Mithali 14
1 Mwanamke mwenye busara huijenga nyumba yake, bali mwanamke mpumbavu huibomoa kwa mikono yake mwenyewe.
智慧妇人建立家室； 愚妄妇人亲手拆毁。
2 Yeye aendaye kwa uaminifu humcha Yehova, bali mkaidi humdharau katika njia zake.
行动正直的，敬畏耶和华； 行事乖僻的，却藐视他。
3 Katika kinywa cha mpumbavu hutoka chipukizi la kiburi chake, bali midomo ya wenye busara itawalinda.
愚妄人口中骄傲，如杖责打己身； 智慧人的嘴必保守自己。
4 Pale pasipo na mifugo hori la kulishia ni safi, bali mazao mengi huweza kupatikana kwa nguvu za maksai.
家里无牛，槽头干净； 土产加多乃凭牛力。
5 Shahidi mwaminifu hasemi uongo, bali shahidi wa uongo hupumua uongo.
诚实见证人不说谎话； 假见证人吐出谎言。
6 Mwenye dharau hutafuta hekima na hakuna hata, bali maarifa huja kwa urahisi kwa mwenye ufahamu.
亵慢人寻智慧，却寻不着； 聪明人易得知识。
7 Nenda mbali kutoka kwa mtu mpumbavu, maana hutapata maarifa kwenye midomo yake.
到愚昧人面前， 不见他嘴中有知识。
8 Hekima ya mtu mwenye busara ni kuifahamu njia yake mwenyewe, bali upuuzi wa wapumbavu ni udanganyifu.
通达人的智慧在乎明白己道； 愚昧人的愚妄乃是诡诈。
9 Wapumbavu hudharau wakati sadaka ya hatia inapotolewa, bali miongoni mwao waaminifu hushiriki fadhila.
愚妄人犯罪，以为戏耍； 正直人互相喜悦。
10 Moyo unayajua machungu yake mwenyewe na hakuna mgeni anayeshiriki furaha yake.
心中的苦楚，自己知道； 心里的喜乐，外人无干。
11 Nyumba ya waovu itaangamizwa, bali hema ya watu waaminifu itasitawi.
奸恶人的房屋必倾倒； 正直人的帐棚必兴盛。
12 Kuna njia ambayo huonekana sawa kwa mtu, lakini mwisho wake huelekea mauti tu.
有一条路，人以为正， 至终成为死亡之路。
13 Moyo unaweza kucheka lakini bado ukawa katika maumivu na furaha inaweza kukoma ikawa huzuni.
人在喜笑中，心也忧愁； 快乐至极就生愁苦。
14 Yule asiyemwaminifu atapata anachostahili kwa njia zake, bali mtu mwema atapata kilicho chake.
心中背道的，必满得自己的结果； 善人必从自己的行为得以知足。
15 Yeye ambaye hakufundishwa huamini kila kitu, bali mtu mwenye hekima huzifikiria hatua zake.
愚蒙人是话都信； 通达人步步谨慎。
16 Mtu mwenye hekima huogopa na kutoka kwenye ubaya, bali mpumbavu huliacha onyo kwa ujasiri.
智慧人惧怕，就远离恶事； 愚妄人却狂傲自恃。
17 Yeye ambaye anakuwa na hasira kwa haraka hufanya mambo ya kipumbavu, na mtu anayefanya hila mbaya huchukiwa.
轻易发怒的，行事愚妄； 设立诡计的，被人恨恶。
18 Wajinga hurithi upumbavu, lakini watu wenye hekima wamezingirwa kwa maarifa.
愚蒙人得愚昧为产业； 通达人得知识为冠冕。
19 Hao ambao ni waovu watainama mbele yao walio wema na wale wenye uovu watasujudu kwenye malango ya wenye haki.
坏人俯伏在善人面前； 恶人俯伏在义人门口。
20 Mtu masikini huchukiwa hata na marafiki zake, bali watu matajiri wanamarafiki wengi.
贫穷人连邻舍也恨他； 富足人朋友最多。
21 Yeye ambaye huonyesha dharau kwa jirani yake anafanya dhambi, bali yule ambaye huonyesha fadhila kwa masikini anafuraha.
藐视邻舍的，这人有罪； 怜悯贫穷的，这人有福。
22 Je wale wanaofanya njama mbaya hawapotei? Bali wale wenye mpango wa kutenda mema watapokea agano la uaminifu na udhamini
谋恶的，岂非走入迷途吗？ 谋善的，必得慈爱和诚实。
23 Katika kazi zote ngumu huja faida, bali palipo na maongezi tu, huelekea kwenye umasikini.
诸般勤劳都有益处； 嘴上多言乃致穷乏。
24 Taji ya watu wenye busara ni utajiri wao, bali upuuzi wa wapumbavu huwaletea upuu zaidi.
智慧人的财为自己的冠冕； 愚妄人的愚昧终是愚昧。
25 Shahidi mkweli huokoa maisha, bali shahidi wa uongo hupumua uongo.
作真见证的，救人性命； 吐出谎言的，施行诡诈。
26 Mtu anapokuwa na hofu ya Yehova, pia anakuwa na matumaini zaidi ndani yake; vitu hivi vitakuwa kama sehemu imara ya ulinzi kwa watoto wa mtu huyu.
敬畏耶和华的，大有倚靠； 他的儿女也有避难所。
27 Kumcha Yehova ni chemchemi ya uzima, ili kwamba mtu aweze kujiepusha kutoka katika mitego ya mauti.
敬畏耶和华就是生命的泉源， 可以使人离开死亡的网罗。
28 Utukufu wa mfalme upo katika idadi kubwa ya watu wake, bali pasipo watu mfalme huangamia.
帝王荣耀在乎民多； 君王衰败在乎民少。
29 Mtu mvumilivu anaufahamu mkubwa, bali mtu mwepesi wa kuhamaki hukuza upuuzi.
不轻易发怒的，大有聪明； 性情暴躁的，大显愚妄。
30 Moyo wenye raha ni uzima wa mwili, bali husuda huozesha mifupa.
心中安静是肉体的生命； 嫉妒是骨中的朽烂。
31 Anayemkandamiza masikini humlaani Muumba wake, bali anayeonyesha fadhila kwa wahitaji humtukuza yeye.
欺压贫寒的，是辱没造他的主； 怜悯穷乏的，乃是尊敬主。
32 Mtu mwovu huangushwa chini kwa matendo yake mabaya, bali mtu mwenye haki anakimbilio hata katika kifo.
恶人在所行的恶上必被推倒； 义人临死，有所投靠。
33 Hekima hukaa katika moyo wa ufahamu, bali hata miongoni mwa wapumbavu hujiachilia mwenyewe kwa kujulikana
智慧存在聪明人心中； 愚昧人心里所存的，显而易见。
34 Kutenda haki huliinua taifa, bali dhambi ni chukizo kwa watu wowote.
公义使邦国高举； 罪恶是人民的羞辱。
35 Fadhila ya mfalme ni kwa mtumishi mwenye kutenda kwa hekima, bali hasira yake ni kwa yule atendaye kwa kuaibisha.
智慧的臣子蒙王恩惠； 贻羞的仆人遭其震怒。
