Mithali 15
1 Jawabu la upole huondoa ghadhabu, bali neno la ukatili huchochea hasira.
| جواب ملایم خشم را فرو می‌نشاند، اما جواب تند آن را بر می‌انگیزاند. |
2 Ulimi wa watu mwenye hekima husifu maarifa, bali kinywa cha wapumbavu humwaga upuuzi.
| از زبان مرد دانا حکمت می‌چکد، اما از دهان آدم نادان حماقت بیرون می‌آید. |
3 Macho ya Yehova yapo kila mahali, yakiwatazama juu ya waovu na wema.
| خدا همه جا را زیر نظر دارد و ناظر اعمال نیکان و بدان است. |
4 Ulimi unaoponya ni mti wa uzima, bali ulimi wa udanganyifu huvunja moyo.
| زبان شفابخش درخت حیات است، اما زبان فریبکار روح را در هم می‌شکند. |
5 Mpumbavu hudharau marudi ya baba yake, bali yeye anayejifunza kutokana na masahihisho ni mwenye hekima.
| شخص نادان نصیحت پدر خود را خوار می‌شمارد، ولی فرزند عاقل تأدیب پدرش را می‌پذیرد. |
6 Katika nyumba ya wale watendao haki kuna hazina kubwa, bali mapato ya watu waovu huwapa taabu.
| در خانهٔ شخص درستکار گنج فراوان است، اما دسترنج آدمهای بدکار برای ایشان تلخکامی به بار می‌آورد. |
7 Midomo ya wenye hekima husambaza maarifa, bali mioyo ya wapumbavu haifanyi hivyo.
| حکمت توسط دانایان منتشر می‌شود نه به‌وسیلۀ جاهلانی که در آنها راستی نیست. |
8 Yehova anachukia sadaka za watu waovu, bali maombi ya watu waadilifu ndiyo furaha yake.
| خداوند از قربانیهای بدکاران نفرت دارد، اما از دعای درستکاران خشنود است. |
9 Yehova anachukia njia ya watu waovu, bali anampenda yule ambaye huandama haki.
| خداوند از اعمال بدکاران متنفر است، اما پیروان راستی را دوست می‌دارد. |
10 Marudi ya ukatili hungojea kwa yeyote ambaye huiacha njia na yule ambaye huchukia masahihisho atakufa.
| کسانی که راه راست را ترک گفته‌اند تنبیه سختی در انتظارشان است و اگر نخواهند تنبیه و اصلاح شوند خواهند مرد. |
11 Kuzimu na uharibifu vipo wazi mbele za Yehova; je si zaidi sana mioyo ya wana wa wanadamu? (Sheol h7585)
| حتی دنیای مردگان از نظر خداوند پنهان نیست، چه رسد به افکار انسان! (Sheol h7585) |
12 Mwenye mzaha huchukia masahihisho; hatakwenda kwa wenye hekima.
| کسی که کارش مسخره کردن است از نزدیک شدن به افراد دانا خودداری می‌کند چون دوست ندارد سرزنش آنان را بشنود. |
13 Moyo wenye furaha husababisha uchangamfu wa uso, bali huzuni huvunja moyo.
| دل شاد، چهره را شاداب می‌سازد، اما تلخی دل، روح را افسرده می‌کند. |
14 Moyo wa mwenye ufahamu hutafuta maarifa, bali kinywa cha wapumbavu hujilisha kwenye upuuzi.
| شخص دانا تشنهٔ دانایی است، اما نادان خود را با حماقت سیر می‌کند. |
15 Siku zote za watu waliokandamizwa ni taabu, bali moyo wenye furaha unakaramu daima.
| انسان وقتی غمگین است همه چیز به نظرش بد می‌آید، اما وقتی دلش شاد است هر چیزی او را خوشحال می‌کند. |
16 Bora kitu kidogo pamoja na kumcha Mungu kuliko hazina kubwa pamoja na ghasia.
| دارایی کم همراه با خداترسی بهتر است از ثروت هنگفت با اضطراب. |
17 Bora mlo wenye mboga kukiwa na upendo kuliko kuandaliwa ndama aliyenona kwa chuki.
| نان خشک خوردن در جایی که محبت هست، بهتر است از غذای شاهانه خوردن در جایی که نفرت وجود دارد. |
18 Mtu mwenye hasira huchochea mabishano, bali mtu ambaye hukawia kukasirika hutuliza ugomvi.
| آدم تندخو نزاع به پا می‌کند، ولی شخص صبور دعوا را فرو می‌نشاند. |
19 Mapito ya mtu goigoi ni kama sehemu yenye uwa wa miiba, bali mapito ya mtu mwadilifu ni njia kuu iliyojengwa imara.
| راه آدم تنبل با خارها پوشیده است، اما راه شخص درستکار شاهراهی هموار است. |
20 Mwana mwenye busara huleta furaha kwa baba yake, bali mtu mpumbavu humdharau mama yake.
| فرزند دانا پدرش را خوشحال می‌کند، اما فرزند نادان مادرش را تحقیر می‌نماید. |
21 Upuuzi humfurahia mtu ambaye amepungukiwa akili, bali mwenye ufahamu hutembea katika njia nyofu.
| آدم نادان از کارهای ابلهانه لذت می‌برد، اما شخص فهمیده از راه راست منحرف نمی‌شود. |
22 Mipango huharibika ambapo hakuna ushauri, bali washauri wengi wanafanikiwa.
| نقشه‌ای که بدون مشورت کشیده شود، با شکست مواجه می‌گردد، اما مشورت بسیار، باعث موفقیت می‌شود. |
23 Mtu anapata furaha wakati anapotoa jibu la kufaa; je ni zuri kiasi gani neno kwa wakati muafaka!
| انسان وقتی جواب درست می‌دهد از آن لذت می‌برد. چه عالی است سخنی که بجا گفته شود! |
| راه دانایان به سوی حیات بالا می‌رود و آنها را از فرو رفتن به جهنم باز می‌دارد. (Sheol h7585) |
25 Yehova hurarua urithi wa mwenye kiburi, bali huzilinda mali za mjane.
| خداوند خانه متکبران را از بین می‌برد، اما ملک بیوه‌زنان را حفظ می‌کند. |
26 Yehova huyachukia mawazo ya watu waovu, bali maneno ya upole ni safi.
| خداوند از نقشه‌های پلید متنفر است، ولی افکار پاک مورد پسند او می‌باشند. |
27 Mporaji huleta shida kwenye familia yake, bali yeye ambaye huchukia rushwa ataishi.
| کسی که دنبال سود نامشروع می‌رود به خانواده‌اش لطمه می‌زند، اما شخصی که از رشوه نفرت دارد زندگی خوبی خواهد داشت. |
28 Moyo wa yule atendaye haki hutafakari kabla ya kujibu, bali kinywa cha watu waovu humwanga ubaya wake wote.
| شخص نیک قبل از جواب دادن فکر می‌کند، اما شریر زود جواب می‌دهد و مشکلات به بار می‌آورد. |
29 Yehova yupo mbali na watu waovu, bali husikia maombi ya wale watendao haki.
| خداوند از بدکاران دور است، ولی دعای نیکان را می‌شنود. |
30 Nuru ya macho huleta furaha moyoni na habari njema ni afya kwenye mwili.
| دیدن صورت شاد و شنیدن خبر خوش به انسان شادی و سلامتی می‌بخشد. |
31 Kama utazingatia wakati mtu anapokurekebisha jinsi ya kuishi, utabaki miongoni mwa watu wenye busara.
| کسی که انتقادهای سازنده را بپذیرد، جزو دانایان به حساب خواهد آمد. |
32 Yeye anayekataa karipio hujidharau mwenyewe, bali yule asikilizaye masahihisho hujipatia ufahamu.
| کسی که تأدیب را نپذیرد به خودش لطمه می‌زند، ولی هر که آن را بپذیرد دانایی کسب می‌کند. |
33 Kumcha Yehova hufundisha hekima na unyenyekevu huja kabla ya heshima.
| خداترسی به انسان حکمت می‌آموزد و فروتنی برای او عزت و احترام به بار می‌آورد. |
