoja na mwenye hasira kali,
好生气的人，不可与他结交； 暴怒的人，不可与他来往；
25 au utajifunza njia zake na utakuwa chambo kwa nafsi yako.
恐怕你效法他的行为， 自己就陷在网罗里。
26 Usiwe miongoni mwao wapigao mikono, mwenye kuahidi madeni.
不要与人击掌， 不要为欠债的作保。
27 Kama umekosa njia za kulipa, nini kitaweza kuzuia mtu kuchukua kitanda chako chini yako?
你若没有什么偿还， 何必使人夺去你睡卧的床呢？
28 Usiondoe jiwe la mpaka la wahenga ambalo baba zako wameweka.
你先祖所立的地界， 你不可挪移。
29 Je umemwona mtu aliyeuwawa kwenye kazi yake? Atasimama mbele ya wafalme; hatasimama mbele ya watu wa kawaida.
你看见办事殷勤的人吗？ 他必站在君王面前， 必不站在下贱人面前。
