Mithali 22
1 Jina jema huchaguliwa dhidi ya utajiri mwingi na fadhila ni bora kuliko fedha na dhahabu.
Haosatna sanga minphat kilhen ding apha jon, sana le dangka sanga jong, mihem lunglhaina um ding aphajoi.
2 Watu matajiri na masikini wanafanana katika hili - Yehova ni muumba wao wote.
Mihao hihen mivaicha hijongleh akisu-khen thei aum poi, ajeh chu Yahweh Pakai in anitah lhon'a asem ahi.
3 Mtu mwenye hekima huiona taabu na kujificha mwenyewe, bali mjinga huendelea mbele na huumia kwa ajili yake.
Miching chun alungthim in hahsatna hung lhung ding avephan, ama le ama akivengdoh jin ahi. Hinlah mi lungthim bei le ima kholtoh louva machalpi chun gimna ato tei ding ahi.
4 Thawabu ya unyenyekevu na kumcha Yehova ni utajiri, heshima na uzima.
Kineosah pum le Elohim Pathen gin jeh'a kipaman chu haosatna jouse, jabolna chule hinna ahi.
5 Miiba na mitego hulala katika njia ya wakaidi; yeye anayelinda maisha yake atakuwa mbali navyo.
Phatlouna jenga chonpa lam lhahna chu ling le khaovin abom jin, koi hileh ling le khao lah'a kiveng thempa chu hoidoh tei ding ahi.
6 Mfundishe mtoto njia inayompasa na wakati akiwa mzee hatayaacha mafundisho hayo.
Chapang chu lamdih jenga khoukhah in, chutileh akhanlhit geija asuhmil lou ding aki lhonpi jing ding ahi.
7 Watu matajiri huwatawala watu masikini na mwenye kukopa ni mtumwa wa yule anayekopesha.
Mihao in mivaichate chunga vai ahom in, chule sum bapa jong abatsah napa soh'in apang e.
8 Yule anayepanda udhalimu atavuna taabu na fimbo ya hasira yake itanyauka.
Koi hileh thu adihlou'a tan chun hamsetna ato tei ding, amapa chu lunghang henlang mol-a pansa jongleh, apansahna mol chu atahsa chunga lechuh ding ahibouve.
9 Mwenye jicho la ukarimu atabarikiwa, maana anashiriki mkate wake pamoja na masikini.
Koi hileh midang mit-ha phatah'a vepa chu phatthei chang ding, ajeh chu aman aneh ding an chu vaicha ho apejin ahi.
10 Mfukuze mbali mwenye dhihaka, na ugomvi utaondoka, mashindano na matukano yatakoma.
Miphalou chon chavei ho chu no-mang un, chutileh kinahna jong beiyin tin, baotamna jouse jong thip hel ding ahi.
11 Anayependa moyo safi na mwenye maneno ya neema, atakuwa rafiki yake mfalme.
Yahweh Pakai in mi lungtheng chu angailun, Koi hileh O ngei sel'a thusei chun lengpa jeng jong gol le paija akisem thei ahi.
12 Macho ya Yehova huyaangalia maarifa, bali huyapindua maneno ya wadanganyifu.
Yahweh Pakai in hetna kiti hi Amit tenin ave-jing in, chule kitahna bei mi chu apaidoh jin ahi.
13 Mtu mvivu husema, “Kuna simba mtaani! Nitauwawa sehemu za njia.”
Mithasen aseijin, “hichea khun keipi bahkai aum in, potdoh leng kholai dunga ei-tha ding ahi” ati.
14 Kinywa cha malaya ni shimo lenye kina kirefu; hasira ya Yehova huchochewa dhidi ya yule anayetumbukia ndani yake.
Jonlungpu numeinu kamsung hi, kokhuh thuh tah ahin, Yahweh Pakai lung hansah chan chu hiche kokhuh sunga hi lhalut tei ding ahi.
15 Upumbavu umefungwa katika moyo wa mtoto, lakini marudi ya fimbo huutoa.
Chapang lungthim sunga hi ngolna dimset ahin, hinlah achunga hilchahna aum teng, ngolna chu bei tei ding ahi.
16 Anayewanyanyasa watu masikini ili kuongeza mali yake, au kuwapa matajiri, atakuwa masikini.
Hao ding deija mivaicha sugentheija chule ahaopa pehbe mi chu vaichat nan aphah ding ahi.
17 Tega sikio lako na usikilize maneno ya wenye busara na utumia moyo wako katika maarifa yangu,
Nana hong phan lang miching ho thumop ngaiphan, chule kahetna hi nalung sunga het tei ding gon lang kisanlut in;
18 maana itakuwa furaha kwako kama utayaweka ndani yako, kama yote yatakuwa katika midomo yako.
Ajeh chu hiche ho jouse hi nalung sunga nachin leh, nangma dinga lung nopna'a pang ding, chule aboncha nakam'a na phondoh thei teng, nalung lhai ding ahi.
19 Basi tumaini lako liwe kwa Yehova, ninayafundisha kwako leo- hata kwako.
Ajeh chu Yahweh Pakaija nakison theina dinga, tunia hi keiman nangma jah-tah'a kaseipeh nahi.
20 Sijakuandikia wewe misemo thelathini ya mafundisho na maarifa,
Keiman nakom'a thumopna le hetthemna thucheng phatah tah kasutdoh peh nahi lou ham?
21 kwa kukufundisha kweli katika maneno haya yenye uaminifu, ili uwe na majibu yenye kutegemewa kwa waliokutuma?
Hitiahi nangman thutah hochu nahet them'a, chutengleh nahinsol ho ang-a thu adih'a na donbut theina dinga kahil nahi.
22 Usimwibie masikini kwa sababu ni masikini, au kumponda kwenye lango,
Najotho man'in mivaicha ho chom hih in, ama chu vaicha tahbeh ahi.
23 maana Yehova ataitetea kesi yao, na atawaibia uzima wale waliowaibia masikini.
Ajeh chu Yahweh Pakai hi amaho vengtup a pang ahin, koi hileh amaho sumang achu Aman asuhmang ding ahi.
24 Usifanye urafiki na mtu mwenye kutawaliwa na hasira na wala usiambatane pamoja na mwenye hasira kali,
Milung chom le lunghang jing hotoh kivop dan, chule mi lungsa jing hoto jong chekhom hih in.
25 au utajifunza njia zake na utakuwa chambo kwa nafsi yako.
Hitia chu naum louleh ama tobanga nachon ding, chepaina'a nanei loa nahinkho lamvai ding ahi.
26 Usiwe miongoni mwao wapigao mikono, mwenye kuahidi madeni.
Bat lahna'a batman a kitung doh ho bang in, batsah nan kimoh tun hih in.
27 Kama umekosa njia za kulipa, nini kitaweza kuzuia mtu kuchukua kitanda chako chini yako?
Asahna ding ima naneitah lou jongleh, nalupna jalkhun geijin pedoh jeng tan.
28 Usiondoe jiwe la mpaka la wahenga ambalo baba zako wameweka.
Napu Napa khang apat gamgi melchihna song chu, nangman na chondoh lou ding ahi.
29 Je umemwona mtu aliyeuwawa kwenye kazi yake? Atasimama mbele ya wafalme; hatasimama mbele ya watu wa kawaida.
Lolhingtah'a natong khut them namudoh lou ham? Amachu lengpa ang-sunga bou ding ding, michavei masanga vang ding thei lou ding ahi.
