< Mithali 1 >
1 Mithali za Sulemani mwana wa Daudi, mfalme wa Israeli.
Ordsprog af Salomo, Davids Søn, Israels Konge.
2 Mithali hizi zinafundisha hekima na maarifa, kufundisha maneno ya busara,
Af dem skal man lære Visdom forstandig Tale,
3 ili mpate maarifa kwa ajili ya kuishi kwa kutenda wema, haki na adili.
tage mod Tugt, som gør klog, mod Retfærdighed, Ret og Retsind;
4 Mithali hizi zinatoa hekima kwa wale ambao hawakufunzwa, na kuwapa vijana maarifa na hadhari.
de skal give tankeløse Klogskab, ungdommen Kundskab og Kløgt;
5 Watu wenye busara wasikie na kuongeza elimu yao na watu wenye ufahamu wapate mwongozo,
den vise høre og øge sin Viden, den forstandige vinde sig Levekunst;
6 kwa kuelewa mithali, misemo, vitendawili na maneno ya wenye busara.
de skal lære at tyde Ordsprog og Billeder, de vises Ord og Gaader.
7 Hofu ya Yehova ni chanzo cha maarifa- wapumbavu hudharau hekima na nidhamu.
HERRENS Frygt er Kundskabs begyndelse, Daarer ringeagter Visdom og Tugt.
8 Mwanangu, sikia fundisho la baba yako na wala usiziache kanuni za mama yako;
Hør, min Søn, paa din Faders Tugt, opgiv ikke din Moders Belæring.
9 zitakuwa kilemba cha neema katika kichwa chako na jebu zinazoning'inia kwenye shingo yako.
thi begge er en yndig Krans til dit Hoved og Kæder til din Hals.
10 Mwanangu wenye dhambi wakikushawishi katika dhambi zao, kataa kuwafuata.
Min Søn, sig nej, naar Syndere lokker!
11 Kama watasema, “haya tufuatae, tuvizie ili kufanya mauaji, tujifiche ili tuwashambulie watu wasio na hatia, pasipo sababu.
Siger de: »Kom med, lad os lure paa den fromme, lægge Baghold for sagesløs, skyldfri Mand!
12 Haya tuwameza wakiwa hai, kama kuzimu inavyowachukua wenye afya, na kuwa kama wale waangukao kwenye shimoni. (Sheol )
Som Dødsriget sluger vi dem levende, med Hud og Haar, som for de i Graven. (Sheol )
13 Tutapata vitu vyote vya thamani; tutazijaza nyumba zetu vile tunavyoiba kwa wengine.
Vi vinder os Gods og Guld, vi fylder vore Huse med Rov.
14 Weka vitu vyako kwetu; tutakuwa na mfuko moja kwa pamoja.”
Gør fælles Sag med os; vi har alle fælles Pung!«
15 Mwanangu, usitembee katika njia moja pamoja nao; usiruhusu mguu wako kugusa katika mapito yao;
— min Søn, gaa da ikke med dem, hold din Fod fra deres Sti;
16 miguu ya hukimbilia mabaya na huharakisha kumwaga damu.
thi deres Fødder løber efter ondt, de haster for at udgyde Blod.
17 Kwa kuwa haina maana kumtegea ndege mtego wakati ndege anaona.
Thi det er unyttigt at udspænde Garnet for alle Fugles Øjne;
18 Watu hawa huvizia kujiua wenyewe—wanatega mtego kwa ajili yao wenyewe.
de lurer paa eget Blod, lægger Baghold for eget Liv.
19 Ndivyo zilivyo njia za kila ambaye hupata utajiri kwa udhalimu; mapato ya udhalimu huondoa uhai wa wenye utajiri.
Saa gaar det enhver, der attraar Rov, det tager sin Herres Liv.
20 Hekima inalia kwa sauti mtaani, inapaza sauti katika viwanja;
Visdommen raaber paa Gaden, paa Torvene løfter den Røsten;
21 katika mitaa inalia kwa sauti kuu, kwenye maingilio ya milango ya mji inasema “
oppe paa Murene kalder den, tager til Orde i Byen ved Portindgangene:
22 Mpaka lini enyi wajinga mtapenda kuwa wajinga? Mpaka lini enyi wenye dhihaka mtapenda dhihaka, na hadi lini enyi wapumbavu, mtachukia maarifa?
Hvor længe vil I tankeløse elske Tankeløshed, Spotterne finde deres Glæde i Spot og Daarerne hade Kundskab?
23 Zingatia karipio langu; nitatoa mawazo yangu kwa ajili yenu; nitawafahamisha maneno yangu.
Vend eder til min Revselse! Se, jeg lader min Aand udvælde for eder, jeg kundgør eder mine Ord:
24 Nimeita, nanyi mkakataa kusikiliza; nimeunyosha mkono wangu, wala hakuna aliyezingatia.
Fordi jeg raabte og I stod imod, jeg vinked og ingen ænsed det,
25 Lakini mumedharau mafundisho yangu yote na wala hamkuzingatia maelekezo yangu.
men I lod haant om alt mit Raad og tog ikke min Revselse til jer,
26 Nitacheka katika taabu yenu, nitawadhihaki wakati wa kupatwa taabu-
derfor ler jeg ved eders Ulykke, spotter, naar det, I frygter, kommer,
27 hofu ya kutisha itawapata kama tufani na maafa yatawakumba kama upepo wa kisulisuli, taabu na uchungu vitawapata.
naar det, I frygter, kommer som Uvejr, naar eders Ulykke kommer som Storm, naar Trængsel og Nød kommer over jer.
28 Halafu wataniita, nami sitawajibu; wataniita katika hali ya kukata tamaa lakini hawataniona.
Da svarer jeg ej, naar de kalder, de søger mig uden at finde,
29 Kwa sababu wamechukia maarifa na hawakuchagua kuwa na hofu ya Yehova,
fordi de hadede Kundskab og ikke valgte HERRENS Frygt;
30 hawakufuata mafundisho yangu na wakayadharau masahihisho yangu yote.
mit Raad tog de ikke til sig, men lod haant om al min Revselse.
31 Watakula matunda ya njia zao, na watashibishwa kwa matunda ya hila zao wenyewe.
Frugt af deres Færd skal de nyde og mættes med egne Raad;
32 kwa maana wajinga hufa wanaporudi nyuma, na kutojali kwa wapumbavu kutawaangamiza.
thi tankeløses Egensind bliver deres Død, Taabers Sorgløshed bliver deres Undergang;
33 Bali kila anisikilizaye ataishi kwa usalama na atapumzika salama pasipo hofu ya maafa.
men den, der adlyder mig, bor trygt, sikret mod Ulykkens Rædsel.