Waamuzi 11
1 Yeftha Mgileadi alikuwa shujaa mwenye nguvu, lakini alikuwa mwana wa kahaba. Gileadi alikuwa baba yake.
Hagi Jepta'a Giliati kumatera tusi'a hankavenentake ha' ne' mani'ne. Hianagi agra monko a'mofo mofavregino Giliati nemofo'e.
2 Mke wa Gileadi pia alizaa wanawe wengine. Wana wa mkewe walipokua, walimlazimisha Yeftha aondoke nyumbani na kumwambia, “Huwezi kurithi chochote kutoka katika familia yetu. Wewe ni mwana wa mwanamke mwingine.”
Hagi Gilieti nenaro'a rama'a ne' mofavrerami ante'ne. Hagi ana mofavreramimo'za rama nehu'za, Jeptankura amanage hu'naze, ru a'mofo mofavre mani'nanankinka nerafa zana erisanti oharegosane, nehu'za mopazmifintira ahegasopetre'naze.
3 Basi Yeftha akaondoka toka kwa ndugu zake, akaishi katika nchi ya Tobu. Watu wasiokuwa na sheria waliungana na Yeftha na wakaja na kwenda pamoja naye.
E'inama hazageno'a Jepta'a afu'aganahe'ina nezamatreno, freno Tobu kumate umani'ne. Ana kumate'ma unemanigeno'a hazenkema eri hakarema nehaza vahe'mo'za agrane eme tragote'za vano hu'naze.
4 Siku kadhaa baadaye, wana wa Amoni walipigana na Israeli.
Hagi mago'a kna evutegeno Amoni vahe'mo'za Israeli vahera agafa hu'za hara huzmante'naze.
5 Wana wa Amoni walipopigana na Israeli, wazee wa Gileadi wakaenda kumleta Yeftha kutoka nchi ya Tobu.
Hagi Amoni vahe'mo'zama Israeli vahe'ma ha'ma eme huzamantageno'a Giliati kumate ranra vahe'mo'za Jepta ome avrenaku Tobu kumate vu'za amanage ome hu'naze,
6 Wakamwambia Yeftha, “Njoo uwe kiongozi wetu ili tupigane na wana wa Amoni.”
kvati emani'negeta Amoni vahera hara huzamantamneno.
7 YEphtha akawaambia viongozi wa Gileadi, “mlinichukia na kunilazimisha kuondoka nyumbani kwa baba yangu. Kwa nini mnakuja kwangu sasa munapokuwa na shida?”
Hianagi ana ranra vahetmina Jepta'a amanage huno zamasami'ne, Tamagra nagrikura tamavresra higeta nenfa nompintira naheta navazuhu atre'naze. Hagi knazampima nemanita nahigeta nagrikura menina haketa neaze?
8 Wazee wa Gileadi wakamwambia Yeftha, “Ndiyo sababu tunakugeukia sasa; njoo pamoja nasi pigana na watu wa Amoni, na wewe utakuwa kiongozi juu ya wote wanaoishi Gileadi.
Anagema hige'za amanage hu'za kenona hunte'naze, Ama'na agafare tagra one. Menina tagri'ene vunka Amoni vahera hara ome huzamantenka Giliati kumate kva manigahane.
9 Yeftha akawaambia wazee wa Gileadi, “Ikiwa mnanirejesha nyumbani tena ili kupigana na wana wa Amoni, na kama Bwana atatupa ushindi juu yao, nitakuwa kiongozi wenu.”
Hagi Jepta'a amanage huno ana ranra vahera kenona huzamante'ne, Menima kumaniregama navreta vanage'na Amoni vahe'ma ha'ma ome huzamante'nugeno, Ra Anumzamo'ma nazama hinke'na, ana vahe'ma zamahe vagamarenu'na, tamagerfa hu'na nagra kvatimia manigahuo?
10 wazee wa Gileadi wakamwambia Yeftha, “Bwana awe shahidi kati yetu ikiwa hatutafanya kama tunavyosema!”
Hige'za ana ranra vahe'mo'za amanage hu'za kenona hu'naze, ama'na kema rutrage zankura tagri'ene kagri'enena tamage huno amu'notifina Ra Anumzamo mani'neno keno antahino hurantesie.
11 Yeftha akaenda pamoja na wazee wa Gileadi, nao watu wakamfanya awe msimamizi na mkuu juu yao. Alipokuwa mbele ya Bwana huko Mizpa, Yeftha akarudia ahadi zote alizozifanya.
Hagi anante Jepta'a ana ranra vahe'ene vige'za Giliati vahe'mo'za kva azeri oti'naze. Anama hazageno'a Jepta'a ko'ma hu'nea nanekea Mispa kumate Ra Anumzamofo avuga ete mago'ene zamasami'ne.
12 Ndipo Yeftha akatuma wajumbe kwa mfalme wa wana wa Amoni, akisema, “Ni nini mgogoro huu kati yetu? Kwa nini umekuja kwa nguvu kuchukua ardhi yetu?”
Hagi anante Jepta'a Amoni kini ne'mofontega amanage huno antahige kea atrentege'za, ke eri'za vu vahe'mo'za amanage hu'za ome asami'naze, Nagafare nagri mopafi vahera hara eme renezmantane?
13 Mfalme wa wana wa Amoni akawajibu wajumbe wa Yeftha, “Kwa sababu Israeli walipopanda kutoka Misri, walichukua nchi yangu toka Arnoni hata Yaboki, mpaka Yordani. Sasa rudisha ardhi hizo kwa amani.”
Hagi Jeptama atregenoma viankerera Amoni kini ne'mo'a amanage hu'ne, Israeli vahe'mo'zama Isipiti'ma ne-eza Arnonitima vuno Jaboki vuteno Jodanima uhanati'nea mopatia eme hanare'naze. E'ina hu'negu fruhuta ete ana mopatia tamiho.
14 Yefta akatuma tena wajumbe kwa mfalme wa wana wa Amoni,
Anagema higeno'a Jepta'a Amoni kini netega ete mago'ane kea atregeno kema erino vu' ne'mo'a ome asamino,
15 akasema, “Yefita asema hivi, Israeli hawakuchukua nchi ya Moabu na nchi ya wana wa Amoni;
Jepta'a amanage hu'ne, Israeli vahe'mo'a Moapu vahe mopane, Amoni vahe mopa kumazafa osene.
16 lakini walitoka Misri, na Israeli wakaenda kupitia jangwa hadi Bahari ya Shamu na Kadeshi.
Hianagi Isipiti'ma mareri'za ne-eza hagage mopafi vu'za korankre hagerinte vute'za, Kadesi kumatera ehanati'naze.
17 Israeli walipomtuma wajumbe kwa mfalme wa Edomu, wakisema, 'Tafadhali tunaomba ruhusa tupite katika nchi yako,' mfalme wa Edomu hakuwasikiliza. Wakawatuma wajumbe kwa mfalme wa Moabu, lakini akakataa. Basi Israeli wakakaa Kadeshi.
Hagi anante Israeli vahe'mo'za Idomu kini netega amanage hu'za kea atrazageno vu'ne. Tatregeta mopaka'afi rugitagita vamaneno. Hianagi Idomu kini ne'mo'a kea ontahine. Hagi Moapu kini ne'mofona anahukna naneke atrentazageno vu'ne. Hianagi ana kini ne'mo'a kea ontahi'ne. Ana'ma hige'za Israeli vahe'mo'za anante Kadesia emani'naze.
18 Kisha wakapitia jangwani, wakaondoka katika nchi ya Edomu, na nchi ya Moabu; wakavuka upande wa mashariki wa nchi ya Moabu, wakapanga ng'ambo ya Arnoni. Lakini hawakuingia mpaka wa Moabu, maana Arnoni ilikuwa mpaka wa Moabu.
Hagi anantetira Israeli vahe'mo'za hagage mopafi ufre'za nevu'za Idomu mopane, Moapu mopanena rugagiza Moapu mopamofona zage hanati kaziga, Arnoni timofona kantu kaziga seli nona omeki'za mani'naze. Hianagi Moapu vahe mopafina uofre'naze. Na'ankure Arnoni tinte Moapu mopamofo atupamo'a eme atre'ne.
19 Israeli wakatuma wajumbe kwa Sihoni, mfalme wa Waamori, ambaye alitawala huko Heshboni; Israeli akamwambia, 'Tafadhali, tunaomba tupite katika nchi yako hata mahali petu.'
Hagi Amori kini ne' Sihoni'a, Hesboni kumateti neki'za, agritega amanage hu'za Israeli vahe'mo'za kea atrazageno vu'ne. Muse hugantonanki tatregeta mopaka'afina rugitagita mopatirega vamneno hu'za hu'naze.
20 Lakini Sihoni hakumwamini Israeli apite katika eneo lake. Basi Sihoni akakusanya jeshi lake lote, akalipeleka Yahasa, na huko akapigana na Israeli
Hianagi Sihoni'a Israeli vahera antahinozamino zamatrege'za mopa'afina eovu'naze. Hianagi maka sondia vahe'a zamazeri atru huno Jahas kumate seli nona kino mani'neno, Israeli vahera hara huzamante'ne.
21 Bwana, Mungu wa Israeli, akamtia Sihoni na watu wake wote mkononi mwa Israeli, nao wakawashinda. Basi Israeli wakachukua nchi yote ya Waamori waliokaa katika nchi hiyo.
Hianagi Ra Anumzana Israeli vahe Anumzamo'a Sihonine maka vahe'anena Israeli vahe zamazampi zmavrentegeno, ana mopafima mani'naza Amori vahera hara huzamagatere'za maka mopazamia eri'naze.
22 Wachukua kila kitu ndani ya wilaya ya Waamori, kutoka Arnoni hadi Yaboki, na kutoka jangwani hadi Yordani.
Ana'ma hute'za Amoni vahe'mokizmi mopama eri'nazana, Arnoni tinteti'ma vuno noti kaziga Jaboku tinte uhanatiteno, ka'ma kokampinti vuno Jodani tinte'ma vu'nea mopa eri'naze.
23 Basi, Bwana, Mungu wa Israeli, amewafukuza Waamori mbele ya watu wake Israeli, na sasa mnataka kuimiliki nchi yao?
Hagi Ra Anumzana Israeli vahe Anumzamo'a Israeli vahe zamavuga Amori vahera zamahenati netreno mopazami hanareno Israeli vahe'mokizmi erizami'ne. Hagi kagra ama ana mopa eri'za nehano?
24 Je, huwezi kuchukua nchi ambayo Kemoshi, mungu wako, anakupa? Kwa hiyo nchi yoyote Bwana, Mungu wetu, ametupa, tutachukua.
Hagi tamagri havi anumza Kemosi'ma tamisia zantamina tamagra eriho. Hagi Ra Anumzana tagri Anumzamo'ma zamahe kasopenetreno erirami'nesia zana erigahune.
25 Sasa wewe ni bora zaidi kuliko Balaki, mwana wa Sipori, mfalme wa Moabu? Je, alidai kuwa na hoja na Israeli? Je, yeye amewahi kupigana vita dhidi yao?
Hagi kagra Sipori nemofo, Moapu kini ne' Baraki kna hunano? Hagi agra hafra huoranteno, hara huorantenefi?
26 Wakati Israeli walipoishia miaka mia tatu huko Heshboni na vijiji vyake, na Aroeri na vijiji vyake, na katika miji yote iliyo karibu na Arnoni, kwa nini hamkuwachukua tena wakati huo?
Hagi Hesboni kuma'ene ana tava'onte'ma megagi'nea ne'one kumatamine, Aroel kuma'ene, ana tava'onte'ma megagi'nea neonse kumatamine, Arnoni tinte'ma meno vu'nea kumatamimpinema Israeli vahe'mo'zama 300'a kafufima mani'nazana, nahigenka kora ana knafina ama ana mopa e'ori'nanane?
27 Sijawafanyia vibaya, lakini mnanifanyia vibaya kwa kunishambulia. Bwana, mwamuzi, ataamua leo kati ya wana wa Israeli na wana wa Amoni.
E'ina hu'negu nagra mago havizana huogante'noe. Hianagi kagra haviza hunka hara eme hunenantane. Kagra tamage nehampi, nagra nehufi Ra Anumzamoke refko'a hurantegahie.
28 Lakini mfalme wa wana wa Amoni akakataa onyo alilotumiwa na Yeftha.
Hianagi Amoni kini ne'mo'a Jepta'ma huzmantege'zama vaza vahe'mokizmi nanekea ontahi'ne.
29 Basi, Roho wa Bwana akamjia Yeftha, akapita Gileadi na Manase, akapitia Mizpa ya Gileadi, na kutoka Mispa ya Gileadi akapita kwa wana wa Amoni.
Ana'ma higeno'a Ra Anumzamofo Avamu'mo'a Jeptante egeno Jepta'a sondia vahe'a nezmavreno Giliati mopafine Manase mopafine Giliati kaziga Mispa kumate uhanatiteno, Mispatira Amoni kumate vuno Amoni vahera hara huzmante'naku vu'ne.
30 Yeftha akaahidi kwa Bwana, akasema, “Ikiwa utanipa ushindi juu ya wana wa Amoni,
Hagi Jepta'a Ra Anumzamofona amanage huno huvempa hunte'ne, Amoni vahe'ma kagrama nazampima zamavarente'nanke'na zamahe hnama hute'na,
31 chochote kinachotoka mlangoni mwa nyumba yangu kunijia mimi nitakaporudi kwa amani kutoka kwa wana wa Amoni kitakuwa cha Bwana; Nami nitatoa hiyo sadaka ya kuteketezwa.”
hazenkema e'ori'na narimpa frunema ete kumate'ma vanugeno'ma nonifinti'ma mago zagamo'ma ese'ma atiramino'ma eme tutagihama hunante'nia zaga, e'i Ra Anumzamoka suza megahianki'na, ahe'na kre fanane hu ofa kagritega hugahue.
32 Basi Yeftha akapita kwa wana wa Amoni ili kupigana nao, naye Bwana akampa ushindi.
Anagema huteno'a Jepta'a sondia vahe'a nezmavreno tina takaheno Amoni vahe'ene hara ome higeno, Ra Anumzamo'a aza higeno Amoni vahera hara huzamagatere'ne.
33 Akawashinda na kusababisha mauaji makubwa kutoka Aroeri hadi miji ishirini na miwili-na Abeli Keramimu. Basi wana wa Amoni waliwekwa chini ya uangalizi wa watu wa Israeli.
Hagi 20'a kuma'ma ha'ma hunte'neana, Aroeri kumateti agafa huno vuno Miniti kumate vuteno, Abel-keramimi kumate'ma mani'zama vu'naza Amori vahera rama'a nezamaheno kuma'ziminena erihaviza hu'ne.
34 Yeftha alifika nyumbani kwake huko Mizpa, na binti yake akatoka kumlaki na ngoma na kucheza. Alikuwa mtoto wake pekee, na badala yake hakuwa na mwana wa kiume wala binti.
Hagi Jepta'ma kuma'are'ma Mispama egeno'a, mofa'amo'a tamborini neheno zagamera huno avoa reno amarara hu'ne. E'ina mofara magoke ante'nea mofakino, rua mago nero mofaro onte'ne.
35 Mara tu alipopomwona, alirarua nguo zake akasema, 'Loo! Binti yangu! Umenivunja kwa huzuni, na umekuwa mtu anayenisababishia maumivu yangu! Kwa maana nimeapa kwa Bwana, wala siwezi kurudisha ahadi yangu.
Hagi Jepta'ma mofa'ama negeno'a kukena'a tagato nehuno, tusi krafa huno amanage hu'ne, Mofanimoka tusi'a hazenke erinaminkeno tumonimo'a atane. Na'ankure Ra Anumzamofonte'ma huvempama hu'noa kea eriotregosue.
36 Akamwambia, “Baba yangu, umeweka ahadi kwa Bwana, unifanyie kila kitu ulichoahidi; kwa kuwa Bwana amekulipia kisasi juu ya adui zako, wana wa Amoni.”
Anagema higeno'a Jepta mofamo'a amanage hu'ne, Nenfaga, Ra Anumzamofoma kagi'ma reakama hunka asami'nana kante antenka nagritera anazana huo. Na'ankure Ra Anumzamo'a kaza higenka ha' vaheka'a Amoni vahera zamahe vagare'nane.
37 Akamwambia baba yake, “Hebu ahadi hii ihifadhiwe kwa ajili yangu. Niache kwa miezi miwili, nipate kuondoka na kwenda kwenye vilima na kuomboleza juu ya ubikira wangu, mimi na wenzangu.”
Hianagi ese'zana natrege'na tare ikampina agonarega mofane zagane vano nehu'na, vema e'ori'na frisua zankura nasunkura nehu'na zavira ata'neno.
38 Akasema, “Nenda.” Alimtuma kwa muda wa miezi miwili. Akamwondoa, yeye na wenzake, nao wakauomboleza ubikira wake katika milimani.
Anagema mofa'amo'ma higeno'a Jepta'a vuo huno huntegeno, mofane zagane agonarega marerino vema e'ori'neno frisia zankura tare ikampi asunkura huno zavira ate'ne.
39 Mwishoni mwa miezi miwili alirudi kwa baba yake, ambaye alifanya kulingana na ahadi ya aliyoifanya. Sasa alikuwa hajalala na mwanaume, na ikawa desturi katika Israeli
Hagi tare ikama evigeno'a ana mofamo'a nefante egeno nefa'a Ra Anumzamofoma huvempa hunte'neaza hu'ne. Ana mofamo'a vea e'ori'neno fri'neankino anazamo'a, Israeli vahepina mago zamavu'zamava me'neanki'za,
40 kwamba binti za Israeli kila mwaka, kwa siku nne, waweze kurejea hadithi ya binti ya Yeftha Mgileadi.
kafune kafunena ana knama ege'za Israeli mofa'nemo'za agonarega mareri'za 4'a zagegnafi Giliati ne' Jepta mofakura zavira ometetere nehaze.
